Մարտին Բարսեղյան

1. Ավստրալիա մայրցամաք
Գեղարվեստի կրտսեր դպրոց
4-1 դասարան
Բարսեղյան Մարտին

2. Ավստրալիա մայրցամաքը գտնվում է Հարավային
կիսագնդում: Տարածությունը 7 692 024 կմ² է
(կղզիներով մոտ 7704,5 հազար կմ²)։
Այն ողողվում է Հնդկական օվկիանոսով և Խաղաղ
օվկիանոսի ծովերով: Ափերը թույլ են մասնատված։
Խոշոր ծոցերից են՝ Կարպենտարիա ծոցը,
Ավստրալիական Մեծ ծոցը, կղզիներից՝ Տասմանիան:
Միակ մեծ թերակղզին Քեյփ Յորքն է։

3. Ավստրալիան առաջինը հայտնագործել են
հոլանդացիները 17-րդ դարում /1606 թ.ին, Վիլեմ
Յանսզոն/ և այն անվանել Նոր Հոլանդիա:
Աշխարհամասը մարդկանցով՝ աբորիգեններով,
սկսել է բնակեցվել դեռևս 42-48 հազար տարի
առաջ: Ներկայում Ավստրալիայում ապրում է
գրեթե 21 միլիոն մարդ։ Բնակչության
մեծամասնությունն ապրում է Ավստրալիայի
արևելյան ափին։

4. Ավստրալիայի կլիմայի վրա մեծ ազդեցություն
ունեն ծովային հոսանքները, մեծ է Հնդկական
օվկիանոսի դերը և Էլ-Նինսոն հոսանքը:
Երկրի հյուսիսի մեծ մասն ունի արևադարձային կլիմա՝
առավելապես ամառային տեղումներով:
Մայրցամաքի հարավ-արևմտյան մասում
կլիման միջերկրածովյան է:
Հարավ-արևելյան մասում, ներառյալ Թասմանիան,
հիմնականում կլիման ցամաքային է։
Ավստրալիայի տարածքի համարյա երեք չորրորդը
անապատներ և կիսաանապատներ են:

5. Մայրցամաքում գերակշռում են սարահարթերը, որոնցից
ամենաընդարձակը: Արևմտաավստրալականն է, որը
զբաղեցնում է մայրցամաքի տարածքի 50%-ը: Հյուսիսում՝
Կարպենտարիայի, հարավում՝ Մուրեյ-Դառլինգի
դաշտավայրերն են։ Առավել հայտնի անապատներն են
Ավազային Մեծ, Վիկտորիայի Մեծ, Գիբսոնի
անապատները։ Արևելքում ձգվում է Մեծ Ջրբաժան
լեռնաշղթան, որի վրա գտնվում է Արարատ լեռը
(եվրոպացիները, առաջին անգամ տեսնելով այս լեռը,
նմանեցրել են մեր Արարատին)։ Ավստրալիան միակ
մայրցամաքն է, որտեղ չկան գործող հրաբուխներ և չկա
սառցակալում:

6. Ավստրալիայի բուսական աշխարհը՝ ֆլորան,
խիստ ինքնատիպ է, բնորոշ են էվկալիպտները և
ակացիաները։ Բուսածածկն աղքատ է։
Մայրցամաքի ծայրամասերը (բացի արևմտյանից)
ծածկված են խոնավ անտառներով, հյուսիս-
արևելքը՝ մշտադալար արևադարձային, հարավ-
արևելքը և հարավ-արևմուտքը՝ էվկալիպտի
մերձարևադարձային անտառներով։

7. Կենդանական աշխարհը՝ֆաունան, նույնպես
ինքնատիպ է: Առավել հայտնի ներկայացուցիչներն են
բադակտուցները և եքիդնաները, բազմազան
պարկավորները (կոալաներ, կենգուրուներ), և այնպիսի
թռչուններ, ինչպիսին են էմուն, կակադուն:
Ավստրալիայում են բնակվում աշխարհում ամենաշատ
տեսակի թունավոր օձեր: Ավստրալիան լվացող ջրերը
հարուստ են գլխոտանիներով: Առավել հայտնի
տեսակներից են կապտաշրջան ութոտնուկները, որոնք
դասվում են աշխարհի ամենաթունավոր կենդանիների
շարքին:

8. Եքիդնա Բադակտուց

9. Կոալա Կապտաշրջան Կենգուրու
ութոտնուկ

10. Շատ բույսեր և կենդանիներ, ներառյալ հսկայական
պարկավորներ, անհետացել են մայրցամաքի
աբորիգեններով բնակեցման ժամանակ, մյուսները
(օրինակ՝ փասմանյան վագր (պարկավոր գայլ))
անհետացել են եվրոպացիների պատճառով:
Ավստրալիայի ընդերքը հարուստ է օգտակար
հանածոներով: Կան ոսկու, երկաթի, ուրանի, նավթի և
գազի, բոքսիտների, քարածխի, անագի պաշարներ: