3. Pengenalan
Reka cipta adalah satu proses penghasilan atau
pengubahsuaian sesuatu produk untuk memenuhi
keperluan pengguna.
Merangkumi semua bidang seperti:
i. grafik
ii. reka bentuk industri,
iii. tekstil,
iv. fesyen,
v. seramik,
vi. barang logam halus,
vii. ukiran bangunan
viii. landskap
ix. elektronik
Reka cipta adalah satu proses penghasilan atau
pengubahsuaian sesuatu produk untuk memenuhi
keperluan pengguna.
Merangkumi semua bidang seperti:
i. grafik
ii. reka bentuk industri,
iii. tekstil,
iv. fesyen,
v. seramik,
vi. barang logam halus,
vii. ukiran bangunan
viii. landskap
ix. elektronik
4. 1. Pengenalpastian masalah
2. Pemilihan idea
3. Perekaan projek
4. Pemilihan reka bentuk
5. Perancangan pembinaan projek
6. Pembinaan, pengujian, dan
pengubahsuaian projek
7. Pendokumentasian
1. Pengenalpastian masalah
2. Pemilihan idea
3. Perekaan projek
4. Pemilihan reka bentuk
5. Perancangan pembinaan projek
6. Pembinaan, pengujian, dan
pengubahsuaian projek
7. Pendokumentasian
Langkah-langkah Merekacipta
5. Proses yang dapat mencetuskan minda untuk berfikir
secara kreatif, inventif, inovatif, dan produktif.
Ianya dapat membantu mencipta produk yang lebih
baik, berkualiti, mesra pengguna dan mesra alam.
Mengenal Pasti Masalah
Kejadian dan situasi di sekeliling akan menggerakkan
minda untuk cuba menyelesaikannya.
Oleh itu sesuatu masalah perlu dikenal pasti terlebih
dahulu sebelum mencari kaedah penyelesaiannya.
Contoh masalah:
Kunci dan surat diletakkan di merata tempat.
Tiada tempat khas untuk meletakkan kunci dan surat.
Sukar mencari kunci semasa memerlukannya.
Proses yang dapat mencetuskan minda untuk berfikir
secara kreatif, inventif, inovatif, dan produktif.
Ianya dapat membantu mencipta produk yang lebih
baik, berkualiti, mesra pengguna dan mesra alam.
Mengenal Pasti Masalah
Kejadian dan situasi di sekeliling akan menggerakkan
minda untuk cuba menyelesaikannya.
Oleh itu sesuatu masalah perlu dikenal pasti terlebih
dahulu sebelum mencari kaedah penyelesaiannya.
Contoh masalah:
Kunci dan surat diletakkan di merata tempat.
Tiada tempat khas untuk meletakkan kunci dan surat.
Sukar mencari kunci semasa memerlukannya.
Pengenalpastian Masalah
6. Mengumpul Maklumat dan Data
Pengenalpastian Masalah
Pengalaman
Sendiri
Pemerhatian
Pembacaan
dan
Penyelidikan
Bimbingan
Guru
Melayari
Internet
Soal Selidik
Lawatan
Pengumpulan
Maklumat dan
Data
7. Kumpulkan maklumat, analisis, buat satu rumusan.
Maklumat berkaitan produk reka bentuk dikaji
kekuatan dan kelemahannya
Buat pemilihan masalah yang memerlukan
penyelesaian berdasarkan:
keadaan
keutamaan
kesesuaian
kepentingan kepada pengguna
Kumpulkan maklumat, analisis, buat satu rumusan.
Maklumat berkaitan produk reka bentuk dikaji
kekuatan dan kelemahannya
Buat pemilihan masalah yang memerlukan
penyelesaian berdasarkan:
keadaan
keutamaan
kesesuaian
kepentingan kepada pengguna
Menganalisis Maklumat
Pengenalpastian Masalah
8. Penyelesaian masalah perlu diatasi dengan
pencetusan idea alternatif.
Kaedah untuk mencetuskan idea boleh diperolehi
melalui:
perbincangan
sumbangsaran
Idea alternatif penyelesaian masalah boleh
dipersembahkan dalam bentuk grafik seperti peta
minda dan lakaran bebas.
Penyelesaian masalah perlu diatasi dengan
pencetusan idea alternatif.
Kaedah untuk mencetuskan idea boleh diperolehi
melalui:
perbincangan
sumbangsaran
Idea alternatif penyelesaian masalah boleh
dipersembahkan dalam bentuk grafik seperti peta
minda dan lakaran bebas.
Menyenaraikan Pelbagai Idea Penyelesaian
Masalah
Pengenalpastian Masalah
9. Apa?
Apa jenis produk
yang ingin
dikeluarkan?
Apa?
Apa jenis produk
yang ingin
dikeluarkan?
Di mana?
Dimana produk
tersebut sesuai
dipasarkan?
Di mana?
Dimana produk
tersebut sesuai
dipasarkan? Bagaimana?
Bagaimana
produk tersebut
perlu dihasilkan?
Bagaimana?
Bagaimana
produk tersebut
perlu dihasilkan?
Siapa?
Siapakah sasaran
sesuai bagi
produk tersebut?
Siapa?
Siapakah sasaran
sesuai bagi
produk tersebut?
Mengapa?
Mengapa produk
tersebut perlu
dikeluarkan?
Mengapa?
Mengapa produk
tersebut perlu
dikeluarkan?
Bila?
Bila masa sesuai
untuk keluarkan
produk?
Bila?
Bila masa sesuai
untuk keluarkan
produk?
Contoh
Penyelesaian
Masalah
Contoh
Penyelesaian
Masalah
Menyenaraikan Pelbagai Idea Penyelesaian
Masalah
Pengenalpastian Masalah
12. Idea TerbaikIdea Terbaik
LakaranLakaran
Lukisan KerjaLukisan Kerja
Model AwalModel Awal
PrototaipPrototaip
Sesi kritikSesi kritik
Sesi kritikSesi kritik
Sesi kritikSesi kritik
Tidak
Tidak
Tidak
Perekaan Projek
15. Nilai komersial
berpotensi
dipasarkan
Nilai komersial
berpotensi
dipasarkan
Keselamatan
selamat
digunakan
Keselamatan
selamat
digunakan
Kemasan
menarik dan
sesuai
Kemasan
menarik dan
sesuai
Kos
tidak terlalu
tinggi
Kos
tidak terlalu
tinggi
Ketahanan
tidak mudah
rosak
Ketahanan
tidak mudah
rosak
Kaedah
Binaan
sesuai dan
mudah
Kaedah
Binaan
sesuai dan
mudah
Kesesuaian
Bahan
sesuai, mudah
diperoleh, murah
Kesesuaian
Bahan
sesuai, mudah
diperoleh, murah
Reka bentuk
sesuai dan
menarik
Reka bentuk
sesuai dan
menarik
Fungsi
boleh berfungsi
dengan baik
Fungsi
boleh berfungsi
dengan baik
Pemilihan
Konsep
Rekabentuk
Pemilihan
Konsep
Rekabentuk
Pemilihan Reka Bentuk
Menilai dan Memilih Konsep
Reka Bentuk
16. Membuat Lukisan Kerja Berdasarkan Lukisan
Unjuran Ortografik
Pemilihan Reka Bentuk
Sisi Hadapan
Pelan
Lukisan kerja menggambarkan reka bentuk projek yang
mempunyai butiran terperinci dan ukuran sebenar.
Lukisan kerja disediakan setelah lakaran yang paling sesuai
dipilih.
18. Pembinaan projek perlu dirancang dengan teliti
untuk mengelakkan masalah dan pembaziran.
Aspek-aspek yang perlu diberi perhatian ialah;
i. Senarai bahan.
ii. Peralatan digunakan.
iii. Jadual masa.
iv. Kos.
Pembinaan projek perlu dirancang dengan teliti
untuk mengelakkan masalah dan pembaziran.
Aspek-aspek yang perlu diberi perhatian ialah;
i. Senarai bahan.
ii. Peralatan digunakan.
iii. Jadual masa.
iv. Kos.
Perancangan Pembinaan Projek
19. Pemilihan bahan perlu merujuk lakaran dan setiap bahagian
projek. Ianya bergantung kepada kesesuaian projek, kos dan
keselamatan penggunaanya.
Antara bahan-bahan yang boleh digunakan untuk membina
projek adalah:
Kayu
Papan lapis
Medium Density Fibreboard(MDF)
Kepingan logam
Perspek
Mounting board
PVC
Pelekat
Pemilihan bahan perlu merujuk lakaran dan setiap bahagian
projek. Ianya bergantung kepada kesesuaian projek, kos dan
keselamatan penggunaanya.
Antara bahan-bahan yang boleh digunakan untuk membina
projek adalah:
Kayu
Papan lapis
Medium Density Fibreboard(MDF)
Kepingan logam
Perspek
Mounting board
PVC
Pelekat
Bahan dan Kesesuaiannya
Perancangan Pembinaan Projek
20. Pemilihan alatan bergantung kepada teknik
pembinaan, proses pembinaan, teknik penyambungan
dan kawasan projek.
Proses Jenis Peralatan
Mengukur dan
menanda
Pembaris keluli, tolok penanda, pensel penanda,
sesiku L
Memotong Gergaji tangan, gerudi tangan, pahat, pemotong
perspek, gergaji lengkung,
Membentuk Pahat tepi serong, kikir parut
Mencantum Tukul kuku kambing, tukul warrington, gandin
kayu
Kemasan Berus cat, berus syelek, pengikis, penyembur
cat
Memilih Alatan
Perancangan Pembinaan Projek
21. Jadual kerja dibuat untuk memastikan perjalanan pembinaan
projek berjalan mengikut masa yang ditetapkan
Proses/Minggu 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Pengenalpastian masalah
Pengumpulan maklumat serta
data
Menjana idea, melakar dan
memilih projek
Perancangan dan pembinaan
projek
Pemasangan, pengujian projek
dan pengubahsuaian
Pendokumentasian
Persembahan
Membuat Jadual Kerja
Perancangan Pembinaan Projek
22. Kos pengeluaran adalah jumlah kos bahan, kos
upah dan kos overhed
Kos bahan adalah kos pembelian bahan mentah
yang digunakan untuk menghasilkan projek.
Kos upah adalah bayaran ke atas pekerja yang
digunakan.
Kos overhed ialah perbelanjaan tidak langsung
yang dikeluarkan seperti kos elektrik dan air
Kos pengeluaran = Kos bahan + kos upah + kos
overhed
Kos pengeluaran adalah jumlah kos bahan, kos
upah dan kos overhed
Kos bahan adalah kos pembelian bahan mentah
yang digunakan untuk menghasilkan projek.
Kos upah adalah bayaran ke atas pekerja yang
digunakan.
Kos overhed ialah perbelanjaan tidak langsung
yang dikeluarkan seperti kos elektrik dan air
Kos pengeluaran = Kos bahan + kos upah + kos
overhed
Pengiraan Kos
Perancangan Pembinaan Projek
23. Contoh pengiraan kos pengeluaran untuk 100 unit rak
buku
Kos Bahan
Bahan Kuantiti Kos Seunit
(RM)
Jumlah
(RM)
MDF 450 mm x 160 mm 100 unit 2.00 200.00
Perspek 160 mm x 180 mm 200 unit 4.00 800.00
Skru 400 unit 0.05 20.00
Kertas las 30 keping 1.20 36.00
Lekar 1 liter 10.00 10.00
Glu 8 liter 36.00 36.00
Jumlah 1102.00
Pengiraan Kos
Perancangan Pembinaan Projek
24. Kos Upah = Bilangan pekerja x Jam bekerja x
Kadar upah sejam
= 3 orang x 60 jam x RM3.00
= RM540.00
Kos Overhed
Butiran Jumlah (RM)
Air 15.00
Elektrik 40.00
Jumlah 55.00
Pengiraan Kos
Perancangan Pembinaan Projek
25. Kos Pengeluaran = Kos bahan + Kos upah + Kos overhed
= RM1102.00 + RM540.00 + RM55.00
= RM1697.00
Kos Pengeluaran seunit = Jumlah kos pengeluaran
Kuantiti pengeluaran
= RM1697.00
100 unit
= RM16.97 seunit
Pengiraan Kos
Perancangan Pembinaan Projek
26. Pembinaan, Pengujian dan
Pengubahsuaian Projek
Mengukur, Menanda dan Memotong
Proses Huraian Peralatan
Mengukur Menentukan saiz bahan yang
dikehendaki berdasarkan
lukisan kerja
Pita pengukur,
pembaris keluli dan
sesiku L
Menanda Menanda bahagian yang
hendak dipotong, digerudi
atau dibuat tanggam
Pensel, tolok
penanda, dan pisau
penanda
Memotong Membuang bahagian yang
tidak diperlukan
Gergaji tangan,
gergaji puting, pahat,
pemotong persfek,
dan pisau pemotong
27. Kerja mencantum perlu dirancang seperti
menggunakan glu, paku, skru atau ribet untuk
mengelakkan kesilapan dan pembaziran.
Kerja mencantum perlu dirancang seperti
menggunakan glu, paku, skru atau ribet untuk
mengelakkan kesilapan dan pembaziran.
Pembinaan, Pengujian dan
Pengubahsuaian Projek
Membina dan Mencantum Bahagian Projek
28. Sambungan perlu diuji untuk memastikan kesemua
bahagian telah lengkap dicantum dengan kukuh dan
selamat.
Sambungan perlu diuji untuk memastikan kesemua
bahagian telah lengkap dicantum dengan kukuh dan
selamat.
Pembinaan, Pengujian dan
Pengubahsuaian Projek
Memeriksa dan Menguji Penyambungan dan
Pemasangan
29. Tujuan menguji dan menilai adalah untuk
mendapatkan projek yang berkualiti.
Senarai semak pengujian dan penilaian:
Pembinaan, Pengujian dan
Pengubahsuaian Projek
Menguji Dan Menilai Projek
Kriteria Baik Memuaskan Lemah Sangat
Lemah
Menyelesaikan masalah
Ciri keselamatan
Berfungsi
Kekuatan/kukuh
Rupa bentuk
Nilai komersial
Kos
30. Projek yang telah berfungsi dengan berkesan di
peringkat pengujian akan diiktiraf sebagai projek
yang berjaya.
Pembinaan, Pengujian dan
Pengubahsuaian Projek
Menguji Dan Menilai Projek
Kelemahan Pengubahsuaian yang diperlukan
Reka bentuk Mereka bentuk dilakukan semula
Bahan yang
digunakan
Menukar bahan lain
Proses pembinaan Lakukan proses pembinaan projek
semula
Buat pengubahsuaian jika perlu
Senarai semak pengubahsuaian:
31. Pilih jenis bahan kemasan yang sesuai dengan
projek seperti syelek, lekar , tona kayu, cat licau
dan pelekat
Tujuan kemasan adalah;
i. Menghasilkan permukaan yang licin dan cantik
ii. Melindungi permukaan projek
iii. Memudahkan kerja pembersihan kotoran
iv. Selamat digunakan
Pilih jenis bahan kemasan yang sesuai dengan
projek seperti syelek, lekar , tona kayu, cat licau
dan pelekat
Tujuan kemasan adalah;
i. Menghasilkan permukaan yang licin dan cantik
ii. Melindungi permukaan projek
iii. Memudahkan kerja pembersihan kotoran
iv. Selamat digunakan
Pembinaan, Pengujian dan
Pengubahsuaian Projek
Membuat Kemasan
32. Dokumentasi rekacipta merupakan satu laporan
bertulis tentang hasil ciptaan sesuatu projek.
Ia memberikan maklumat tentang hasil ciptaan dan
bertindak sebagai bukti untuk mendapatkan
perlindungan paten.
Maklumat yang terdapat di dalam dokumentasi:
i. Tajuk atau nama projek
ii. Latar belakang
iii. Objektif dan fungsi projek
iv. Deskripsi produk
v. Rujukan/bibliografi
vi. Lampiran
Dokumentasi rekacipta merupakan satu laporan
bertulis tentang hasil ciptaan sesuatu projek.
Ia memberikan maklumat tentang hasil ciptaan dan
bertindak sebagai bukti untuk mendapatkan
perlindungan paten.
Maklumat yang terdapat di dalam dokumentasi:
i. Tajuk atau nama projek
ii. Latar belakang
iii. Objektif dan fungsi projek
iv. Deskripsi produk
v. Rujukan/bibliografi
vi. Lampiran
Mengumpul Dan Merekod Maklumat Berkaitan
Projek Yang Dibina
Pendokumentasian
33. Persembahan projek perlu dilakukan di hadapan kelas
setelah projek pendokumentasian siap.
Tujuan persembahan projek adalah untuk:
i. Menyatakan ciri-ciri projek seperti fungsi, jenis bahan, kos
dan keistimewaan projek.
ii. Merangkumi pengenalpastian masalah sehingga
pengiraan kos
iii. Menyatakan masalah yang dihadapi semasa proses
penghasilan projek.
iv. Memberikan maklumat tepat dan jelas mengenai produk
v. Menyediakan bahan yang dapat membantu semasa
persembahan seperti carta dan gambar
vi Mendapatkan maklum balas dari guru dan rakan
vii Dapat memperbaiki kualiti produk
Persembahan projek perlu dilakukan di hadapan kelas
setelah projek pendokumentasian siap.
Tujuan persembahan projek adalah untuk:
i. Menyatakan ciri-ciri projek seperti fungsi, jenis bahan, kos
dan keistimewaan projek.
ii. Merangkumi pengenalpastian masalah sehingga
pengiraan kos
iii. Menyatakan masalah yang dihadapi semasa proses
penghasilan projek.
iv. Memberikan maklumat tepat dan jelas mengenai produk
v. Menyediakan bahan yang dapat membantu semasa
persembahan seperti carta dan gambar
vi Mendapatkan maklum balas dari guru dan rakan
vii Dapat memperbaiki kualiti produk
Membuat Persembahan Projek
