Presentatie van Simone Bremer-Dijkhuis (projectleider en adviseur ROS-Wijkscan, ZONH). De wijk is tegenwoordig een belangrijke geografische eenheid in de organisatie van de zorg. Elke wijk is uniek. Maar wordt bij de organisatie van de zorg altijd rekening gehouden met het karakter van de wijk? In deze presentatie gaat Simone Bremer-Dijkhuis in op het belang van het karakter van de wijk en het nut van de ROS-Wijkscan hierin.

1. De wijk in cijfers
Simone Bremer-Dijkhuis
ZONH

2. Hulpmiddel: de ROS-
Wijkscan
Landelijk instrument
Informatie over demografie
Informatie over zorgvraag
Informatie over zorgaanbod

3. Hulpmiddel: de ROS-
Wijkscan
Bronnen:
 CBS, SCP
 NIVEL/ LINH
 CRM ROS’en

4. Hulpmiddel: de ROS-
wijkscan: voor wie?
Voor praktijken en eerstelijnszorgcentra die :
 zich willen vestigen
 hun zorgaanbod willen aanscherpen
 hun praktijk willen uitbreiden.
Voor zorgaanbieders die met andere partijen een
regionale visie willen ontwikkelen op de toekomst van
de zorg
Voor gemeenten, zorgverzekeraars en andere
beleidsmakers die in samenwerking met de ROS de
ondersteuning en versterking van de eerstelijnszorg in
de regio op de agenda willen zetten.

5. Een voorbeeld van een wijk:
Rosmolenwijk/
Scheepmakersbuurt
Zaanstad, Rosmolenwijk/Scheepmakersbuurt
voormalige arbeiderswijk gelegen aan de
oostoever van de Zaan
Industrieën als verkade en albert heijn
Eind jaren 80, stedelijke vernieuwing
Wie woont er nu in Rosmolenwijk/
Scheepmakersbuurt ?

7. Rosmolenwijk/
Scheepmakersbuurt
• Op welke leeftijdscategorie richt ik mijn beleid?
• Op welke leeftijdscategorie pas ik mijn zorgaanbod aan?
Hoe ziet de leeftijdsverdeling er uit
in
Rosmolenwijk/Scheepmakersbuur
t?

8. Samen:
Samen: 15,6% 65+
22,4% 65+
17,5%
13%
0-14 jaar
0-14 jaar

9. Rosmolenwijk/
Scheepmakersbuurt
Relatief veel 65+: 22,4% (NL: 15,6%)
Relatief weinig jongeren van 0-14 jaar:
13% (NL: 17,5%)
?
Conclusie: focus op ouderenzorg

10. /Scheepmakersb
Postcode 1502
Rosmolen-
Nederland
rt
65-74 jaar 9,7 8,6
75-84 jaar 7,8 5,2
85 jaar en ouder 4,9 1,8

11. Rosmolenwijk/
Scheepmakersbuurt
Relatief veel 65+: 22,4% (NL: 15,6%)
 Relatief heel veel 85+: 4,9% (NL: 1,8%)
Oude ouderen (75+) betekent hoge
zorgvraag
Waar zitten dan de 75-84 jarigen?
Waar zitten dan de 85+?

14. % bevolking 75- % bevolking 85
-
84 jaar jaar en ouder
1502B 5,8 1,3
7,7 Verzorgingstehui
1502C 13,8
s
1502D 13,3 10,6 Verpleeghuis
1502E 5,6 1,4
Van de bewoners in
1502G 11,3 2,7 verzorgings- en
1502N 5,6 0,8 verpleeghuizen is
1502P 3,1 0,0 80%-90% ouder dan
75 jaar
1502R 5,6 0,8 (bron: nationaal kompas)
1502S 0,0 0,0
1502T 3,9 0,6
1502V 7,4 1,5
20,5 Verzorgingstehui
1502W 25,6
s
1502X 5,6 2,2
1502A 1,8 0,0
Totaal 7,8 4,9

15. Rosmolenwijk/
Scheepmakersbuurt
Relatief veel 65+: 22,4% (NL: 15,6%)
 Relatief veel 75+: 7,8% (NL: 5,2%)
• door verzorgingshuizen in 1502C, 1502D en 1502W
• Hogere percentages en geen verzorgingshuizen: 1502B
(5,8%), 1502E (5,6%), 1502G (11,3%), 1502N (5,6%), 1502R
(5,6%), 1502V (7,4%) en 1502X (5,6%)
 Relatief heel veel 85+: 4,9% (NL: 1,8%)
• door verzorgingshuizen in 1502C, 1502D en 1502W
• Hogere percentages en geen verzorgingshuizen: 1502G
(2,7%) en 1502X (2,2%)
En hoe zit dit met de leeftijdscategorie 65-74 jaar?

16. 65-74 jaar
1502B 12,2
1502C 6,2 Verzorgingshuis
1502D 11,5 verpleeghuis
1502E 9,9
1502G 17,3
1502N 7,3
1502P 6,3
1502R 10,3
1502S 0,0
1502T 6,7
1502V 11,1
1502W 10,3 Verzorgingshuis
1502X 7,9
1502A 3,6
Gemiddelde 9,7
Nederland 8,6

17. Rosmolenwijk/
Scheepmakersbuurt
Relatief veel 65+: 22,4% (NL: 15,6%)
 Relatief veel 75+: 7,8% (NL: 5,2%)
• door verzorgingshuizen in 1502C, 1502D en 1502W
• Hogere percentages en geen verzorgingshuizen:
1502B (5,8%), 1502E (5,6%), 1502G (11,3%), 1502N
(5,6%), 1502R (5,6%), 1502V (7,4%) en 1502X (5,6%)
 Relatief heel veel 85+: 4,9% (NL: 1,8%)
• door verzorgingshuizen in 1502C, 1502D en 1502W
• Hogere percentages en geen verzorgingshuizen:
1502G (2,7%) en 1502X (2,2%)
 Relatief veel ouderen van 65-74 jaar

18. Hoe gaat het percentage ouderen
in
Rosmolenwijk/Scheepmakersbuur
t zich ontwikkelen naar de
toekomst toe?

21. Identiteit Rosmolenwijk/
Scheepmakersbuurt
Relatief veel 65+: 22,4% (NL: 15,6%)
 Relatief veel 75+: 7,8% (NL: 5,2%)
• door verzorgingshuizen in 1502C, 1502D en 1502W
• Hogere percentages en geen verzorgingshuizen: 1502B (5,8%), 1502E
(5,6%), 1502G (11,3%), 1502N (5,6%), 1502R (5,6%), 1502V (7,4%) en
1502X (5,6%)
 Relatief heel veel 85+: 4,9% (NL: 1,8%)
• door verzorgingshuizen in 1502C, 1502D en 1502W
• Hogere percentages en geen verzorgingshuizen: 1502G (2,7%) en
1502X (2,2%)
 Relatief veel ouderen van 65-74 jaar
Toekomst:
 Vanaf 2011 stijging in percentage 65-74 jarigen, overeenkomstig
aan NL
 Afname in percentage 75+ in de nabije toekomst
(extramuralisatie?), na 2020 wordt er weer in toename verwacht
maar blijft onder Nederlands percentage

22. Voorbeeld zorgvraag
In het licht van de ontwikkeling in %
ouderen hoe ontwikkelt de
zorgvraag voor diabetes in
Rosmolenwijk/Scheepmakersbuur
t naar de toekomst toe?

24. Rosmolenwijk/
Scheepmakersbuurt
Relatief veel 65+: 22,5% (NL: 15,4%)
 Relatief veel 75+: 7,8% (NL: 5,2%)
• door verzorgingshuizen in 1502C, 1502D en 1502W
• Hogere percentages en geen verzorgingshuizen: 1502B (5,8%), 1502E
(5,6%), 1502G (11,3%), 1502N (5,6%), 1502R (5,6%), 1502V (7,4%) en
1502X (5,6%)
 Relatief heel veel 85+: 4,9% (NL: 1,8%)
• door verzorgingshuizen in 1502C, 1502D en 1502W
• Hogere percentages en geen verzorgingshuizen: 1502G (2,7%) en
1502X (2,2%)
 Relatief veel ouderen van 65-74 jaar
Toekomst:
 Vanaf 2011 stijging in percentage 65-74 jarigen, overeenkomstig
aan NL
 Afname in percentage 75+ in de nabije toekomst
(extramuralisatie?), na 2020 wordt er weer in toename verwacht
maar blijft onder Nederlands percentage
Diabetes:
 Tot 2015 afname in aantal huisartsenepisoden, daarna weer een

25. Conclusie
In Rosmolenwijk/Scheepmakersbuurt wonen veel
ouderen, meer dan in Nederland
Deels komt dit door de aanwezigheid van
verpleeg- en verzorgingshuizen maar ook
daarbuiten zijn er buurten met hoge percentages
ouderen
Het percentage ouderen neemt af, het percentage
gaat zelfs onder het Nederlandse percentage
De zorgvraag voor diabetes laat een zelfde trend
zien: neemt momenteel af, en het percentage blijft
vervolgens iets onder het Nederlandse percentage

26. Allochtonen
De gezondheidstoestand allochtonen is
minder goed dan die van autochtone
Nederlanders.
Het zorggebruik van allochtonen wijkt af van
dat van autochtone Nederlanders (niet altijd
ten nadele van allochtonen)
Bijvoorbeeld:
 Sterfte aan diabetes bij Surinamers hoger
 Kanker bij Marokkanen, Surinamers en Turkse
vrouwen lager

27. autoc Marok Suri- Antil-
Turk
h- - nam liane
en
tonen kanen ers n
Huisartsenzorg (minimaal 1 bezoek in het
73,2 79,6 77,2 76,9 73,3
afgelopen jaar)
Ziekenhuiszorg (zowel klinische als
dagopname, minimaal 1 bezoek in het 16,0 19,7 17,3 17,4 18,3
afgelopen jaar)
Fysiotherapie (minimaal 1 bezoek in het
16,4 13,9 12,6 20,2 11,4
afgelopen jaar)
Thuiszorg (zorg zonder verblijf) (afgelopen
7,3 7,6 6,8 6,4 9,2
jaar)
Voorgeschreven medicijnen (afgelopen 2
47,2 38,4 35,9 52,4 41,1
weken)
Tabel 1: Zorggebruik van autochtone Nederlanders, Turken, Marokkanen, Surinamers en
Antillianen (in percentages) (Bron: LINH, 2008; LMR, 2005; Tweede Nationale Studie:
patiëntenquête, 2001-2002; GWAO, 2003 in Schellingerhout, 2004).

29. Perc allochtonen [%], 2011 - Wijk: Wijk 03 Overdie
Wijk 03 Overdie
niet westers : Marokko 8
niet-westers : Nederlandse Antillen en
Aruba 2
niet-westers : Suriname 2
niet-westers : Turkije 15
% allochtonen, Niet-westers overig 8
niet westers : totaal 35
Bron:
CBS Kerncijfers Wijken en Buurten

32. Huishoudens
Hoog gebruik van de gezondheidszorg
door gescheiden mensen en door leden
van eenpersoonshuishoudens: ongeveer
20 tot 50% hoger zorggebruik van
huisarts, fysiotherapie, specialist

35. Vestigingsbeleid,
voorbeeld verloskundige in
Heemskerk
Hoeveel verloskundigen zijn er in
Heemskerk?
Waar worden kinderen geboren?
Waar zitten de verloskundigen?

36. Hoeveel verloskundigen zijn
er in Heemskerk?
Verloskundigen , 2012 - Gemeente: Velsen
Gemeente
Nederland
Velsen
Verloskundigen [aantal] 6 2.312
Verloskundigen [per 1.000
inwoners] 0,09 0,14
Bron:
ROS'en

40. Conclusie
In vergelijking met Nederland weinig
verloskundigen
Tot 2015 een toename in het aantal
geboorten
Er zijn gebieden waar het aantal
geboorten/ 1000 inwoners hoog ligt, en
waar geen verloskundigen gevestigd zijn

41. Wat biedt ZONH met de
ROS-wijkscan
1. Analyse: Hoe ziet mijn wijk er nu uit?
a. (te verwachten) zorgvraag
b. Huidige zorgaanbod
2. Vertaling: Wat betekent dit voor mij?
a. Vertaling analyse naar uw lokale situatie
3. En nu? Advies en begeleiding bij
vervolgstappen
a. Interne praktijkvoering, zorgaanbod
b. Samenwerking met derden

42. Nieuwsgierig naar informatie
over uw eigen gemeente?
Voor vragen en/of informatie:
s.bremer-dijkhuis@zonh.nl
Demo’s beschikbaar op:
http://zonh.rosopen.databank.nl/
Demo’s beschikbaar bij de stand in de
Piet Heynzaal

43. Zorg in de wijk: deal or no deal?!
Ontdek wat uw partners bieden in wonen, welzijn en zorg
Het congres wordt mede mogelijk gemaakt door
Rabobank Haarlem en Omstreken