Workshop Logopedie en autisme - communicatie met CASS, Regiodag voor logopedisten 2016.

1. Communicatie met CASS
• CASS communiceert anders vanwege zijn
informatieverwerkingsstoornis
• CASS laat per moment wisselende communicatie
zien.
• Wij zullen ons bewust moeten aanpassen aan zijn
communicatie
• Elke CASS heeft zijn unieke streepjes
• Wat goed gaat, gaat goed!
• Verander of verduidelijk niets wat al duidelijk is

2. Hoe maakt CASS contact ?
Moeite met contact betekent absoluut niet
contact niet willen.

3. Communicatie met het jonge kind en
kinderen met een verstandelijke
beperking
• Werken vanuit communicatiedoelen.
• Communicatiedoelen gericht tussen de 0 en 2
jaar en tussen 2 jaar en ouder
• Tussen de 2 en 3;6 jaar staat de
taalontwikkeling voorop. Dit naast de
ontwikkeling van de communicatieve functies

4. Taalniveau onder de 2 jaar
• “Beginnende Communicatie”
Therapieprogramma voor communicatieve
functies in de pre verbale en vroegverbale fase
De communicatieve functies worden geoefend
in een natuurlijke communicatieve setting.
Interactie functie/ controle functie/ expressie
functie/ representatie functie

5. Taalniveau vanaf 2 jaar
“Kinderen beter leren communiceren”
Therapie programma voor communicatieve
functies

6. Interactie functie
• Het contact tussen CASS zelf en de omgeving
regelen
• Wordt gebruikt om de interactie op gang te
brengen en te houden op momenten dat er
sprake is van onduidelijkheden
De communicatie kan hiermee op gang komen

7. voorbeelden
Pre verbaal ( 9-15 maanden)
• Adequaat reageren op de introductie van een favoriet
spelletje
• In een geef en neem spelletje participeren
Vroegverbaal (15-24 maanden)
• Iemand roepen of aanspreken
• Aangeven dat het gehoord heeft dat hij/ zij is geroepen
• Verbaal (vanaf 24 maanden)
• Vraagt om herhaling als iets niet begrepen wordt

8. Controle functie
• Functies waarmee een kind/ volwassene kan
uitdrukken wat het wel en niet wil
• CASS krijgt hiermee greep op zijn omgeving
CASS kan dingen krijgen en handelingen
uitlokken

9. voorbeelden
Pre verbaal ( 9-15 maanden)
• CASS kan zonder woorden iets afwijzen of weigeren
• CASS kan zonder woorden om een voorwerp vragen
Vroegverbaal (15-24 maanden)
• CASS kan een niet specifiek woord gebruiken om uit te
drukken dat hij/zij iets wil
• CASS kan een instemmende reactie geven op een vraag
om een voorwerp of een actie
Verbaal (vanaf 24 maanden)
• Geeft aan wat het van plan is te gaan doen

10. Expressie functie
• Functies waarmee CASS zijn emoties kan
uitdrukken

11. Voorbeelden
Pre verbaal ( 9-15 maanden)
• CASS kan zonder woorden uiting geven aan
plezier of verassing
Vroegverbaal (15-24 maanden)
• CASS kan een uitroep gebruiken om verbazing uit
te drukken
Verbaal (vanaf 24 maanden)
• Drukt een fysieke toestand of gevoel uit met
woorden

12. Representatie functie
• Met deze functie krijgt CASS kennis van de
wereld om hem heen.
• Deze functie is erg van belang bij de
cognitieve ontwikkeling.
• Maar anderzijds is de cognitieve ontwikkeling
ook bepalend voor het verwerven van deze en
andere functies..

13. Voorbeelden
Pre verbaal ( 9-15 maanden)
• CASS kan zonder woorden vragen “waar” iets is
• CASS kan zonder woorden informatie geven
Vroegverbaal (15-24 maanden)
• CASS kan met een niet specifiek woord de aandacht op
iets vestigen
• CASS kan zeggen wat het waarneemt of doet tijdens
een gezamenlijke situatie
Verbaal ( vanaf 24 maanden)
• Stelt vragen met “wat “ en “waar’
• Vraagt naar de naam van iets

14. Behandeling
• Observatie lijst laten invullen door leerkracht/
ouders en andere betrokkenen
• Samen de doelen bepalen.
Daarbij kijken naar
• leeftijd
• niveau
• waar lopen CASS en omgeving het meest
tegen aan.

15. keuze
• 1 doel, meerdere activiteiten
• Meerdere doelen tijdens 1 behandeling
• Activiteiten gekoppeld aan belevingswereld
van CASS
• Maar ook bijvoorbeeld aan thema klas