2. Polecana miejscowość Tychy
• Tychy – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w
województwie śląskim, w południowej części Górnośląskiego Okręgu
Przemysłowego, historycznie na Górnym Śląsku. Jest jednym z
ośrodków centralnych konurbacji górnośląskiej.
• Powierzchnia: 81,64 km²
• Pogoda: 6 °C, wiatr płd., 6 km/h, wilgotność 88%
• Liczba ludności: 129 087 (2012)
• Województwo: Województwo śląskie
• Uniwersytet: Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Tychach
WSB
5. Tyskie Browarium to instytucja muzealna, którą otwarto z okazji 375 rocznicy browaru w Tychach w
2004 roku.
Do 2010 roku placówka ta funkcjonowała pod nazwą „Tyskie Muzeum Piwowarstwa”.
Znajduje się ona w odnowionym budynku kościoła ewangelickiego z 1902 r. w Tychach, przy ulicy
Katowickiej 9, na terenie Tyskich Browarów Książęcych. Waży się tam piwo od blisko czterystu lat.
W muzeum zgromadzono eksponaty związane z historią browaru w Tychach i tradycją Tyskich
Browarów Książęcych. W sali muzealnej można zobaczyć fotografie, ponad 300 butelek z początku
XIX wieku, narzędzia bednarskie, oryginalne dębowe beczki, kolekcje kufli, puszek, etykiet,
podkładek, kapsli i wiele innych eksponatów dotyczących piwa.
W nowoczesnej sali kinowej w muzeum piwowarstwa można obejrzeć film o historii ziemi
pszczyńskiej i Tyskich Browarów Książęcych zrealizowany w trójwymiarowej technologii.
Sala wypełniona jest ekranami dotykowymi, które prezentują historię browarów i proces
produkcyjny, a także gry piwne.
Historia browaru w Tychach sięga 1629 roku. Wtedy to ród Promniców założył tyski browar. W 1861
roku książę pszczyński Jan Henryk XI rozbudował Browar w Tychach o warzelnię, chłodnię, młyn,
lodownię i inne budynki. Jego postać jest wyświetlana na ekranie plazmowym w Tyskim Browarium.
Wita on zwiedzających muzeum i zachwala warzone tu piwo. W 1893 roku powstała linia kolejowa:
browar-dworzec kolejowy. Browar w Tychach był wówczas jedną z największych takich wytwórni w
Europie. W lutym 1939 roku powstała spółka „Książęce Browary”, obejmująca Browar Książęcy,
Obywatelski i Siemianowicki.
WSB
7. Najstarsze znane ślady pobytu człowieka na terenie obecnych Tychów pochodzą jednak już ze starszej epoki kamienia (na ziemiach polskich
jest to okres od ok. 310 000 do 40 000 lat temu). Dowodem średniowiecznego osadnictwa na tym obszarze jest odkryty w okresie
międzywojennym, badany przez archeologów w latach sześćdziesiątych XX wieku, cmentarz na terenie Cielmic, obecnie dzielnicy Tychów.
Pierwsza wzmianka o Tychach pochodzi z 1467 roku. Znajduje się ona w tzw. protokolarzu miasta Pszczyna, w którym zapisywano między
innymi informację o wydatkach pszczyńskiej rady miejskiej. Pod datą 1467 zapisano w języku łacińskim zdanie: „Dominikowi z Tychów
daliśmy 5 groszy za gonty”.
W dokumencie sprzedaży dóbr pszczyńskich wystawionym przez Kazimierza II cieszyńskiego w języku czeskim we Frysztacie w dniu 21
lutego 1517 roku wieś została wymieniona jako Tychy[15].
Pierwszy drewniany kościół w Tychach wybudowano około 1500 roku. W źródłach pisanych informacja o nim pojawia się dopiero pod datą
1529. Obecnie jest to kościół pw. św. Marii Magdaleny. Z kolei z roku 1629 pochodzi pierwsza wzmianka na temat Browaru Książęcego w
Tychach. Był on własnością rodów panujących na ziemi pszczyńskiej. Do nich należała również między innymi Huta Paprocka założona na
początku XVIII wieku w sąsiedztwie gminy Paprocany.
W listopadzie 1868 do Tychów dotarła kolej żelazna – uruchomiono linię kolejową łączącą Czechowice-Dziedzice, Tychy i Murcki z
Szopienicami. W 1887 roku uruchomiono fabrykę celulozy w Tychach-Czułowie. W 1897 roku w Tychach założono drugi browar – Browar
Obywatelski.
Po zakończeniu I wojny światowej wielu mieszkańców Tychów i sąsiednich gmin brało udział w powstaniach śląskich 1919–1921. Według
wielu historyków wybuch I powstania śląskiego nastąpił w Paprocanach (wówczas samodzielna gmina), w nocy z 16 na 17 sierpnia 1919
roku. W 1922 roku po plebiscycie i III powstaniu śląskim Tychy weszły w skład państwa polskiego (83,5% głosów za przyłączeniem do
Polski). Naczelnikiem gminy Tychy został wybrany Jan Wieczorek. W 1934 roku Tychy uchwałą Śląskiej Rady Wojewódzkiej z dnia 20
listopada 1933 roku stały się gminą wiejską na prawach miejskich.
W latach II wojny światowej Tychy wraz z polską częścią Górnego Śląska przyłączono do Rzeszy Niemieckiej. W miejscowości od 1942 roku
funkcjonował jeden z sieci obozów koncentracyjnych, administrowany przez Hauptamt Volksdeutsche Mittelstelle, przeznaczonych dla
Polaków na Śląsku – Polenlager Tichau[16]. Dnia 28 stycznia 1945 roku Armia Czerwona wkroczyła do Tychów.
W latach 1945–1954 siedziba wiejskiej gminy Tychy. 4 października 1950 roku Prezydium Rządu przyjęło uchwałę o rozbudowie Tychów.
Miesiąc później, dnia 8 listopada, Prezes Rady Ministrów wydał rozporządzenie w sprawie nadania gminie Tychy ustroju miejskiego z dniem
1 stycznia 1951 roku. W granice miasta włączono Paprocany i Wilkowyje. Rozpoczęła się budowa miasta Nowe Tychy, które spełniać miało
rolę miasta-sypialni dla Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Pierwsze wybudowane osiedle mieszkaniowe zostało oznaczone literą A.
Następne osiedla mieszkaniowe nazywane były według kolejnych liter alfabetu. Autorem projektu osiedla A był Tadeusz Teodorowicz-
Todorowski. Generalnymi projektantami miasta Nowe Tychy byli architekci Hanna Adamczewska-Wejchert i Kazimierz Wejchert.
Osobny artykuł: Nowe Tychy.
W 1973 roku do Tychów przyłączono gromady Cielmice, Jaroszowice, Urbanowice, część Bierunia Starego. W 1975 roku w granice miasta
włączono Bieruń, Lędziny, Imielin, Wyry, Gostyń, Chełm Śląski. W 1977 roku wyłączono z Tychów gminy Imielin, Chełm Śląski i część
Kopciowic. W 1991 roku doszło do podziału wielkich Tychów, z granic miasta wyłączono pięć gmin: Bieruń, Bojszowy, Kobiór, Lędziny i Wyry.
W 1997 roku w Tychach utworzono Podstrefę Tyską Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. W tym samym roku otwarto w Tychach
Wyższą Szkołę Zarządzania i Nauk Społecznych. W listopadzie 2004 roku zostało otwarte Tyskie Muzeum Piwowarstwa, w kwietniu 2005
roku – Muzeum Miejskie w Tychach.
WSB
8. Osoba Stanowisko
Andrzej Dziuba Prezydent Miasta
Daria Szczepańska I Zastępca Prezydenta
Igor Śmietański II Zastępca Prezydenta
Miłosz Stec III Zastępca Prezydenta
Urszula Dryka Skarbnik Miasta
Aneta Luboń-Styka Sekretarz Miasta
WSB
Polityka
Władze miasta
9. Kto jest prezydentem miasta Tychy?
Daria Szczepańska
Andrzej Dziuba
Miłosz Stec
WSB