1. SEJARAH KESULTANAN
MELAYU MELAKA
WARISAN KESULTANAN MELAYU
MELAKA DALAM NEGERI-NEGERI
MELAYU DARI SEGI EKONOMI

2. wujud sebagai sebuah pelabuhan yang agak besar sekitar 1403 masihi
Nama Melaka wujud sebagai
diambil sempena sebuah
Kesultanan Melayu
Melaka diasaskan nama sebatang
pelabuhan yang
oleh Parameswara di pokok,tempat
antara parameswara agak besar
tahun 1400 hingga bersandar sekitar 1403
tahun 1403
masihi.
Mencapai zaman Meletakkan asas
Kedudukan yang kegemilangan yang kukuh
strategik iaitu berada pada abad ke-15 kepada sistem
di selat Melaka yang
membawa kepada dan mempunyai ekonomi
kemajuan ekonomi pengaruh yang masyarakat
Melaka
kuat melayu tradisi.

3. Ekonomi Melaka
Berkembang maju disebabkan oleh:
1. Kedudukan selat Melaka sebagai lalulintas timur dan
barat.
2. Tiupan angin monsun yang menentukan panduan
dan arah pergerakan pedagang/kapal.
3. Pelabuhan entrepot –pengumpulan penyaluran dan
pertukaran barang dagangan.
4. Kemudahan fizikal dan material yang disediakan di
pelabuhan Melaka

4. Ekonomi negeri-negeri melayu
 Mengamalkan ekonomi sara diri-keperluan
sendiri sahaja
Melakukan aktiviti ekonomi : pertanian,
penternakan,perlombongan dan memungut
hasil hutan
Perdagangan berkembang selepas
kegemilangan Melaka
Menjalankan ekonomi komersial selepas
kedatangan British

5. Warisan Ekonomi Melaka
Perdagangan Perkapalan
cukai
Pertanian/
perlombongan
penternakan
Timbangan/
sukatan
Hasil hutan Mata wang

6. Telah wujud perdagangan sebelum kegemilangan Kesultanan
melayu Melaka-berkembang maju setelah Melaka menjadi
pusat perdagangan di Nusantara.
Buktinya, beberapa pelabuhan telah berkembang maju,
Contohnya, empayar Johor-riau, pelabuhan Kedah, Kuala
Terengganu dan Kota Bahru.
Wujud satu kelas perdagangan yang kuat dan mantap-
kegiatan import dan eksport, pemilikan modal, perkapalan
yang besar dan berteknologi tinggi.

7. Eropah
PEDAGANG Cina
India
Arab
Emas, timah
BARANG Hasil hutan seperti damar, rotan,
DAGANGAN  Rempah, lada hitam,
BARANG Tembikar
Kapas
DAGANGAN
Kain sutera
DARI LUAR

8. Sambungan…
• Negeri-negeri melayu mewarisi kegiatan
perdagangan maritim dan antarabangsa
• Sistem mata wang juga diperkenalkan dan
digunakan di negeri-negeri Melayu
• Sistem pembayaran cukai juga diguna pakai
• Terdapat sistem timbangan dan sukatan yang
digunakan di pelabuhan dan kehidupan seharian
• Warisan daripada Undang-undang Laut Melaka
dan Undang-undang Melaka dalam bidang
ekonomi- perdagangan, dsb

9. PERKAPALAN
Masyarakat melayu sangat mahir dalam bidang
perkapalan sejak zaman pro-sejarah lagi
Kegemilangan Melaka membawa kepada
pembelian kapal-kapal dagang yang sangat
bermutu
Pembuatan kapal juga berkembang maju
Ianya diwarisi oleh negeri-negeri melayu
Ini membuatkan aktiviti perdagangan semakin
maju dengan penggunaan kapal-kapal yang besar
dan berteknologi tinggi

10. Sambungan…
Kapal-kapal itu berlayar ke tempat-tempat lain
untuk berdagang. Sejak abad ke-15, kapal-kapal
melayu telah berlayar sehingga ke pantai
Koromandel.
Pada abad ke-16, kapal-kapal Johor banyak
mengunjungi pelabuhan Van Don
Pada abad ke-17, kapal-kapal dari terengganu tiba
di pelabuhan Pho-hien
Hal ini menunjukkan kegiatan perkapalan yang
dijalankan begitu meluas

11. Gambar atas:
replika Jong
Gambar bawah:
Perahu yang
digunakan untuk
memunggah barang

12. Sebelum zaman Kesultanan Melayu Melaka, aktiviti
perdagangan dijalankan melalui sistem barter.
Selepas kegiatan perdagangan berkembang, sistem
barter tidak lagi digunakan.
Digantikan dengan penggunaan wang primitif berbentuk
siput Cowrie dan kepingan logam atau syiling
Pada abad ke-15, Melaka telah memperkenalkan sistem
mata wang di Tanah Melayu.

13. JOHOR KELANTAN
Wang Emas Wang Emas
Unit: Kupang, Mas Unit: Kijang, Dinar
Wang Timah: matahari atau mas
Katun. kupang dan pohon
pitis
Terengganu
Wang Emas
Kedah Unit: Kupang
Wang Timah Wang timah
N.Sembilan, Pahang,
Unit: Unit: pitis dan jokoh
Selangor, dan Perak
Berbentuk ayam Wang Timah
sabung Unit:Jongkong
Wang Emas: tampang
kupang, Dinar,
darham (perak)

14. Dinar
Jokoh
Pohon katun

15. CUKAI
Dua jenis cukai diperkenalkan:
1. Cukai rasmi (custom duties)
2. Cukai tidak rasmi (berbentuk hadiah)
 Hasil cukai digunakan untuk membangunkan kawasan
masing-masing
 Terdapat juga hasil cukai yang digunakan oleh
pembesar dan juga raja
 Pemungut cukai dan segala yang berhubung dengan
cukai adalah dibawah tanggungjawab penghulu
bendahari

16. Timbangan dan sukatan
• Sukatan digunakan untuk mengukur isipadu
sesuatu benda
• Timbangan digunakan untuk mengukur berat
barangan
• ukuran digunakan untuk mengukur jarak dan
keluasan
• Contohnya, di Kedah, unit relung digunakan
untuk mengukur keluasan tanah.
• Unit-unit sukatan ini digunakan di Melaka dan
juga negeri-negeri melayu yang lain.

17. Timbangan dan Sukatan
Bahan yang Unit Timbangan Alat
ditimbang/sukat /sukatan timbangan/sukat
an
a. Beras a. Kaul Dacing
b. Rempah b. Cupak
c. Bijih timah c. Gantang
I. Emas I. Tahil
II. Perak II. kati
III. Barang
wangian
IV. permata

18. Perlombongan
 Negeri-negeri Melayu kaya dengan galian seperti
bijih timah, emas dan perak
 Galian ini pada asalnya ialah barang dagangan dan
kemudiannya mempunyai nilai untuk dijadikan mata
wang.
 Kawasan lombong emas yang terawal ialah di Kuala
selinsing.
 Menjalankan kegiatan melombong secara tradisional
dan kecil-kecilan.

19. Terdiri daripada orang melayu
pelombong (lelaki dan wanita)
Pemilik lombong ialah pembesar
seperti Ngah Ibrahim,Long Jaafar
Kawasan Perak: Lembah Kinta, Larut
N.Sembilan: Sungai ujong, Linggi
melombong
Selangor: Sg. Bernam,Sg.Selangor
Cara Mendulang
Melampan
melombong Lombong Siam (Penggalian lubang
sedalam 3-4 meter )

20. melampan mendulang

21. Sambungan..
• Sewaktu zaman Kesultanan Melaka, timah
digunakan sebagai barang dagangan dan mata
wang
• Menyebabkan perlombongan bertambah pesat
• Pada abad ke-16, permintaan yang tinggi dari
pedagang Eropah-untuk membuat rumah
• Berkembang semakin pesat pada abad ke-19
setelah meletusnya Revolusi Perindustrian
• Diambil alih oleh British

22. Pertanian dan Penternakan
• PERTANIAN:
Berbentuk sara diri
Sumber tanaman yang utama ialah padi
Tanaman lain ialah sayur-sayuran, buah-buahan
dan ubi
Pertanian tertumpu di kawasan yang subur,
biasanya di tebing-tebing sungai
Keperluan hidup petani bersifat sederhana dan
lebih mementingkan keperluan asas

23. Sambungan
Terdapat dua jenis padi yang ditanam:
1. Padi sawah
2. Padi huma (bukit)
 Padi sawah biasanya ditanam di kawasan
yang rendah.
 Contohnya: dataran di Kedah dan Kelantan
 Padi huma ditanam di kawasan tinggi dan
lereng-lereng bukit-kawasan pedalaman
 Biasanya diusahakan oleh kumpulan orang
asli seperti Semai dan Temiar.

24. Haiwan Tujuan:
ternakan: BahanMakanan,
lembu, itik, membajak
kerbau P sawah, menarik
kambing, ayam E kayu
N
T
E
R
N Selalunya
Diusahakan A diusahakan
secara kecil- K oleh golongan
kecilan, untuk A petani
keperluan N
sendiri

25. Hasil Hutan
Negeri-negeri melayu terkenal sebagai sumber
hutan
Contohnya:
I. Rempah-ratus
II. Kayu-kayan
III. Rotan
IV. Damar
 Barangan ini dijual di pasar
 Juga ditukar untuk mendapatkan keperluan asas
(kain, garam)

26. Sambungan
Dari hutan juga mendapatkan bahan api, atap
rumah, daun-daun untuk membuat bakul dan
menganyam tikar
Pengumpul utama hasil hutan ialah orang Melayu
dan orang Asli
Menjadi pengeluar barangan untuk perdagangan
di pelabuhan Melaka
Diteruskan selepas kejatuhan Melaka
Contohnya: di Johor (gading gajah, pinang kering,
Terengganu (rotan) dan Pahang (kapur Barus)

27. Berburu
Selain sumber flora, binatang juga diburu di dalam hutan
Contoh Binatang yang diburu ialah:
I. Kancil
II. Gajah
III. Ayam hutan
 Tujuannya ialah menambahkan sumber makanan dan
diperdagangkan
 Binatang yang paling bernilai ialah gajah
 Digunakan untuk pengangkutan golongan pemerintah

28. Gajah digunakan untuk mengangkut barangan
dan sebagai pengangkutan golongan
pemerintah

29. Kesimpulan
Kerajaan Melayu Melaka telah membentuk satu
pemerintahan yang agung serta mewujudkan dasar
pembentukan budaya politik melayu.
 Melaka telah meletakkan asas yang kukuh kepada aspek
ekonomi masyarakat melayu tradisi.
Selepas dari zaman kegemilangan Melaka, masyarakat
melayu tradisi telah mengalami proses disintegerasi.
Namun demikian, warisan kerajaan Melayu Melaka tidak
terhapus oleh perubahan bahkan ia dikekalkan sehingga
hari ini sebagai lambang yang penting dalam ekonomi
Negara

30. RUJUKAN
1. Abdul Rahman Abdullah. 2000. Sejarah dan tamadun Asia
Tenggara sebelum dan sesudah pengaruh islam. Kuala
Lumpur. Utusan publications & distribution Sdn. Bhd.
2. Ruslan Zainuddin. 2003. Sejarah Malaysia. Shah Alam,
Selangor Darul Ehsan. Fajar Bakti Sdn Bhd.
3. Zainal Abidin bin Abdul Wahid, Khoo Kay Kim, dll. 1992.
Malaysia-warisan dan perkembangan. Kuala Lumpur.
Dewan Bahasa dan Pustaka.
4. Muhammad Yusoff Hashim. 1990. Kesultanan Melayu
Melaka. Kuala Lumpur. Dewan Bahasa dan Pustaka
5. Ahmad Jelani Halimi. 2006. Perdagangan dan perkapalan
melayu di Selat Melaka: abad ke-15 hingga abad ke-18.
Kuala Lumpur. Dewan Bahasa dan Pustaka
6. Hairol Anuar HJ Mak Din. 2009. Sejarah Malaysia 1400-
1969: satu evolusi. Bangi. KUIA.