SlideShare a Scribd company logo
1 of 75
TÜRK Dili !
TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
2TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
KAMUDAKAMUDA
DOĞRU, GÜZELDOĞRU, GÜZEL
ve ETKİN TÜRKÇEve ETKİN TÜRKÇE
I.I.
Niçin doğru,Niçin doğru,
güzel ve etkingüzel ve etkin
Türkçe?Türkçe?
VIII.VIII.
KaynaklarKaynaklar
VI.VI.
En ÇokEn Çok
SorulanSorulan
SorularSorular
VII.VII.
TürkçesiTürkçesi
varkenvarken
II.II.
Dilin Önemi
Dilin Önemi
VeVe
Türk DiliTürk Dili
ııı.ııı.
İmlaİmla
KurallarıKuralları
IV.IV.
YazılıYazılı
AnlatımAnlatım
BozukluklarıBozuklukları
V.V.
Sözlü AnlatımSözlü Anlatım
BozukluklarıBozuklukları
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla kuralları
İmla kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi
Türkçesi
varken
varken
Kaynaklar
Kaynaklar
SUNUM PLANISUNUM PLANI
3TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
KEYFİ
KULLANIMLARI
ÖNLEMEK
KEYFİ
KULLANIMLARI
ÖNLEMEK
Sözlü ve yazılı iletişimde
Türkçenin doğru, güzel ve etkin
kullanımına has standartları tüm
kamu personeline öğretmek ve bu
husustaki uygulamaları
benimsetmek.
DOĞRU,
GÜZEL VE
ETKİN TÜRKÇE
DOĞRU,
GÜZEL VE
ETKİN TÜRKÇE
Resmî yazışmalarımızdaki
keyfî kullanımların önüne
geçmek.
Kamuda Niçin Doğru,Kamuda Niçin Doğru,
Güzel ve Etkin Türkçe?Güzel ve Etkin Türkçe?
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla kuralları
İmla kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
4TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
KAMUDA
YAZIM BİRLİĞİNİ
SAĞLAMAK
KAMUDA
YAZIM BİRLİĞİNİ
SAĞLAMAK
Birçoğu radyo ve televizyon
yayınlarından kaynaklanan
kuralsız kullanımların, kamu
personelince galat söyleyişler
hâline getirilip kullanılmasını
önlemek.
GALAT
SÖYLEYİŞLERİ
ÖNLEMEK
GALAT
SÖYLEYİŞLERİ
ÖNLEMEK
Rahat ve kolay anlaşmayı esas
alıp kamu kurumları arasında
gerçekleştirilen resmî
yazışmalarda yazım birliğini
sağlamaya katkıda bulunmak.
Kamuda Niçin Doğru,Kamuda Niçin Doğru,
Güzel ve Etkin Türkçe?Güzel ve Etkin Türkçe?
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla kuralları
İmla kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
5TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
ZAMAN VE KAYNAKZAMAN VE KAYNAK
İSRAFINI ÖNLEMEKİSRAFINI ÖNLEMEK
ZAMAN VE KAYNAKZAMAN VE KAYNAK
İSRAFINI ÖNLEMEKİSRAFINI ÖNLEMEK
“Dönüşüm”ün bireylerin düşünce
dünyasında gerçekleşen bir inkılap
olduğunu; bunu sağlamanın en iyi yolunun
Türkçemizi doğru ve güzel kullanmaya
dayalı iyi bir iletişimden geçtiğini
benimsetmek.
DOĞRUDOĞRU
veve
GÜZEL İLETİŞİMGÜZEL İLETİŞİM
DOĞRUDOĞRU
veve
GÜZEL İLETİŞİMGÜZEL İLETİŞİM
Yanlış ve eksik kullanımlardan
kaynaklanan zaman kaybını en aza
indirip ülkemizde verimliliği
artırmaya yardımcı olmak.
TÜRKÇESİNİTÜRKÇESİNİ
KULLANMAKKULLANMAK
TÜRKÇESİNİTÜRKÇESİNİ
KULLANMAKKULLANMAK
Yabancı kökenli sözlerin ve
terimlerin yerine Türkçelerinin
kullanılmasını özendirmek.
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla kuralları
İmla kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Kamuda Niçin Doğru,Kamuda Niçin Doğru,
Güzel ve Etkin Türkçe?Güzel ve Etkin Türkçe?
6TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
“Türk dilinin kendi benliğine, aslındaki
güzelliği ve zenginliğine kavuşması
için bütün devlet teşkilatımızın dikkatli
ve alakalı olmasını isteriz.”
M. Kemal ATATÜRK
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla kuralları
İmla kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Kamuda Niçin Doğru,Kamuda Niçin Doğru,
Güzel ve Etkin Türkçe?Güzel ve Etkin Türkçe?
7TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
Dünya dilleri ve Türkçe
1
Türkçe hakkında genel bilgiler
2
Türkçede bozulma ve yabancılaşma
3
Dil nedir ? Dilin Önemi
4 Türkçenin gücü ve zenginliği
5
DİLİN ÖNEMİDİLİN ÖNEMİ
veve
TÜRKÇETÜRKÇE
Dilin Önemi ve Türk DiliDilin Önemi ve Türk Dili
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
8TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
BİLGİBİLGİ
En geniş tanımıyla, canlılar
arasındaki sözlü veya yazılı iletişim
aracına kısaca dil diyoruz.
İnsanların dili, kuşların dili,
böceklerin dili. Bu dillerin hepsi de
birer iletişim aracıdır.
Bu araç kimi zaman beden dili kimi
zaman sözlü kimi zaman da yazılı
olarak karşımıza çıkar.
1. DİL NEDİR?1. DİL NEDİR?
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
9TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
“Söz ola kese savaşı/Söz ola kestire başı
Söz ola ağulu aşı/Bal ile yağ ede bir söz.”
(Yunus Emre)
Tarih boyunca savaşlar, çoğunlukla masa
başlarındaki sözlü veya yazılı antlaşmalarla
bitirilmiştir. İnsan akıl, düşünce ve duygularının
yanı sıra, konuşabilmesiyle de tüm canlılardan
üstündür. Konuşmak, yani dille anlatım; insana
has çok saygın bir özelliktir.
Anneler yavrularına dil ile seslenir. Âşıklar
türkülerini dile döker. Özetle kültürün ve
iletişimin ana malzemesi dildir.
DİLİN ÖNEMİDİLİN ÖNEMİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
10TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
BİLGİBİLGİ
Bir insanın duygu ve
düşüncelerini başkalarına en
güzel bir biçimde aktardığı dil
ana dilidir. Ana dilini
bilmeyen bir kimse, yabancı
dilleri de tam anlamıyla
öğrenemez. Dil kültürün
aynasıdır. Ana dilini yeterince
bilmeyen bir kimsede kültürel
kimlik sorunları başlar.
ANA DİLİANA DİLİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
11TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
1.Tek heceli diller: Bu dillerdeki tüm sözcükler tek hecelidir.
Sözcükler cümle içerisinde ek almadan kullanılırlar. Anlam,
genellikle sözcükler üzerine yapılan vurgu ve ton
değişiklikleri ile belirlenir. Çince, Vietnam dili, Bask dili,
Himalaya ve Afrika dilleri bu grubun içindedir. Çincede bir
sözcüğe farklı biçimde yapılan vurgularla 10-15 değişik
anlam elde edilebilir.
2.Bitişken diller: Bu dillerde kelime türetilirken genellikle kök
değişmez. Değişmeyen bu kök üzerine yapım ve çekim
ekleri eklenerek sözcükler oluşturulur. Bugrupta Türkçe,
Macarca, Moğolca gibi diller yere alır.
3.Bükümlü diller: Bu dillerde çekim ve yeni bir sözün türetimi
sırasında kök değişikliğe uğrar. Bükümlü diller, kendi
aralarında “kök bükümlü” ve “gövde bükümlü” olmak
üzere ikiye ayrılır. Arapça kök bükümlü, Almanca,
Fransızca, İngilizce gibi diller de gövde bükümlü
dillerdendir.
2.DÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇE2.DÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇE
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
12TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
DÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇEDÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇE
KAYNAKLARI
BAKIMINDAN
DÜNYA
DİLLERİ
1.HİNT-
AVRUPA
DİL
AİLESİ
4. ÇİN
TİBET
DİL
AİLESİ
5. URAL-
ALTAY
DİL AİLESİ
3. BANTU
DİL
AİLESİ
2. SÂMİ
DİL
AİLESİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
13TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
DÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇEDÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇE
HİNT
AVRUPA
DİL
AİLESİ
AVRUPA
KOLU
ASYA
KOLU
GERMEN
DİLLERİ
ALMANCA
FLEMENKÇE
İSKANDİNAV
DİLLERİ
ROMAN
DİLLERİ
LATİNCE
FRANSIZCA
İSPANYOLCA
İTALYANCA
SLAV DİLLERİ
RUSÇA
BULGARCA
SIRPÇA
LEHÇE
SANSKRİT
VE
BUGÜNKÜ
HİNT
DİLLERİ
FARSÇA ERMENİCE
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
14TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
Niçin doğru, güzel
Niçin doğru, güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
SB Yazışmalarında
SB Yazışmalarında
Hatalar?
Hatalar?
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi
Türkçesi
varken
varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dil bilgisi ve imla
Dil bilgisi ve imla
kuralları
kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dil bilgisi ve imla
Dil bilgisi ve imla
kuralları
kuralları
DÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇEDÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇE
URAL
ALTAY
DİL
AİLESİ
URAL
KOLU
ALTAY
KOLU
FİN-UGOR
DİLLERİ
FİNCE
MACARCA
PERMCE
SAMOYED
DİLLERİ TÜRKÇE MOĞOLCA
MANÇU
TUNGUZ
DİLLERİ
15TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
KONUŞAN KİŞİ
BAKIMINDAN DÜNYA DİLLERİ
KONUŞAN KİŞİ
BAKIMINDAN DÜNYA DİLLERİ
Çince (Sekiz lehçesiyle birlikte)
1.300.000.000
İngilizce 427.000.000
İspanyolca 266.000.000
Hintçe (Urduca ile birlikte) 223.000.000
Türkçe (Bütün lehçeleri) 220.000.000
Arapça (Bütün lehçeleriyle) 181.000.000
Portekizce 165.000.000
Bengalce 162.000.000
Rusça 158.000.000
Japonca 124.000.000
Almanca 121.000.000
Fransızca 116.000.000
Dünya Dilleri (Yüz milyondan fazla konuşuru olan diller)
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
16TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
BİLGİBİLGİ
Yeryüzünde ortalama
4000 dil konuşulmaktadır.
Bu diller arasında en çok
konuşulanlar İspanyolca,
İngilizce, Fransızca,
Rusça ve Türkçedir.
3. TÜRKÇE HAKKINDA3. TÜRKÇE HAKKINDA
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
17TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
BİLGİBİLGİ
Türkçenin bir diğer özelliği devlet
dili oluşudur. Sözünü ettiğimiz 4000
dilden sadece 118’i devlet dili
olabilmiştir. M.Ö. 3. yüzyılda Hun
İmparatorluğu’nda kullanılan dil
Türkçe idi.
Bu tarih esas alındığında Türkçeyi
2300 yıldır kullanılan bir dil olarak
kabul edebiliriz. Türkçe bu yönüyle
dünya dilleri arasında en eski ve
köklü olma özelliğini de
taşımaktadır.
TÜRKÇENİN TARİHİTÜRKÇENİN TARİHİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
18TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
ORHUN KİTABELERİORHUN KİTABELERİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
19TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
BİLGİBİLGİ
Zaman içerisinde göçler yapılmış ve
Türkler dünyanın değişik yerlerine
yerleşmişlerdir. Türkiye dışında
Türklerin yerleştikleri başlıca yerler
Yunanistan, Bulgaristan, Moldova,
Makedonya, Almanya, Kıbrıs,
Suriye, İran, Azerbaycan, Çin,
Türkmenistan, Özbekistan, Kırgı-
zistan, Kazakistan, Tacikistan,
Asya’nın kuzeyinde Yakutistan,
Çuvaşistan, Başkurdistan, Kafkasya’
dır. Bu ülkeleri içine alan12 milyon
km² de Türkçe konuşulmaktadır.
TÜRKÇENİN YAYGINLIĞITÜRKÇENİN YAYGINLIĞI
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
20TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
TÜRKÇENİN YAYGINLIĞITÜRKÇENİN YAYGINLIĞI
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
21TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
BİLGİBİLGİ
Türkçe söz varlığı bakımından
dünyanın en zengin dillerindendir.
Türk Dil Kurumunun yıllardan beri
yoğun ve titiz çalışmalarıyla hazırla-
dığı 112 bin sözü içeren Türkçe
Sözlük, yaklaşık 130 bin sözü içeren
Halk Ağzından Derleme Sözlüğü, ve
çok sayıda söz varlığımızın yer
aldığı Türk Dilinin Tarihsel Sözlüğü,
Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, Kişi
Adları Sözlüğü, Terim Sözlükleri, Türk
Lehçeleri Sözlüğü gibi sözlükler
dikkate alındığında Türkçenin söz
varlığı birkaç yüz bini bulmaktadır.
TÜRKÇENİN SÖZ VARLIĞITÜRKÇENİN SÖZ VARLIĞI
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
22TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
BİLGİBİLGİ
Orhun Kitabeleri, Türkçenin zengin, işlek ve
çok eski bir dil olduğunu açıkça göstermiştir.
XI. yüzyılda yazılmış olan Divanü Lûgat-it-
Türk’te yer alan kelimelerin sayısı 8624’tür.
Oysa aynı dönemde hazırlanmış bir Lâtince-
İngilizce sözlükte yer alan kelime sayısı
3000’dir.
Türkçedeki kelime sayısı, bu dönemde,
İngilizcedeki sayının yaklaşık üç katı kadar-
dır. Üstelik Kaşgarlı Mahmut, eserinde, canlı
dilde yaşamayan ve Türkçe kökenli olmayan
kelimelere yer vermediğini de belirtmiştir.
4. TÜRKÇENİN
GÜCÜ ve ZENGİNLİĞİ
4. TÜRKÇENİN
GÜCÜ ve ZENGİNLİĞİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
23TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
BİLGİBİLGİ
220 milyon kişi, 12 milyon km²lik bir
alanda Türkçe konuşmaktadır.
Türkçe, dünyada en yaygın kullanılan
beş dil içinde yer almaktadır: Çince,
Hintçe, İspanyolca, İngilizce, Türkçe.
Dünyada konuşulmakta olan 118 devlet
dilinden birisi Türkçedir.
Yansımadan türemiş sözler ve renk
adları itibarıyla Türkçe, dünyanın en
zengin dillerindendir.
4. TÜRKÇENİN
GÜCÜ ve ZENGİNLİĞİ
4. TÜRKÇENİN
GÜCÜ ve ZENGİNLİĞİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
24TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
Dillerin başka dillere kelimeler vermesi ve
başka dilleri etkileri altına alması ancak bir
çekim gücü hâline gelmesiyle mümkündür.
Bilimde teknolojide kaydedeceğimiz gelişme
ve ilerlemenin yanı sıra kültür değerlerimizi,
sanatımızı, edebiyatımızı dünyaya
tanıttığımız ölçüde Türkçenin çekim gücü
olma özelliğini sürdürmesi sağlanacaktır.
TÜRKÇENİN ÇEKİM GÜCÜTÜRKÇENİN ÇEKİM GÜCÜ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
25TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
Tarih boyunca çok geniş bir coğrafyaya
yayılarak çeşitli devletler kurmuş olan
milletimiz, tabiatıyla bu bölgelerdeki
milletlerle kültür alışverişlerinde de
bulunmuştur. Bu ilişkiler sonunda kültürde
meydana gelen değişmeler, kültürün taşıyıcısı
ve en önemli göstergesi olan dile de
yansımıştır.
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
26TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
Türkçe başka dillerden sözcükler almıştır
ancak alıntılarımız içerisinde kök fiiller
son derece azdır. Oysa çakmak çatmak
kapamak gibi pek çok kök fiil Türkçeden
diğer dillere geçmiştir. Fiillerin yanı sıra
ünlemlerin hatta deyimlerin ve
atasözlerinin de Türkçeden diğer dillere
geçen söz varlıkları arasında olduğunu
biliyoruz.
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
27TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
Ada, bağlama, çanak, damga,
dolma, düğme, gemi, kapak, kayık,
kazan, ocak, sağrı, sayı, sarma,
toka gibi kelimeler Türkçenin bu
dillere verdiği binlerce kelimeden
yalnızca birkaçıdır.
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
28TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
Arapçadaki terzi, topçu, donanma, börek,
kavun, kundura, bardak, çengel gibi
örneklerini artırabileceğimiz pek çok
kelime Türkçe kökenlidir. Rusçada
bajram (bayram), aga (ağa), bulgur, kurt,
kazan, bubreg (börek), basma gibi
Türkçe kökenli pek çok kelime
bulunmaktadır. Arnavutçada kullanılan
çanak, çalı, bardak, bakilava (baklava),
etek, damila (damla) gibi sayılarını
artırabileceğimiz sözler de Türkçe
kökenlidir.
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
29TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
Türkçede açık
Farsçada açig (ağaçsız ve açık yer, alan)
Ermenicede açik, açiklik (kır, ova, açıklık
yer)
Macarcada açsik (üzeri açık deniz taşıtı,
sandal)
Rumencede acic ve ustuacic (açık, üstü
örtülü olmayan)
Bulgarca'da açik (açık)
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
30TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
Türkçe bacanak (eşleri kardeş olan
erkeklerden her biri)
Yunancada bacanakis
Sırpçada bazanak
Arnavutçada baxhanak
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
31TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
Türkçede
Bilene bir, bilmeyene bin
deyimi
Ermenicede
Bilana bir, bilmiyana bin
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
32TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
Türkçede
düşmanın gözü kör olsun
deyimi
Ermenicede
dyuşmanı gyozi gyor olsun
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
33TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
Yayımlanacak olan Türkçe
Verintiler Sözlüğü adlı eserde,
Türkçeden çeşitli dillere geçen
on binin üzerindeki kelimenin,
hangi dillerde nasıl ve hangi
anlamlarda kullanıldığı bilgisi
bulunmaktadır.
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
TÜRKÇENİN
DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
TÜRKÇENİN GÜCÜ
VERDİĞİMİZ KELİMELER
TÜRKÇENİN GÜCÜ
VERDİĞİMİZ KELİMELER
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
Sırpça
Ermenice
Gürcüce
Bulgarca
Yunanca
Rumence
Arnavutça
Farsça
Rusça
Arapça
Macarca
İngilizce
9000
4262
4000
3500
3000
2500
2000
470
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
TÜRKÇENİN GÜCÜ
ALDIĞIMIZ KELİMELER
TÜRKÇENİN GÜCÜ
ALDIĞIMIZ KELİMELER
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
Arapça
Fransızca
Farsça
İtalyanca
İngilizce
Rumca
Almanca
Latince
Yunanca
Rusça
İspanyolca
Ermenice
Bulgarca
6464
5232
1361
471
587 400
97
Veriler, Türk Dil Kurumunun Türkçe Sözlük’ünde Yer
Alan Yabancı Kökenli Kelimelerin Sayısına İlişkindir.
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
TÜRKÇENİN GÜCÜ
ALDIĞIMIZ ve VERDİĞİMİZ KELİMELER
TÜRKÇENİN GÜCÜ
ALDIĞIMIZ ve VERDİĞİMİZ KELİMELER
Alınan ve Verilen Kelimeler Tablosu
DİLLER ALINAN KELİMELER VERİLEN KELİMELER
ARAPÇA 6664 2000
FARSÇA 1361 3000
RUSÇA 44 2500
GÜRCÜCE 4000
ERMENİCE 23 4262
YUNANCA 48 3000
SIRPÇA 9000
BULGARCA 19 3500
FRANSIZCA 5232
ALMANCA 97 166
İNGİLİZCE 471 470
İTALYANCA 587 146
RUMCA 400
RUMENCE 3000
ARNAVUTÇA 1 3000
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
Türkçede akrabalık
adları
“Ağabey, abla, kardeş, bacı, yeğen,
amca, dayı, hala, teyze, baldız,
bacanak, elti, görümce, yenge,
babaanne, anneanne…” gibi pek
çok akrabalık adı Türkçeyi konuşan
toplumların akrabalığa verdiği
önemi açıkça göstermektedir.
Türkçede akrabalık
adları
Türkçedeki “baldız, elti, görümce,
yenge” gibi ayrı ayrı kavramlar
İngilizcede “sister in law”
Fransızcada “belle soeur”,
Almancada “Schwägerin”
kelimeleriyle karşılanmaktadır.
Türkçede akrabalık
adları
FransızcadaFransızcada
teyzekızı, amcakızı, halakızı, dayıkızıteyzekızı, amcakızı, halakızı, dayıkızı
kuzinkuzin
teyzeoğlu,amcaoğlu,halaoğlu, dayıoğluteyzeoğlu,amcaoğlu,halaoğlu, dayıoğlu
kuzenkuzen
Anlatım gücünü artıran,Anlatım gücünü artıran,
pekiştiren, kavramlarıpekiştiren, kavramları
zenginleştiren ikilemelerzenginleştiren ikilemeler
dilimizin çok önemli birdilimizin çok önemli bir
özelliğidir.özelliğidir.
Türkler, yüzyıllar boyunca düşüncesine derinlik,Türkler, yüzyıllar boyunca düşüncesine derinlik,
sözlerine güç ve zenginlik katabilmek için yeni birsözlerine güç ve zenginlik katabilmek için yeni bir
kelime yaparcasına, türlü yönlerden birbirleriylekelime yaparcasına, türlü yönlerden birbirleriyle
ilişkili iki kelimeyi yan yana getirmiş, yeni yeniilişkili iki kelimeyi yan yana getirmiş, yeni yeni
anlatım yolları ortaya çıkarmıştır.anlatım yolları ortaya çıkarmıştır.
Türkçede ikilemeler
çoluk çocukçoluk çocuk
cümbür cemaatcümbür cemaat
ev barkev bark
az çokaz çok
düğün dernekdüğün dernek
kış kıyametkış kıyamet
kolay kolaykolay kolay
Doğadaki bütün renklerDoğadaki bütün renkler
Türkçede karşılığınıTürkçede karşılığını
bulmuştur…bulmuştur…
baklaçiçeği
balköpüğü
böcekkabuğu
camgöbeği
devetüyü
gülkurusu
güvercinboynu
güvercingöğsü
horozibiği
kazayağı
ördekbaşı
ördekgagası
vapurdumanı
vişneçürüğü
yavruağzı
Doğadaki bütün renklerDoğadaki bütün renkler
Türkçede karşılığınıTürkçede karşılığını
bulmuştur….bulmuştur….
açık yeşil
ateş kırmızısı
çivit mavisi
demir kırı
deniz mavisi
kestane dorusu
kirli sarı
limon küfü
yumurta sarısı
barut rengi
buğday rengi
duman rengi
bakır rengi
bal rengi
kemik rengi
kiremit rengi
tütün rengi
Türkçede deyimlerTürkçede deyimler
Deyim, soyut olan, anlatımı güç durumların,Deyim, soyut olan, anlatımı güç durumların,
olayların, kavramların somut kavramlarolayların, kavramların somut kavramlar
aracılığıyla örneklendirilerek dile getirilmesidir.aracılığıyla örneklendirilerek dile getirilmesidir.
Bunun en yalın örneği olarak TürkçedekiBunun en yalın örneği olarak Türkçedeki
kavramakkavramak ““bir şeyi elle sıkıca tutmak”bir şeyi elle sıkıca tutmak”
eyleminin “bir şeyi zihninde aydınlatarak iyiceeyleminin “bir şeyi zihninde aydınlatarak iyice
anlamak” anlamındaki kullanılışınıanlamak” anlamındaki kullanılışını
gösterebiliriz.gösterebiliriz.
Türkçede deyimlerTürkçede deyimler
Somutlaştırmanın çok belirgin ve güçlüSomutlaştırmanın çok belirgin ve güçlü
örneklerini deyimlerde görmekteyiz. “Bir şeyi,örneklerini deyimlerde görmekteyiz. “Bir şeyi,
uyarmak istediğimiz kimseye doğrudanuyarmak istediğimiz kimseye doğrudan
doğruya değil, onun da etkilenmesinidoğruya değil, onun da etkilenmesini
sağlayacak yolda, kendisini kırmadan dolaylısağlayacak yolda, kendisini kırmadan dolaylı
olarak söylemek” anlamındakiolarak söylemek” anlamındaki
““Kızım sana söylüyorum gelinim sen işit”Kızım sana söylüyorum gelinim sen işit”
deyimi Türkçenin ne denli sanatlı, incedeyimi Türkçenin ne denli sanatlı, ince
ayrıntıya inebilen anlatım yollarına sahipayrıntıya inebilen anlatım yollarına sahip
bulunduğunu göstermektedir.bulunduğunu göstermektedir.
Türkçede deyimlerTürkçede deyimler
İnsanlara özgü huyların, ruhsal yapıların veİnsanlara özgü huyların, ruhsal yapıların ve
niteliklerin belirlenmesinde yararlanılanniteliklerin belirlenmesinde yararlanılan
deyimlerin sayısı yazı dilimizde bir haylideyimlerin sayısı yazı dilimizde bir hayli
fazladır:fazladır:
hinoğluhinhinoğluhin cebi delikcebi delik
hanım evladıhanım evladı anasının kuzusuanasının kuzusu
çöpsüz üzümçöpsüz üzüm eski kurteski kurt
Türkçede deyimlerTürkçede deyimler
İnsanların fiziksel yapılarını, dış görünüşleriniİnsanların fiziksel yapılarını, dış görünüşlerini
anlatırken, doğadaki varlıkların, onlarla olananlatırken, doğadaki varlıkların, onlarla olan
benzerliklerinden yararlanan deyimler debenzerliklerinden yararlanan deyimler de
vardır.vardır.
irikıyımirikıyım çam yarmasıçam yarması
bastıbacakbastıbacak fındık kurdufındık kurdu
yerden bitmeyerden bitme kepçe kulakkepçe kulak
baston yutmuşbaston yutmuş
Türkçede deyimlerTürkçede deyimler
Konular, durumlar, işler, sorunlar içinKonular, durumlar, işler, sorunlar için
ömür törpüsüömür törpüsü yılan hikâyesiyılan hikâyesi
demir leblebidemir leblebi ateşten gömlekateşten gömlek
kör dövüşükör dövüşü
Kurallı Bir Dil OlarakKurallı Bir Dil Olarak
TürkçeTürkçe
Türkçedeki kurallılık Türkçeyi ezber diliTürkçedeki kurallılık Türkçeyi ezber dili
olmaktan çıkarmakta bir mantık dili hâlineolmaktan çıkarmakta bir mantık dili hâline
getirmektedir. Hint-Avrupa dillerinde birçokgetirmektedir. Hint-Avrupa dillerinde birçok
düzensiz fiil ve kelimeler yoğun bir ezberdüzensiz fiil ve kelimeler yoğun bir ezber
gerektirmektedir. İngilizce gramer kitaplarındagerektirmektedir. İngilizce gramer kitaplarında
geçen yüzlerce düzensiz fiil bize bu gerçeğigeçen yüzlerce düzensiz fiil bize bu gerçeği
göstermektedir.göstermektedir.
Kurallı Bir Dil OlarakKurallı Bir Dil Olarak
TürkçeTürkçe
İngilizcengilizce gogo fiilinin geçmiş zaman (pastfiilinin geçmiş zaman (past
tense) hâlitense) hâli wentwent şeklindedir.şeklindedir.
Ancak Türkçemizde bu kelimenin karşılığı olanAncak Türkçemizde bu kelimenin karşılığı olan
git- fiilinin dili geçmiş zaman hâli, git-tigit- fiilinin dili geçmiş zaman hâli, git-ti
şeklindedir. Bu kelime bir –ti ekiyle kökündenşeklindedir. Bu kelime bir –ti ekiyle kökünden
başkalaşmadan oluşmaktadır.başkalaşmadan oluşmaktadır.
Kurallı Bir Dil OlarakKurallı Bir Dil Olarak
TürkçeTürkçe
İngilizcede fiillerin dışında birçok kelimeninİngilizcede fiillerin dışında birçok kelimenin
çoğul hâlleri de kuralsızdır:çoğul hâlleri de kuralsızdır:
Child (çocuk), children (çocuklar)Child (çocuk), children (çocuklar)
woman (kadın), women (kadınlar)woman (kadın), women (kadınlar)
man (adam), men (adamlar)man (adam), men (adamlar)
Türkçede ise böyle bir karışıklık yoktur. ÇoklukTürkçede ise böyle bir karışıklık yoktur. Çokluk
durumu –lar/ -ler eki ile sağlanır.durumu –lar/ -ler eki ile sağlanır.
Türkçede Çokluk EkiTürkçede Çokluk Eki
Türkçede nesneyi belirten sayı zaten çokluk ifadeTürkçede nesneyi belirten sayı zaten çokluk ifade
ettiğinden nesneye bir çoğul eki takılmaz, örneğin, bizettiğinden nesneye bir çoğul eki takılmaz, örneğin, biz
“İki kalem”“İki kalem” deriz “iki kalemler” demeyiz. Mantıksalderiz “iki kalemler” demeyiz. Mantıksal
olarak zaten iki sayısının çokluğu ifade ettiğini biliriz.olarak zaten iki sayısının çokluğu ifade ettiğini biliriz.
Dilimizin bu özelliği bazı Hint-Avrupa kökenli dilleri deDilimizin bu özelliği bazı Hint-Avrupa kökenli dilleri de
etkilemiştir. Mesela Ermenicede dil bilgisi yapılarınetkilemiştir. Mesela Ermenicede dil bilgisi yapıların
çoğu artık Türkçedeki gibi kurulmaktadır. Oysaçoğu artık Türkçedeki gibi kurulmaktadır. Oysa
İngilizcede ve diğer Hint-Avrupa dillerinde önüne sayıİngilizcede ve diğer Hint-Avrupa dillerinde önüne sayı
sıfatı alan kelimeler, sayı birden büyükse, çoğul ekisıfatı alan kelimeler, sayı birden büyükse, çoğul eki
alırlar.alırlar.
Kolay Öğrenilen Bir DilKolay Öğrenilen Bir Dil
Olarak TürkçeOlarak Türkçe
Alman araştırmacı Prof. Dr. Klaus Delius’unAlman araştırmacı Prof. Dr. Klaus Delius’un
yaptığı araştırma sonucunda dünyada ana diliniyaptığı araştırma sonucunda dünyada ana dilini
en çabuk Türk çocuklarının öğrendiği ortayaen çabuk Türk çocuklarının öğrendiği ortaya
çıkmıştır. Türk çocukları 2-3 yaşına kadar kendiçıkmıştır. Türk çocukları 2-3 yaşına kadar kendi
dillerinde, dil bilgisi kurallarına uygundillerinde, dil bilgisi kurallarına uygun
konuşabilmektedir. Bunun sebebi Türkçeninkonuşabilmektedir. Bunun sebebi Türkçenin
kendine özgü sağlam ve anlaşılır yapısı, ek-kökkendine özgü sağlam ve anlaşılır yapısı, ek-kök
sisteminin düzenli olması, cümle kuruluşlarınınsisteminin düzenli olması, cümle kuruluşlarının
kolaylığıdır.kolaylığıdır.
Türkçede Ünlü ve ÜnsüzlerTürkçede Ünlü ve Ünsüzler
Türkçedeki ünlü seslerin zenginliği oldukçaTürkçedeki ünlü seslerin zenginliği oldukça
dikkat çekicidir. Bu ünlüler dilimize ayrı birdikkat çekicidir. Bu ünlüler dilimize ayrı bir
güzellik katmaktadır. Türkçe konuşanlar başkagüzellik katmaktadır. Türkçe konuşanlar başka
dillerdeki ünlüleri seslendirmekte zorlanmazlar.dillerdeki ünlüleri seslendirmekte zorlanmazlar.
Pek çok Hint-Avrupa dilinde olmayan ö, ü, i gibiPek çok Hint-Avrupa dilinde olmayan ö, ü, i gibi
ünlüler gerçekten dilimize bir ayrıcalıkünlüler gerçekten dilimize bir ayrıcalık
katmaktadır.katmaktadır.
Türkçede Ünlü ve ÜnsüzlerTürkçede Ünlü ve Ünsüzler
Türkçemizde başka dil mensuplarınınTürkçemizde başka dil mensuplarının
söylemekte zorlanacağı şekilde yan yana ikisöylemekte zorlanacağı şekilde yan yana iki
ünsüz bulunmaz. Hint-Avrupa dillerindeünsüz bulunmaz. Hint-Avrupa dillerinde
bulunan “tren, global” gibi kelimelerdeki yanbulunan “tren, global” gibi kelimelerdeki yan
yana gelen sessizlerin benzeri bir uygulamayana gelen sessizlerin benzeri bir uygulama
dilimizde yoktur. Kafkas dilleri gibi bazı dillerdedilimizde yoktur. Kafkas dilleri gibi bazı dillerde
o derece fazla sessiz harf vardır ki, başka dilo derece fazla sessiz harf vardır ki, başka dil
mensupları bu derece yoğun sessizlerimensupları bu derece yoğun sessizleri
çıkarmakta zorlanmaktadır.çıkarmakta zorlanmaktadır.
Türkçede Ünlü ve ÜnsüzlerTürkçede Ünlü ve Ünsüzler
Türkçemizdeki ünsüz sesler ise tüm dünyaTürkçemizdeki ünsüz sesler ise tüm dünya
dillerinin genelinin ses sistemlerinde vardillerinin genelinin ses sistemlerinde var
olagelen seslerdir. Bu nedenle Türkçedeolagelen seslerdir. Bu nedenle Türkçede
telaffuzu çok zor bir ünsüz sese rastlanmaz. Birtelaffuzu çok zor bir ünsüz sese rastlanmaz. Bir
dili dünya dili yapan özelliklerden biri olan budili dünya dili yapan özelliklerden biri olan bu
özellik, dilimizin ses yapısının öğrenilmesiniözellik, dilimizin ses yapısının öğrenilmesini
oldukça kolaylaştırmaktadır.oldukça kolaylaştırmaktadır.
Türkçede fiillerTürkçede fiiller
Türkçe fiilleri yönünden dünyanın en zenginTürkçe fiilleri yönünden dünyanın en zengin
dillerinden biridir. Günümüzde gelişmiş olduğudillerinden biridir. Günümüzde gelişmiş olduğu
kabul edilen pek çok dilde, bizim dilimizdekabul edilen pek çok dilde, bizim dilimizde
bulunan fiillerin pek çoğunun karşılığıbulunan fiillerin pek çoğunun karşılığı
bulunmamaktadır. Bunda Türk dili ve tarihininbulunmamaktadır. Bunda Türk dili ve tarihinin
eskiliğinin etkisi olduğu gibi Türklerin eskieskiliğinin etkisi olduğu gibi Türklerin eski
hareketli yaşamının da etkisi vardır.hareketli yaşamının da etkisi vardır.
Türkçede fiillerTürkçede fiiller
Köktürk Anıtlarını incelediğimizde oKöktürk Anıtlarını incelediğimizde o
dönemlerde kullanılan pek çok fiilin şu andakidönemlerde kullanılan pek çok fiilin şu andaki
Türk lehçelerinde de yaşadığını görmekteyiz.Türk lehçelerinde de yaşadığını görmekteyiz.
Türkçede fiillerTürkçede fiiller
Türkçenin fiil yönünden zenginliği, dilimize enTürkçenin fiil yönünden zenginliği, dilimize en
çok eleştiri getirilen Osmanlı İmparatorluğuçok eleştiri getirilen Osmanlı İmparatorluğu
döneminde dahi Arapça ve Farsça fiillerindöneminde dahi Arapça ve Farsça fiillerin
dilimize girmesini önlemiştir.dilimize girmesini önlemiştir.
Türkçede fiillerTürkçede fiiller
İngilizcede bazı fiiller birçok anlamlara gelirkenİngilizcede bazı fiiller birçok anlamlara gelirken
(to take: almak, götürmek, çekmek ‘fotoğraf’)(to take: almak, götürmek, çekmek ‘fotoğraf’),,
Türkçede her bir eylemi karşılayacak ses yapısıTürkçede her bir eylemi karşılayacak ses yapısı
mevcuttur.mevcuttur.
Ölmek
göçmek, can vermek,göçmek, can vermek,
kaybedilmek, hayatınıkaybedilmek, hayatını
kaybetmek, yaşamını yitirmek,kaybetmek, yaşamını yitirmek,
hayatı sona ermek, gözlerinihayatı sona ermek, gözlerini
hayata kapamak, hayata gözlerinihayata kapamak, hayata gözlerini
yummak, son nefesini vermek,yummak, son nefesini vermek,
canı çekilmek, ömrü vefacanı çekilmek, ömrü vefa
etmemek, nefesi bitmek…etmemek, nefesi bitmek…
Türkçede fiilimsilerTürkçede fiilimsiler
Türkçenin bir başka zenginliği de fiilimsilerdir.Türkçenin bir başka zenginliği de fiilimsilerdir.
Türkçede fiilimsiler -an, -esi, -erek, -ince gibiTürkçede fiilimsiler -an, -esi, -erek, -ince gibi
sıfat-fiil, zarf-fiil ekleriyle yapılırken Hint-sıfat-fiil, zarf-fiil ekleriyle yapılırken Hint-
Avrupa dillerinde ise birkaç farklı cümleyleAvrupa dillerinde ise birkaç farklı cümleyle
yapılmaktadır.yapılmaktadır.
Ağlayan çocuk geldi.Ağlayan çocuk geldi.
Child came/ who he is crying (Çocuk geldi/OChild came/ who he is crying (Çocuk geldi/O
kimse ki ağlıyor.)kimse ki ağlıyor.)
Türkçede yapım ekleriTürkçede yapım ekleri
Türkçe yapım ekleri sayesinde bir kelime başkaTürkçe yapım ekleri sayesinde bir kelime başka
bir anlamı karşılayacak şekle kolaycabir anlamı karşılayacak şekle kolayca
dönüştürülebilmektedir. İngilizcede ly, ness,dönüştürülebilmektedir. İngilizcede ly, ness,
less gibi sınırlı sayıda işlek yapım eki varkenless gibi sınırlı sayıda işlek yapım eki varken
Türkçemizdeki yüzü aşkın yapım ekiTürkçemizdeki yüzü aşkın yapım eki
kullanılmaya hazır bir durumdakullanılmaya hazır bir durumdadır. BöylelikleBöylelikle
kelimelerin ve fiillerin tanınmayacak şekildekelimelerin ve fiillerin tanınmayacak şekilde
başkalaşması önlenmiştir.başkalaşması önlenmiştir.
Türkçede yapım ekleriTürkçede yapım ekleri
Göz gözlük gözlükçü gözlükçülükGöz gözlük gözlükçü gözlükçülük
Türk Türkçü Türkleşmek TürkleştirmekTürk Türkçü Türkleşmek Türkleştirmek
Türkçede yapım ekleriTürkçede yapım ekleri
“Afyonkarahisarlılaştıramadıklarımızdan“Afyonkarahisarlılaştıramadıklarımızdan
mısınız?”mısınız?”
İngilizce 17 kelimeyleİngilizce 17 kelimeyle
“aren’t you one of those people whom we tried“aren’t you one of those people whom we tried
-unsuccessfully- to make resemble the citizens-unsuccessfully- to make resemble the citizens
of Afyonkarahisar?”of Afyonkarahisar?”
şeklinde karşılanabilmektedir.şeklinde karşılanabilmektedir.
Türkçede etken veTürkçede etken ve
edilgen cümle yapısıedilgen cümle yapısı
Türkçede bir cümleyi edilgen yapabilmekTürkçede bir cümleyi edilgen yapabilmek
için -l ve-n eki yeterlidir. Bütün Ural-için -l ve-n eki yeterlidir. Bütün Ural-
Altay dillerinde benzer bir özellik vardır.Altay dillerinde benzer bir özellik vardır.
“Kitap okunuyor.” örneğinde görüldüğü“Kitap okunuyor.” örneğinde görüldüğü
gibi sadece -n eki sayesinde yüklemgibi sadece -n eki sayesinde yüklem
edilgen çatılı olmuştur.edilgen çatılı olmuştur.
Türkçede etken ve edilgenTürkçede etken ve edilgen
cümle yapısıcümle yapısı
İngilizcede ve benzer bazı dillerde, bir cümleyiİngilizcede ve benzer bazı dillerde, bir cümleyi
edilgen yapabilmek için o cümleyi tamamenedilgen yapabilmek için o cümleyi tamamen
değiştiririz. İngilizcede edilgen durumda nesnedeğiştiririz. İngilizcede edilgen durumda nesne
başa getirilir.başa getirilir.
The book is being read” (kitap okunuyor)The book is being read” (kitap okunuyor)
He is reading the book.” (O kitap okuyor)He is reading the book.” (O kitap okuyor)
Görüldüğü gibi “book” kelimesinin yeriGörüldüğü gibi “book” kelimesinin yeri
tamamen değişmektedir.tamamen değişmektedir.
Ahenkli bir dil olarakAhenkli bir dil olarak
TürkçeTürkçe
Türkçe, edebiyat dili olmak için de oldukçaTürkçe, edebiyat dili olmak için de oldukça
elverişli bir dildir. Türkçede nazma benzeyenelverişli bir dildir. Türkçede nazma benzeyen
atasözü, deyimler hazinesi oldukça zengindir.atasözü, deyimler hazinesi oldukça zengindir.
Hatta Orhun abidelerini inceleyen bazı bilginler,Hatta Orhun abidelerini inceleyen bazı bilginler,
bu abidelerdeki yazıların şiir olabileceğinibu abidelerdeki yazıların şiir olabileceğini
söylemişlerdir.söylemişlerdir.
Ahenkli bir dil olarakAhenkli bir dil olarak
TürkçeTürkçe
Prof. Teosodoviç Sırbistan’da ÜniversitedekiProf. Teosodoviç Sırbistan’da Üniversitedeki
Sırp gençlerin Türkçe şiirlerden çokSırp gençlerin Türkçe şiirlerden çok
hoşlandığını, bu dilin müzikalliğine hayranhoşlandığını, bu dilin müzikalliğine hayran
kaldıklarını ifade etmektedir.kaldıklarını ifade etmektedir.
Ahenkli bir dil olarakAhenkli bir dil olarak
TürkçeTürkçe
“Acun“Acun Firarda”Firarda” adlı programda yabancı biradlı programda yabancı bir
bayan, Acun’a “Konuştuğu dilin kulağa çokbayan, Acun’a “Konuştuğu dilin kulağa çok
hoş gelen bir dil olduğunu, tebessümhoş gelen bir dil olduğunu, tebessüm
etmesinin nedeninin de bu olduğunu” açıketmesinin nedeninin de bu olduğunu” açık
yüreklilikle ifade etmişti. Dilimiz gerçektenyüreklilikle ifade etmişti. Dilimiz gerçekten
başka dilleri konuşanların da samimibaşka dilleri konuşanların da samimi
itiraflarıyla kulağa hoş gelen bir dildir.itiraflarıyla kulağa hoş gelen bir dildir.
71TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
BİLGİBİLGİ
Yeryüzünde yabancı sözlerden arındırılmış
saf bir dil yoktur. Ancak, bir dilin yabancı
dillerin egemenliği altında kalması da
kesinlikle doğru değildir. Yabancı sözlerin bir
dilde fazla oluşu; dilin kendine özgü
kurallarının bozulmasına, halk ile aydınların
birbirini anlayamamasına, yeni sözler
türetilmediği için dilin kısırlaşmasına ve
fakirleşmesine yol açmaktadır.Yüzyıllar
boyunca Türkçenin üzerinde Arapça ve
Farsçanın çok yönlü etkisi olmuştur. Aynı
etkiyi Tanzimat’la birlikte Fransızca ve daha
sonra da İngilizceyle yaşamaktayız. Son
yıllarda Anadolu liselerinde,bazı üniversite-
lerde yabancı dille eğitim yapılarak Türkçe
yine ikinci plana itilmeye başlanmıştır.
5. TÜRKÇEDEKİ
BOZULMA ve YABANCILAŞMA
5. TÜRKÇEDEKİ
BOZULMA ve YABANCILAŞMA
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
72TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
BİLGİBİLGİ
Bir insanın duygu ve düşüncelerini
başkalarına en güzel bir biçimde aktardığı dil
ana dilidir. Ana dilini yeterince bilmeyen bir
kimsede kültürel kimlik sorunları başlar.
Gelişmiş ülkelerde ana dili öğretimine çok
önem verilir. Çünkü ana dili ve kişilik
gelişimi arasında çok büyük bir ilişki
vardır. Dil, düşünceden soyutlanamadığı
için dil öğretimi demek, düşünce öğretimi
demektir. Düşünce yapımız ve tarzımız,
kişiliğimizin temelini oluşturur.Ana dili
gelişimi için okumanın sevdirilmesi, nitelikli
öğretmenlerin yetiştirilmesi gerekmektedir.
TÜRKÇEDEKİ
BOZULMA ve YABANCILAŞMA
TÜRKÇEDEKİ
BOZULMA ve YABANCILAŞMA
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
Almanlar oyro,
Macarlar euro
Yunanlılar efro
Ruslar yevro
Fransızlar öro
İngilizler yuro
74TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
DİL
KADER
DÜŞÜNCE
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
75TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
BİLGİBİLGİ
Yabancı sözlerin kullanımına
yönelik özenti, iş yeri ve çocuk
adlarında yabancılaşma; dilimizde
yozlaşmaya sebep olmaktadır. Bu
gibi sorunlar, Türkçeye karşı
kayıtsızlıktan, onun kullanımı
sırasındaki özensizlikten ve başta
dilimiz olmak üzere kültürel
değerlerimize olan ilgisizliğimizden
kaynaklanmaktadır.
TÜRKÇEDEKİ
BOZULMA ve YABANCILAŞMA
TÜRKÇEDEKİ
BOZULMA ve YABANCILAŞMA
Niçin doğru,güzel
Niçin doğru,güzel
ve etkin Türkçe?
ve etkin Türkçe?
İmla Kuralları
İmla Kuralları
Yazılı anlatım
Yazılı anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili
En çok sorulan
En çok sorulan
sorular
sorular
Sözlü anlatım
Sözlü anlatım
bozuklukları
bozuklukları
Türkçesi varken
Türkçesi varken
Kaynaklar
Kaynaklar
Dilin Önemi ve
Dilin Önemi ve
Türk Dili
Türk Dili

More Related Content

What's hot

Slayt ödev
Slayt ödevSlayt ödev
Slayt ödevlahana53
 
Johari penceresi
Johari penceresiJohari penceresi
Johari penceresikobikobi
 
Turk Hava Yolları - Marka İncelemesi
Turk Hava Yolları - Marka İncelemesiTurk Hava Yolları - Marka İncelemesi
Turk Hava Yolları - Marka İncelemesiSenay Karaotmarlı
 
AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)
AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)
AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)Bahman Huseynli
 
Slayt türkdilii
Slayt türkdiliiSlayt türkdilii
Slayt türkdiliiUğur Uysal
 
99 sayfada ergenlikten gençliğe yankı yazgan
99 sayfada ergenlikten gençliğe yankı yazgan99 sayfada ergenlikten gençliğe yankı yazgan
99 sayfada ergenlikten gençliğe yankı yazganMeryem Bal
 
Normal dışı davranış türleri
Normal dışı davranış türleriNormal dışı davranış türleri
Normal dışı davranış türleribyerbaa
 
Kosgeb i̇ş plani örneği̇ konfeksiyon imalat
Kosgeb i̇ş plani örneği̇ konfeksiyon imalatKosgeb i̇ş plani örneği̇ konfeksiyon imalat
Kosgeb i̇ş plani örneği̇ konfeksiyon imalatwww.unpoko.com
 
Örnek Personel Yönetmeliği
Örnek Personel YönetmeliğiÖrnek Personel Yönetmeliği
Örnek Personel YönetmeliğiAliksan Ohanyan
 
Bilişsel davranışçı terapi ve uygulamaları - Lütfü Özdemir
Bilişsel davranışçı terapi ve uygulamaları - Lütfü ÖzdemirBilişsel davranışçı terapi ve uygulamaları - Lütfü Özdemir
Bilişsel davranışçı terapi ve uygulamaları - Lütfü ÖzdemirLtfzdemir
 
Güçlendi̇rme (empowerment)
Güçlendi̇rme (empowerment)Güçlendi̇rme (empowerment)
Güçlendi̇rme (empowerment)Hazal Temel
 

What's hot (20)

Kapak
KapakKapak
Kapak
 
Slayt ödev
Slayt ödevSlayt ödev
Slayt ödev
 
Johari penceresi
Johari penceresiJohari penceresi
Johari penceresi
 
10 stratejik analiz
10   stratejik analiz10   stratejik analiz
10 stratejik analiz
 
Turk Hava Yolları - Marka İncelemesi
Turk Hava Yolları - Marka İncelemesiTurk Hava Yolları - Marka İncelemesi
Turk Hava Yolları - Marka İncelemesi
 
Siber zorbalik
Siber zorbalikSiber zorbalik
Siber zorbalik
 
AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)
AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)
AKBANK MARKASI (Bahman Huseynli)
 
Slayt türkdilii
Slayt türkdiliiSlayt türkdilii
Slayt türkdilii
 
THY
THYTHY
THY
 
99 sayfada ergenlikten gençliğe yankı yazgan
99 sayfada ergenlikten gençliğe yankı yazgan99 sayfada ergenlikten gençliğe yankı yazgan
99 sayfada ergenlikten gençliğe yankı yazgan
 
Delegasyon
DelegasyonDelegasyon
Delegasyon
 
Thy sunumu
Thy sunumuThy sunumu
Thy sunumu
 
Normal dışı davranış türleri
Normal dışı davranış türleriNormal dışı davranış türleri
Normal dışı davranış türleri
 
Etkili İletişim Becerileri
Etkili İletişim BecerileriEtkili İletişim Becerileri
Etkili İletişim Becerileri
 
Kosgeb i̇ş plani örneği̇ konfeksiyon imalat
Kosgeb i̇ş plani örneği̇ konfeksiyon imalatKosgeb i̇ş plani örneği̇ konfeksiyon imalat
Kosgeb i̇ş plani örneği̇ konfeksiyon imalat
 
Örnek Personel Yönetmeliği
Örnek Personel YönetmeliğiÖrnek Personel Yönetmeliği
Örnek Personel Yönetmeliği
 
Bilişsel davranışçı terapi ve uygulamaları - Lütfü Özdemir
Bilişsel davranışçı terapi ve uygulamaları - Lütfü ÖzdemirBilişsel davranışçı terapi ve uygulamaları - Lütfü Özdemir
Bilişsel davranışçı terapi ve uygulamaları - Lütfü Özdemir
 
Güçlendi̇rme (empowerment)
Güçlendi̇rme (empowerment)Güçlendi̇rme (empowerment)
Güçlendi̇rme (empowerment)
 
Ido swot analizi
Ido swot analiziIdo swot analizi
Ido swot analizi
 
Karahanlilar
KarahanlilarKarahanlilar
Karahanlilar
 

Similar to türkçenin doğru kullanımı

Effects of english in the turkish language.
Effects of english in the  turkish language.Effects of english in the  turkish language.
Effects of english in the turkish language.Santa Cruz
 
ATASÖZLERİ ÜZERİNDEN KÜLTÜREL DEĞERLERİN VE ANLAYIŞLARIN KARŞILAŞTIRILMASI
ATASÖZLERİ ÜZERİNDEN KÜLTÜREL DEĞERLERİN VE ANLAYIŞLARIN KARŞILAŞTIRILMASIATASÖZLERİ ÜZERİNDEN KÜLTÜREL DEĞERLERİN VE ANLAYIŞLARIN KARŞILAŞTIRILMASI
ATASÖZLERİ ÜZERİNDEN KÜLTÜREL DEĞERLERİN VE ANLAYIŞLARIN KARŞILAŞTIRILMASIÇağın Bodur
 
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dil KüLtüR IlişKisi Konusu Soruları Cevapları
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dil KüLtüR IlişKisi Konusu Soruları Cevapları9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dil KüLtüR IlişKisi Konusu Soruları Cevapları
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dil KüLtüR IlişKisi Konusu Soruları Cevaplarıhome
 
Türkçenin sesleri ve özellikleri
Türkçenin sesleri ve özellikleriTürkçenin sesleri ve özellikleri
Türkçenin sesleri ve özellikleriYeşim Ünsalan
 
98093615 the-oral-morphemic-and-logical-sequences-in-the-turkish-language-yuk...
98093615 the-oral-morphemic-and-logical-sequences-in-the-turkish-language-yuk...98093615 the-oral-morphemic-and-logical-sequences-in-the-turkish-language-yuk...
98093615 the-oral-morphemic-and-logical-sequences-in-the-turkish-language-yuk...sorinakader
 
Anlatim bozukluklar 1
Anlatim bozukluklar 1Anlatim bozukluklar 1
Anlatim bozukluklar 1Serkan Deniz
 
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dillerin SıNıFlandıRıLması Konusunun Cevapları
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dillerin SıNıFlandıRıLması Konusunun Cevapları9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dillerin SıNıFlandıRıLması Konusunun Cevapları
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dillerin SıNıFlandıRıLması Konusunun Cevaplarıhome
 
Etimolojik turkce sozluk erkan kiraz
Etimolojik turkce sozluk   erkan kirazEtimolojik turkce sozluk   erkan kiraz
Etimolojik turkce sozluk erkan kirazErdoğan Arslan
 
Sozcukte anlam2
Sozcukte anlam2Sozcukte anlam2
Sozcukte anlam2FatihKasva
 
TYT Hazırlık - Sözcükte Anlam
TYT Hazırlık - Sözcükte AnlamTYT Hazırlık - Sözcükte Anlam
TYT Hazırlık - Sözcükte AnlamFatihKasva
 
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM TüRk Dilinin Tarihi GelişImi Konusunun Cevapları
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM TüRk Dilinin Tarihi GelişImi Konusunun Cevapları9. SıNıF Dil Ve AnlatıM TüRk Dilinin Tarihi GelişImi Konusunun Cevapları
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM TüRk Dilinin Tarihi GelişImi Konusunun Cevaplarıhome
 
Ses Bil.
Ses Bil.Ses Bil.
Ses Bil.yardimt
 
Ses Bilgisi
Ses BilgisiSes Bilgisi
Ses Bilgisiyardimt
 
Dil YanlışLatı AnlatıM Bozuklukları
Dil YanlışLatı AnlatıM BozukluklarıDil YanlışLatı AnlatıM Bozuklukları
Dil YanlışLatı AnlatıM Bozukluklarıderslopedi
 
Dil ve anlatim dersi konulari
Dil ve anlatim dersi konulariDil ve anlatim dersi konulari
Dil ve anlatim dersi konulariumitbozkurt
 

Similar to türkçenin doğru kullanımı (20)

Engelsiz Eğitim 1. hafta
Engelsiz Eğitim 1. haftaEngelsiz Eğitim 1. hafta
Engelsiz Eğitim 1. hafta
 
Konusma dil becerisi
Konusma dil becerisiKonusma dil becerisi
Konusma dil becerisi
 
Effects of english in the turkish language.
Effects of english in the  turkish language.Effects of english in the  turkish language.
Effects of english in the turkish language.
 
ATASÖZLERİ ÜZERİNDEN KÜLTÜREL DEĞERLERİN VE ANLAYIŞLARIN KARŞILAŞTIRILMASI
ATASÖZLERİ ÜZERİNDEN KÜLTÜREL DEĞERLERİN VE ANLAYIŞLARIN KARŞILAŞTIRILMASIATASÖZLERİ ÜZERİNDEN KÜLTÜREL DEĞERLERİN VE ANLAYIŞLARIN KARŞILAŞTIRILMASI
ATASÖZLERİ ÜZERİNDEN KÜLTÜREL DEĞERLERİN VE ANLAYIŞLARIN KARŞILAŞTIRILMASI
 
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dil KüLtüR IlişKisi Konusu Soruları Cevapları
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dil KüLtüR IlişKisi Konusu Soruları Cevapları9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dil KüLtüR IlişKisi Konusu Soruları Cevapları
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dil KüLtüR IlişKisi Konusu Soruları Cevapları
 
Türkçenin sesleri ve özellikleri
Türkçenin sesleri ve özellikleriTürkçenin sesleri ve özellikleri
Türkçenin sesleri ve özellikleri
 
Ses özellikleri
Ses özellikleriSes özellikleri
Ses özellikleri
 
Ses özellikleri
Ses özellikleriSes özellikleri
Ses özellikleri
 
98093615 the-oral-morphemic-and-logical-sequences-in-the-turkish-language-yuk...
98093615 the-oral-morphemic-and-logical-sequences-in-the-turkish-language-yuk...98093615 the-oral-morphemic-and-logical-sequences-in-the-turkish-language-yuk...
98093615 the-oral-morphemic-and-logical-sequences-in-the-turkish-language-yuk...
 
Anlatim bozukluklar 1
Anlatim bozukluklar 1Anlatim bozukluklar 1
Anlatim bozukluklar 1
 
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dillerin SıNıFlandıRıLması Konusunun Cevapları
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dillerin SıNıFlandıRıLması Konusunun Cevapları9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dillerin SıNıFlandıRıLması Konusunun Cevapları
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM Dillerin SıNıFlandıRıLması Konusunun Cevapları
 
Etimolojik turkce sozluk erkan kiraz
Etimolojik turkce sozluk   erkan kirazEtimolojik turkce sozluk   erkan kiraz
Etimolojik turkce sozluk erkan kiraz
 
Telaffuz sÖYLEYİŞ
Telaffuz sÖYLEYİŞTelaffuz sÖYLEYİŞ
Telaffuz sÖYLEYİŞ
 
Sozcukte anlam2
Sozcukte anlam2Sozcukte anlam2
Sozcukte anlam2
 
TYT Hazırlık - Sözcükte Anlam
TYT Hazırlık - Sözcükte AnlamTYT Hazırlık - Sözcükte Anlam
TYT Hazırlık - Sözcükte Anlam
 
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM TüRk Dilinin Tarihi GelişImi Konusunun Cevapları
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM TüRk Dilinin Tarihi GelişImi Konusunun Cevapları9. SıNıF Dil Ve AnlatıM TüRk Dilinin Tarihi GelişImi Konusunun Cevapları
9. SıNıF Dil Ve AnlatıM TüRk Dilinin Tarihi GelişImi Konusunun Cevapları
 
Ses Bil.
Ses Bil.Ses Bil.
Ses Bil.
 
Ses Bilgisi
Ses BilgisiSes Bilgisi
Ses Bilgisi
 
Dil YanlışLatı AnlatıM Bozuklukları
Dil YanlışLatı AnlatıM BozukluklarıDil YanlışLatı AnlatıM Bozuklukları
Dil YanlışLatı AnlatıM Bozuklukları
 
Dil ve anlatim dersi konulari
Dil ve anlatim dersi konulariDil ve anlatim dersi konulari
Dil ve anlatim dersi konulari
 

türkçenin doğru kullanımı

  • 1. TÜRK Dili ! TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM!
  • 2. 2TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! KAMUDAKAMUDA DOĞRU, GÜZELDOĞRU, GÜZEL ve ETKİN TÜRKÇEve ETKİN TÜRKÇE I.I. Niçin doğru,Niçin doğru, güzel ve etkingüzel ve etkin Türkçe?Türkçe? VIII.VIII. KaynaklarKaynaklar VI.VI. En ÇokEn Çok SorulanSorulan SorularSorular VII.VII. TürkçesiTürkçesi varkenvarken II.II. Dilin Önemi Dilin Önemi VeVe Türk DiliTürk Dili ııı.ııı. İmlaİmla KurallarıKuralları IV.IV. YazılıYazılı AnlatımAnlatım BozukluklarıBozuklukları V.V. Sözlü AnlatımSözlü Anlatım BozukluklarıBozuklukları Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla kuralları İmla kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi Türkçesi varken varken Kaynaklar Kaynaklar SUNUM PLANISUNUM PLANI
  • 3. 3TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! KEYFİ KULLANIMLARI ÖNLEMEK KEYFİ KULLANIMLARI ÖNLEMEK Sözlü ve yazılı iletişimde Türkçenin doğru, güzel ve etkin kullanımına has standartları tüm kamu personeline öğretmek ve bu husustaki uygulamaları benimsetmek. DOĞRU, GÜZEL VE ETKİN TÜRKÇE DOĞRU, GÜZEL VE ETKİN TÜRKÇE Resmî yazışmalarımızdaki keyfî kullanımların önüne geçmek. Kamuda Niçin Doğru,Kamuda Niçin Doğru, Güzel ve Etkin Türkçe?Güzel ve Etkin Türkçe? Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla kuralları İmla kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar
  • 4. 4TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! KAMUDA YAZIM BİRLİĞİNİ SAĞLAMAK KAMUDA YAZIM BİRLİĞİNİ SAĞLAMAK Birçoğu radyo ve televizyon yayınlarından kaynaklanan kuralsız kullanımların, kamu personelince galat söyleyişler hâline getirilip kullanılmasını önlemek. GALAT SÖYLEYİŞLERİ ÖNLEMEK GALAT SÖYLEYİŞLERİ ÖNLEMEK Rahat ve kolay anlaşmayı esas alıp kamu kurumları arasında gerçekleştirilen resmî yazışmalarda yazım birliğini sağlamaya katkıda bulunmak. Kamuda Niçin Doğru,Kamuda Niçin Doğru, Güzel ve Etkin Türkçe?Güzel ve Etkin Türkçe? Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla kuralları İmla kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar
  • 5. 5TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! ZAMAN VE KAYNAKZAMAN VE KAYNAK İSRAFINI ÖNLEMEKİSRAFINI ÖNLEMEK ZAMAN VE KAYNAKZAMAN VE KAYNAK İSRAFINI ÖNLEMEKİSRAFINI ÖNLEMEK “Dönüşüm”ün bireylerin düşünce dünyasında gerçekleşen bir inkılap olduğunu; bunu sağlamanın en iyi yolunun Türkçemizi doğru ve güzel kullanmaya dayalı iyi bir iletişimden geçtiğini benimsetmek. DOĞRUDOĞRU veve GÜZEL İLETİŞİMGÜZEL İLETİŞİM DOĞRUDOĞRU veve GÜZEL İLETİŞİMGÜZEL İLETİŞİM Yanlış ve eksik kullanımlardan kaynaklanan zaman kaybını en aza indirip ülkemizde verimliliği artırmaya yardımcı olmak. TÜRKÇESİNİTÜRKÇESİNİ KULLANMAKKULLANMAK TÜRKÇESİNİTÜRKÇESİNİ KULLANMAKKULLANMAK Yabancı kökenli sözlerin ve terimlerin yerine Türkçelerinin kullanılmasını özendirmek. Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla kuralları İmla kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Kamuda Niçin Doğru,Kamuda Niçin Doğru, Güzel ve Etkin Türkçe?Güzel ve Etkin Türkçe?
  • 6. 6TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! “Türk dilinin kendi benliğine, aslındaki güzelliği ve zenginliğine kavuşması için bütün devlet teşkilatımızın dikkatli ve alakalı olmasını isteriz.” M. Kemal ATATÜRK Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla kuralları İmla kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Kamuda Niçin Doğru,Kamuda Niçin Doğru, Güzel ve Etkin Türkçe?Güzel ve Etkin Türkçe?
  • 7. 7TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! Dünya dilleri ve Türkçe 1 Türkçe hakkında genel bilgiler 2 Türkçede bozulma ve yabancılaşma 3 Dil nedir ? Dilin Önemi 4 Türkçenin gücü ve zenginliği 5 DİLİN ÖNEMİDİLİN ÖNEMİ veve TÜRKÇETÜRKÇE Dilin Önemi ve Türk DiliDilin Önemi ve Türk Dili Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 8. 8TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! BİLGİBİLGİ En geniş tanımıyla, canlılar arasındaki sözlü veya yazılı iletişim aracına kısaca dil diyoruz. İnsanların dili, kuşların dili, böceklerin dili. Bu dillerin hepsi de birer iletişim aracıdır. Bu araç kimi zaman beden dili kimi zaman sözlü kimi zaman da yazılı olarak karşımıza çıkar. 1. DİL NEDİR?1. DİL NEDİR? Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 9. 9TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! “Söz ola kese savaşı/Söz ola kestire başı Söz ola ağulu aşı/Bal ile yağ ede bir söz.” (Yunus Emre) Tarih boyunca savaşlar, çoğunlukla masa başlarındaki sözlü veya yazılı antlaşmalarla bitirilmiştir. İnsan akıl, düşünce ve duygularının yanı sıra, konuşabilmesiyle de tüm canlılardan üstündür. Konuşmak, yani dille anlatım; insana has çok saygın bir özelliktir. Anneler yavrularına dil ile seslenir. Âşıklar türkülerini dile döker. Özetle kültürün ve iletişimin ana malzemesi dildir. DİLİN ÖNEMİDİLİN ÖNEMİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 10. 10TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! BİLGİBİLGİ Bir insanın duygu ve düşüncelerini başkalarına en güzel bir biçimde aktardığı dil ana dilidir. Ana dilini bilmeyen bir kimse, yabancı dilleri de tam anlamıyla öğrenemez. Dil kültürün aynasıdır. Ana dilini yeterince bilmeyen bir kimsede kültürel kimlik sorunları başlar. ANA DİLİANA DİLİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 11. 11TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! 1.Tek heceli diller: Bu dillerdeki tüm sözcükler tek hecelidir. Sözcükler cümle içerisinde ek almadan kullanılırlar. Anlam, genellikle sözcükler üzerine yapılan vurgu ve ton değişiklikleri ile belirlenir. Çince, Vietnam dili, Bask dili, Himalaya ve Afrika dilleri bu grubun içindedir. Çincede bir sözcüğe farklı biçimde yapılan vurgularla 10-15 değişik anlam elde edilebilir. 2.Bitişken diller: Bu dillerde kelime türetilirken genellikle kök değişmez. Değişmeyen bu kök üzerine yapım ve çekim ekleri eklenerek sözcükler oluşturulur. Bugrupta Türkçe, Macarca, Moğolca gibi diller yere alır. 3.Bükümlü diller: Bu dillerde çekim ve yeni bir sözün türetimi sırasında kök değişikliğe uğrar. Bükümlü diller, kendi aralarında “kök bükümlü” ve “gövde bükümlü” olmak üzere ikiye ayrılır. Arapça kök bükümlü, Almanca, Fransızca, İngilizce gibi diller de gövde bükümlü dillerdendir. 2.DÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇE2.DÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇE Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 12. 12TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! DÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇEDÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇE KAYNAKLARI BAKIMINDAN DÜNYA DİLLERİ 1.HİNT- AVRUPA DİL AİLESİ 4. ÇİN TİBET DİL AİLESİ 5. URAL- ALTAY DİL AİLESİ 3. BANTU DİL AİLESİ 2. SÂMİ DİL AİLESİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 13. 13TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! DÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇEDÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇE HİNT AVRUPA DİL AİLESİ AVRUPA KOLU ASYA KOLU GERMEN DİLLERİ ALMANCA FLEMENKÇE İSKANDİNAV DİLLERİ ROMAN DİLLERİ LATİNCE FRANSIZCA İSPANYOLCA İTALYANCA SLAV DİLLERİ RUSÇA BULGARCA SIRPÇA LEHÇE SANSKRİT VE BUGÜNKÜ HİNT DİLLERİ FARSÇA ERMENİCE Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 14. 14TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! Niçin doğru, güzel Niçin doğru, güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? SB Yazışmalarında SB Yazışmalarında Hatalar? Hatalar? En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi Türkçesi varken varken Kaynaklar Kaynaklar Dil bilgisi ve imla Dil bilgisi ve imla kuralları kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dil bilgisi ve imla Dil bilgisi ve imla kuralları kuralları DÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇEDÜNYA DİLLERİ ve TÜRKÇE URAL ALTAY DİL AİLESİ URAL KOLU ALTAY KOLU FİN-UGOR DİLLERİ FİNCE MACARCA PERMCE SAMOYED DİLLERİ TÜRKÇE MOĞOLCA MANÇU TUNGUZ DİLLERİ
  • 15. 15TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! KONUŞAN KİŞİ BAKIMINDAN DÜNYA DİLLERİ KONUŞAN KİŞİ BAKIMINDAN DÜNYA DİLLERİ Çince (Sekiz lehçesiyle birlikte) 1.300.000.000 İngilizce 427.000.000 İspanyolca 266.000.000 Hintçe (Urduca ile birlikte) 223.000.000 Türkçe (Bütün lehçeleri) 220.000.000 Arapça (Bütün lehçeleriyle) 181.000.000 Portekizce 165.000.000 Bengalce 162.000.000 Rusça 158.000.000 Japonca 124.000.000 Almanca 121.000.000 Fransızca 116.000.000 Dünya Dilleri (Yüz milyondan fazla konuşuru olan diller) Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 16. 16TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! BİLGİBİLGİ Yeryüzünde ortalama 4000 dil konuşulmaktadır. Bu diller arasında en çok konuşulanlar İspanyolca, İngilizce, Fransızca, Rusça ve Türkçedir. 3. TÜRKÇE HAKKINDA3. TÜRKÇE HAKKINDA Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 17. 17TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! BİLGİBİLGİ Türkçenin bir diğer özelliği devlet dili oluşudur. Sözünü ettiğimiz 4000 dilden sadece 118’i devlet dili olabilmiştir. M.Ö. 3. yüzyılda Hun İmparatorluğu’nda kullanılan dil Türkçe idi. Bu tarih esas alındığında Türkçeyi 2300 yıldır kullanılan bir dil olarak kabul edebiliriz. Türkçe bu yönüyle dünya dilleri arasında en eski ve köklü olma özelliğini de taşımaktadır. TÜRKÇENİN TARİHİTÜRKÇENİN TARİHİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 18. 18TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! ORHUN KİTABELERİORHUN KİTABELERİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 19. 19TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! BİLGİBİLGİ Zaman içerisinde göçler yapılmış ve Türkler dünyanın değişik yerlerine yerleşmişlerdir. Türkiye dışında Türklerin yerleştikleri başlıca yerler Yunanistan, Bulgaristan, Moldova, Makedonya, Almanya, Kıbrıs, Suriye, İran, Azerbaycan, Çin, Türkmenistan, Özbekistan, Kırgı- zistan, Kazakistan, Tacikistan, Asya’nın kuzeyinde Yakutistan, Çuvaşistan, Başkurdistan, Kafkasya’ dır. Bu ülkeleri içine alan12 milyon km² de Türkçe konuşulmaktadır. TÜRKÇENİN YAYGINLIĞITÜRKÇENİN YAYGINLIĞI Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 20. 20TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! TÜRKÇENİN YAYGINLIĞITÜRKÇENİN YAYGINLIĞI Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 21. 21TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! BİLGİBİLGİ Türkçe söz varlığı bakımından dünyanın en zengin dillerindendir. Türk Dil Kurumunun yıllardan beri yoğun ve titiz çalışmalarıyla hazırla- dığı 112 bin sözü içeren Türkçe Sözlük, yaklaşık 130 bin sözü içeren Halk Ağzından Derleme Sözlüğü, ve çok sayıda söz varlığımızın yer aldığı Türk Dilinin Tarihsel Sözlüğü, Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, Kişi Adları Sözlüğü, Terim Sözlükleri, Türk Lehçeleri Sözlüğü gibi sözlükler dikkate alındığında Türkçenin söz varlığı birkaç yüz bini bulmaktadır. TÜRKÇENİN SÖZ VARLIĞITÜRKÇENİN SÖZ VARLIĞI Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 22. 22TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! BİLGİBİLGİ Orhun Kitabeleri, Türkçenin zengin, işlek ve çok eski bir dil olduğunu açıkça göstermiştir. XI. yüzyılda yazılmış olan Divanü Lûgat-it- Türk’te yer alan kelimelerin sayısı 8624’tür. Oysa aynı dönemde hazırlanmış bir Lâtince- İngilizce sözlükte yer alan kelime sayısı 3000’dir. Türkçedeki kelime sayısı, bu dönemde, İngilizcedeki sayının yaklaşık üç katı kadar- dır. Üstelik Kaşgarlı Mahmut, eserinde, canlı dilde yaşamayan ve Türkçe kökenli olmayan kelimelere yer vermediğini de belirtmiştir. 4. TÜRKÇENİN GÜCÜ ve ZENGİNLİĞİ 4. TÜRKÇENİN GÜCÜ ve ZENGİNLİĞİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 23. 23TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! BİLGİBİLGİ 220 milyon kişi, 12 milyon km²lik bir alanda Türkçe konuşmaktadır. Türkçe, dünyada en yaygın kullanılan beş dil içinde yer almaktadır: Çince, Hintçe, İspanyolca, İngilizce, Türkçe. Dünyada konuşulmakta olan 118 devlet dilinden birisi Türkçedir. Yansımadan türemiş sözler ve renk adları itibarıyla Türkçe, dünyanın en zengin dillerindendir. 4. TÜRKÇENİN GÜCÜ ve ZENGİNLİĞİ 4. TÜRKÇENİN GÜCÜ ve ZENGİNLİĞİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 24. 24TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! Dillerin başka dillere kelimeler vermesi ve başka dilleri etkileri altına alması ancak bir çekim gücü hâline gelmesiyle mümkündür. Bilimde teknolojide kaydedeceğimiz gelişme ve ilerlemenin yanı sıra kültür değerlerimizi, sanatımızı, edebiyatımızı dünyaya tanıttığımız ölçüde Türkçenin çekim gücü olma özelliğini sürdürmesi sağlanacaktır. TÜRKÇENİN ÇEKİM GÜCÜTÜRKÇENİN ÇEKİM GÜCÜ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 25. 25TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! Tarih boyunca çok geniş bir coğrafyaya yayılarak çeşitli devletler kurmuş olan milletimiz, tabiatıyla bu bölgelerdeki milletlerle kültür alışverişlerinde de bulunmuştur. Bu ilişkiler sonunda kültürde meydana gelen değişmeler, kültürün taşıyıcısı ve en önemli göstergesi olan dile de yansımıştır. TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 26. 26TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! Türkçe başka dillerden sözcükler almıştır ancak alıntılarımız içerisinde kök fiiller son derece azdır. Oysa çakmak çatmak kapamak gibi pek çok kök fiil Türkçeden diğer dillere geçmiştir. Fiillerin yanı sıra ünlemlerin hatta deyimlerin ve atasözlerinin de Türkçeden diğer dillere geçen söz varlıkları arasında olduğunu biliyoruz. TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 27. 27TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! Ada, bağlama, çanak, damga, dolma, düğme, gemi, kapak, kayık, kazan, ocak, sağrı, sayı, sarma, toka gibi kelimeler Türkçenin bu dillere verdiği binlerce kelimeden yalnızca birkaçıdır. TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 28. 28TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! Arapçadaki terzi, topçu, donanma, börek, kavun, kundura, bardak, çengel gibi örneklerini artırabileceğimiz pek çok kelime Türkçe kökenlidir. Rusçada bajram (bayram), aga (ağa), bulgur, kurt, kazan, bubreg (börek), basma gibi Türkçe kökenli pek çok kelime bulunmaktadır. Arnavutçada kullanılan çanak, çalı, bardak, bakilava (baklava), etek, damila (damla) gibi sayılarını artırabileceğimiz sözler de Türkçe kökenlidir. TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 29. 29TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! Türkçede açık Farsçada açig (ağaçsız ve açık yer, alan) Ermenicede açik, açiklik (kır, ova, açıklık yer) Macarcada açsik (üzeri açık deniz taşıtı, sandal) Rumencede acic ve ustuacic (açık, üstü örtülü olmayan) Bulgarca'da açik (açık) TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 30. 30TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! Türkçe bacanak (eşleri kardeş olan erkeklerden her biri) Yunancada bacanakis Sırpçada bazanak Arnavutçada baxhanak TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 31. 31TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! Türkçede Bilene bir, bilmeyene bin deyimi Ermenicede Bilana bir, bilmiyana bin TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 32. 32TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! Türkçede düşmanın gözü kör olsun deyimi Ermenicede dyuşmanı gyozi gyor olsun TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 33. 33TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! Yayımlanacak olan Türkçe Verintiler Sözlüğü adlı eserde, Türkçeden çeşitli dillere geçen on binin üzerindeki kelimenin, hangi dillerde nasıl ve hangi anlamlarda kullanıldığı bilgisi bulunmaktadır. TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİYLE ETKİLEŞİMİ Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 34. TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! TÜRKÇENİN GÜCÜ VERDİĞİMİZ KELİMELER TÜRKÇENİN GÜCÜ VERDİĞİMİZ KELİMELER 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 Sırpça Ermenice Gürcüce Bulgarca Yunanca Rumence Arnavutça Farsça Rusça Arapça Macarca İngilizce 9000 4262 4000 3500 3000 2500 2000 470 Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 35. TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! TÜRKÇENİN GÜCÜ ALDIĞIMIZ KELİMELER TÜRKÇENİN GÜCÜ ALDIĞIMIZ KELİMELER 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 Arapça Fransızca Farsça İtalyanca İngilizce Rumca Almanca Latince Yunanca Rusça İspanyolca Ermenice Bulgarca 6464 5232 1361 471 587 400 97 Veriler, Türk Dil Kurumunun Türkçe Sözlük’ünde Yer Alan Yabancı Kökenli Kelimelerin Sayısına İlişkindir. Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 36. TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! TÜRKÇENİN GÜCÜ ALDIĞIMIZ ve VERDİĞİMİZ KELİMELER TÜRKÇENİN GÜCÜ ALDIĞIMIZ ve VERDİĞİMİZ KELİMELER Alınan ve Verilen Kelimeler Tablosu DİLLER ALINAN KELİMELER VERİLEN KELİMELER ARAPÇA 6664 2000 FARSÇA 1361 3000 RUSÇA 44 2500 GÜRCÜCE 4000 ERMENİCE 23 4262 YUNANCA 48 3000 SIRPÇA 9000 BULGARCA 19 3500 FRANSIZCA 5232 ALMANCA 97 166 İNGİLİZCE 471 470 İTALYANCA 587 146 RUMCA 400 RUMENCE 3000 ARNAVUTÇA 1 3000 Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 37. Türkçede akrabalık adları “Ağabey, abla, kardeş, bacı, yeğen, amca, dayı, hala, teyze, baldız, bacanak, elti, görümce, yenge, babaanne, anneanne…” gibi pek çok akrabalık adı Türkçeyi konuşan toplumların akrabalığa verdiği önemi açıkça göstermektedir.
  • 38. Türkçede akrabalık adları Türkçedeki “baldız, elti, görümce, yenge” gibi ayrı ayrı kavramlar İngilizcede “sister in law” Fransızcada “belle soeur”, Almancada “Schwägerin” kelimeleriyle karşılanmaktadır.
  • 39. Türkçede akrabalık adları FransızcadaFransızcada teyzekızı, amcakızı, halakızı, dayıkızıteyzekızı, amcakızı, halakızı, dayıkızı kuzinkuzin teyzeoğlu,amcaoğlu,halaoğlu, dayıoğluteyzeoğlu,amcaoğlu,halaoğlu, dayıoğlu kuzenkuzen
  • 40. Anlatım gücünü artıran,Anlatım gücünü artıran, pekiştiren, kavramlarıpekiştiren, kavramları zenginleştiren ikilemelerzenginleştiren ikilemeler dilimizin çok önemli birdilimizin çok önemli bir özelliğidir.özelliğidir. Türkler, yüzyıllar boyunca düşüncesine derinlik,Türkler, yüzyıllar boyunca düşüncesine derinlik, sözlerine güç ve zenginlik katabilmek için yeni birsözlerine güç ve zenginlik katabilmek için yeni bir kelime yaparcasına, türlü yönlerden birbirleriylekelime yaparcasına, türlü yönlerden birbirleriyle ilişkili iki kelimeyi yan yana getirmiş, yeni yeniilişkili iki kelimeyi yan yana getirmiş, yeni yeni anlatım yolları ortaya çıkarmıştır.anlatım yolları ortaya çıkarmıştır.
  • 41. Türkçede ikilemeler çoluk çocukçoluk çocuk cümbür cemaatcümbür cemaat ev barkev bark az çokaz çok düğün dernekdüğün dernek kış kıyametkış kıyamet kolay kolaykolay kolay
  • 42. Doğadaki bütün renklerDoğadaki bütün renkler Türkçede karşılığınıTürkçede karşılığını bulmuştur…bulmuştur… baklaçiçeği balköpüğü böcekkabuğu camgöbeği devetüyü gülkurusu güvercinboynu güvercingöğsü horozibiği kazayağı ördekbaşı ördekgagası vapurdumanı vişneçürüğü yavruağzı
  • 43. Doğadaki bütün renklerDoğadaki bütün renkler Türkçede karşılığınıTürkçede karşılığını bulmuştur….bulmuştur…. açık yeşil ateş kırmızısı çivit mavisi demir kırı deniz mavisi kestane dorusu kirli sarı limon küfü yumurta sarısı barut rengi buğday rengi duman rengi bakır rengi bal rengi kemik rengi kiremit rengi tütün rengi
  • 44. Türkçede deyimlerTürkçede deyimler Deyim, soyut olan, anlatımı güç durumların,Deyim, soyut olan, anlatımı güç durumların, olayların, kavramların somut kavramlarolayların, kavramların somut kavramlar aracılığıyla örneklendirilerek dile getirilmesidir.aracılığıyla örneklendirilerek dile getirilmesidir. Bunun en yalın örneği olarak TürkçedekiBunun en yalın örneği olarak Türkçedeki kavramakkavramak ““bir şeyi elle sıkıca tutmak”bir şeyi elle sıkıca tutmak” eyleminin “bir şeyi zihninde aydınlatarak iyiceeyleminin “bir şeyi zihninde aydınlatarak iyice anlamak” anlamındaki kullanılışınıanlamak” anlamındaki kullanılışını gösterebiliriz.gösterebiliriz.
  • 45. Türkçede deyimlerTürkçede deyimler Somutlaştırmanın çok belirgin ve güçlüSomutlaştırmanın çok belirgin ve güçlü örneklerini deyimlerde görmekteyiz. “Bir şeyi,örneklerini deyimlerde görmekteyiz. “Bir şeyi, uyarmak istediğimiz kimseye doğrudanuyarmak istediğimiz kimseye doğrudan doğruya değil, onun da etkilenmesinidoğruya değil, onun da etkilenmesini sağlayacak yolda, kendisini kırmadan dolaylısağlayacak yolda, kendisini kırmadan dolaylı olarak söylemek” anlamındakiolarak söylemek” anlamındaki ““Kızım sana söylüyorum gelinim sen işit”Kızım sana söylüyorum gelinim sen işit” deyimi Türkçenin ne denli sanatlı, incedeyimi Türkçenin ne denli sanatlı, ince ayrıntıya inebilen anlatım yollarına sahipayrıntıya inebilen anlatım yollarına sahip bulunduğunu göstermektedir.bulunduğunu göstermektedir.
  • 46. Türkçede deyimlerTürkçede deyimler İnsanlara özgü huyların, ruhsal yapıların veİnsanlara özgü huyların, ruhsal yapıların ve niteliklerin belirlenmesinde yararlanılanniteliklerin belirlenmesinde yararlanılan deyimlerin sayısı yazı dilimizde bir haylideyimlerin sayısı yazı dilimizde bir hayli fazladır:fazladır: hinoğluhinhinoğluhin cebi delikcebi delik hanım evladıhanım evladı anasının kuzusuanasının kuzusu çöpsüz üzümçöpsüz üzüm eski kurteski kurt
  • 47. Türkçede deyimlerTürkçede deyimler İnsanların fiziksel yapılarını, dış görünüşleriniİnsanların fiziksel yapılarını, dış görünüşlerini anlatırken, doğadaki varlıkların, onlarla olananlatırken, doğadaki varlıkların, onlarla olan benzerliklerinden yararlanan deyimler debenzerliklerinden yararlanan deyimler de vardır.vardır. irikıyımirikıyım çam yarmasıçam yarması bastıbacakbastıbacak fındık kurdufındık kurdu yerden bitmeyerden bitme kepçe kulakkepçe kulak baston yutmuşbaston yutmuş
  • 48. Türkçede deyimlerTürkçede deyimler Konular, durumlar, işler, sorunlar içinKonular, durumlar, işler, sorunlar için ömür törpüsüömür törpüsü yılan hikâyesiyılan hikâyesi demir leblebidemir leblebi ateşten gömlekateşten gömlek kör dövüşükör dövüşü
  • 49. Kurallı Bir Dil OlarakKurallı Bir Dil Olarak TürkçeTürkçe Türkçedeki kurallılık Türkçeyi ezber diliTürkçedeki kurallılık Türkçeyi ezber dili olmaktan çıkarmakta bir mantık dili hâlineolmaktan çıkarmakta bir mantık dili hâline getirmektedir. Hint-Avrupa dillerinde birçokgetirmektedir. Hint-Avrupa dillerinde birçok düzensiz fiil ve kelimeler yoğun bir ezberdüzensiz fiil ve kelimeler yoğun bir ezber gerektirmektedir. İngilizce gramer kitaplarındagerektirmektedir. İngilizce gramer kitaplarında geçen yüzlerce düzensiz fiil bize bu gerçeğigeçen yüzlerce düzensiz fiil bize bu gerçeği göstermektedir.göstermektedir.
  • 50. Kurallı Bir Dil OlarakKurallı Bir Dil Olarak TürkçeTürkçe İngilizcengilizce gogo fiilinin geçmiş zaman (pastfiilinin geçmiş zaman (past tense) hâlitense) hâli wentwent şeklindedir.şeklindedir. Ancak Türkçemizde bu kelimenin karşılığı olanAncak Türkçemizde bu kelimenin karşılığı olan git- fiilinin dili geçmiş zaman hâli, git-tigit- fiilinin dili geçmiş zaman hâli, git-ti şeklindedir. Bu kelime bir –ti ekiyle kökündenşeklindedir. Bu kelime bir –ti ekiyle kökünden başkalaşmadan oluşmaktadır.başkalaşmadan oluşmaktadır.
  • 51. Kurallı Bir Dil OlarakKurallı Bir Dil Olarak TürkçeTürkçe İngilizcede fiillerin dışında birçok kelimeninİngilizcede fiillerin dışında birçok kelimenin çoğul hâlleri de kuralsızdır:çoğul hâlleri de kuralsızdır: Child (çocuk), children (çocuklar)Child (çocuk), children (çocuklar) woman (kadın), women (kadınlar)woman (kadın), women (kadınlar) man (adam), men (adamlar)man (adam), men (adamlar) Türkçede ise böyle bir karışıklık yoktur. ÇoklukTürkçede ise böyle bir karışıklık yoktur. Çokluk durumu –lar/ -ler eki ile sağlanır.durumu –lar/ -ler eki ile sağlanır.
  • 52. Türkçede Çokluk EkiTürkçede Çokluk Eki Türkçede nesneyi belirten sayı zaten çokluk ifadeTürkçede nesneyi belirten sayı zaten çokluk ifade ettiğinden nesneye bir çoğul eki takılmaz, örneğin, bizettiğinden nesneye bir çoğul eki takılmaz, örneğin, biz “İki kalem”“İki kalem” deriz “iki kalemler” demeyiz. Mantıksalderiz “iki kalemler” demeyiz. Mantıksal olarak zaten iki sayısının çokluğu ifade ettiğini biliriz.olarak zaten iki sayısının çokluğu ifade ettiğini biliriz. Dilimizin bu özelliği bazı Hint-Avrupa kökenli dilleri deDilimizin bu özelliği bazı Hint-Avrupa kökenli dilleri de etkilemiştir. Mesela Ermenicede dil bilgisi yapılarınetkilemiştir. Mesela Ermenicede dil bilgisi yapıların çoğu artık Türkçedeki gibi kurulmaktadır. Oysaçoğu artık Türkçedeki gibi kurulmaktadır. Oysa İngilizcede ve diğer Hint-Avrupa dillerinde önüne sayıİngilizcede ve diğer Hint-Avrupa dillerinde önüne sayı sıfatı alan kelimeler, sayı birden büyükse, çoğul ekisıfatı alan kelimeler, sayı birden büyükse, çoğul eki alırlar.alırlar.
  • 53. Kolay Öğrenilen Bir DilKolay Öğrenilen Bir Dil Olarak TürkçeOlarak Türkçe Alman araştırmacı Prof. Dr. Klaus Delius’unAlman araştırmacı Prof. Dr. Klaus Delius’un yaptığı araştırma sonucunda dünyada ana diliniyaptığı araştırma sonucunda dünyada ana dilini en çabuk Türk çocuklarının öğrendiği ortayaen çabuk Türk çocuklarının öğrendiği ortaya çıkmıştır. Türk çocukları 2-3 yaşına kadar kendiçıkmıştır. Türk çocukları 2-3 yaşına kadar kendi dillerinde, dil bilgisi kurallarına uygundillerinde, dil bilgisi kurallarına uygun konuşabilmektedir. Bunun sebebi Türkçeninkonuşabilmektedir. Bunun sebebi Türkçenin kendine özgü sağlam ve anlaşılır yapısı, ek-kökkendine özgü sağlam ve anlaşılır yapısı, ek-kök sisteminin düzenli olması, cümle kuruluşlarınınsisteminin düzenli olması, cümle kuruluşlarının kolaylığıdır.kolaylığıdır.
  • 54. Türkçede Ünlü ve ÜnsüzlerTürkçede Ünlü ve Ünsüzler Türkçedeki ünlü seslerin zenginliği oldukçaTürkçedeki ünlü seslerin zenginliği oldukça dikkat çekicidir. Bu ünlüler dilimize ayrı birdikkat çekicidir. Bu ünlüler dilimize ayrı bir güzellik katmaktadır. Türkçe konuşanlar başkagüzellik katmaktadır. Türkçe konuşanlar başka dillerdeki ünlüleri seslendirmekte zorlanmazlar.dillerdeki ünlüleri seslendirmekte zorlanmazlar. Pek çok Hint-Avrupa dilinde olmayan ö, ü, i gibiPek çok Hint-Avrupa dilinde olmayan ö, ü, i gibi ünlüler gerçekten dilimize bir ayrıcalıkünlüler gerçekten dilimize bir ayrıcalık katmaktadır.katmaktadır.
  • 55. Türkçede Ünlü ve ÜnsüzlerTürkçede Ünlü ve Ünsüzler Türkçemizde başka dil mensuplarınınTürkçemizde başka dil mensuplarının söylemekte zorlanacağı şekilde yan yana ikisöylemekte zorlanacağı şekilde yan yana iki ünsüz bulunmaz. Hint-Avrupa dillerindeünsüz bulunmaz. Hint-Avrupa dillerinde bulunan “tren, global” gibi kelimelerdeki yanbulunan “tren, global” gibi kelimelerdeki yan yana gelen sessizlerin benzeri bir uygulamayana gelen sessizlerin benzeri bir uygulama dilimizde yoktur. Kafkas dilleri gibi bazı dillerdedilimizde yoktur. Kafkas dilleri gibi bazı dillerde o derece fazla sessiz harf vardır ki, başka dilo derece fazla sessiz harf vardır ki, başka dil mensupları bu derece yoğun sessizlerimensupları bu derece yoğun sessizleri çıkarmakta zorlanmaktadır.çıkarmakta zorlanmaktadır.
  • 56. Türkçede Ünlü ve ÜnsüzlerTürkçede Ünlü ve Ünsüzler Türkçemizdeki ünsüz sesler ise tüm dünyaTürkçemizdeki ünsüz sesler ise tüm dünya dillerinin genelinin ses sistemlerinde vardillerinin genelinin ses sistemlerinde var olagelen seslerdir. Bu nedenle Türkçedeolagelen seslerdir. Bu nedenle Türkçede telaffuzu çok zor bir ünsüz sese rastlanmaz. Birtelaffuzu çok zor bir ünsüz sese rastlanmaz. Bir dili dünya dili yapan özelliklerden biri olan budili dünya dili yapan özelliklerden biri olan bu özellik, dilimizin ses yapısının öğrenilmesiniözellik, dilimizin ses yapısının öğrenilmesini oldukça kolaylaştırmaktadır.oldukça kolaylaştırmaktadır.
  • 57. Türkçede fiillerTürkçede fiiller Türkçe fiilleri yönünden dünyanın en zenginTürkçe fiilleri yönünden dünyanın en zengin dillerinden biridir. Günümüzde gelişmiş olduğudillerinden biridir. Günümüzde gelişmiş olduğu kabul edilen pek çok dilde, bizim dilimizdekabul edilen pek çok dilde, bizim dilimizde bulunan fiillerin pek çoğunun karşılığıbulunan fiillerin pek çoğunun karşılığı bulunmamaktadır. Bunda Türk dili ve tarihininbulunmamaktadır. Bunda Türk dili ve tarihinin eskiliğinin etkisi olduğu gibi Türklerin eskieskiliğinin etkisi olduğu gibi Türklerin eski hareketli yaşamının da etkisi vardır.hareketli yaşamının da etkisi vardır.
  • 58. Türkçede fiillerTürkçede fiiller Köktürk Anıtlarını incelediğimizde oKöktürk Anıtlarını incelediğimizde o dönemlerde kullanılan pek çok fiilin şu andakidönemlerde kullanılan pek çok fiilin şu andaki Türk lehçelerinde de yaşadığını görmekteyiz.Türk lehçelerinde de yaşadığını görmekteyiz.
  • 59. Türkçede fiillerTürkçede fiiller Türkçenin fiil yönünden zenginliği, dilimize enTürkçenin fiil yönünden zenginliği, dilimize en çok eleştiri getirilen Osmanlı İmparatorluğuçok eleştiri getirilen Osmanlı İmparatorluğu döneminde dahi Arapça ve Farsça fiillerindöneminde dahi Arapça ve Farsça fiillerin dilimize girmesini önlemiştir.dilimize girmesini önlemiştir.
  • 60. Türkçede fiillerTürkçede fiiller İngilizcede bazı fiiller birçok anlamlara gelirkenİngilizcede bazı fiiller birçok anlamlara gelirken (to take: almak, götürmek, çekmek ‘fotoğraf’)(to take: almak, götürmek, çekmek ‘fotoğraf’),, Türkçede her bir eylemi karşılayacak ses yapısıTürkçede her bir eylemi karşılayacak ses yapısı mevcuttur.mevcuttur.
  • 61. Ölmek göçmek, can vermek,göçmek, can vermek, kaybedilmek, hayatınıkaybedilmek, hayatını kaybetmek, yaşamını yitirmek,kaybetmek, yaşamını yitirmek, hayatı sona ermek, gözlerinihayatı sona ermek, gözlerini hayata kapamak, hayata gözlerinihayata kapamak, hayata gözlerini yummak, son nefesini vermek,yummak, son nefesini vermek, canı çekilmek, ömrü vefacanı çekilmek, ömrü vefa etmemek, nefesi bitmek…etmemek, nefesi bitmek…
  • 62. Türkçede fiilimsilerTürkçede fiilimsiler Türkçenin bir başka zenginliği de fiilimsilerdir.Türkçenin bir başka zenginliği de fiilimsilerdir. Türkçede fiilimsiler -an, -esi, -erek, -ince gibiTürkçede fiilimsiler -an, -esi, -erek, -ince gibi sıfat-fiil, zarf-fiil ekleriyle yapılırken Hint-sıfat-fiil, zarf-fiil ekleriyle yapılırken Hint- Avrupa dillerinde ise birkaç farklı cümleyleAvrupa dillerinde ise birkaç farklı cümleyle yapılmaktadır.yapılmaktadır. Ağlayan çocuk geldi.Ağlayan çocuk geldi. Child came/ who he is crying (Çocuk geldi/OChild came/ who he is crying (Çocuk geldi/O kimse ki ağlıyor.)kimse ki ağlıyor.)
  • 63. Türkçede yapım ekleriTürkçede yapım ekleri Türkçe yapım ekleri sayesinde bir kelime başkaTürkçe yapım ekleri sayesinde bir kelime başka bir anlamı karşılayacak şekle kolaycabir anlamı karşılayacak şekle kolayca dönüştürülebilmektedir. İngilizcede ly, ness,dönüştürülebilmektedir. İngilizcede ly, ness, less gibi sınırlı sayıda işlek yapım eki varkenless gibi sınırlı sayıda işlek yapım eki varken Türkçemizdeki yüzü aşkın yapım ekiTürkçemizdeki yüzü aşkın yapım eki kullanılmaya hazır bir durumdakullanılmaya hazır bir durumdadır. BöylelikleBöylelikle kelimelerin ve fiillerin tanınmayacak şekildekelimelerin ve fiillerin tanınmayacak şekilde başkalaşması önlenmiştir.başkalaşması önlenmiştir.
  • 64. Türkçede yapım ekleriTürkçede yapım ekleri Göz gözlük gözlükçü gözlükçülükGöz gözlük gözlükçü gözlükçülük Türk Türkçü Türkleşmek TürkleştirmekTürk Türkçü Türkleşmek Türkleştirmek
  • 65. Türkçede yapım ekleriTürkçede yapım ekleri “Afyonkarahisarlılaştıramadıklarımızdan“Afyonkarahisarlılaştıramadıklarımızdan mısınız?”mısınız?” İngilizce 17 kelimeyleİngilizce 17 kelimeyle “aren’t you one of those people whom we tried“aren’t you one of those people whom we tried -unsuccessfully- to make resemble the citizens-unsuccessfully- to make resemble the citizens of Afyonkarahisar?”of Afyonkarahisar?” şeklinde karşılanabilmektedir.şeklinde karşılanabilmektedir.
  • 66. Türkçede etken veTürkçede etken ve edilgen cümle yapısıedilgen cümle yapısı Türkçede bir cümleyi edilgen yapabilmekTürkçede bir cümleyi edilgen yapabilmek için -l ve-n eki yeterlidir. Bütün Ural-için -l ve-n eki yeterlidir. Bütün Ural- Altay dillerinde benzer bir özellik vardır.Altay dillerinde benzer bir özellik vardır. “Kitap okunuyor.” örneğinde görüldüğü“Kitap okunuyor.” örneğinde görüldüğü gibi sadece -n eki sayesinde yüklemgibi sadece -n eki sayesinde yüklem edilgen çatılı olmuştur.edilgen çatılı olmuştur.
  • 67. Türkçede etken ve edilgenTürkçede etken ve edilgen cümle yapısıcümle yapısı İngilizcede ve benzer bazı dillerde, bir cümleyiİngilizcede ve benzer bazı dillerde, bir cümleyi edilgen yapabilmek için o cümleyi tamamenedilgen yapabilmek için o cümleyi tamamen değiştiririz. İngilizcede edilgen durumda nesnedeğiştiririz. İngilizcede edilgen durumda nesne başa getirilir.başa getirilir. The book is being read” (kitap okunuyor)The book is being read” (kitap okunuyor) He is reading the book.” (O kitap okuyor)He is reading the book.” (O kitap okuyor) Görüldüğü gibi “book” kelimesinin yeriGörüldüğü gibi “book” kelimesinin yeri tamamen değişmektedir.tamamen değişmektedir.
  • 68. Ahenkli bir dil olarakAhenkli bir dil olarak TürkçeTürkçe Türkçe, edebiyat dili olmak için de oldukçaTürkçe, edebiyat dili olmak için de oldukça elverişli bir dildir. Türkçede nazma benzeyenelverişli bir dildir. Türkçede nazma benzeyen atasözü, deyimler hazinesi oldukça zengindir.atasözü, deyimler hazinesi oldukça zengindir. Hatta Orhun abidelerini inceleyen bazı bilginler,Hatta Orhun abidelerini inceleyen bazı bilginler, bu abidelerdeki yazıların şiir olabileceğinibu abidelerdeki yazıların şiir olabileceğini söylemişlerdir.söylemişlerdir.
  • 69. Ahenkli bir dil olarakAhenkli bir dil olarak TürkçeTürkçe Prof. Teosodoviç Sırbistan’da ÜniversitedekiProf. Teosodoviç Sırbistan’da Üniversitedeki Sırp gençlerin Türkçe şiirlerden çokSırp gençlerin Türkçe şiirlerden çok hoşlandığını, bu dilin müzikalliğine hayranhoşlandığını, bu dilin müzikalliğine hayran kaldıklarını ifade etmektedir.kaldıklarını ifade etmektedir.
  • 70. Ahenkli bir dil olarakAhenkli bir dil olarak TürkçeTürkçe “Acun“Acun Firarda”Firarda” adlı programda yabancı biradlı programda yabancı bir bayan, Acun’a “Konuştuğu dilin kulağa çokbayan, Acun’a “Konuştuğu dilin kulağa çok hoş gelen bir dil olduğunu, tebessümhoş gelen bir dil olduğunu, tebessüm etmesinin nedeninin de bu olduğunu” açıketmesinin nedeninin de bu olduğunu” açık yüreklilikle ifade etmişti. Dilimiz gerçektenyüreklilikle ifade etmişti. Dilimiz gerçekten başka dilleri konuşanların da samimibaşka dilleri konuşanların da samimi itiraflarıyla kulağa hoş gelen bir dildir.itiraflarıyla kulağa hoş gelen bir dildir.
  • 71. 71TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! BİLGİBİLGİ Yeryüzünde yabancı sözlerden arındırılmış saf bir dil yoktur. Ancak, bir dilin yabancı dillerin egemenliği altında kalması da kesinlikle doğru değildir. Yabancı sözlerin bir dilde fazla oluşu; dilin kendine özgü kurallarının bozulmasına, halk ile aydınların birbirini anlayamamasına, yeni sözler türetilmediği için dilin kısırlaşmasına ve fakirleşmesine yol açmaktadır.Yüzyıllar boyunca Türkçenin üzerinde Arapça ve Farsçanın çok yönlü etkisi olmuştur. Aynı etkiyi Tanzimat’la birlikte Fransızca ve daha sonra da İngilizceyle yaşamaktayız. Son yıllarda Anadolu liselerinde,bazı üniversite- lerde yabancı dille eğitim yapılarak Türkçe yine ikinci plana itilmeye başlanmıştır. 5. TÜRKÇEDEKİ BOZULMA ve YABANCILAŞMA 5. TÜRKÇEDEKİ BOZULMA ve YABANCILAŞMA Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 72. 72TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! BİLGİBİLGİ Bir insanın duygu ve düşüncelerini başkalarına en güzel bir biçimde aktardığı dil ana dilidir. Ana dilini yeterince bilmeyen bir kimsede kültürel kimlik sorunları başlar. Gelişmiş ülkelerde ana dili öğretimine çok önem verilir. Çünkü ana dili ve kişilik gelişimi arasında çok büyük bir ilişki vardır. Dil, düşünceden soyutlanamadığı için dil öğretimi demek, düşünce öğretimi demektir. Düşünce yapımız ve tarzımız, kişiliğimizin temelini oluşturur.Ana dili gelişimi için okumanın sevdirilmesi, nitelikli öğretmenlerin yetiştirilmesi gerekmektedir. TÜRKÇEDEKİ BOZULMA ve YABANCILAŞMA TÜRKÇEDEKİ BOZULMA ve YABANCILAŞMA Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 73. Almanlar oyro, Macarlar euro Yunanlılar efro Ruslar yevro Fransızlar öro İngilizler yuro
  • 74. 74TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! DİL KADER DÜŞÜNCE Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili
  • 75. 75TÜRKÇEYİ DOĞRU KONUŞALIM, DOĞRU YAZALIM! BİLGİBİLGİ Yabancı sözlerin kullanımına yönelik özenti, iş yeri ve çocuk adlarında yabancılaşma; dilimizde yozlaşmaya sebep olmaktadır. Bu gibi sorunlar, Türkçeye karşı kayıtsızlıktan, onun kullanımı sırasındaki özensizlikten ve başta dilimiz olmak üzere kültürel değerlerimize olan ilgisizliğimizden kaynaklanmaktadır. TÜRKÇEDEKİ BOZULMA ve YABANCILAŞMA TÜRKÇEDEKİ BOZULMA ve YABANCILAŞMA Niçin doğru,güzel Niçin doğru,güzel ve etkin Türkçe? ve etkin Türkçe? İmla Kuralları İmla Kuralları Yazılı anlatım Yazılı anlatım bozuklukları bozuklukları Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili En çok sorulan En çok sorulan sorular sorular Sözlü anlatım Sözlü anlatım bozuklukları bozuklukları Türkçesi varken Türkçesi varken Kaynaklar Kaynaklar Dilin Önemi ve Dilin Önemi ve Türk Dili Türk Dili

Editor's Notes

  1. Yeni cümleler kurmadan, hızlıca ifade edilmek istenen düşünce ifade edilir. Bu da Türkçe konuşma ve düşünmede seriliği sağlamıştır.
  2. Türkçemiz yapım eklerinin yoğunluğu bakımından Hint-Avrupa dillerinden ayrılır. Antik çağlarda yaşamış pek çok felsefeci Hint-Avrupa dillerini incelemiş, kendi dillerinin düzensizlikleri karşısında mantıklı ve düzenli dili oluşturma gayretine girişmişlerdir. Onları en çok zorlayan konulardan birisi de dillerindeki fiillerin ve kelimelerin düzensiz bir biçimde türemeleri olmuştur. Bu felsefeciler dillerindeki bu eksikliği gidermenin yapım ekleri kullanarak mümkün olacağını ifade etmişlerdir.
  3. Hint Avrupa dillerinde bu ekler çok azdır. Genellikle kelime türetme kelimenin başkalaşması yoluyla yapılır. Ünlü filozofların beğenmediği noktalardan biri de budur. Örneğin; İngilizcede gitti diyebilmek için go fiilini başkalaştırarak went şekline dönüştürürüz. Kökle yeni yapı arasında bir farklılık vardır. Türkçede ise yapım ve çekim eklerinin işlekliği sayesinde bir sorun çıkmamaktadır. Git- fiilini -di’li geçmiş zaman formuna sokmak için yapmamız gereken kelimeyi başkalaştırmadan sonuna bir -di eki eklemektir. Kelime “gitti” şeklinde kökünü de muhafaza ederek yeni bir kullanıma hazırdır.
  4. Bu durum da Türkçenin kolay öğrenilmesini sağlayan özelliklerden birirdir.
  5. Şiirsel üslup söz konusu