Tiểu luận ô nhiễm không khí và ô nhiễm môi trường nước

1. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
lOMoAR cPSD|15210551
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KĨ THUẬT THÀNH PHỐỐ HỐỒ CHÍ MINH
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
BỘ MỐN NHẬP MỐN XÃ HỘI HỌC
TIỂU LUẬN KẾT THÚC HỌC PHẦN
NHẬP MÔN XÃ HỘI HỌC
Mã học phần:INSO321005_11
TÊN ĐỀ TÀI
THỰC TRẠNG Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ VÀ Ô NHIỄM NƯỚC
TẠI TP. HỒ CHÍ MINH VÀ GIẢI PHÁP
GVHD: GVC.TS NGUYỄN THỊ NHƯ THUÝ
Nhóm sinh viên thực hiện:
TẢI TÀI LIỆU ZALO 0936885877
DỊCH VỤ LÀM TIỂU LUẬN LUANVANTRITHUC.COM
TP. Hồ Chí Minh, tháng 05 năm 2022

2. lOMoAR cPSD|15210551
tTA

3. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Môi trường là một trong những nhân tố có ý nghĩa quyết định đối với cuộc sống
của toàn nhân loại. Môi trường là không gian sinh sống, tồn tại của con người và
các loài sinh vật; đồng thời cũng là nơi cung cấp tài nguyên thiên nhiên phục vụ
cho đời sống của chúng ta. Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian
qua đã có những tác động lớn đến môi trường, và đã làm cho môi trường sống của
con người bị thay đổi và đang bị ô nhiễm một cách trầm trọng, trở thành mối lo
lắng chung cho các quốc gia. Bởi ô nhiễm môi trường không những làm giảm chất
lượng sống của chúng ta mà còn làm biến đổi đặc điểm sinh thái trái đất. Cùng với
sự ô nhiễm môi trường đất, tiếng ồn, thực phẩm, sinh thái,… là sự ô nhiễm môi
trường nước và không khí cũng đang trở thành vấn đề bức xúc cho nhân loại, cần
có những giải pháp phù hợp và hiệu quả.
Quá trình công nghiệp hoá – hiện đại hoá cùng với sự phát triển của đô thị hoá,
gia tăng dân số, phát triển công nghiệp, giao thông, du lịch, việc khác thác và sử
dụng hàng tấn than đá, dầu mỏ, khí đốt… đã thải vào môi trường không khí và
nước một lượng lớn các chất thải khác nhau mà chưa được xử lý triệt để. Hậu quả
của ô nhiễm nước và không khí không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ
của người dân, sự tồn tại của các loài sinh vật mà còn làm suy giảm hệ sinh thái,
ảnh hưởng sự phát triển kinh tế, gây biến đổi khí hậu toàn cầu.
Vì vậy, tình trạng ô nhiễm môi trường nói chung và ô nhiễm môi trường nước,
không khí nói riêng hiện nay đã lên tới mức báo động, trở thành hiểm họa chung
cho toàn cầu. Ở Việt Nam, đặc biệt là thành phố Hồ Chí Minh - trung tâm kinh tế
Việt Nam, thực tế ô nhiễm không khí và nước cũng đáng lo ngại và nghiêm trọng
cần có những giải pháp phù hợp, hiệu quả nên nhóm em lựa chọn “Thực trạng ô
nhiễm nước và không khí tại thành phố Hồ Chí Mình và giải pháp” làm chủ đề
chính của đề tài.

4. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài
a. Mục tiêu của đề tài
Mục tiêu của tiểu luận nhằm làm rõ thực trạng của vấn đề ô nhiễm môi trường
không khí và nước tại TP Hồ Chí Minh. Đồng thời giúp người đọc thấy được
những ảnh hưởng của nó đối với cuộc sống. Đưa ra một số giải pháp phù hợp góp
phần cải thiện vấn đề trên.
b. Nhiệm vụ của đề tài
Tìm kiếm và xử lý thông tin về vấn đề ô nhiễm nước và không khí tại TP Hồ Chí
Minh.
Phân tích được thực trạng hiện nay của ô nhiễm nứơc và không khí tại TP Hồ Chí
Minh, đồng thời nêu nguyên nhân và hậu quả của thực trạng đó.
Đưa ra một số giải pháp thích hợp và hiệu quả để giải quyết vấn đề ô nhiễm trên.
3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của tiểu luận bao gồm các lý thuyết về khái niệm các loại ô
nhiễm; số liệu, dẫn liệu, các thông tin liên quan của báo chí, các cơ quan truyền
thông, các bài nghiên cứu vấn đề ô nhiễm trong và ngoài nước, …
4. Phương pháp nghiên cứu
Trong đề tài này nhóm chúng em sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau:
 Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Dùng các phương pháp thu thập thông tin và
tổng hợp kiến thức qua các bài báo, các bài nghiên cứu, …
 Phương pháp quan sát thực tiễn: Tiến hành quan sát môi trường trong phạm vi
thành phố để thu thập thông tin về thực trạng của vấn đề ô nhiễm hiện nay của
thành phố cũng như những nguyên nhân dẫn đến. Từ đó có cơ sở để đưa ra những
biện pháp phù hợp nhất.

5. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
 Phương pháp phân tích, tổng hợp: Từ số liệu, thông tin thu thập được tiến hành
phân tích. Từ kết quả đó, dùng phương pháp tổng hợp để kết hợp chúng lại với
nhau.

6. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
B. NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT VỀ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG, Ô NHIỄM
NƯỚC, KHÔNG KHÍ
1. Khái niệm ô nhiễm môi trường
Theo Tổ chức Y tế thế giới: “Ô nhiễm môi trường được hiểu là việc chuyển các
chất thải hoặc năng lượng vào môi trường đến mức có khả năng gây hại đến sức
khoẻ con người, đến sự phát triển sinh vật hoặc làm suy giảm chất lượng môi
trường”.
Theo khoản 6 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường năm 2005: “Ô nhiễm môi trường là
sự biến đổi của các thành phần môi trường không phù hợp với tiêu chuẩn môi
trường, gây ảnh hưởng xấu đến con người, sinh vật”.[1]
[1]
http://tnmtvinhphuc.gov.vn/index.php/vi/news/Moi-truong/Nhung-khai-niem-co-
ban-ve-moi-truong-va-phat-trien-ben-vung-mot-so-van-de-ve-moi-truong-the-gioi-
70/ -22/11/2007
Như vậy, có thể nói ô nhiễm môi trường là sự xuất hiện của các chất lạ, độc hại gây
nên những biến đổi trực tiếp hoặc gián tiếp các thành phần và đặc tính vật lý, hóa
học, nhiệt độ, sinh học, chất hòa tan, chất phóng xạ…vượt qua ngưỡng chịu đựng
tự nhiên của sinh thể( dẫn đến biến dạng hoặc chết hàng loạt) và con người( ốm
đau, bệnh tật,suy giảm sức khoẻ, thậm chí cả chết người). Các chất gây ô nhiễm có
thể là chất rắn (như rác) hay chất lỏng (các dung dịch hóa học, chất thải của dệt
nhuộm, rượu, chế biến thực phẩm), hoặc chất khí (SO2 trong núi lửa phun, NO2
trong khói xe, CO từ khói đun …), các kim loại nặng,… gây tổn hại sức khoẻ con
người, ảnh hưởng đến sự phát triển và tồn tại của các loài sinh vật khác.
Ô nhiễm môi trường tồn tại ở nhiều dạng như ô nhiễm đất, ô nhiễm không khí, ô
nhiễm nước, ô nhiễm tiếng ồn, ô nhiễm ánh sáng, ô nhiễm phóng xạ, các tia vũ
trụ…

7. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
2. Khái niệm ô nhiễm không khí
“Ô nhiễm không khí xảy ra khi không khí có chứa các thành phần độc hại như các
loại khí, bụi lơ lửng, khói, mùi. Hay nói cách khác những chất này trong không khí
có thể ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ hoặc sự thoải mái của con người, động vật hoặc
có thể dẫn đến nguy hại đối với thực vật và các vật chất khác. Trong không khí bị ô
nhiễm có chứa các loại khí, các hạt vật chất lơ lửng và các hạt chất lỏng dưới dạng
bụi (aerosol) làm thay đổi thành phần tự nhiên của khí quyển. Một số loại khí là
những thành phần của không khí sạch như CO2 cũng sẽ trở nên nguy hại và là chất
ô nhiễm không khí khi nồng độ của nó cao hơn mức bình thường. Ô nhiễm không
khí có nguy cơ ảnh hưởng tới sức khoẻ con người và những thành phần khác của
môi trường như đất, nước”. [2]
[2]
https://healthvietnam.vn/thu-vien/tai-lieu-tieng-viet/y-hoc-du-phong/o-nhiem-
khong-khi -2006
Có nhiều nguồn gây ô nhiễm không khí, có thể chia thành hai nguồn: nguồn gốc tự
nhiên ( do núi lửa, cháy rừng, bão bụi, các quá trình phân huỷ, thối rữa xác động
thực vật,v.v..) và nguồn gốc nhân tạo do các hoạt động sản xuất và tiêu dùng của
con người gây nên.
Chất gây ô nhiễm môi trường không khí bao gồm:
+ Chất ô nhiễm sơ cấp: Các chất gây ô nhiễm sơ cấp thường được phát thải từ quá
trình chẳng hạn như tro từ phun trào núi lửa, từ các hoạt động sản xuất, khí thải từ
các động cơ (CO2), khí thải từ các nhà máy(SO2),..
+ Chất ô nhiễm thứ cấp: không phát ra trực tiếp mà hình thành trong không khí khi
các chất ô nhiễm sơ cấp phản ứng hoặc tương tác với các thành phần môi trường:
SO3 sinh ra từ SO2 + O2 ; H2SO4 sinh ra từ : SO2 + O2 + H2O…[3]
[3]
https://boneco.vn/tim-hieu-ve-o-nhiem-khong-khi-8849.html#:~:text=C

8. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
%C3%A1c%20ch%E1%BA%A5t%20g%C3%A2y%20%C3%B4%20nhi
%E1%BB%85m,ra%20t%E1%BB%AB%20c%C3%A1c%20nh%C3%A0%20m
%C3%A1y. -25/06/2018
3. Khái niệm ô nhiễm nước
“Ô nhiễm nước là sự biến đổi nói chung do con người đối với chất lượng nước, làm
nhiễm bẩn nước và gây nguy hiểm cho con người, cho công nghiệp, nông nghiệp, nuôi
cá, nghỉ ngơi, giải trí, cho động vật nuôi và các loài hoang dã"- (Hiến chương châu Âu về
nước định nghĩa). [4]
[4]
http://dwrm.gov.vn/index.php/vi/news/Tai-nguyen-nuoc/Phan-biet-mot-so-nguyen-
nhan-gay-o-nhiem-nuoc-1161/#:~:text=%22%C3%94%20nhi%E1%BB%85m%20n
%C6%B0%E1%BB%9Bc%20l%C3%A0%20s%E1%BB%B1,%C3%82u%20v
%E1%BB%81%20n%C6%B0%E1%BB%9Bc%20%C4%91%E1%BB%8Bnh%20ngh
%C4%A9a). -14/04/2010
Vì vậy có thể nói, nhiễm môi trường nước là sự thay đổi thành phần và các tính
chất vật lý, hóa học, sinh học của nước, gây nguy hiểm đến sự sống của các sinh
vật, đến sự sống và sinh hoạt của con người, tác động tiêu cực đến sản xuất nông
nghiệp, công nghiệp, ngư nghiệp và các hoạt động thương mại, nghỉ ngơi, giải
trí…bởi sự có mặt của một hay nhiều hóa chất đã vượt ngưỡng chịu đựng của sinh
vật.
Theo bản chất các tác nhân gây ô nhiễm thì ô nhiễm nước có các loại như ô nhiễm
vô cơ, ô nhiễm hữu cơ, ô nhiễm hoá chất, ô nhiễm sinh học, ô nhiễm bởi các tác
nhân vật lí…
2.1 Thực trạng ô nhiễm môi trường ở trên thế giới
2.1.1 Số liệu về thực trạng ô nhiễm bầu không khí trên thế giới
Con người và các loài sinh vật khác cần không khí để hít thở, trao đổi chất,…Vậy nên
khi không khí xuất hiện các thành phần lạ sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực. Và thực

9. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
trạng không khí trên thế giới hiện nay đang ở mức đáng báo động. Điều này thể hiện
thông qua các số liệu sau:
Theo thông tin từ tổ chức Y tế thế giới (WHO) thì ô nhiễm môi trường đã làm 4.2 triệu
người chết trên thế giới vào năm 2016. Trong đó, 91% ca tử vong là ở các nước thuộc
khu vực Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dương. Đặc biệt, tập trung chủ ở Trung Quốc và
Ấn Độ. Tuy nhiên, hai quốc gia này vẫn xếp sau Mexico và Nepal về mức độ ô nhiễm
trong không khí.
Chỉ số hạt bụi mịn PM 2,5 trong không khí ở các nước thuộc châu Á, Trung Đông và
Châu Phi đã đến ngưỡng trên 35 ug/m3 khí. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng này là do sự
bùng nổ, gia tăng dân số quá nhanh.
Trong một cuộc khảo sát không khí ở 2000 thành phố lớn thì mức độ ô nhiễm tăng cao ở
những nơi tập trung đông dân cư, có nhiều xe cộ hay các khu công nghiệp. Thậm chí,
mức độ ô nhiễm không khí trong nhà còn cao gấp 10 lần so với bên ngoài trời.
Bên cạnh những số liệu về ca tử vong vì mắc các bệnh do ô nhiễm không khí gây ra thì
hiện nay, có khoảng 95% trong số 7 tỉ người trên Trái Đất đang sống trong bầu không khí
kém trong lành. Bên cạnh đó còn tới 60% dân số trên thế giới đang phải sống trong bầu
không khí đạt ngưỡng nguy hiểm cho sức khỏe.
Hiện nay, các loại khí độc hại xuất hiện trong không khí ngày càng trở nên đa dạng hơn.
Đặc biệt là các khí và phân tử siêu vi như: ammonia, Nacl, carbon đen, bụi quặng,
sulfate,…cũng càng ngày càng nhiều.Những thành phần này xuất hiện trong không khí
với hàm lượng ngày càng lớn, vượt ngưỡng tiêu chuẩn làm cho tình trạng ô nhiễm trở nên
nặng nề, khó khắc phục.
2.1.2 Số liệu về thực trạng ô nhiễm môi trường nước trên thế giới
Nước cũng là yếu tố quan trọng đối với sự sống của con người và các loại sinh vật khác
trên Trái Đất. Và vấn đề về thực trạng ô nhiễm nguồn nước trên thế giới cũng đáng lo
ngại cũng không kém môi trường không khí.
Hiện nay, hầu hết các con sông trên thế giới đều bị ô nhiễm nặng nề bởi hàm lượng chì,
asen,..và các chất hóa học khác quá cao. Đặc biệt là các con sông ở châu Á có hàm lượng
chì cao gấp 20 lần so với các châu lục khác.
Trong khi hệ thông nước ngầm của Bangledesh bị ô nhiễm nặng nề bởi asen làm cho 1,3
triệu công dân của nước này phải đối mặt với những hậu quả nguy hiểm thì nguồn nước ở
Mỹ, Hoa Kỳ cũng không khả quan hơn. Có hơn 40% con sông ở Hoa Kỳ bị ô nhiễm và
khoảng 46% hồ không còn khả năng đẻ duy trì sự sống cuả thủy sinh. Nguyên nhân gây ô
nhiễm ở khu vực này chủ yếu là các chất thải từ xây dựng và sinh học.

10. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
Không chỉ bị ô nhiễm bởi các chất hóa học, môi trường nước còn bị ô nhiễm bởi các
chất thải công nghiệp. ở những thành phố lớn và tập trung nhiều khu công nghiệp thì tình
trạng ô nhiễm nước lại càng đáng báo động. lấy dẫn chứng cụ thể ở Trung Quốc, lượng
chất thải và nước thải từ hoạt động công nghiệp ở các thành phố lớn tăng 23,9 tỉ m3 năm
1980 lên 73,1 tỉ m3 năm 2006. [5]
[5]
https://24hthongtin.com/thuc-trang-o-nhiem-moi-truong-tren-the-gioi-hien-nay.html
2.2 Thực trạng ô nhiễm môi trường ở Việt Nam
Một vấn đề nóng bỏng, gây bức xúc trong dư luận xã hội cả nước hiện nay là tình trạng
ô nhiễm môi trường sinh thái do các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con người gây
ra. Vấn đề này ngày càng trầm trọng, đe doạ trực tiếp sự phát triển kinh tế - xã hội bền
vững, sự tồn tại, phát triển của các thế hệ hiện tại và tương lai. Đối tượng gây ô nhiễm
môi trường chủ yếu là hoạt động sản xuất của nhà máy trong các khu công nghiệp, hoạt
động làng nghề và sinh hoạt tại các đô thị lớn.
Ô nhiễm môi trường bao gồm 3 loại chính là: ô nhiễm đất, ô nhiễm nước và ô nhiễm
không khí. Trong ba loại ô nhiễm đó thì ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn, khu công
nghiệp và làng nghề là nghiêm trọng nhất, mức độ ô nhiễm vượt nhiều lần tiêu chuẩn cho
phép.
Theo báo cáo giám sát của Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc
hội, tỉ lệ các khu công nghiệp có hệ thống xử lí nước thải tập trung ở một số địa phương
rất thấp, có nơi chỉ đạt 15 - 20%, như tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Vĩnh Phúc. Một số khu
công nghiệp có xây dựng hệ thống xử lí nước thải tập trung nhưng hầu như không vận
hành vì để giảm chi phí. Đến nay, mới có 60 khu công nghiệp đã hoạt động có trạm xử lí
nước thải tập trung (chiếm 42% số khu công nghiệp đã vận hành) và 20 khu công nghiệp
đang xây dựng trạm xử lí nước thải. Bình quân mỗi ngày, các khu, cụm, điểm công
nghiệp thải ra khoảng 30.000 tấn chất thải rắn, lỏng, khí và chất thải độc hại khác. Dọc
lưu vực sông Đồng Nai, có 56 khu công nghiệp, khu chế xuất đang hoạt động nhưng chỉ
có 21 khu có hệ thống xử lý nước thải tập trung, số còn lại đều xả trực tiếp vào nguồn
nước, gây tác động xấu đến chất lượng nước của các nguồn tiếp nhận... Có nơi, hoạt động
của các nhà máy trong khu công nghiệp đã phá vỡ hệ thống thuỷ lợi, tạo ra những cánh
đồng hạn hán, ngập úng và ô nhiễm nguồn nước tưới, gây trở ngại rất lớn cho sản xuất
nông nghiệp của bà con nông dân.

11. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
Tình trạng ô nhiễm các các khu công nghiệp. Ảnh minh họa
Nhìn chung, hầu hết các khu, cụm, điểm công nghiệp trên cả nước chưa đáp ứng
được những tiêu chuẩn về môi trường theo quy định. Thực trạng đó làm cho môi trường
sinh thái ở một số địa phương bị ô nhiễm nghiêm trọng. Cộng đồng dân cư, nhất là các
cộng đồng dân cư lân cận với các khu công nghiệp, đang phải đối mặt với thảm hoạ về
môi trường. Họ phải sống chung với khói bụi, uống nước từ nguồn ô nhiễm chất thải
công nghiệp... Từ đó, gây bất bình, dẫn đến những phản ứng, đấu tranh quyết liệt của
người dân đối với những hoạt động gây ô nhiễm môi trường, có khi bùng phát thành các
xung đột xã hội gay gắt.
Cùng với sự ra đời ồ ạt các khu, cụm, điểm công nghiệp, các làng nghề thủ công
truyền thống cũng có sự phục hồi và phát triển mạnh mẽ. Việc phát triển các làng nghề có
vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội và giải quyết việc làm ở các địa
phương. Tuy nhiên, hậu quả về môi trường do các hoạt động sản xuất làng nghề đưa lại
cũng ngày càng nghiêm trọng. Tình trạng ô nhiễm không khí, chủ yếu là do nhiên liệu sử
dụng trong các làng nghề là than, lượng bụi và khí CO, CO2, SO2 và Nox thải ra trong
quá trình sản xuất khá cao. Theo thống kê của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, hiện nay cả
nước có 2.790 làng nghề, trong đó có 240 làng nghề truyền thống, đang giải quyết việc
làm cho khoảng 11 triệu lao động, bao gồm cả lao động thường xuyên và lao động không
thường xuyên. Các làng nghề được phân bố rộng khắp cả nước, trong đó các khu vực tập
trung phát triển nhất là đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ, Tây Bắc Bộ, đồng bằng
sông Cửu Long. Hoạt động gây ô nhiễm môi trường sinh thái tại các làng nghề không chỉ
ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống, sinh hoạt và sức khoẻ của những người dân làng nghề
mà còn ảnh hưởng đến cả những người dân sống ở vùng lân cận, gây phản ứng quyết liệt
của bộ phận dân cư này, làm nảy sinh các xung đột xã hội gay gắt.

12. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
Các làng nghề tự phát gây ô nhiễm môi trường. (hình minh họa)
Bên cạnh các khu công nghiệp và các làng nghề gây ô nhiễm môi trường, tại các đô
thị lớn, tình trạng ô nhiễm cũng ở mức báo động. Đó là các ô nhiễm về nước thải, rác thải
sinh hoạt, rác thải y tế, không khí, tiếng ồn... Những năm gần đây, dân số ở các đô thị
tăng nhanh khiến hệ thống cấp thoát nước không đáp ứng nổi và xuống cấp nhanh chóng.
Nước thải, rác thải sinh hoạt (vô cơ và hữu cơ) ở đô thị hầu hết đều trực tiếp xả ra môi
trường mà không có bất kỳ một biện pháp xử lí môi trường nào nào ngoài việc vận
chuyển đến bãi chôn lấp. Theo thống kê của cơ quan chức năng, mỗi ngày người dân ở
các thành phố lớn thải ra hàng nghìn tấn rác; các cơ sở sản xuất thải ra hàng trăm nghìn
mét khối nước thải độc hại; các phương tiện giao thông thải ra hàng trăm tấn bụi, khí độc.
Trong tổng số khoảng 34 tấn rác thải rắn y tế mỗi ngày, thành phố Hà Nội và thành phố
Hồ Chí Minh chiếm đến 1/3; bầu khí quyển của thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí
Minh có mức benzen và sunfua đioxit đáng báo động. Theo một kết quả nghiên cứu mới
công bố năm 2008 của Ngân hàng Thế giới (WB), trên 10 tỉnh thành phố Việt Nam, xếp
theo thứ hạng về ô nhiễm đất, nước, không khí, thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội là
những địa bàn ô nhiễm đất nặng nhất. Theo báo cáo của Chương trình môi trường của
Liên hợp quốc, thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh đứng đầu châu Á về mức độ
ô nhiễm bụi. [6]

13. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
Tình trạng ô nhiễm ở các thành phố lướn đang là bài toán khó giải.
Theo Bộ TNMT
[6]
https://thanthienmoitruong.com/tin-tuc/21/thuc-trang-o-nhiem-moi-truong-nuoc-ta-
hien-nay.html
2.2 Tình hình thực tế về không khí và nguồn nước ở thành phố Hồ Chí Minh
sau khi khảo sát
Với số câu trả lời của bài khảo sát là 54, tỉ lệ ở thành phố Hồ Chí Minh là
88,9% (tương ứng với 48 người trong số 54 người tham gia khảo sát) nhóm chúng
em đã thu thập được một phần về tình hình thực tế về không khí và nguồn nước
thành phố Hồ Chí Minh.
Hơn 63% số người cho rằng ô nhiễm môi trường có ảnh hưởng nghiêm trọng
đến đến bản thân họ, đặc biệt là ô nhiễm không khí (với 70,4%) cùng với nguồn

14. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
nước (14,8%) là 2 trong số những loại ô nhiễm có tác động lớn nhất.
Đặc biệt trong số người tham gia khảo sát, có đến 27,8% (tương ứng với 15
người tham gia) đã từng phải đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế vì các vấn đề liên quan
tới ô nhiễm không khí hoặc nguồn nước, là một con số báo động cho tình hình sức
khỏe của người dân dưới tác động của ô nhiễm môi trường. Không những vậy, có
rất nhiều vấn đề gặp phải do ô nhiễm môi trường, dưới đây là số liệu về những ảnh
hưởng cụ thể, các vấn đề do ô nhiễm môi trường đến người dân. Ta có thể nhận ra
dễ dàng rằng không có ai trong số 54 người tham gia không chịu ảnh hưởng của ô
nhiễm môi trường
Tất cả những số liệu trên chỉ phản ánh một phần nhỏ tác động ô nhiễm môi

15. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
trường lên đời sống hiện tại của người dân TP. Hồ Chí Minh, chứng tỏ rằng thực
trạng này là vô cùng cấp bách, cần được sự quan tâm của người dân cũng như các
cấp chính quyền để giải quyết.

16. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
Chương 3 : Hậu quả và nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường
3.1 Nguyên nhân gây ra ô nhiễm nguồn nước và không khí
3.1.1 Nguyên nhân từ tự nhiên
3.1.1.1 Ô nhiễm không khí do :
Núi lửa: sinh ra lượng khí metan ,clo,lưu huỳnh ,trong quá trình phun trào là
nguyên nhân khiến không khí trở nên ô nhiễm nghiêm trọng .
Gió: đưa bụi bẩn,các chất khí đọc hại từ các khu công nghiệp ,nhà máy….đi
xa và lan rộng .Điều này khiến ô nhiễm một cách nghiêm trọng.
Cháy rừng: những đám chảy sản sinh ra lượng khí nito oxit bên cạnh đó còn
giải phóng một lượng khói bụi và tàn tro vào không khí.
Mưa, bão: sản xuất 1 lượng khí cacbon oxit và bụi mịn làm gia tăng sự ô
nhiễm không khí. Ngoài ra phân hủy xác động vật cũng làm ảnh hưởng đến sự ô
nhiễm không khí.
3.1.1.2 Ô nhiễm nguồn nước
Đến từ lũ lụt, tuyết tan, hạn hán, ….. là những tác nhân nghiêm trọng ảnh
hưởng đến nguồn nước .Song song với những tác nhân đó thì hiện tượng động
thực vật chết cũng ảnh hưởng rất lớn đế nguồn nước trong tự nhiên.
3.1.2 Nguyên nhân từ con người ( nhân tạo)
3.1.2.1 Ô nhiễm không khí
“-Hoạt động sản xuất công nghiệp và nông nghiệp :
Đây là nguyên nhân chính, gây nhức nhối cho cộng đồng và nhà nước,
không riêng gì Việt Nam mà trên thế giới rất nhiều các nước đang phát triển điều
vướng phải tình trạng này. Khói bụi ,khí độc (CO2, CO, SO2, )từ các ống xả của
nhà máy, xí nghiệp trong những khu công nghiệp làm đen ngòm một khoảng
trời.Chúng thải ra một nồng đồ cực kì cao.Những khu công nghiệp này không chỉ
làm ô nhiễm môi trường không khí mà còn là tác nhân gây ô nhiễm môi trường
nước, khiến cho các “làng ung thư” được hình thành.
Không những thế mưa Axit cũng chính là hậu quả của những hoạt động sản
xuất công nghiệp không xử lý thải đúng cách gây nên.Việc lạm dụng thuốc trừ sâu,

17. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
phân bón hay các hoạt động đốt rơm, rạ, đốt rừng làm rẫy cũng là nguyên nhân gây
ra ô nhiễm môi trường không khí.
-Giao thông vận tải:
Là nguyên nhân gây làm không khí bị ô nhiễm đáng báo động hiện nay .
Với một số lượng các phương tiện giao thông khổng lồ và di chuyển liên tục,
lượng khí thải từ các phương tiện này cũng vô cùng khủng khiếp. Đặc biệt, đối với
những xe đã cũ, hệ thống máy móc hoạt động kém thì lượng khí thải càng lớn. Các
phương tiện giao thông thải vào không khí các chất độc hại như: CO, VOC, NO2,
SO2,... với nồng độ cực cao và liên tục.
Nguyên nhân này chỉ đứng sau hoạt động công nghiệp, khi mà lượng khí
thải từ các phương tiện giao thông xả ra môi trường rất lớn. Theo báo cáo Cơ quan
năng lượng quốc tế (IEA)giao thông vận tải đóng góp 24,34% lượng Carbon mỗi
năm.”
-Hoạt động xây dựng cơ sở vật chất :
Việc xây dựng các công trình ….luôn mang đến sự ô nhiễm môi trường
không khí nặng nề.Tiêu biểu là vào tháng 12/2020 bụi mịn bao phủ Hà Nội làm
giảm tầm nhìn ảnh hưởng đến sức khỏe người dân .-Việc thu gom rác thải và xử lí
rác thải : việc xử lí rác thải bằng phương pháp đốt cháy không những khiến cho
môi trường không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng mà còn phát ra mùi hôi khó chịu
nếu con người hít hay ngửi mùi này trong thời gian dài sẽ dẫn đến nhiều căn bệnh
nguy hiểm .Đặc biệt Việt Nam là nước chưa chú trọng đến việc phân loại rác
thải.Những hành động nhỏ nhặt của con người dù vô tình hay cố ý cũng đã khiến
bầu không khí trở nên ô nhiễm nhiều hơn .Ý thức con người đóng vai trò quyết
đinh đến bầu không khí ,trước hết muốn không khí trong lành…thì phải nâng cao ý
thức của mình trong vấn đề bảo vệ môi trường .
3.1.2.2 Ô nhiễm nguồn nước
Do rác thải nhựa , vấn nạn đã ,đang và không ngừng là tác nhân gây ô nhiễm
nguồn nước rất khủng khiếp .Rác thải nhựa do đâu ? do chính thói quen tiêu thụ
quá nhiều đồ nhựa của con người.Nhận thức được mối hiểm họa đó,nhưng năm

18. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
gần đây con người đã dần tối giản trong việc sử dụng đồ nhựa .Xu hướng sống
xanh và bảo vệ môi trường đang được đề cao hơn bao giờ hết .Song song với đó
rác thải y tế chưa có được hệ thống nguồn xử lí rác thải đạt yêu cầu .Bạn hãy tưởng
tượng hàng năm tiếp nhận một lượng lớn bệnh nhân khám và chữa bệnh .Nếu các
cơ sở này không có xử lí đúng cách thì quả là một hiểm họa lớn đến môi trường.
Nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm nguồn nước đầu tiên là quá trình sản xuất
nông nghiệp như trồng trọt chăn nuôi theo đó các loại thức ăn ,phân…… nếu còn
dư sẽ trực tiếp thải ra ngoài .Bên cạnh đó việc sử dụng quá liều thuốc trừ sâu,diệt
cỏ…quá liều khiến cáo sẽ ảnh hưởng đến nước mặt cũng như nước ngầm do hóa
chất bị tồn dư.Thậm chí còn sử dụng một số hóa chất bị cấm ,điều này không chỉ
ảnh hưởng đến nguồn nước mà còn ảnh hưởng đến cho người sử dụng khi không
có đồ bảo hộ trong lao động.Hoặc việc vứt bỏ các chai lọ sau khi sử dụng xuống
ruộng,kênh rạch ….cũng là một vấn đề dẫn đến ô nhiễm .
Ô nhiễm nguồn nước là mặt trái của quá trình sản xuất công nghiệp : nước
thải và rác thải từ hoạt đọng sản xuất công nghiệp phần lớn đều thải trực tiếp ra
ao, hồ, sông, suối,…..đây là nguyên nhân gây ô nhiễm điển hình nhất .Nguyên
nhân gây ô nhiễm nguồn nước ở khía cạnh còn do các chủ đầu tư,các công ty vì lợi
ích kinh tế xem nhẹ vấn đề bảo vệ môi trường ,vì vật tình trạng nước bị nhiễm bẩn
là điều đương nhiên .
3.1.3 Nguyên nhân từ xã hội
3.1.3.1 Bùng nổ dân số
Sự gia tăng dân số đô thị và hình thành các siêu đô thị ảnh hưởng nghiêm
trọng đến môi trường có nguy cơ bị suy thoái .Nguồn cung cấp nước sạch không
đáp ứng nhu cầu của dân cư .Đất đai quy hoạch thành chung cư, cây cối bị chặt để
xây nhà, làm đường .Tạo ra các nguồn thải tập trung vượt quá khả năng tự phân
hủy của môi trường .Nguồn cung cấp nước sạch không đáp ứng nhu cầu của dân
cư.

19. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
3.1.3.2 Chiến tranh
Chiến tranh đã dẫn đến sự phá hủy diện tích rừng vô cùng lớn
Làm gia tăng lượng khí thải cacbon oxit .Nguồn cung cấp nước bị ô nhiễm bởi
dầu từ các phương tiện của chiến tranh .Thảm họa chất độc hóa học từ các vũ khí
như hạt nhân …..
3.2 Hậu quả của việc ô nhiễm nguồn nước và không khí
3.2.1 Đến sức khỏe con người
“-Hậu quả ô nhiêm không khí chính là tác nhân làm cho con người mắc các bệnh
về hô hấp ,ung thư….ngày càng tăng.
- Khiến tuổi thọ của con người suy giảm ,…
- Theo WHO, ô nhiễm môi trường không khí gây ra 7 triệu ca tử vong mỗi năm,
trong đó Châu Á - Thái Bình Dương chiếm khoảng 4 triệu ca. Chúng không những
cướp đi sinh mạng của hàng triệu người mà còn gây thiệt hại kinh tế gần 5 nghìn tỷ
USD mỗi năm.” [7]
[7]
https://dangcongsan.vn/xay-dung-xa-hoi-an-toan-truoc-thien-tai/nguyen-nhan-
gay-tinh-trang-o-nhiem-moi-truong-khong-khi-va-giai-phap-khac-phuc-
594455.html
“Theo thống kê của Tổ chức Thông tin về Chất lượng Không khí Toàn cầu
IQAir AirVisual dựa trên mức đo về lượng bụi siêu mịn PM2.5/m3. Việt Nam đứng
thứ 17 trong đó riêng Hà Nội và TP.HCM nằm trong top 10 thành phố ô nhiễm
không khí nhất thế giới. Cũng theo số liệu của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, Việt
Nam nằm trong nhóm những quốc gia có tỷ lệ tử vong cao nhất do ô nhiễm không
khí.”[8]
[8]
https://benhvienducgiang.com/truyen-thong-suc-khoe/tac-dong-cua-o-nhiem-
khong-khi-voi-suc-khoe-con-nguoi/144-677-846.aspx#:~:text=%C3%94%20nhi
%E1%BB%85m%20kh%C3%B4ng%20kh%C3%AD%20l%C3%A0m,t%C3%A1
-26/08/2019

20. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
3.2.2 Đến nền kinh tế
Ô nhiễm môi trường nước là nguyên nhân chủ yếu gây ra thiệt hại về ngành
thủy sản …..Ô nhiễm không khí gây ảnh hưởng đến năng suất cây trồng và nông
nghiệp…..Thiệt hại đối với ngành du lịch vì sự biến đổi môi trường sinh thái .Chi
phí cải thiện môi trường .
3.2.3 Đến động thực vật
-Ô nhiễm không khí sinh ra 1 lượng khí độc flo khiến cho các loài vi sinh vật
nhiễm độc nhanh chóng .
- Hiệu ứng nhà kính ,mưa axit biến đổi khí hậu tác động đến lên các loài thực vật .
- Không chỉ ảnh hưởng đến môi trường nước mà còn ảnh hưởng đến hệ thực vật
trên cạn , dùng nước bị ô nhiêm cây sẽ bị còi cọc chậm phát triển ,mức độ ô nhiễm
nguồn nước quá lớn ,làm thực vật chết đất đai dễ bị xói mòn .
Chương 4 giải pháp cho vấn đề ô nhiễm môi trường
4.1 Các biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước
“Cần nâng cao ý thức sử dụng và xử lý rác thải của người dân
Đây có thể coi là yếu tố quyết định tới việc cải thiện và bảo vệ nguồn nước
trong tự nhiên. Đa số người dân đều cho rằng việc thiếu ý thức với môi trường
mình làm chỉ là "muối bỏ biển" và tác động rất nhỏ đến môi trường.
Tuy nhiên, có một bài toán mà thực tế chúng ta đang phải đối mặt, đó là tình
trạng rác thải nhựa khổng lồ trên biển là một minh chứng sống. Mọi quy tụ rác thải
đều đổ về biển, đại dương, ảnh hưởng trực tiếp tới môi trường và các sinh vật biển.
Vì vậy, giáo dục ý thức và trách nhiệm của mỗi người đối với các thế hệ
tương lai là vấn đề then chốt và cần thiết. Làm sao để người dân thay đổi suy nghĩ
đó, thay đổi thói quen đó thì mọi vấn đề liên quan tới môi trường đều có thể được
giải quyết. Cần tăng cường tuyên tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao ý thức
người dân trong việc bảo vệ môi trường nước từ những hành động đơn giản như
vứt rác đúng nơi quy định, lên án với những hành vi xả rác bừa bãi.

21. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
Xây dựng và hoàn thiện hệ thống chế tài xử lý pháp luật về môi
trường.Trong 7 nguyên nhân gây ra ô nhiễm nguồn nước và cách khắc phục đã đề
cập, có rất nhiều yếu tố nhưng mấu chốt vẫn là ý thức cá nhân, tập thể, tổ chức. Do
đó, để khắc phục ý thức của người dân, cần có những biện pháp răn đe kịp thời
mới thực sự hiệu quả.
Phương pháp, cách làm phải thực sự nghiêm túc, công bằng và hiệu quả. Tránh
hiện tượng bao che, xúi giục đối với những hành động sai trái. Chính vì vậy hệ
thống pháp luật là yếu tố nòng cốt của mọi vấn đề.
Hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải tại khu dân cư và kể cả các khu công
nghiệp, nông nghiệp.
Để làm được điều này cần có sự kết hợp của 3 hệ thống đó là: Nhà nước, doanh
nghiệp và người dân. Nhà nước là người đầu tư, doanh nghiệp là đơn vị thi công và
người dân là người sử dụng
 Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động xả thải tại các khu công
nghiệp để kịp thời phát hiện và xử lý sai phạm.
 Các nhà máy, xí nghiệp cần xây bể xử lý nguồn nước thải thay vì xả trực tiếp
ra môi trường bên ngoài cũng là biện pháp xử lý ô nhiễm môi trường nước
hiệu quả.
 Nhà nước cần đẩy mạnh đầu tư xây dựng thêm những hệ thống xử lý nước
thải, rác thải đạt chuẩn. Tích cực đầu tư nghiên cứu để tìm ra các biện pháp
khắc phục ô nhiễm môi trường nước hiệu quả hơn.
 Khuyến khích người dân vùng nông thôn áp dụng giải pháp khắc phục ô
nhiễm môi trường nước bằng cách xây dựng hầm cầu tự hoại, hầm biogas
cải tiến để xử lý nước thải, tránh xả trực tiếp phân và nước tiểu trong chăn
nuôi ra môi trường.

22. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
“Tình trạng ô nhiễm không khí hiện nay đang là một trong những vấn đề
“nóng” nhất hiện nay. Với những hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng lớn đến sức
khoẻ và đời sống con người, chúng ta cần chung tay tìm ra những biện pháp thích
hợp nhất để cải thiện tình trạng này.
Biện pháp khắc phục ô nhiễm không khí thông qua kỹ thuật
 Cải tiến công tác sản xuất nông nghiệp bằng cách dùng phương pháp tự
nhiên để tạo dinh dưỡng cho đất, kết hợp sử dụng cây trồng kháng sâu bệnh
tốt để hạn chế sử dụng các hóa chất độc hại.
Sử dụng các giải pháp xử lý nước ô nhiễm
Biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước bằng cách có thể sử dụng các
nguồn năng lượng sạch để thay thế và áp dụng trong sản xuất công nghiệp. Ví dụ
như năng lượng mặt trời, năng lượng gió…Đây là một giải pháp an toàn có thể hạn
chế được nguồn rác thải và nước thải độc hại.”[9]
[9]
https://dangcongsan.vn/xay-dung-xa-hoi-an-toan-truoc-thien-tai/nguyen-nhan-
giai-phap-khac-phuc-tinh-trang-o-nhiem-moi-truong-nuoc-594443.html19/10/2021
4.2 Các biện pháp cho vấn đề ô nhiễm không khí.

23. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
+ Sáng tạo ra những dây chuyền máy móc công nghệ hiện đại, ít ô nhiễm để thay
thế các loại máy mọc, dây chuyền công nghệ lạc hậu, gây ô nhiễm không
khí nhiều.
+ Thay thế nhiên liệu đốt cháy từ than đá, dầu mazut bằng việc sử dụng điện để
ngăn chặn ô nhiễm không khí bởi mồ hóng và SO2.
Khắc phục ô nhiễm không khí bằng biện pháp quy hoạch

24. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
+ Giảm thiểu việc xây dựng các khu công nghiệp khu chế xuất trong thành phố, chỉ
giữ lại các xí nghiệp phục vụ trực tiếp cho nhu cầu sinh hoạt của người dân.
+ Khuyến khích người dân đi lại bằng các phương tiện công cộng để giảm thiểu ùn
tắc và phương tiện tham gia giao thông, qua đó làm giảm mật độ khói bụi và các
chất thải do quá trình đốt cháy nhiên liệu xăng dầu trong không khí, nhất là vào giờ
cao điểm.
+ Tạo ra các diện tích cây xanh rộng lớn trong thành phố, thiết lập các dải cây xanh
nối liền các khu vực khác nhau của thành phố, nhất là các khu vực, tuyến phố có
nhiều phương tiện qua lại và hay xảy ra tình trạng ùn tắc.
+ Ngoài ra nên khuyến cao người dân giữ gìn vệ sinh chung, bảo vệ môi trường
tránh ô nhiễm không khí.
Ngoài ra còn có thể khắc phục ô nhiễm không khí bằng một số phương tiện

25. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
Lọc không khí bằng phương pháp sinh học
Lọc sinh học là một biện pháp xử lý ô nhiễm không khí tương đối mới, đây là một
phương pháp hấp dẫn để xử lý các chất khí có mùi hôi và các hợp chất bay hơi có
nồng độ thấp. Các chất khí gây ô nhiễm không khí sẽ bị hấp phụ bởi màng sinh
học, tại đây, các vi sinh vật sẽ phân hủy chúng để tạo nên năng lượng và các sản
phẩm phụ là CO2 và H2O theo phương trình sau:
Chất hữu cơ gây ô nhiễm + O2 và CO2 +H2O + nhiệt + sinh khối.
Xử lý khí thải bằng công nghệ sinh học
Công nghệ Biofilter (lọc sinh học) là một biện pháp xử lý ô nhiễm không
khí có chi phí đầu tư thấp, vận hành rẻ và thân thiện môi trường, nó phương pháp
thích hợp để xử lý các chất khí có mùi hôi và các hợp chất hữu cơ bay hơi có nồng
độ thấp như nhà máy sản xuất thức ăn gia súc, tinh bột sắn
Máy lọc không khí

26. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
Máy sử dụng công nghệ phát ra các điện tích âm vào không khí, trung hoà với các
điện tích đối xứng là những ion dương có hại trong môi trường và tạo hiệu ứng thu
hút bụi bẩn, vi khuẩn, nấm mốc…máy lọc không khí sẽ cung cấp ion âm và điều
hoà không khí.
Khẩu trang
+ Ngăn ngừa sự xâm nhập vào đường hô hấp của các hạt bụi cực nhỏ và các chất
thải ô nhiễm khác.
+ Lọc mùi hôi, hóa chất, mùi xăng, khói quang hóa, khói đen, phấn hoa. Ngăn bụi,
khí độc như CO, SO2, NO2, H2S, NH3….
+ Bảo vệ hệ hô hấp, hạn chế viêm mũi dị ứng do các chất ô nhiễm không khí gây
ra.”[10]
[10]
https://moitruongxanhvn.com/mot-bien-phap-khac-phuc-o-nhiem-khong-khi/

27. lOMoAR cPSD|15210551
tTA
KẾT LUẬN
Qua kết quả phân tích và tìm hiểu của nhóm về thực trạng ô nhiễm không khí và ô nhiễm
nước tại Việt Nam, đặc biệt là TP. Hồ Chí Minh đã phần nào cho thấy được thực trạng
cũng như những tác nhân và hậu quả của hai loại ô nhiễm trên. Thực trạng ấy đang là một
vấn đề nan giải không chỉ của chính quyền và người dân ở thành phố mà còn trên cả
nước. Chính vì vậy, trong bài tiểu luận này, nhóm đã đưa ra một số giải pháp dựa vào
thực trạng hiện nay. Tuy nhiên có thể một số giải pháp đã được áp dụng, và những giải
pháp của nhóm chưa phải là hiệu quả nhất. Nhưng hy vọng rằng với những phân tích về
thực trạng cũng như những giải pháp mà nhóm đề xuất góp phần cải thiện được vấn đề ô
nhiễm môi trường tại TP. Hồ Chí Minh cũng như những địa phương khác trên cả nước.
Đặc biệt, thông qua bài tiểu luận nhóm muốn nhắn gửi đến mỗi người dân việc bảo vệ
môi trường không phải là nhiệm vụ của mỗi Chính phủ mà cần có sự tham gia, họp sức
của tất cả mọi người bởi “Môi Trường Là Cuộc Sống – Cuộc Sống Là Môi Trường”.
Lời cảm ơn
Nhóm sinh viên nghiên cứu xin chân thành cảm ơn giảng viên phụ trách lớp
học đã hỗ trợ sinh viên trong đề tài tiểu luận của nhóm. Và cảm ơn các bạn sinh
viên khác đã hỗ trợ giải đáp thắc mắc, khảo sát cho nhóm trong quá trình làm tiểu
luận.
Xin chân thành cảm ơn !