Download to read offline
"Η φιλοσοφία του πολέμου" ,Μ. ΚΟΝΤΟΒΟΥΝΗΣΙΟΣ
- 1. 26/11/2023 «Η φιλοσοφία τουπολέμου» Μάριος Κοντοβουνήσιος
- 2.
- 3. Ο πόλεμος είναιη έσχατη και πιο ολοκληρωτική μορφή ένοπλη σύγκρουση μεταξύ αντιμαχόμενων. Ο πόλεμος διεξάγεται με τη χρήση βίας, ανάμεσα σε έναν ή και περισσότερους αντιπάλους. Οι περισσότεροι πόλεμοι είναι ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ κρατών, κρατικών οντοτήτων ή εθνοτικών ομάδων ωστόσο πόλεμοι διεξάγονται και μεταξύ άλλων αντιπάλων. Ενώ μερικοί μελετητές θεωρούν τον πόλεμο ως μια καθολική και προγονική πτυχή της ανθρώπινης φύσης, άλλοι υποστηρίζουν ότι είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων κοινωνικοπολιτιστικών ή οικολογικών συνθηκών. Ορισμός Υπάρχει όμως και ο ορισμός Φριντ που λέει ότι πόλεμος είναι «Η κατάκτηση των επιθυμητών εδαφικών, οικονομικών, στρατιωτικών ή άλλων οφελών που αναμένονται μετά την επιτυχή ολοκλήρωση ενός πολέμου»
- 4. Σύμφωνα με τονΕφέσιο φιλόσοφο Ηράκλειτο (544 – 484 π.Χ.) ο «Πόλεμος πάντων μεν πατήρ εστί, πάντων δε βασιλεύς. Και τους μεν θεούς έδειξε, τους δε ανθρώπους, τους μεν δούλους εποίησε, τους δε ελευθέρους.». Ο μεγάλος αυτός φιλόσοφος εντοπίζει ότι ο πόλεμος είναι πατέρας όλων των πραγμάτων που καθορίζουν την ζωή των ανθρώπων. Άλλη μία κορυφαία μορφή της φιλοσοφικής σκέψης ο Πλάτων (427 – 347 π.Χ) από την Αθήνα λέει ότι «Δια την των χρημάτων κτήσιν πάντες οι πόλεμοι γίγνονται.» δίνοντας την οικονομική διάσταση του σκοπού του πολέμου που είναι η απόκτηση υλικών αγαθών. Ο ίδιος φιλόσοφος ταυτόχρονα διατυπώνει προτροπή προς τους πολιτικούς λέγοντας ότι «Ο σωστός πολιτικός πρέπει να θεσπίζει τους νόμους που αφορούν τον πόλεμο αποβλέποντας στην ειρήνη και όχι το αντίθετο.». Επιβεβαιώνοντας ότι οι πολεμικές συγκρούσεις είναι το εργαλείο για την επίτευξη οικονομικών αποτελεσμάτων και όχι αυτοσκοπός. Ο διδάσκαλος του Αλέξανδρου, ο Αριστοτέλης (384 – 322 π.Χ) από τα Στάγιρα θέτει το θέμα των αξιών στον πόλεμο, λέγοντας «Πόλεμος γαρ σχολείον αρετής εστί.» Ο μεγάλος φιλόσοφος θέτει το θέμα των αξιών στη διάρκεια του πολέμου που επιβάλλεται να επικρατούν, διατηρώντας τις ύψιστες ανθρώπινες αξίες. Από φιλοσοφικής άποψης
- 5.
- 6. • Ασύμμετρος πόλεμος •Βιολογικός πόλεμος - μικροβιακός πόλεμος • Η Εξέγερση • Θρησκευτικός πόλεμος ή ιερός πόλεμος • Κυβερνοπόλεμος • Μη συμβατικός πόλεμος • Ολοκληρωτικός πόλεμος • Πληροφοριακός πόλεμος • Πυρηνικός πόλεμος • Συμβατικός πόλεμος • Χημικός πόλεμος • Ψυχρός πόλεμος
- 7. Ασύμμετρος πόλεμος Είναι ησύγκρουση μεταξύ αντιπάλων με δραστικά διαφορετικά επίπεδα στρατιωτικής ικανότητας ή μεγέθους Ο όρος «Ασύμμετρη απειλή» είναι σύγχρονος στρατιωτικός όρος που καθιερώθηκε κυρίως από στρατιωτικούς αναλυτές πολεμικών επιχειρήσεων μόλις στις δύο τελευταίες δεκαετίες. Ο όρος αυτός περιέχεται στα σενάρια νατοϊκών και εθνικών ασκήσεων καθώς και σε περιορισμένες κατά τόπους δραστηριότητες αμυντικής ανάπτυξης. Σήμερα λαμβάνεται σοβαρά υπόψη σε ανάπτυξη ειδικών μέτρων ασφαλείας. Για τις ασύμμετρες απειλές (asymmetric threats) και τον ασύμμετρο πόλεμο (asymmetric warfare) δεν υπάρχουν απόλυτα συμφωνημένοι ορισμοί διεθνώς και τούτο προκειμένου οι σχεδιασμοί να προλαμβάνουν πιθανές δράσεις και μέσα
- 8. Βιολογικός πόλεμος -μικροβιακός πόλεμος Γενικά ως βιολογικός πόλεμος ή μικροβιολογικός πόλεμος, χαρακτηρίζεται ο πόλεμος εκείνος κατά τον οποίο γίνεται χρήση ζώντων οργανισμών και ειδικότερα παθογόνων μικροοργανισμών ή παραγώγων αυτών όπως π.χ. έντομα, μικρόβια, καλλιέργειες με φονικούς ιούς και βακτήρια, προκειμένου να προκαλέσουν ασθένεια ή θάνατο ανυπεράσπιστων αμάχων πληθυσμών. Τα βιολογικά όπλα κατατάσσονται, μαζί με τα πυρηνικά και τα χημικά, στα όπλα μαζικής καταστροφής και στα μη συμβατικά μέσα πολέμου.
- 9. Χημικός πόλεμος Χημικός πόλεμοςχαρακτηρίζεται η χρήση πάσης φύσεως χημικών ουσιών που μπορούν να μετατραπούν σε αέρια, ατμούς, σταγονίδια ή σκόνη προκειμένου σε πολεμική χρήση να καταστήσουν τον αέρα ακατάλληλο προς αναπνοή.
- 10. Θρησκευτικός πόλεμος ήιερός πόλεμος Ο θρησκευτικός πόλεμος ή ιερός πόλεμος είναι ένας πόλεμος που προκαλείται ή δικαιολογείται κυρίως από τις διαφορές στη θρησκεία. Στη σύγχρονη εποχή, οι συζητήσεις είναι κοινές σχετικά με το βαθμό στον οποίο οι θρησκευτικές, οικονομικές ή εθνοτικές πτυχές μιας σύγκρουσης κυριαρχούν σε έναν δεδομένο πόλεμο. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι δεδομένου ότι η ίδια η έννοια της «θρησκείας» είναι μια σύγχρονη εφεύρεση, ο όρος «θρησκευτικός πόλεμος» δεν ισχύει για τους περισσότερους πολέμους στην ιστορία. Σύμφωνα με την Encyclopedia of War, από όλες τις γνωστές / καταγεγραμμένες ιστορικές συγκρούσεις, μόνο το 7% είχε ως βασική αιτία τη θρησκεία και το ποσοστό αυτό ήταν 4% σχετικό με το Ισλάμ. Σε πολλές συγκρούσεις, μεταξύ των οποίων η ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση, ο συριακός εμφύλιος πόλεμος και οι πόλεμοι στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ, τα θρησκευτικά επιχειρήματα είναι εμφανώς παρόντα αλλά χαρακτηρίζονται ποικιλοτρόπως ως φονταμενταλισμός ή θρησκευτικός εξτρεμισμός, ανάλογα με τις συμπάθειες του παρατηρητή. Ωστόσο, οι μελέτες σε αυτές τις περιπτώσεις συχνά καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι εθνοτικές εχθρότητες οδηγούν σε πολλές από τις συγκρούσεις
- 11. Συμβατικός πόλεμος Συμβατικός πόλεμοςείναι μια πολεμική σύγκρουση μεταξύ κρατών στα οποία πυρηνικά, βιολογικά ή χημικά όπλα δεν χρησιμοποιούνται ή προσβλέπουν σε μια περιορισμένη ανάπτυξη.
- 12. Μη συμβατικός πόλεμος Μησυμβατικός πόλεμος, το αντίθετο του συμβατικού πολέμου, είναι μια προσπάθεια επίτευξης στρατιωτικής νίκης μέσω συγκατάθεσης, συνθηκολόγησης ή μυστικής υποστήριξης για μια πλευρά μιας υπάρχουσας σύγκρουσης.
- 13. Ολοκληρωτικός πόλεμος Ολοκληρωτικός πόλεμοςείναι ο πόλεμος με οποιονδήποτε δυνατό τρόπο, παραβλέποντας τους κανόνες του πολέμου, χωρίς όρια στους νόμιμους στρατιωτικούς στόχους, χρησιμοποιώντας όπλα και τακτικές με αποτέλεσμα να κυριαρχούν οι σημαντικές υλικές καταστροφές, ή απαιτήσεις για πολεμικές προσπάθειες που απαιτούν σημαντικές θυσίες από τον φιλικό άμαχο πληθυσμό.
- 14. Πληροφοριακός πόλεμος Πληροφοριακός πόλεμοςείναι η εφαρμογή καταστροφικής δύναμης σε μεγάλη κλίμακα ενάντια σε περιουσιακά στοιχεία και συστήματα πληροφοριών, έναντι των υπολογιστών και δικτύων που υποστηρίζουν τις τέσσερις κρίσιμες υποδομές (δίκτυα ισχύος, επικοινωνίες, οικονομία και μεταφορές). Το καλύτερο παράδειγμα για τη σημασία του πληροφοριακού πολέμου είναι το τηλεγράφημα του Εμς. Πρόκειται για το τηλεγράφημα που έστειλε από το Εμς, το 1870, ο βασιλιάς της Πρωσίας Γουλιέλμος Α΄ στον υπουργό εξωτερικών της χώρας, Βίσμαρκ, για να τον κατατοπίσει σχετικά με τις συζητήσεις που είχε με το Γάλλο πρεσβευτή Μπενεντέτι· ο Βίσμαρκ δημοσίευσε το τηλεγράφημα, αφού όμως το συνέπτυξε και το αλλοίωσε, ώστε να έχει έναν προσβλητικό τόνο για τη Γαλλία. Λέγεται ότι το τηλεγράφημα αυτό υπήρξε η αφορμή, για να κηρύξει η Γαλλία τον πόλεμο εναντίον της Πρωσίας. Ο Γαλλοπρωσικός πόλεμος του 1870-71 θα είχε ίσως βρει μια άλλη αφορμή, για να ξεσπάσει, και ίσως να κατέληγε πάλι στην πρωσική νίκη. Με τις συνθήκες όμως που διαδραματίστηκε το κεφαλαιώδες αυτό γεγονός της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας δεν είναι απίθανο να το προκάλεσε μια ελλιπής και πλαστογραφημένη πληροφόρηση.
- 15. Πυρηνικός πόλεμος Ο πυρηνικόςπόλεμος γνωστός και ως ατομικός πόλεμος και θερμοπυρηνικός πόλεμος, είναι στρατιωτική σύγκρουση ή πολιτική στρατηγική που χρησιμοποιεί πυρηνικά όπλα. Τα πυρηνικά όπλα είναι όπλα μαζικής καταστροφής. Σε αντίθεση με τον συμβατικό πόλεμο, ο πυρηνικός πόλεμος μπορεί να προκαλέσει καταστροφή σε πολύ μικρότερο χρόνο και μπορεί να έχει μακροχρόνιο ραδιενεργό αποτέλεσμα. Μια μεγάλη ανταλλαγή πυρηνικών όπλων θα είχε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, κυρίως από τα ραδιενεργά κατάλοιπα που απελευθερώθηκαν, και θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε έναν «πυρηνικό χειμώνα» που θα μπορούσε να διαρκέσει για δεκαετίες, αιώνες ή ακόμη και χιλιετίες μετά την αρχική επίθεση. Μερικοί αναλυτές απορρίπτουν την υπόθεση του πυρηνικού χειμώνα και υπολογίζουν ότι ακόμη και με τα αποθέματα πυρηνικών όπλων στα ύψη του Ψυχρού Πολέμου, αν και θα υπήρχαν δισεκατομμύρια θύματα, δισεκατομμύρια περισσότεροι άνθρωποι που ζουν σε αγροτικές περιοχές θα επιβίωναν. Ωστόσο, άλλοι έχουν υποστηρίξει ότι οι δευτερεύουσες επιπτώσεις ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος, όπως ο πυρηνικός λιμός και η κοινωνική κατάρρευση, θα προκαλούσαν σχεδόν κάθε άνθρωπο στη Γη να πεθάνει από την πείνα.
- 16. Κυβερνοπόλεμος Η Κυβερνοεπίθεση είναιοποιαδήποτε κακόβουλη ενέργεια που λαμβάνει μέρος μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή ή δικτύου και σκοπό έχει την τροποποίηση, καταστροφή, κλοπή, υποκλοπή ή και την μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στις πληροφορίες του νόμιμου κατόχου. Στόχο κυβερνοεπίθεσης μπορεί να αποτελέσει ένα πληροφοριακό σύστημα υπολογιστών, ένα δίκτυο υπολογιστών ή ένας κοινός προσωπικός ηλεκτρονικός υπολογιστής. Μια κυβερνοεπίθεση μπορεί να προέλθει από ένα κράτος, μια ομάδα, ένα κοινωνικό σύνολο, έναν οργανισμό ή ακόμα και μια ανώνυμη πηγή.
- 17. Ψυχρός πόλεμος Ψυχρός πόλεμοςείναι μια έντονη διεθνής αντιπαράθεση χωρίς άμεση στρατιωτική σύγκρουση, αλλά με διαρκή απειλή αυτού, συμπεριλαμβανομένων υψηλών επιπέδων στρατιωτικών προετοιμασιών, δαπανών και ανάπτυξης και μπορεί να περιλαμβάνει ενεργές συγκρούσεις με έμμεσα μέσα, όπως τον οικονομικό πόλεμο, τον πολιτικό πόλεμο, τις μυστικές επιχειρήσεις, την κατασκοπεία και τον κυβερνοπόλεμο.
- 18. Η Εξέγερση Η Εξέγερσηείναι ένας τύπος πολέμου ενάντια στην εξουσία, όταν αυτοί που συμμετέχουν στην εξέγερση δεν αναγνωρίζονται ως πολεμιστές (νόμιμοι μαχητές). Μια εξέγερση μπορεί να καταπολεμηθεί μέσω πολέμου κατά της εξέγερσης και μπορεί επίσης να αντιταχθεί με μέτρα για την προστασία του πληθυσμού και από πολιτικές και οικονομικές ενέργειες διαφόρων ειδών που αποσκοπούν στην υπονόμευση των ισχυρισμών των ανταρτών κατά του κατεστημένου καθεστώτος.
- 19. Αίτια – στόχοιτου πολέμου
- 21. Πηγές • Wikipedia • Διατριβή«Το ζήτημα του πολέμου στο φιλοσοφικό στοχασμό και στην ιστορική πραγματικότητα» του Δρ. Ιωάννη Σταμούλο. • Art of War του Sun Tzu • Βιβλίο «Μάχες» του Ρ. Τζ. Γκράντ • Militaire (διαδικτυακή εφημερίδα) • Σχολικό βιβλίο έκθεσης Β’ Λυκεου
- 22.