ขั้นตอนการทำโครงงานคอมพิวเตอร์

1. จัดทำโดย
นำย พงศภัค คงมำ ม.6/4 เลขที่ 9
นำย พันกรณ์ วฒนำชัยพันธ์ ม.6/4 เลขที่ 23

2.  หมำยถึง กิจกรรมกำรเรียนที่นักเรียนมีอิสระในกำรเลือกศึกษำปัญหำที่ตนเองสนใจ โดย
จะต้องวำงแผนกำรดำเนินงำน ศึกษำ พัฒนำโปรแกรม โดยใช้ควำมรู้ทำงกระบวนกำร
วิศวกรรมซอฟต์แวร์ เครื่องคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนทักษะพื้นฐำนใน
กำรพัฒนำโครงงำน เรื่องที่นักเรียนสนใจและคิดจะทำโครงงำน ซึ่งอำจมีผู้ศึกษำมำก่อน หรือ
เป็นเรื่องที่นักพัฒนำโปรแกรมได้เคยค้นคว้ำและพัฒนำแล้ว นักเรียนสำมำรถทำโครงงำน
เรื่องดังกล่ำวได้ แต่ต้องคิดดัดแปลงแนวทำงในกำรศึกษำ กำรวิเครำะห์ข้อมูล กำรพัฒนำ
โปรแกรม หรือศึกษำเพิ่มเติมจำกผลงำนเดิมที่มีผู้รำยงำนไว้ จุดมุ่งหมำยสำคัญของกำรทำ
โครงงำนเป็นกำรเปิดโอกำสให้นักเรียนได้รับประสบกำรณ์ตรงในกำรใช้ระบบคอมพิวเตอร์
แก้ปัญหำ ประดิษฐ์คิดค้น หรือค้นคว้ำหำควำมรู้ต่ำงๆ ใช้คอมพิวเตอร์ในกำรพัฒนำสื่อกำร
เรียนรู้เพื่อกำรศึกษำ ประดิษฐ์ฮำร์ดแวร์ ซอฟต์แวร์ หรืออุปกรณ์ใช้สอยต่ำงๆ พัฒนำ
โปรแกรมประยุกต์ต่ำงๆ ตลอดจนกำรพัฒนำเกมคอมพิวเตอร์ เพื่อฝึกให้นักเรียนเป็นบุคคลที่
ใฝ่เรียนใฝ่รู้ กำรพัฒนำควำมคิดใหม่ๆ ควำมมีคุณธรรมจริยธรรม เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ให้กับเพื่อน
มนุษย์ และอยู่ในสังคมอย่ำงมีควำมสุข

3.  1. คัดเลือกหัวข้อโครงงำนที่สนใจ
2. ศึกษำค้นคว้ำจำกเอกสำรและแหล่งข้อมูล
3. จัดทำเค้ำโครงของโครงงำน
4. กำรลงมือทำโครงงำน
5. กำรเขียนรำยงำน

4.  โดยทั่วไปเรื่องที่จะนำมำพัฒนำเป็นโครงงำนคอมพิวเตอร์ มักจะได้มำจำกปัญหำ
คำถำม หรือควำมสนใจในเรื่องต่ำงๆ จำกกำรสังเกตสิ่งต่ำงๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบ
คอมพิวเตอร์ หรือสิ่งต่ำงๆ รอบตัว ปัญหำที่จะนำมำพัฒนำโครงงำนคอมพิวเตอร์
ได้จำกแหล่งต่ำงๆ กัน ดังนี้
 1. กำรอ่ำนค้นคว้ำจำกหนังสือ เอกสำร หนังสือพิมพ์ หรือวำรสำรต่ำงๆ
2. กำรไปเยี่ยมชมสถำนที่ต่ำงๆ
3. กำรฟังบรรยำยทำงวิชำกำร รำยกำรวิทยุและโทรทัศน์ รวมทั้งกำร
สนทนำอภิปรำยแลกเปลี่ยนควำมคิดเห็นระหว่ำงเพื่อนนักเรียนหรือกับบุคคลอื่นๆ
4. กิจกรรมกำรเรียนกำรสอนในโรงเรียน
5. งำนอดิเรกของนักเรียน
6. กำรเข้ำชมงำนนิทรรศกำรหรืองำนประกวดโครงงำนคอมพิวเตอร์

5. ในกำรตัดสินใจเลือกหัวข้อที่จะนำมำพัฒนำโครงงำนคอมพิวเตอร์ ควร
พิจำรณำองค์ประกอบสำคัญ ดังนี้
 1. ต้องมีควำมรู้และทักษะพื้นฐำนอย่ำงเพียงพอในหัวข้อเรื่องที่
จะศึกษำ
2. สำมำรถจัดหำเครื่องคอมพิวเตอร์ ซอฟต์แวร์ และวัสดุ
อุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องได้
3. มีแหล่งควำมรู้เพียงพอที่จะค้นคว้ำหรือขอคำปรึกษำ
4. มีเวลำเพียงพอ
5. มีงบประมำณเพียงพอ

6.  กำรศึกษำค้นคว้ำจำกเอกสำรและแหล่งข้อมูล ซึ่งรวมถึงกำรขอคำปรึกษำจำก
ผู้ทรงคุณวุฒิ จะช่วยให้นักเรียนได้แนวคิดที่ใช้ในกำรกำหนดขอบเขตของเรื่องที่
จะศึกษำได้เฉพำะเจำะจงมำกยิ่งขึ้น รวมทั้งได้ควำมรู้เพิ่มเติมในเรื่องที่จะศึกษำ
จนสำมำรถใช้ออกแบบและวำงแผนดำเนินกำรทำโครงงำนนั้นได้อย่ำง
เหมำะสม ในกำรศึกษำจะต้องได้คำตอบว่ำ
 1. จะทำ อะไร
2. ทำไมต้องทำ
3. ต้องกำรให้เกิดอะไร
4. ทำอย่ำงไร
5. ใช้ทรัพยำกรอะไร
6. ทำกับใคร
7. เสนอผลอย่ำงไร
2. ศึกษาค้นคว้าจากเอกสารและแหล่งข้อมูล

7.  จำเป็นต้องกำหนดกรอบแนวคิดและวงแผนกำรพัฒนำล่วงหน้ำเพื่อ
คำดกำรณ์ควำมเป็นไปได้ของโครงงำน ขั้นตอนที่สำคัญคือ ศึกษำ
ค้นคว้ำเอกสำร วิเครำะห์ข้อมูล ออกแบบกำรพัฒนำ เสนอเค้ำโครงของ
โครงงำนต่ออำจำรย์ที่ปรึกษำ เพื่อขอคำแนะนำและปรับปรุงแก้ไข

8. รายงาน รายละเอียดที่ต้องระบุ
อโครงงาน ทาอะไร กับใคร เพื่ออะไร
ประเภทโครงงาน วิเคราะห์จากลักษณะของประโยชน์หรือผลงานที่ได้
ชื่อผู้จัดทาโครงงาน ผู้รับผิดชอบโครงงาน อาจเป็นรายบุคคล หรือรายกลุ่มก็ได้
ครูที่ปรึกษาโครงงาน ครู-อาจารย์ผู้ทาหน้าที่เป็นที่ปรึกษา และควบคุมการทาโครงงานของนักเรียน
ครูที่ปรึกษาร่วม
ครู-อาจารย์ผู้ทาหน้าที่เป็นที่ปรึกษาร่วม ให้คาแนะนาในการทาโครงงานของนัีก
เรียน
ระยะเวลาดาเนินงาน
ระยะเวลาการดาเนินงานโครงงาน ตั้งแต่เริ่มต้นจนสิ้นสุด กาหนดเป็ นวัน หรือ
เดือนก็ได้
แนวคิด ที่มา และความสาคัญ สภาพปัจจุบันที่เป็นความต้องการและความคาดหวังที่จะเกิดผล
วัตถุประสงค์ สิ่งที่ต้องการให้เกิดขึ้นเมื่อสิ้นสุดโครงงานทั้งในเชิงกระบวนการ และผลผลิต
หลักการและทฤษฎี หลักการและทฤษฎีที่นามาใช้ในการพัฒนาโครงงาน
วิธีดาเนินงาน
กิจกรรมหรือขั้นตอนการดาเนินงาน เครื่องมือ วัสดุอุปกรณ์ งบประมาณ และ
ผู้ัรับผิดชอบ
ขั้นตอนการปฏิบัติ วัน เวลา และกิจกรรมดาเนินการต่างๆ ตั้งแต่เริ่มต้นจนสิ้นสุด
ผลที่คาดว่าจะได้รับ สภาพของผลที่ต้องการให้เกิด ทั้งที่เป็นผลผลิต กระบวนการ และผลกระทบ

9.  เมื่อเค้ำโครงของโครงงำนได้รับควำมเห็นชอบจำกอำจำรย์ที่ปรึกษำแล้ว ก็เสมือนว่ำกำรจัดทำ
โครงงำนได้ผ่ำนพ้นไปแล้วมำกกว่ำครึ่ง ขั้นตอนต่อไปจะเป็นกำรลงมือพัฒนำตำมขั้นตอนที่
วำงแผนไว้ ดังนี้
 4.1 การเตรียมการ
กำรเตรียมกำร ต้องเตรียมเครื่องคอมพิวเตอร์ ซอฟต์แวร์ และวัสดุอื่นๆ ที่จะใช้ในกำร
พัฒนำให้พร้อมด้วย และควรเตรียมสมุดบันทึกหรือบันทึกเป็นแฟ้มข้อควำมไว้ในระบบ
คอมพิวเตอร์ สำหรับบันทึกกำรทำกิจกรรมต่ำงๆ ระหว่ำงทำโครงงำน ได้แก่ ได้ปฏิบัติอย่ำงไร
ได้ผลอย่ำงไร มีปัญหำและแก้ไขได้หรือไม่อย่ำงไร รวมทั้งข้อสังเกตต่ำงๆ ที่พบ
 4.2 การลงมือพัฒนา
1. ปฏิบัติตำมแผนงำนที่วำงไว้ในเค้ำโครง แต่อำจเปลี่ยนแปลงหรือเพิ่มเติมได้ถ้ำพบว่ำ
จะช่วยทำให้ผลงำนดีขึ้น
2. จัดระบบกำรทำงำนโดยทำส่วนที่เป็นหลักสำคัญๆ ให้แล้วเสร็จก่อน จึงค่่อยทำ ส่วนที่
เป็นส่วนประกอบหรือส่วนเสริมเพื่อให้โครงงำนมีควำมสมบูรณ์มำกขึ้น และถ้ำมีกำรแบ่งงำนกัน
ทำ ให้ตกลงรำยละเอียดในกำรต่อเชื่อมชิ้นงำนที่ชัดเจนด้วย
3. พัฒนำระบบงำนด้วยควำมละเอียดรอบคอบ และบันทึกข้อมูลไว้อย่ำงเป็นระบบและ
ครบถ้วน


10.  4.3 การทดสอบผลงานและแก้ไข
กำรตรวจสอบควำมถูกต้องของผลงำน เป็นควำมจำเป็นเพื่อให้แน่ใจว่ำผลงำนที่
พัฒนำขึ้นทำงำนได้ถูกต้องตรงกับควำมต้องกำร ที่ระบุไว้ในเป้ำหมำยและทำด้วยประสิทธิภำพ
สูงด้วย
 4.4 การอภิปรายและข้อเสนอแนะ
เมื่อพัฒนำผลงำนเรียบร้อยแล้ว ให้จัดทำสรุปด้วยข้อควำมที่สั้นกะทัดรัดอย่ำง
ครอบคลุม เพื่อช่วยให้ผู้อ่ำนได้เข้ำใจถึงสิ่งที่ค้นพบจำกกำรทำโครงงำน และทำกำรอภิปรำยผล
ด้วย เพื่อพิจำรณำข้อมูลและผลที่ได้ พร้อมกับนำ ไปหำควำมสัมพันธ์กับหลักกำร ทฤษฎี หรือ
ผลงำนที่ผู้อื่นได้ศึกษำไว้แล้ว ทั้งนี้ยังรวมถึงกำรนำหลักกำร ทฤษฎี หรือผลงำนของผู้อื่นมำใช้
ประกอบกำรอภิปรำยผลที่ได้ด้วย
 4.5 แนวทางการพัฒนาโครงงานในอนาคตและข้อเสนอแนะ
เมื่อทำโครงงำนเสร็จสิ้นลงแล้ว นักเรียนอำจพบข้อสังเกต ประเด็นที่สำคัญ หรือปัญหำ
ซึ่งสำมำรถเขียนเป็นข้อเสนอแนะและสิ่งที่ควรจะศึกษำและหรือใช้ประโยชน์ต่อไปได้

11.  กำรเขียนรำยงำนเป็นวิธีกำรสื่อควำมหมำยเพื่อให้ผู้อื่นได้เข้ำใจแนวคิด วิธีดำเนินกำร
ศึกษำค้นคว้ำ ข้อมูลที่ได้ ตลอดจนข้อสรุปและข้อเสนอแนะต่ำงๆ เกี่ยวกับโครงงำนนั้น
ในกำรเขียนรำยงำนนักเรียนควรใช้ภำษำที่อ่ำนง่ำย ชัดเจน กระชับ และตรงไปตรงมำ
ให้ครอบคลุมหัวข้อต่ำงๆเหล่ำนี้
 5.1 ส่วนนา
ส่วนนำ เป็นกำรให้ข้อมูลเกี่ยวกับโครงงำนนั้นซึ่งประกอบด้วย
1. ชื่อโครงงำน
2. ชื่อผู้ทำโครงงำน
3. ชื่ออำจำรย์ที่ปรึกษำ
4. คำขอบคุณ เป็นคำกล่ำวขอบคุณบุคคลหรือหน่วยงำน ที่มีส่วนช่วยทำให้
โครงงำนสำเร็จ
5. บทคัดย่อ อธิบำยถึงที่มำ ควำมสำคัญ วัตถุประสงค์ วิธีดำเนินกำร และผล
ที่ได้โดยย่อ

12.  5.2 บทนา
บทนำเป็นส่วนรำยละเอียดของเนื้อหำของโครงงำนซึ่งประกอบด้วย
1. ที่มำและควำมสำคัญของโครงงำน
2. เป้ำหมำยของกำรศึกษำค้นคว้ำ
3. ขอบเขตของโครงงำน
 5.3 หลักการและทฤษฎี
หลักกำรและทฤษฎี เป็นส่วนสรุปข้อมูลที่ได้จำกกำรศึกษำหำข้อมูลหรือ
หลักกำร ทฤษฎี หรือวิธีกำรที่จะนำมำใช้ในกำรพัฒนำโครงงำน ซึ่งรวมถึงกำรระบุ
ผลงำนของผู้อื่นที่นักเรียนนำมำเปรียบเทียบหรือพัฒนำเพิ่มเติมด้วย
 5.4 วิธีดาเนินการ
วิธีดำเนินกำร อธิบำยขั้นตอนกำรดำเนินงำนโดยละเอียด พร้อมทั้งระบุ
ปัญหำหรืออุปสรรคที่พบพร้อมทั้งวิธีกำรที่ใช้แก้ไข พร้อมทั้งระบุวัสดุอุปกรณ์ที่ต้อง
ใช้ในกำรทำงำน

13.  5.5 ผลการศึกษา
ผลกำรศึกษำ นำเสนอข้อมูลหรือระบบที่พัฒนำได้ โดยอำจแสดงเป็นตำรำง หรือ กรำฟ
หรือข้อควำม ทั้งนี้ให้คำนึงถึงควำมเข้ำใจของผู้อ่ำนเป็นหลัก
 5.6 สรุปผลและข้อเสนอแนะ
สรุปผลและข้อเสนอแนะ อธิบำยผลสรุปที่ได้จำกกำรทำ งำน ถ้ำมีกำรตั้งสมมติฐำนควร
ระบุด้วยว่ำข้อมูลที่ได้สนับสนุนหรือคัดค้ำนสมมติฐำนที่ตั้งไว้หรือยังสรุปไม่ได้ นอกจำกนั้นยัง
ควรกล่ำวถึงกำรนำ ผลกำรทดลองหรือพัฒนำไปใช้ประโยชน์ อุปสรรคของกำรทำโครงงำน หรือ
ข้อสังเกตที่สำคัญ หรือข้อผิดพลำดบำงประกำรที่เกิดขึ้นจำกกำรทำ โครงงำนนี้รวมทั้ง
ข้อเสนอแนะเพื่อกำรปรับปรุงแก้ไขหำกจะมีผู้ศึกษำค้นคว้ำในเรื่องทำนองนี้ต่อไปในอนำคต
ด้วย
 5.7 ประโยชน์
ประโยชน์ที่ได้รับจำกโครงงำน ระบุประโยชน์ที่นักเรียนได้รับจำกกำรพัฒนำโครงงำนนั้น
และประโยชน์ที่ผู้ใช้จะได้รับจำกกำรนำผลงำนของโครงงำนไปใช้ด้วย


14.  5.8 บรรณานุกรม
บรรณำนุกรม รวบรวมรำยชื่อหนังสือ วำรสำร เอกสำร หรือเว็บไซด์ต่ำงๆ ที่ผู้ทำ
โครงงำนใช้ค้นคว้ำ หรืออ่ำนเพื่อศึกษำข้อมูลและรำยละเอียดต่ำงๆ ที่นำมำใช้ประโยชน์ในกำร
ทำ โครงงำนนี้กำรเขียนเอกสำรบรรณำนุกรมต้องให้ถูกต้องตำมหลักกำรเขียนด้วย
 5.9 การจัดทาคู่มือการใช้งาน
หำโครงงำนที่นักเรียนจัดทำ เป็นกำรพัฒนำระบบใหม่ขึ้นมำ ให้นักเรียนจัดทำคู่มือ
อธิบำยวิธีกำรใช้ผลงำนนั้นโดยละเอียด ซึ่งประกอบด้วย
1. ชื่อผลงำน
2. ควำมต้องกำรของระบบคอมพิวเตอร์ ระบุรำยละเอียดของคอมพิวเตอร์ที่ต้องมีเพื่อ
จะใช้ผลงำนนั้นได้
3. ควำมต้องกำรของซอฟต์แวร์ ระบุรำยชื่อซอฟต์แวร์ที่ต้องมีอยู่ในเครื่องคอมพิวเตอร์
เพื่อจะให้ผลงำนนั้นทำงำนได้อย่ำงสมบูรณ์
4. คุณลักษณะของผลงำน อธิบำยว่ำผลงำนนั้นทำ หน้ำที่อะไรบ้ำง รับอะไรเป็นข้อมูล
ขำเข้ำและส่วนอะไรออกมำเป็นข้อมูลขำออก
5. วิธีกำรใช้งำนของแต่ละฟังก์ชัน อธิบำยว่ำจะต้องกดคำสั่งใด หรือกดปุ่มใด เพื่อให้
ผลงำนทำงำนในฟังก์ชันหนึ่งๆ

15.  กำรนำเสนอและกำรแสดงผลงำนเป็นขั้นตอนที่สำคัญอีกขั้นตอนหนึ่งของกำรทำโครงงำน เพื่อ
แสดงออกถึงผลิตผลควำมคิด ควำมพยำยำมในกำรทำงำนที่ผู้ทำโครงงำนได้ทุ่มเท และเป็นวิธี
ทำให้ผู้อื่นได้รับรู้และเข้ำใจถึงผลงำนนั้น กำรเสนอผลงำนอำจทำได้ในหลำยรูปแบบต่ำงๆ กัน
เช่น กำรแสดงผลงำนโดยไม่มีกำรอธิบำยประกอบกำรรำยงำนด้วยคำพูดในที่ประชุม กำรจัด
นิทรรศกำรโดยโปสเตอร์และอธิบำยด้วยคำพูด เป็นต้น โดยผลงำนที่นำมำเสนอหรือจัดแสดง
ควรประกอบด้วยสิ่งต่อไปนี้
1. ชื่อโครงงำน
2. ชื่อผู้จัดทำโครงงำน
3. ชื่ออำจำรย์ที่ปรึกษำ
4. คำอธิบำยถึงที่มำและควำมสำคัญของโครงงำน
5. วิธีกำรดำเนินกำรที่สำคัญ
6. กำรสำธิตผลงำน
7. ผลกำรสังเกตและข้อสรุปสำคัญที่ได้จำกกำรทำโครงงำน

16. http://www.acr.ac.th/acr/ACR_E-
Learning/CAREER_COMPUTER/COMPU
TER/M4/ComputerProject/content2.html