Επιγραμματική αναφορά στη γένεση του Ναζισμού και στο Ολοκαύτωμα, εν όψει της εκπαιδευτικής εκδρομής ομάδας μαθητών του 4ου Γυμνασίου Αγίας Παρασκευής στη Νυρεμβέργη και στο Μόναχο-Νταχάου.
Όποιος σήµερα θέλει να πολεµήσει την ψευτιά και την αµάθεια και να γράφει την αλήθεια έχει ξεπεράσει το λιγότερο πέντε δυσκολίες. Πρέπει να έχει το θ ά ρ ρ ο ς να γράφει την αλήθεια παρόλο που παντού την καταπνίγουν· την ε ξ υ π ν ά δ α να την αναγνωρίσει παρόλο που τη σκεπάζουν παντού· την τ έ χ ν η να την κάνει ευκολοµεταχείριστη σαν όπλο, την κρίση να διαλέξει εκείνους που στα χέρια τους η αλήθεια θ’ αποχτήσει δύναµη, την π ο ν η ρ ι ά να τη διαδώσει ανάµεσα τους. Αυτές οι δυσκολίες είναι µεγάλες για κείνους που γράφουν κάτω απ’ το φασισµό, υπάρχουν όµως και γι’ αυτούς που τους κυνήγησαν ή που έφυγαν ακόµα και για όσους γράφουν στις χώρες της αστικής ελευθερίας. (Μπέρτολτ Μπρεχτ)
1. Α. Το προσφυγικό ζήτημα
Β. Τα προμηνύματα και τα αίτια του Β’
Παγκόσμιου πολέμου
Κοκκινιά, προσφυγικά
http://ikokkiniamas.blogspot.gr
2. Το έργο της ΕΑΠ
• Προσφυγικό ζήτημα = στέγαση και επαγγελματική
αποκατάσταση προσφύγων
• Ελληνικό κράτος + δάνειο από Κοινωνία των Εθνών
• Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων: αυτόνομη
• ΕΑΠ: 1923-1930: αποκατάσταση προσφύγων στην ύπαιθρο
• 750.000 πρόσφυγες
Μακεδονία, Θράκη
– διαθέσιμη γη
– Ενίσχυση ελληνικού στοιχείου
Καταυλισμός στην Καλαμαριά
3. Αποκατάσταση στις πόλεις
• Ελληνικό κράτος προσφυγικοί συνοικισμοί στις πόλεις
• Οι πιο γνωστοί: Καισαριανή, Βύρωνας, Νέα Ιωνία, Κοκκινιά
• Πλούσιοι πρόσφυγες καλές περιοχές
• Φτωχοί πρόσφυγες άθλια οικήματα Προσφυγικές πολυκατοικίες Λ. Αλεξάνδρας
memories.vironas.gr
4. Προβλήματα
• Γηγενείς Έλληνες: αρνητικοί
– Πρόσφυγες πιο φτηνά μεροκάματα => πιέζουν τιμές κάτω
– Πρόσφυγες = Βενιζελικοί (κυρίως)
– Πρόσφυγες: άλλος πολιτισμός => φαίνονται ξένοι και αλλόκοτοι
Μικρασιάτες πρόσφυγες στο Ηράκλειο
www.explorecrete.comhttp://mikrasiatis.gr
5. Αποτελέσματα άφιξης προσφύγων
• Πολιτικά:
– Εγκαταλείπεται η Μεγάλη Ιδέα
– Ενισχύεται η ελληνική παρουσία και ομοιογένεια σε Μακεδονία και
Θράκη
– Πολλοί πρόσφυγες τάσσονται με την αριστερά
• Οικονομικά:
– Ύπαιθρος: αναζωογονείται η αγροτική οικονομία
– Πόλεις: νέες δυνατότητες σε εμπόριο και βιοτεχνία
– Φτηνή προσφορά εργασίας
– Όσα προσφυγικά κεφάλαια υπάρχουν επενδύονται στο εμπόριο και
τη βιοτεχνία
6. Αποτελέσματα άφιξης
προσφύγων ΙΙ
• Κοινωνικά:
– Έφεραν στην Ελλάδα τον τρόπο ζωής τους
– Έφεραν νέες μουσικές (ρεμπέτικο τραγούδι)
– Έφεραν την κουζίνα τους (πολίτικη κουζίνα)
– Άλλαξαν τα στερεότυπα για τη γυναίκα: πρόσφυγες γυναίκες =
εργαζόμενες
• Γράμματα και τέχνες:
– Έδωσαν νέα πνοή
– Προσέφεραν σημαντικούς λογοτέχνες: Γιώργος Σεφέρης, Ηλίας
Βενέζης, Κοσμάς Πολίτης, Στρατής Δούκας, Διδώ Σωτηρίου
http://www.greecetravel.com
Γιώργος Σεφέρης, Διδώ Σωτηρίου
Φωτογραφίες: http://el.wikipedia.org
Ηλ. Βενέζης
https://nataliavogeikoff.com
7. Β’ Παγκόσμιος πόλεμος
Τα προμηνύματα και τα
αίτια
Γλυπτό στον κήπο του Μουσείου
Ολοκαυτώματος, Καλάβρυτα
https://el.wikipedia.org
8. Τα προμηνύματα
• Αρχές δεκαετίας ’30:
1. 1931: Ιαπωνία: καταλαμβάνει κινεζική Μαντζουρία
2. 1934: Γερμανία: εγκαταλείπει την Κοινωνία των Εθνών
3. 1935: Γερμανία: παραβιάζει συνθήκη Βερσαλιών (επαναφέρει
υποχρεωτική στρατιωτική θητεία)
4. 1936: Ιταλία: καταλαμβάνει Αιθιοπία και αποχωρεί από ΚτΕ
5. 1936: Γερμανία: καταλαμβάνει αποστρατιωτικοποιημένη Ρηνανία
(νέα παραβίαση συνθήκης Βερσαλιών)
6. 1936: Γερμανία – Ιταλία: συμμετέχουν στον Ισπανικό εμφύλιο υπέρ
του δικτάτορα Φράνκο
7. 1936: Χίτλερ – Μουσολίνι: υπογραφή συμμαχίας Άξονας Ρώμης
– Βερολίνου
8. 1936: Γερμανία – Ιταλία – Ιαπωνία: υπογραφή Αντιδιεθνιστικού
Συμφώνου καταπολέμηση κομμουνισμού, υποστήριξη
φασισμού
9. Οι Γερμανικές προκλήσεις
• ΚτΕ: Αδρανεί
• 1938: Γερμανία: ενσωματώνει Αυστρία
• 1938: Γερμανία: απειλεί Τσεχοσλοβακία
• Βρετανία– Γαλλία: πολιτική κατευνασμού = υποχωρούν
• 29-30 / 09/ 1938: υπογραφή συμφωνίας Μονάχου:
– Βρετανία – Γαλλία – Γερμανία:
– Βρετανία – Γαλλία δέχονται την προσάρτηση
της Δ. Τσεχοσλοβακίας στη Γερμανία
Χίτλερ διαλύει Τσεχοσλοβακία
Chamberlain
1938, προσάρτηση
http://boraeinai.blogspot.gr
10. Η εισβολή των Γερμανών στη Τσεχοσλοβακία
www.pinterest.com
11. Άξονας: οι σύμμαχοι της Γερμανίας
• 1937: Ιαπωνία: πόλεμος εναντίον Κορέας
• 1939: Ιταλία: καταλαμβάνει Αλβανία
Χίτλερ και Μουσολίνι στη
διάρκεια επίσκεψης
του Μουσολίνι στο Μόναχο
http://www.gettyimages.co.uk
Ιάπωνες «καμικάζι»
Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος
http://www.gettyimages.co.uk
13. Η Γερμανία συνεχίζει
• Χίτλερ: στρέφεται κατά της Πολωνίας
πυκνός Γερμανικός πληθυσμός στην
Πολωνία => Χίτλερ την απαιτεί
• Βρετανία – Γαλλία : δηλώνουν ότι επίθεση
κατά της Πολωνίας = αιτία πολέμου
• Αύγουστος 1939: Γερμανία – Σοβιετική
Ένωση: υπογραφή συμφώνου μη επίθεσης
(Μολότοφ – Ρίμπεντροφ)
• Σε περίπτωση πολέμου: θα μοιραστούν τα
εδάφη της Πολωνίας
Η υπογραφή της συμφωνίας
Μολότοφ – Ρίμπεντροφ
http://www.encyclopediaofukraine.com/
https://en.wikipedia.org
14. Τα αίτια συνοπτικά
1. Ταπεινωτικοί όροι στα κράτη που έχασαν στον Α’
Παγκόσμιο => θίγεται το εθνικό τους αίσθημα (κυρίως
Γερμανία)
2. Οι συνθήκες ειρήνης άφησαν εκκρεμή αιτήματα διαφόρων
χωρών => ζητούσαν αναθεώρηση συνθηκών
3. Οξύτατη οικονομική κρίση!!! => εμφανίζονται αυτόκλητοι
σωτήρες
4. Φόβος των δυτικών Δυνάμεων απέναντι στην ΕΣΣΔ =>
βλέπουν τη Γερμανία ως ανάχωμα απέναντι στην ΕΣΣΔ και
αδρανούν απέναντι στην επιθετικότητά της
5. Αδυναμία ΚτΕ να λάβει οποιοδήποτε αποτελεσματικό
μέτρο για να αποτρέψει τον πόλεμο