More Related Content
Similar to สถานที่ท่องเที่ยวในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำบางปะกง (เขื่อนขุนด่านปราการชล) (10)
More from Chainarong Maharak (20)
สถานที่ท่องเที่ยวในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำบางปะกง (เขื่อนขุนด่านปราการชล)
- 1. สถานที่ท่องเที่ยวในพื้นที่ลุ่มแม่น้้าบางปะกง
( เขื่อนขุนด่านปราการชล โครงการอันเนื่องมาจากพระราชด้าริ )
จัดท้าโดย
1.นางสาววรนาฏ จูมคอม รหัสนักศึกษา 57003126006
2.นายภัทรพล ทองกล่อม รหัสนักศึกษา 57003126009
3.นายทวีศักดิ์ นารถมณี รหัสนักศึกษา 57003126012
4.นางสาวทิพเนตร แม้นจิตร รหัสนักศึกษา 57003126019
5.นางสาวชลันดา คล้ายข้าดี รหัสนักศึกษา 57003126043
6.นายชัยณรงค์ มะหารักษ์ รหัสนักศึกษา 57003126051
สาขาคอมพิวเตอร์ศึกษา ห้อง 1
รายงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาวิชาบางปะกงศึกษา (AGE234)
คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2558
- 4. สถานที่ท่องเที่ยวในพื้นที่ลุ่มแม่น้้าบางปะกง
( เขื่อนขุนด่านปราการชล โครงการอันเนื่องมาจากพระราชด้าริ )
ทรงมีพระราชด้าริเมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2536 เนื่องในโอกาสเฉลิมพระชนม์
พรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานพระราชด้าริให้กรมชลประทาน
พิจารณาวางโครงการ และก่อสร้างเขื่อนคลองท่าด่าน ที่บ้านท่าด่าน ต้าบลหินตั้ง อ้าเภอ
เมือง จังหวัดนครนายก ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของโครงการพัฒนาลุ่มน้้านครนายกตอนบน เพื่อ
ช่วยให้ราษฎรทางตอนล่างมีน้้าใช้ท้าการเกษตร การอุปโภคบริโภค รวมทั้งช่วยบรรเทา
อุทกภัยที่มักจะเกิดขึ้นในเขตจังหวัดนครนายกเป็นเป็นประจ้าทุกปี เพื่อการ
อุตสาหกรรม และเพื่อการแก้ไขพื้นที่ดินเปรี้ยวอีกด้วย
พื้นที่โครงการฯ มีเนื้อที่ทั้งสิ้น 291,210 ไร่ ส่วนใหญ่ครอบคลุมพื้นที่จังหวัด
นครนายกและบางส่วนของจังหวัดปราจีนบุรี ส้าหรับจังหวัดนครนายกครอบคลุม 19
ต้าบล ซึ่งอยู่ในอ้าเภอเมือง อ้าเภอปากพลี อ้าเภอองครักษ์ ส้าหรับจังหวัดปราจีนบุรี
ครอบคลุม 3 ต้าบล อยู่ในเขตอ้าเภอบ้านสร้าง และ อ้าเภอเมือง มีอาณาเขตติดต่อ
ดังต่อไปนี้
- 5. 2
ทิศเหนือ ติดต่อกับ ต้าบลหินตั้ง อ้าเภอเมือง จังหวัดนครนายก
ทิศใต้ ติดต่อกับ ต้าบลบางกระเบา อ้าเภอบ้านสร้าง จังหวัดปราจีนบุรี
ทิศตะวันออก ติดต่อกับ ต้าบลบ้านพระ อ้าเภอเมือง จังหวัดปราจีนบุรี
ทิศตะวันตก ติดต่อกับ ต้าบลคลองใหญ่ อ้าเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก
- 6. 3
สืบเนื่องมาจากเมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2536 เนื่องในวโรกาสเฉลิมพระชนมพรรษา
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานพระราชด้าริให้กรมชลประทาน พิจารณา
วางโครงการเพื่อก่อสร้างเขื่อนขุนด่านปราการชล บริเวณบ้านท่าด่าน ต้าบลหินตั้ง อ้าเภอ
เมือง จังหวัดนครนายก เพื่อบรรเทาอุทกภัยในลุ่มน้้านครนายกที่เกิดขึ้นเป็นประจ้า และ
ช่วยราษฎรให้มีน้้าใช้ในการเกษตร การอุปโภค-บริโภค รวมทั้งเพื่อการแก้ไขปัญหาดิน
เปรี้ยวด้วย โครงการดังกล่าวเป็นส่วนหนึ่งของโครงการพัฒนาลุ่มน้้านครนายกตอนบน
ทรงทอดพระเนตรภูมิประเทศคลองด่าน 26 ธ.ค. 2519 บ้านสีสุก ต.หินตั้ง อ.
เมือง จ.นครนายก
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงด้าริว่า ....การสร้างแหล่งน้้าผิวดินเพื่อกักเก็บ
รวบรวมทรัพยากรน้้าไว้ ประกอบกับการพัฒนาระบบชลประทานเพื่อควบคุมระดับน้้าจะ
บรรเทาปัญหาน้้าท่วม ทั้งยังช่วยป้อนน้้าให้กับพื้นที่การเกษตรได้อย่างพอเพียง ชะล้าง
ความเป็นกรดให้หมดไปจากผืนดิน ท้ายสุดผลประโยชน์ก็จะตกกับชาวไร่ชาวนาและ
ประชาชนโดยถ้วนหน้า....
วันที่ 9 ตุลาคม 2536 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทาน
พระราชด้าริ สรุปได้ว่า “ ให้พิจารณาสร้างอ่างเก็บน้้าคลองท่าด่าน ที่บ้านท่าด่าน ต้าบล
หินตั้ง อ้าเภอเมือง จังหวัดนครนายก โดยเร่งด่วนเนื่องจากอ่างเก็บน้้าแห่งนี้อยู่ในบริเวณ
พื้นที่ราบเชิงเขา สามารถเป็นแหล่งกักเก็บน้้าไว้ใช้ประโยชน์แก่ราษฎรทางตอนล่างได้เป็น
จ้านวนมาก ” และได้พระราชทานนามเขื่อนแห่งนี้ว่า เขื่อนขุนด่านปราการชล (KHUN
DAN PRAKARNCHON DAM) เมื่อวันที่ 2 มิถุนายน 2549
- 7. 4
เขื่อนขุนด่านปราการชล อันเนื่องมาจากพระราชด้าริ อยู่ในลุ่มน้้านครนายก ซึ่ง
เป็นลุ่มน้้าย่อยของลุ่มน้้าบางปะกง ลุ่มน้้านครนายกมีต้นก้าเนิดในอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่
ซึ่งติดทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ มียอดเขาสูงประมาณ 1,000 - 1,300 เมตรเหนือ
ระดับน้้าทะเล พื้นที่ในหุบเขาโดยทั่วไปมีความสูงเฉลี่ยประมาณ 400 เมตร เหนือ
ระดับน้้าทะเล สายน้้าไหลจากเทือกเขาใหญ่โดยมีสายน้้าจากน้้าตกเหวนรก น้้าตกสาริกา
และน้้าตกนางรอง ไหลมาบรรจบกันที่บ้านท่าด่าน ต้าบลหินตั้ง อ้าเภอเมือง จังหวัด
นครนายก แล้วไหลไปบรรจบกับแม่น้้าปราจีนบุรีและแม่น้้าบางปะกง ที่อ้าเภอบางน้้า
เปรี้ยว จังหวัดฉะเชิงเทรา ไหลลงสู่อ่าวไทย
ครอบคลุมพื้นที่ 2,430 ตารางกิโลเมตร ในเขตอ้าเภอเมือง อ้าเภอบ้านนา
อ้าเภอปากพลี และอ้าเภอองครักษ์ ของจังหวัดนครนายก ล้าน้้าสายหลัก ได้แก่ คลองท่า
ด่าน คลองสมอปูน คลองนางรอง และแม่น้้านครนายก ซึ่งไหลไปบรรจบกับแม่น้้า
ปราจีนบุรีและแม่น้้าบางปะกง ที่อ้าเภอบางน้้าเปรี้ยว จังหวัดฉะเชิงเทรา
เขื่อนขุนด่านปราการชล อันเนื่องมาจากพระราชด้าริ เริ่มก่อสร้าง เมื่อวันที่ 2
พฤศจิกายน พ.ศ. 2542 เริ่มเก็บกักน้้าตั้งแต่เดือนตุลาคม 2547
เขื่อนขุนด่านปราการชล อันเนื่องมาจากพระราชด้าริ สร้างปิดกั้นคลองท่าด่านที่
บ้านท่าด่าน ต้าบลหินตั้ง อ้าเภอเมืองนครนายก จังหวัดนครนายก
- 8. 5
วัตถุประสงค์
1. เพื่อเป็นแหล่งน้้าต้นทุน โดยสามารถจัดสรรน้้าให้พื้นที่ชลประทาน ได้
185,000 ไร่ ด้วยโครงการท่าด่านเดิม 6,000 ไร่ โครงการท่าด่านส่วนขยาย 14,000 ไร่
โครงการส่งน้้าและบ้ารุงรักษานครนายก 165,000 ไร่
2. เพื่อเป็นแหล่งน้้าส้าหรับอุปโภคบริโภค และอุตสาหกรรม
3. เพื่อบรรเทาปัญหาอุทกภัยในเขตจังหวัดนครนายก
4. เพื่อแก้ไขปัญหาดินเปรี้ยวในเขตจังหวัดนครนายก
สภาพทั่วไป
1. ลักษณะภูมิประเทศ อ่างเก็บน้้าเขื่อนขุนด่านปราการชล อยู่ในลุ่มน้้า
นครนายก ซึ่งเป็นลุ่มน้้าย่อย ของลุ่มน้้าบางปะกง ลุ่มน้้านครนายกครอบคลุมพื้นที่อ้าเภอ
เมือง อ้าเภอบ้านนา อ้าเภอปากพลี และอ้าเภอองครักษ์ของจังหวัดนครนายก มีเนื้อที่
2,433 ตาราง-กิโลเมตร ต้นน้้าของแม่น้้านครนยกเกิดจากเขตอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ ซึ่ง
ติดทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ มียอดเขาสูงประมาณ 1,000 - 1,300 เมตร
2. สภาพภูมิอากาศโดยทั่วไปของลุ่มน้้านครนายก ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุม
ตะวันตกเฉียงใต้ ระหว่างเดือนพฤษภาคม ถึง เดือนตุลาคม
- 9. 6
3. สภาพน้้าฝน เนื่องจากพื้นที่ลุ่มน้้ามีเทือกเขาดงพญาเย็น (เขาใหญ่) อยู่ทาง
ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งเป็นแนวปะทะของลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ท้าให้มีฝนตกชุก
โดยเฉลี่ยประมาณ2,600 ถึง 2,900 มม./ปี
4. สภาพน้้าท่า ของอ่างเก็บน้้าเขื่อนขุนด่านปราการชล ข้อมูลน้้าท่าเฉลี่ยมาก
ที่สุดเดือนสิงหาคม มีปริมาณ 70.87 ล้าน ลบ.ม. น้้าท่าเฉลี่ยน้อยที่สุดเดือนมีนาคม มี
ปริมาณ 0.66 ล้าน ลบ.ม.รวมปริมาณน้้าเฉลี่ยทั้งหมด 292.45 ล้าน ลบ.ม.
ระยะเวลาด้าเนินการ
13 ปี เริ่มด้าเนินการในปีงบประมาณ พ.ศ. 2540 แล้วเสร็จใน
ปีงบประมาณ พ.ศ. 2552
รายละเอียดโครงการ
เป็นโครงการก่อสร้างเขื่อนหัวงานและอาคารประกอบพร้อมส่วนประกอบอื่น มี
ขนาดความจุอ่างเก็บน้้า 224 ล้านลูกบาศก์เมตร มีพื้นที่ผิวอ่างฯ ที่ระดับเก็บกักปกติรวม
3,087 ไร่ แบ่งเป็น
1) เขื่อนหัวงานและอาคารประกอบ ประกอบด้วย
(1) เขื่อนหลัก (Main Dam)
เป็นเขื่อนคอนกรีตบดอัด (Roller Compacted Concrete หรือ RCC
Dam) สูง 93 เมตร ระดับสันเขื่อน+112 ม.รทก. ความยาว 2,594 เมตร ปริมาตร
คอนกรีตบดอัด 5,470,000 ลูกบาศก์เมตร
(2) อาคารระบายน้้าล้น (Spillway)
เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก สามารถระบายน้้าได้สูงสุด 1,454 ลูกบาศก์
เมตร/วินาที ผ่านช่องระบาย 4 ช่อง มีรูปลักษณะเป็นฝายที่ระดับ +103.50 ม.รทก. ซึ่ง
ควบคุมด้วย Radial Gate 4 ชุด ขนาดชุดละ 10.00 x 8.40 เมตร
(3) อาคารระบายน้้าลงล้าน้้าเดิม (River Outlet)
เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก ควบคุมอัตราการไหลโดย Fixed Wheel
Gate ขนาด 2.00 x 5.00 เมตร และ Butterfly Valve ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 2.0 เมตร
- 10. 7
โดยมีระดับธรณีท่อ +28.50 ม.รทก. ระบายผ่านท่อเหล็ก ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 2.0
เมตร และควบคุมการปล่อยลงท้ายน้้าด้วย Hollow Jet Valve Ø 1.80 เมตร สามารถ
ระบายน้้าได้ 42 ลูกบาศก์เมตร/วินาที
(4) อาคารระบายน้้า (Bottom Outlet)
เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก มีระดับธรณี +29.00 ม.รทก. ระบายน้้าผ่าน
ช่องขนาดกว้าง 5.0 เมตร สูง 3.0 เมตร ควบคุมการไหลโดย Fixed Wheel Gate ขนาด
2.50 x 3.90 เมตร และ Radial Gate ขนาด 2.50 x 3.45 เมตร สามารถระบายน้้าได้
182.0 ลูกบาศก์เมตร/วินาที ซึ่งสามารถลดระดับน้้าจากระดับเก็บกักที่ + 110.00 ม.รทก.
ลงมาที่ระดับ +70.00 ม.รทก. ภายใน 10 วัน
(5) อาคารส่งน้้าเข้าคลองชลประทาน (lrrigation Outlet)
เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก ระบายน้้าผ่านท่อสแตนเลส ขนาด
เส้นผ่าศูนย์กลาง 0.90 เมตร จ้านวน 1 ท่อ มีระดับธรณี +38.45 ม.รทก. ควบคุมการไหล
โดย Fixed Wheel Gate และ Butterfly Valve ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 0.70 เมตร รวม
2 ชุด ระบายน้้าลงคลองชลประทานโดย Hollow Jet Valve ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง
0.70 เมตร (2 ชุด) สามารถส่งน้้าเข้าคลองได้รวม 6.05 ลูกบาศก์เมตร/วินาที
(6) อาคารผันน้้าระหว่างการก่อสร้างเขื่อน ประกอบด้วย
ท้านบดินปิดกั้นล้าน้้าเดิม ขนาดสูง 12.00 เมตร ระดับสันท้านบ +39.00 ม.
รทก. กว้าง 5.00 เมตร ความยาวรวม 1,084 เมตร
อาคารคอนกรีต Retaining Wall ด้านเหนือน้้าและท้ายน้้า ขนาดความ
สูง 12.00 เมตร และ 13.00 เมตร ตามล้าดับ
อาคารผันน้้าคอนกรีตเสริมเหล็กแบบ 2 ช่อง ขนาด 7.00 x 9.00 เมตร และ
6.00 x 9.00 เมตร สามารถระบายน้้าได้ 700 ลูกบาศก์เมตร/วินาที (Return Period 20
ปี) โดยมีระดับธรณี +27.00 ม.รทก.
(7) เขื่อนดินปิดช่องเขาต่้า (Saddle Dam)
เป็นเขื่อนดินสูง 46.0 เมตร สันเขื่อนที่ระดับ +114 ม.รทก. กว้าง 8.0
เมตร ยาว 350 เมตร ปริมาตรเขื่อน 1,220,000 ลูกบาศก์เมตร
- 11. 8
2) ระบบส่งน้้าและระบบระบายน้้า ประกอบด้วย
(1) พื้นที่โครงการท่าด่านเดิมและส่วนขยาย รวม 20,000 ไร่
(2) พื้นที่โครงการส่งน้้าและบ้ารุงรักษานครนายก รวม 165,000 ไร่
ประโยชน์ที่ได้รับ
1. ส่งน้้าเพื่อการเกษตรให้แก่พื้นที่ รวม 185,000 ไร่
2. ส่งน้้าเพื่อการอุปโภค - บริโภค 16 ล้าน ลูกบาศก์เมตรต่อปี
3. เกษตรกรได้รับผลประโยชน์ 5,400 ครัวเรือน
4. บรรเทาปัญหาดินเปรี้ยว
5. ลดความเสียหายจากอุทกภัย ได้ร้อยละ 35
การด้าเนินงาน
งานเขื่อนหัวงานและอาคารประกอบแล้วเสร็จสมบูรณ์ และเริ่มเก็บกักน้้า ตั้งแต่
เดือนตุลาคม 2547
งบประมาณในการด้าเนินงาน
10,193 ล้านบาท
- 13. 10
สรุปลักษณะโครงการ
ที่ตั้ง : บ้านท่าด่าน ต้าบลหินตั้ง อ้าเภอเมือง จังหวัดนครนายก
พิกัด : 47 PQR 524829
ชนิดเขื่อน : เขื่อนคอนกรีตบดอัดแน่น
ความสูงเขื่อน : 93 เมตร
ความยาวสันเขื่อน : 2720 เมตร
ระดับสันเขื่อน : +112 ม.(รทก.)
ระดับเก็บกักน้้า : +110 ม.(รทก.)
ความจุอ่างฯ ที่ระดับเก็บกัก : 224 ล้าน ลบ.ม.
พื้นที่ผิวอ่างฯ ที่ระดับเก็บกัก : 3,087 ไร่
พื้นที่รับประโยชน์ 185,000 ไร่ ประกอบด้วย
โครงการส่งน้้าและบ้ารุงรักษานครนายก : 165,000 ไร่
โครงการท่าด่านส่วนขยาย : 14,000 ไร่
โครงการท่าด่านเดิม : 6,000 ไร่
อุปโภค-บริโภค : 16,000,000 ลบ.ม./ปี
เกษตรกรได้รับผลประโยชน์ : 5,400 ครัวเรือน
- 24. 21
บรรณานุกรม
เขื่อนขุนด่านปราการชล[ออนไลน์].เข้าถึงข้อมูลวันที่ 19 ตุลาคม 2558. จาก
http://www.tat8.com/thai/ny/p_thadandam.html.
เขื่อนขุนด่านปราการชล โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดาริ[ออนไลน์]. เข้าถึงข้อมูล
วันที่ 19 ตุลาคม 2558. จาก http://www.rid.go.th/royalproject/index.php?Optio
n=com_content&view=article&catid=49%3A2009-05-04-07-26-20&id=157%
3A2009-05-26-09-24-56&Itemid=7.
โครงการพระราชดาริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว[ออนไลน์]. เข้าถึงข้อมูลวันที่ 19
ตุลาคม 2558. จาก http://www.ldd.go.th/web_kingproject/Project_001.htm.