1. BA 209 การภาษีอากร (Taxation)
บทที่ 1 ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับภาษีอากร

2. 1.1 ภาษีอากร
• เป็นแหล่งรายได้ที่สาคัญที่สุดของรัฐบาล
• เป็นเครื่องมือในการบริหารประเทศ
• พัฒนาประเทศในทาง เศรษฐกิจ สังคม

3. 1.2 ความหมายของภาษีอากร
ภาษีอากร หมายถึง สิ่งที่รัฐบาลบังคับเก็บจากราษฎรโดย
ไม่มีสิ่งตอบแทนแก่ผู้เสียภาษีโดยตรง

4. 1.3 วัตถุประสงค์ของภาษีอากร
• เพื่อหารายได้ให้เพียงพอกับค่าใช้จ่ายของรัฐบาล
• เพื่อเป็นเครื่องมือในการกระจายรายได้ของรัฐบาล
• เพื่อส่งเสริมการเจริญเติบโตของธุรกิจ และควบคุม
การบริโภคของประชาชน
• เพื่อสนองนโยบายของรัฐบาล เช่น การศึกษา
สวัสดิการสังคม และการรักษาความสงบ
ภายในประเทศ

5. 1.4 ลักษณะของภาษีอากรที่ดี
ลักษณะของภาษีที่ดีมีดังนี้
. หลักความเป็นธรรม ระบบภาษีอากรที่ดีจะต้องมีความเป็นธรรม
ทั้งรัฐบาลผู้เก็บภาษี และประชาชนผู้เสียภาษี แบ่งตามแนวคิดได้ดังนี้
1.หลักความเป็นธรรมสัมบูรณ์ แนวความคิดนี้ถือหลักว่าทุกคนต้อง
เสียภาษีอากรคนละเท่าๆกัน โดยนาค่าใช้จ่ายทั้งหมดของรัฐ
หารด้วยจานวนประชากร (ระบบนี้ใช้ได้เมื่อประชาชนทุกคนมีฐานะ
ทางเศรษฐกิจเท่าเทียมกัน )

6. 2. หลักความเป็นธรรมสัมพัทธ์ แนวความคิดนี้ถือหลักว่า
จานวนภาษีที่จะต้องเสียให้รัฐเปรียบเทียบกับประโยชน์
ที่จะได้รับจากรัฐ เช่นภาษีค่าผ่านทาง , ค่าใบอนุญาตทา
การต่างๆ ( เช่น ใบอนุญาตขายสุรา )

7. .หลักความแน่นอน ประชาชนผู้เสียภาษีต้องการทราบความชัดเจน
ว่าจะต้องเสียภาษีอัตราเท่าใด กาหนดเวลาที่ต้องเสียภาษี และวิธี
การชาระภาษี

8. เช่น อัตราภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
อัตราภาษี
1 – 150,000 ยกเว้น
150,001 - 300,000 5%
300,001 – 500,000 10%
500,001 - 750,000 15%
750,001 – 1,000,000 20%
1,000,001 – 2,000,000 25%
2,000,001 – 4,000,000 30%
มากกว่า 4,000,000 35%

9. .หลักความเป็นกลาง ระบบภาษีอากรจะต้องไม่เปลี่ยนแปลง
หรือกระทบกระเทือนรูปแบบการบริโภค การออม การ
แข่งขันด้านการผลิตและบริการ
• หลักอานวยรายได้ มีลักษณะดังนี้
- ภาษีอากรที่มีฐานกว้าง เช่นภาษีมูลค่าเพิ่ม
- ภาษีอากรที่มีอัตราภาษีก้าวหน้า เช่น อัตราภาษีเงินได้บุคคล
ธรรมดา
• หลักความยืดหยุ่น ภาษีอากรที่ดีต้องมีความยืดหยุ่นตาม
การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ
• หลักประสิทธิภาพในการบริหาร ระบบภาษีอากรที่ดีควร
เป็นระบบที่เสียค่าใช้จ่ายในการจัดเก็บน้อยที่สุด

10. 1.5 โครงสร้างของภาษีอากร
โครงสร้างของภาษีอากรประกอบด้วย
-ภาระภาษี หมายถึงรายได้ที่แท้จริงจาก
การจัดเก็บภาษีของรัฐบาล แบ่งเป็น
1.ภาระภาษีทางกฎหมาย เช่นภาษีมูลค่าเพิ่ม (ผู้ประกอบการ
ผลักภาระภาษีให้ผู้บริโภค)
2.ภาระภาษีทางเศรษฐกิจ (ไม่สามารถผลักภาระภาษีให้ผู้อื่นได้ )
เช่น ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา , ภาษีเงินได้นิติบุคคล

11. -ฐานภาษี หมายถึงสิ่งที่เป็นมูลเหตุขั้นต้นที่ทาให้
บุคคลต้องเสียภาษีอากร ฐานภาษีเบื้องต้นได้แก่
1.ฐานรายได้
2.ฐานการบริโภค
3.ฐานทรัพย์สิน
4.ฐานสิทธิพิเศษในการประกอบการ

12. - อัตราภาษี
หมายถึง อัตราที่เรียกเก็บภาษีจากฐาน
ภาษี เพื่อนาไปคานวณภาษีอากร อัตราภาษีแบ่งได้
3 ประเภทดังนี้
1.อัตราคงที่ เช่นอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคล
2.อัตราก้าวหน้า เช่น อัตราภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
3.อัตราถอยหลัง

13. -การชาระภาษีอากร ระบบการชาระภาษีโดยทั่วไปแบ่ง
ได้ดังนี้
1.การชาระภาษีโดยการประเมินตนเอง
2.การชาระภาษีโดยการประเมินของเจ้าพนักงาน
3.การชาระภาษีโดยหัก ณ.ที่จ่าย

14. - การขจัดข้อโต้แย้งทางภาษีอากร เมื่อมีปัญหาทางด้าน
ภาษีอากรเกิดขึ้น กฎหมายภาษีอากรกาหนดวิธีการแก้ปัญหาไว้
ดังนี้
1.การขจัดข้อโต้แย้งระดับบริหาร
2.การขจัดข้อโต้แย้งในระดับศาล

15. 1.6 การจาแนกประเภทของภาษีอากร
ภาษีอากรสามารถจาแนกประเภทได้ดังนี้
1 . จาแนกประเภทภาษีอากรตามระดับรัฐบาลผู้จัดเก็บ
- ภาษีระดับประเทศ เช่น ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา , ภาษีมูลค่าเพิ่มเป็นต้น
- ภาษีท้องถิ่น เช่น ภาษีโรงเรือน ภาษีป้ าย ภาษีบารุงท้องที่ เป็นต้น
2 . จาแนกประเภทภาษีอากรตามหลักการผลักภาระภาษี
- ภาษีทางตรง เช่น ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา.....ผลักภาระภาษีไม่ได้
- ภาษีทางอ้อม เช่น ภาษีมูลค่าเพิ่ม....ผลักภาระภาษีให้ผู้บริโภคได้

16. 3 . จาแนกภาษีอากรตามวิธีการประเมินภาษี
- ภาษีตามราคาหรือมูลค่า เช่นภาษีเงินได้นิติบุคคลเสียภาษี 30 %ของกาไรสุทธิ
- ภาษีตามปริมาณหรือตามสภาพ เช่นเก็บภาษีน้ามันลิตรละ 10 บาท
4 . จาแนกภาษีอากรตามลักษณะการนาเงินภาษีไปใช้
- ภาษีเพื่อกิจการทั่วไป ( รัฐเก็บภาษีเพื่อนาไปใช้ในกิจการทั่วๆไปของรัฐ
เช่นภาษีศุลกากร )
- ภาษีเพื่อกิจการเฉพาะอย่าง เช่น ภาษีอากรขาเข้าของน้าตาล ในประเทศลาว
กัมพูชา ฟิลิปปินส์
5 . จาแนกภาษีตามความถาวรของกฎหมายภาษีอากร
- ภาษีถาวร หรือ ภาษีปกติ เช่นภาษีมูลค่าเพิ่ม
- ภาษีชั่วคราว เช่นเงินช่วยชาติในระหว่างสงคราม

17. 1.7 รายรับและรายจ่ายของรัฐบาล
รายรับของรัฐบาล แบ่งเป็น 2 ประเภทดังนี้
1. รายรับที่เป็นรายได้ เช่น ภาษีอากรต่างๆ
2. รายรับที่ไม่ใช่รายได้ หมายถึง รายรับที่รัฐบาลต้องหา
มาเพิ่มเติมให้เพียงพอกับรายจ่าย เช่นการกู้ยืม การ
ออกพันธบัตร

18. • รายจ่ายของรัฐบาล ได้แก่
1. การบริหารทั่วไปของรัฐ เช่น การป้ องกันประเทศ การ
รักษาความสงบภายใน
2. การบริการชุมชนและสังคม เช่นการศึกษา การ
สาธารณสุข
3. เศรษฐกิจ เช่น น้ามัน การเกษตร คมนาคมขนส่ง
..................

19. แบบฝึกหัด บทที่ 1 ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับภาษีอากร

20. ข้อ 1 ข้อใดต่อไปนี้คือความหมายของภาษีอากร
1. สิ่งที่รัฐบาลจัดเก็บจากราษฎรโดยมิได้มีสิ่งตอบแทนให้แก่ผู้เสีย
ภาษีโดยตรง
2. รายได้หรือทรัพยากรที่ได้มีการเคลื่อนย้ายจากภาคเอกชนไปสู่
ภาครัฐ และไม่ก่อให้เกิดการชาระคืนแก่รัฐ
3. สิ่งที่เรียกเก็บจากบุคคล ทรัพย์สิน ธุรกิจ เพื่อ สนับสนุนรัฐบาล
4. การโอนทรัพยากรของรัฐอันมีลักษณะบังคับ แต่มิได้เป็นการ
ลงโทษจากเอกชนไปสู่รัฐ
5. ถูกทุกข้อ

21. ข้อ 2 ข้อใดต่อไปนี้หมายถึงวัตถุประสงค์ของการจัดเก็บภาษี
1. เพื่อหารายได้มาใช้ในกิจการของรัฐ
2. เพื่อควบคุมหรือส่งเสริมพฤติกรรมทางเศรษฐกิจ
3. เพื่อการกระจายรายได้และทรัพย์สินให้เป็นธรรม
4. เพื่อรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจ
5. ถูกทุกข้อ

22. ข้อ 3 ข้อใดหมายถึงโครงสร้างของภาษีอากร
1. ความเป็นธรรมและความแน่นอน
2. วิธีการชาระภาษี
3. หลักความยืดหยุ่น
4. ประสิทธิภาพในการบริหาร
5. ข้อ 2 และข้อ 4 ถูก

23. ข้อ 4ข้อใดไม่ใช่ผลกระทบของภาษีอากร
1. ผลกระทบของภาษีอากรโดยทั่วไปต่อการนาเข้า
2. ผลกระทบของภาษีอากรโดยทั่วไปต่อการจัดสรรทรัพยากร
3. ผลกระทบของภาษีอากรโดยทั่วไปต่อการส่งออก
4. ผลกระทบของภาษีอากรโดยทั่วไปต่อการกระจายรายได้
5. ถูกทั้งข้อ 1 และ 3

24. ข้อ 5 ข้อใดไม่ใช่ลักษณะที่ดีของภาษีอากร
1. หลักประสิทธิภาพในการบริหาร
2. หลักความแน่นอน
3. หลักความเป็นระเบียบ
4. หลักความยืดหยุ่นเหมาะแก่ระบบเศรษฐกิจ
5. หลักความเป็นกลาง