2. Τι είναι ο γαλαξίας;
Παρατηρώντας τον νυχτερινό
ουρανό, βλέπουμε ότι τα άστρα
δεν είναι ομαλά κατανεμημένα.
Ο γαλαξίας μας διατρέχει σαν
φωτεινό, γαλακτερό ποτάμι τον
ουρανό. Πάνω του βρίσκονται τα
άστρα του γαλαξιακού μας
συστήματος.
Ο Ήλιος μας είναι ένα από τα
άπειρα άστρα μιας σπείρας από
άστρα και από γαλαξιακή σκόνη, η
οποία περιστρέφεται γύρω από
ένα κέντρο.
Για το κέντρο του γαλαξιακού
συστήματος γνωρίζουμε ελάχιστα.
Βρίσκεται πίσω από ένα πυκνό
πέπλο σκόνης.
3. Τι ονομάζουμε ηλιακό σύστημα;
Κάθε ηλιακό σύστημα
αποτελείται από έναν Ήλιο,
μαζί με όλους τους πλανήτες
και μετά μικρότερα με τα
ουράνια σώματα που κινούνται
γύρω από τον Ήλιο, το κέντρο
του συστήματος.
Ίσως κάθε άστρο που
βλέπουμε να είναι το κέντρο
κάποιου ηλιακού συστήματος.
4. Πόσο απέχουν οι πλανήτες από τον
Ήλιο;
Από όλους τους
πλανήτες, πιο κοντά
στον Ήλιο βρίσκετε ο
Ερμής, από τον οποίο
απέχει 58 εκατομμύρια
χλμ.
Ο Ποσειδώνας, ο πιο
μακρινός, απέχει κατά
μέσο όρο 4500
εκατομμύρια χλμ. από
τον Ήλιο.
5. Πόσο άστρα έχει το γαλαξιακό μας
σύστημα;
Το γαλαξιακό μας σύστημα έχει περίπου δύο
δισεκατομμύρια άστρα. Ένα από αυτά είναι ο
Ήλιος μας.
Ο Ήλιος κινείται με την ασύλληπτη ταχύτητα
των 900.000 χλμ. την ώρα γύρω από το κέντρο
του γαλαξιακού συστήματος.
6. Πως ονομάζονται οι πλανήτες;
Ερμής, Αφροδίτη, Γη, Άρης, Δίας, Κρόνος,
Ουρανός και Ποσειδώνας. Έχουν τα ονόματα
θεών των αρχαίων Ελλήνων, εκτός από τη Γη,
που στην Αρχαιότητα λατρευόταν η ίδια ως
θεά.
Ο Ερμής, η Αφροδίτη, η Γη και ο Άρης έχουν
συμπαγή επιφάνεια. Ο Δίας, ο Κρόνος, ο
Ουρανός και ο Ποσειδώνας είναι τεράστιες
σφαίρες από αέρια.
7. Πώς δημιουργήθηκε η Γη;
Υπάρχουν τέσσερις θεωρίες, που όλες τους
είναι εξίσου πιθανές. Η πρώτη είναι η θεωρία
του νέφους, σύμφωνα με την οποία ένα
περιστρεφόμενο σύννεφο συρρικνώθηκε για
να δημιουργήσει τον Ήλιο.
Από αυτόν αποσπάστηκαν δακτύλιοι, που
συμπυκνώθηκαν σε πλανήτες και
δορυφόρους. Η δεύτερη είναι θεωρία της
παλίρροιας: Ένα άστρο διέσχισε τον ουρανό
και απέσπασε ηλιακή ύλη. Από αυτήν
προήλθαν οι πλανήτες. Η τρίτη, η θεωρία της
σουπερνόβα λέει ότι ο Ήλιος είχε για συνοδό
του ένα άστρο, το οποίο εξερράγη. Τα
συντρίμμια του έγιναν πλανήτες.
Tέλος, η θεωρία των νεφών σκόνης
υποστηρίζει ότι σωματίδια σκόνης
συμπτύχθηκαν σε μικρούς σβόλους. Πολλές
μαζί ομάδες αυτών των σβόλων εξελίχθηκαν
σε πλανήτες.
8. Ποιος ήταν ο Γιόχαν Κέπλερ;
Ο Ιωάννης Κέπλερ ήταν
ένας Γερμανός
αστρονόμος, ο οποίος
έζησε από το 1571 μέχρι
το 1630. Ήταν ο πρώτος
που πρότεινε ένα
ακριβές μοντέλο του
ηλιακού μας
συστήματος.
Ο Κέπλερ ανακάλυψε
ότι οι πλανήτες
περιστρέφονται γύρω
από των Ήλιο σε
ελλειπτικές τροχιές.
9. Υπάρχουν εξωγήινοι;
Δεν αποκλείεται να υπάρχει ζωή
και σε άλλους πλανήτες, ωστόσο
όχι στο δικό μας ηλιακό σύστημα.
Ο πλησιέστερος σε εμάς ήλιος,
που θα μπορούσε να έχει κι
αυτός πλανήτες, απέχει 40
τρισεκατομμύρια χλμ. από τη Γη.
Η απόσταση είναι τόσο μεγάλη,
ώστε το οποίο ταχύ
διαστημόπλοιο θα χρειαζόταν
60.000 χρόνια για να φτάσει ως
εκεί. Ακόμα κι αν υπάρχει ζωή
κάπου αλλού στο σύμπαν, είναι
μάλλον πιθανό να συναντήσουμε
ποτέ εξωγήινους.
10. Πώς δημιουργούνται οι εποχές του
έτους;
Για μία περιστροφή γύρω από τον Ήλιο η Γη χρειάζεται
ακριβώς έναν χρόνο. Επειδή ο άξονας της Γης έχει μια
μικρή κλίση, το ένα ημισφαίριο κλίνει πάντα
περισσότερο προς τον Ήλιο απ’ ό,τι το άλλο. Η πλευρά
που κλίνει περισσότερο προς τον Ήλιο δέχεται
καθημερινά περισσότερη ακτινοβολία.
Στους πόλους μάλιστα, ο ήλιος δεν δύει την νύχτα. Η
πλευρά της Γης που κλίνει περισσότερο προς τον Ήλιο,
δέχεται επίσης περισσότερη θερμότητα από την άλλη,
στην οποία είναι χειμώνας .
11. Γιατί δεν γερνούν όσοι έχουν γενέθλια
στις 29 Φεβρουαρίου;
Το χρονικό διάστημα που χρειάζεται η Γη για μία πλήρη
περιστροφή γύρω από τον Ήλιο λέγεται ηλιακό έτος.
Διαρκεί ακριβώς 365,26 ημέρες, δηλαδή περίπου έξι ώρες
και ένα τέταρτο περισσότερο από ένα ημερολογιακό έτος.
Για να εξισώσουμε την διαφορά, προσθέτουμε μία μέρα
κάθε τέσσερα χρόνια.
Τα έτη με 366 ημέρες ονομάζονται δίσεκτα. Μόνο κάθε
τέσσερα χρόνια έχει ο Φεβρουάριος 29 ημέρες. Επειδή
όμως η διαφορά ανάμεσα στο ηλιακό ημερολογιακό έτος
είναι κάπως μεγαλύτερη από 6 ώρες, χρειάζεται μερικές
φορές να υπερπηδήσουμε ένα δίσεκτο έτος.
Σε αυτήν την περίπτωση όσοι έχουν γενέθλια στις 29
Φεβρουαρίου ξαναγιορτάσουν έπειτα από οχτώ χρόνια!
12. Τι είναι οι διάττοντες αστέρες;
Μερικές ξάστερες νύχτες
βλέπουμε διάττοντες αστέρες.
Τα πεφταστέρια, όπως αλλιώς
λέγονται, διασχίζουν με
μεγάλη ταχύτητα τον
νυχτερινό ουρανό και
σβήνουν.
Τα περισσότερα πεφταστέρια
τα βλέπουμε τον Αύγουστο.
Είναι μετεωρίτες, κομμάτια
βράχων σε μέγεθος βότσαλου
που έρχονται από το
Διάστημα, εισχωρούν στην
ατμόσφαιρα της Γης και
καίγονται με την τριβή.
13. Τι ιδιαίτερο έχει ο Στόουνχετζ
Το Στόουνχετζ είναι ένα μεγαλιθικό
μνημείο στην νότια Αγγλία. Που
ανεγέρθηκε κάπου ανάμεσα σε 3.100
και το 2.000 π.Χ. Είναι ένας κύκλος
από όρθιους μονόλιθους,
ευθυγραμμισμένους στα ηλιοστάσια
και στις ισημερινές του έτους.
Για αυτό και οι ειδικοί υποθέτουν ότι
το Στόουνχετζ χρησιμεύει για
αστεροσκοπείο. Ωστόσο, η
επιστημονική έρευνα για αυτό το
ζήτημα δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί.
14. Γιατί δεν υπάρχουν άνθρωποι στο
φεγγάρι;
Αν παρατηρήσουμε προσεκτικά το φεγγάρι,
μπορούμε με λίγη φαντασία θα διακρίνουμε
πάνω του τη φιγούρα ενός ανθρώπου.
Στην πραγματικότητα, πρόκειται για κρατήρες
μετεωριτών. Πάνω στο φεγγάρι προσκρούουν
πολλά θραύσματα βράχων από το Διάστημα,
γιατί δεν έχει ατμόσφαιρα να το προστατεύει.
Η έλλειψη ατμόσφαιρας είναι και ο λόγος που
δεν υπάρχει ζωή στο φεγγάρι, ούτε άνθρωποι
ούτε ψάρια ή λειχήνες.
15. Πότε πάτησε ο πρώτος άνθρωπος στο
φεγγάρι;
Πρώτος ο Αμερικανός
Νιλ Άρμστρονγκ
πάτησε το πόδι του
στο φεγγάρι, στις 20
Ιουλίου 1969.
Ωστόσο, το 1972, το
πρόγραμμα Απόλλων
διακόπηκε λόγω του
τεράστιου κόστους
του.
16. Σε ποιον ανήκει το φεγγάρι;
Μια διεθνής σύμβαση που τέθηκε σε ισχύ το 1984
απαγορεύει σε κράτη ή σε πρόσωπα να
διεκδικήσουν δικαιώματα ιδιοκτησίας στο
φεγγάρι. Επομένως, το φεγγάρι δεν ανήκει σε
κανέναν.
