1. Ιςτορία-Κεφ.7
Η άλωςη τησ Τριπολιτςάσ –
Παναγιώτησ Γιατράκοσ
ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ
9/2/2014
1

2. Γιατράκοσ, Παναγιώτησ (Άρνα
Λακωνίασ, 1790 ή 1791 –
Αθήνα, 1851).
Γιατρόσ, φιλικόσ και αγωνιςτήσ
του 1821. Υπήρξε ηγετική
μορφή τησ Επανάςταςησ και
διαδραμάτιςε ςημαντικό ρόλο
ςτα ςτρατιωτικά και πολιτικά
γεγονότα, τόςο κατά τη
διάρκεια του Αγώνα, όςο και
κατά την πρώτη περίοδο του
νέου ελληνικού κράτουσ
ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ
9/2/2014
2

3. Ο χρόνοσ τησ γέννηςήσ του
πρέπει να τοποθετηθεί ςτο 1790
ή 1791 όπωσ προκύπτει από τον
κατάλογο των Φιλικών του
Παναγιώτη Σέκερη, κατά τον
οποίο ο Γιατράκοσ, όταν μυήθηκε
ςτη Φιλική Εταιρεία από το
Γρηγόριο Δικαίο – Παπαφλέςςα
τον Αύγουςτο του 1818, ήταν 27
χρονών, καθώσ και από έγγραφο
του Αρχείου Αγωνιςτών τησ
Εθνικήσ Βιβλιοθήκησ, ςύμφωνα
με το οποίο το 1833 ήταν 43
χρονών.
ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ
9/2/2014
3

4. Ο Παναγιώτησ Γιατράκοσ ςπούδαςε ςτην Πάντοβα
ιατρική, την οποία αςκούςαν εμπειρικά και άλλα
μέλη τησ οικογένειάσ του (ςτο «αφιερωτικό» τησ
μύηςήσ του ςτη Φιλική Εταιρεία αναφέρεται ήδη ωσ
«Σπαρτιάτησ χειρουργόσ»). Αργότερα, ίςωσ το
1817, εγκαταςτάθηκε ςτη Ζάκυνθο και κατατάχτηκε
ςε αγγλικό ςτρατιωτικό ςώμα. Λίγο πριν από την
έναρξη του Αγώνα ίδρυςε ςτη Σπάρτη «Σχολείον
Ιατροχειρουργικήσ» και εκπαίδευςε ςτην ιατρική και
την επείγουςα χειρουργική όχι μόνο τουσ αδερφούσ
του αλλά και πολλούσ άλλουσ που αργότερα
πρόςφεραν πολυτιμότατεσ υπηρεςίεσ ςτην
Επανάςταςη.
ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ
9/2/2014
4

5. Μαρτυρεύται ότι ο Γιατρϊκοσ
εφϊρμοζε αντιςηπτικό και
αςηπτικό μϋθοδο με αλκοόλ
(ρακύ) ςε μια εποχό κατϊ την
οπούα η αντιςηψύα όταν ϊγνωςτη
και ότι αντιμετώπιζε με μεγϊλη
αυτοπεπούθηςη και επιτυχύα
βαρύτατεσ χειρουργικϋσ
περιπτώςεισ.
Αμϋςωσ μετϊ την ϋναρξη του Αγώνα ο Γιατρϊκοσ πόγε από το
Μυςτρϊ, όπου τότε βριςκόταν, με ενόπλουσ ςτο πρώτο
ςτρατόπεδο τησ Πελοποννόςου, που ιδρύθηκε ςτα Βϋρβαινα
τησ Κυνουρύασ, και ςτισ 8 Απριλύου 1821 με τουσ Θεόδωρο
Κολοκοτρώνη, Έλουσ Άνθιμο, Βρεςθϋνησ Θεοδώρητο και
ϊλλουσ, απευθύνθηκε ςτουσ Υδραύουσ ζητώντασ από αυτούσ
ενεργότερη ςυμμετοχό ςτην Επανϊςταςη.
ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ
9/2/2014
5

6. Πόρε μϋροσ ςτην πολιορκύα τησ Τριπολιτςϊσ
επικεφαλόσ ςτρατιωτικού ςώματοσ Αρκϊδων και
Μανιατών, καθώσ και ςτισ διαπραγματεύςεισ με τουσ
Τούρκουσ για την παρϊδοςη τησ πόλησ. Υπόρξε επύςησ
μεταξύ των πολιορκητών του Ναυπλύου και του
Ακροκορύνθου και ςυνυπϋγραψε με ϊλλουσ
οπλαρχηγούσ τη ςυμφωνύα παρϊδοςησ από τον Κιαμύλ
μπϋη του ςημαντικού αυτού κϊςτρου. Την ϊνοιξη του
1822 ο Γιατρϊκοσ διακρύθηκε ςτισ επιχειρόςεισ τησ
Ηπεύρου, όπου εκςτρϊτευςε με τον Αλϋξανδρο
Μαυροκορδϊτο, καθώσ και ςτην αντιμετώπιςη τησ
εκςτρατεύασ του Δρϊμαλη ςτην Πελοπόννηςο το
καλοκαύρι του ύδιου χρόνου.
ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ
9/2/2014
6

7. Κατϊ την ειςβολό του Ιμπραόμ
ςτην Πελοπόννηςο ϋςπευςε ςτο
Νεόκαςτρο, όπου πολϋμηςε
επικεφαλόσ 700 ανδρών, και
κατϊ την παρϊδοςη του
φρουρύου ςτον Αιγύπτιο
ςτρατϊρχη (11 Μαΐου 1825)
κρατόθηκε με το Γεώργιο
Μαυρομιχϊλη ωσ όμηροσ, για να
εκβιαςτούν οι Έλληνεσ να
απελευθερώςουν δυο Τούρκουσ
παςϊδεσ που εύχαν ςυλληφθεύ
Απελευθερώθηκε τϋςςερισ
κατϊ την κατϊληψη του
μόνεσ αργότερα, ςυνϋχιςε τον
Ναυπλύου (30 Νοεμβ. 1822).
αγώνα εναντύον του Ιμπραόμ
και δεν ϋπαψε να προςφϋρει
τισ υπηρεςύεσ του ωσ το τϋλοσ
7
ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ
του Αγώνα. 9/2/2014

8. Η ανϊμιξη του Γιατρϊκου ςτα
πολιτικϊ πρϊγματα υπόρξε επύςησ
αξιόλογη. Το Δεκϋμβριο του 1821
όταν μϋλοσ τησ Πελοποννηςιακόσ
Γερουςύασ που προόλθε από τη
ςυνϋλευςη του Άργουσ ,και ςτη
διϊρκεια τησ Β’ Εθνικόσ Συνϋλευςησ
ςτο Άςτροσ ορύςτηκε φρούραρχόσ
τησ. Κατϊ τη διϊρκεια του εμφύλιου
πολϋμου (1823 – 25) ο
Γιατρϊκοσ, όπωσ εξϊλλου ολόκληρη
η οικογϋνειϊ του, τϊχθηκε με το
μϋροσ τησ κυβϋρνηςησ του Γεωργύου
Κουντουριώτη, ο οπούοσ τη
χρηςιμοπούηςε για να επιβληθεύ ςτη
μερύδα των ςτρατιωτικών.
ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ
9/2/2014
8

9. Η δρϊςη του κατϊ την
καποδιςτριακό περύοδο υπόρξε
περιοριςμϋνη και εύναι γνωςτό
ότι αργότερα υπόρξε
αφοςιωμϋνοσ ςτο βαςιλιϊ
Όθωνα (που όπωσ αναφϋρεται
κατϊ την κηδεύα του Γιατρϊκου
ακολούθηςε πεζόσ τη ςορό του).
Το 1834 ςυντϋλεςε ςτην καταςτολό τησ
εξϋγερςησ που εκδηλώθηκε ςτη Μεςςηνύα
εναντύον τησ βαυαρικόσ αντιβαςιλεύασ με
πρωταγωνιςτό το Γιαννϊκη Γκρύτζαλη, και
ορύςτηκε αντιπρόεδροσ του Στρατοδικεύου που
δύκαςε τουσ επαναςτϊτεσ το Σεπτϋμβριο του
1834. Μετϊ την επανϊςταςη τησ 3ησ Σεπτεμβρύου
1843 διορύςτηκε γερουςιαςτόσ.
ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ
9/2/2014
9

10. Ο Παναγιώτησ
Γιατρϊκοσ, νηφϊλιοσ κατϊ την
ϊςκηςη των πολιτικών και
ςτρατιωτικών του
δραςτηριοτότων, θεωρόθηκε
ηθικόσ αυτουργόσ τησ
δολοφονύασ του Παναγιώτη
Κρεββατϊ το Νοϋμβριο του
1822, η ενοχό του όμωσ δεν
αποδεύχτηκε. Εξακολούθηςε
μετϊ τη δοκιμαςύα αυτό να
προςφϋρει ςτην πατρύδα τισ
υπηρεςύεσ του ωσ το θϊνατό
του.
ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ
9/2/2014
10

11. ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ
9/2/2014
11