1. Номын сангийн фондын өнөөгийн байдал, тулгамдаж буй асуудал
шийдвэрлэх арга зам
Оршил
Өнөөгийн даяаршлын нийгэмд номын сан нь мэдээллийн төвийн үүргийг
гүйцэтгэх болсноор хувь хүний шинжлэх ухааныг үзэх үзлийг хэлбэржүүлэх,
ѐ с суртахууныг тогтворжуулахад дэмжлэг үзүүлэн, нийгмийн зорилтыг
хамгийн өргөн хүрээнд шийдвэрлэхэд онцгой байрыг эзэлж байна.Номын
сангийн фондын ном болон бусад баримтууд нь уншигчдын нийгмийн
амьдралын хүрээнд ажиллаж хөдөлмөрлөх, сурч боловсроход тус нэмэр
болох, тэдний соѐ лын түвшинг дээшлүүлэх, оюун санааны эрэлт хэрэгцээг
хангахад дэмжлэг үзүүлэх мэдээллийн эх сурвалжууд байх ѐ стой. Тэдгээр
мэдээллийн эх сурвалжуудыг уншигчдад ойртуулан, номын баялгийг
ашиглах үр дүнг дээшлүүлж, чанартай үйлчлэх суурийн нэг бол яах аргагүй
номын сангийн фонд байдаг. Энэ үүднээс мөн адил фондын хадгалалт ,
хамгаалалт маш их хэрэгтэй зүйлсийн нэг юм. Уг бие даалтанд номын
сангийн фондын өнөөгийн байдал тулгамдаж буй асуудалууд шийдвэрлэх
арга замын тухай ярих болно.
1

2. Номын сангийн фондын өнөөгийн байдал, тулгамдаж буй асуудал
шийдвэрлэх арга зам
Номын сангийн фонд гэж юу вэ?
Фонд нь “ Defund ” буюу ямарваа нэгэн юмны үндэс суурь Фонд гэсэн үг
юм.Тухайн номын санд хадгалагдаж байгаа мэдээллийн нөөцийг уг номын
сангийн фонд гэж нэрлэнэ. Номын сангийн фонд гэдэг маш хам шинжтэй
ойлголт юм. Фондын бүрэлдэхүүн олон янз байдгаараа онцлогтой. Нэн
тэрүүнд номын сангийн фондыг номоос бүрдэнэ гэж тооцдог. Аливаа номын
сангийн фондын үндэс нь ном болно. Гэвч ном бол агуулагдаж байгаа
мэдээллийг хүргэхэд зориулсан стандартаар тогтоосон гаралтын мэдээ
буюу хэвлэн нийтлэлийн мэдээтэй, бичвэр болон зургийг хэвлэлийн аргаар
чимэглэн боловсруулсан, өнгөрөөсөнд хэвлэгдсэн хэвлэмэл баримтын нэг
төрөл юм.
Хадгалалт гэдгийг бид “фондонд хадгалагдаж байгаа баримтуудын хэдийн
бүрэн бүтэн байдалыг хангах явдал” хэмээн ойлгож болно. Фондын
хадгалалтыг хангах явдал нь:тухайн баримтыг номын санд орсон цагаас
эхлэн хадгалалт ба ашиглалтын бүхий л цаг хугацаанд байнга үргэлжлэгч
нэгдсэн тасралтгүй үргэлжлэх үйл явц юм. Хадгалалт гэсэн нэр томъѐ оны
зэрэгцээгээр фондын аюулгүй байдал гэсэн тодорхойлолт байнга дагалдан
хэрэглэгдэнэ.
Жишээ болгон “ СУИС "-ын Соёлын боловсролын сургуулийн номын сангийн
болон фондын талаар тулгамдаж буй асуудлын талаар тодорхойлоход
1. Орчин нөхцөл нь гэвэл уншлагын танхим жижиг багтаамжгүй сандал
ширээ хүрэлцээ муутай .
2. Оюутнууд нь танхимдаа маш их ярилцан чимээ шуугаан их гаргадаг
3. Фондод унших ном нь бага.
4. Ажиллах цаг нь уртасгах
5. Мөн монголын уран зохиолын дээжис, унших зохиол болон бусад
ашиглах материал цөөхөн гэх мэт тулгамдаж байгаа
2

3. Номын сангийн фондын өнөөгийн байдал, тулгамдаж буй асуудал
шийдвэрлэх арга зам
Шийдвэрлэх арга зам гэвэл:
1. Төсөв мөнгөний талаар Боловсролын яаманд , сургалтын алба
болон цаашлаад санхүүг хариуцсан мэрэгжилтэнгүүдтэй харилцаж
шийддэг.
2. Танхимыг нь томосгох ,сандал ширээ хүрэлцээтэй их болгох
талаар сургалтын албандаа өргөдөл гарган хандаж , сургалтын албан
цаашлан хариуцсан хүмүүстэй харилцаж энэ асуудлыг шийдвэрлэж
өгдөг.
3. Оюутнуудын чимээ шуугаан хүмүүжлийг нь номын санч өөрөө
хариуцаж уулзалт ярилцлага хийж өгч уншигчиддаа татах ажил зохион
байгуулах ,бүр болохгүй бол үгэнд орохгүй тохиолдолд уншигчийн
эрхийг хасаж болон.
4. Уншигчид ном хэвлэлийг үрэгдүүлж алга болгох тохиолдолд
торгож тухайн номыг нь хоор нуглан төлүүлж алга болсон номыг
худалдаж авч фондондоо эргүүлэн авч фондоо баяжуулна.
3