6-р ангийн химийн хичээл

1. Индикатор түүний
хэрэглээ

2. Нимбэгний хүчилд
дүрсний дараа
Нимбэгний хүчилд
дүрэхээс өмнө
Содын уусмалд
дүрсний дараа
Содын уусмалд
дүрэхээс өмнө
Нимбэгний хүчил Хүнсний сод
Индикаторын
цаасны өнгө
хувирал
Индикаторын
цаасны өнгө
хувирал

3. Нимбэгний хүчил + Хүнсний сод → Нимбэгний хүчлийн натрийн давс + Нүүрсхүчлийн хий + Ус
Саармагжих урвал

4. Индикатор
Бодисын орчинг
илрүүлэх
Саармагжих урвал
явагдсаныг тогтоох

5. Индикаторын төрлүүд
№ Индикатор Үзүүлэх өнгөний муж
1 Универсаль
2 Фенолфталейн
3 Лакмус
4 Хүрэн байцаа

6. Индикаторууд хоорондоо
ямар ялгаатай вэ?

7. Универсаль индикаторын өнгөний хуваарь

9. Фенолфталейн индикаторын өнгөний
хуваарь
Индикатор
Орчны өнгө
Хүчиллэг Саармаг Суурилаг
Фенолфталейн Өнгөгүй Өнгөгүй Ягаан

10. • Фенолфталейныг суурилаг орчинг танихад хэрэглэж
болно.
Фенолфталейн нэмсний дараа
Натрийн гидроксидын уусмал

11. • Улаан лакмусын цаас нь суурилаг орчинг, цэнхэр
лакмусын цаас нь хүчилллэг орчинг танихад хэрэглэнэ.
• Хүрэн байцаа, универсаль индикатор нь илүү хүчтэй,
илүү суурилаг орчинг ялгаж танихад хэрэглэгдэнэ.

12. Саармагжих урвал явагдсан эсэхийг
тодорхойлоход ямар индикаторын
сонгож ашиглах вэ?

13. Индикатор Ашиглаж болох эсэх
Хүрэн байцааны индикатор
Универсаль индикатор
Фенолфталейн
Натрийн гидроксид + Устөрөгчийн хлорид → Натрийн хлорид + Ус

14. Индикатор Ашиглаж болох эсэх
Хүрэн байцааны индикатор √
Универсаль индикатор
Фенолфталейн
Натрийн гидроксид + Устөрөгчийн хлорид → Натрийн хлорид + Ус

15. Индикатор Ашиглаж болох эсэх
Хүрэн байцааны индикатор √
Универсаль индикатор √
Фенолфталейн
Натрийн гидроксид + Устөрөгчийн хлорид → Натрийн хлорид + Ус

16. Индикатор Ашиглаж болох эсэх
Хүрэн байцааны индикатор √
Универсаль индикатор √
Фенолфталейн √
Натрийн гидроксид + Устөрөгчийн хлорид → Натрийн хлорид + Ус

17. Индикатор
Бодисын
орчинг
илрүүлэх
Саармагжих
урвал
явагдсаныг
тогтоох

18. Дасгал
Сурагч хуруу шилэнд хүнсний содын уусмал хийж,
универсаль индикатораар уусмалын орчинг танижээ. Дээр нь
хүнсэнд хэрэглэдэг орос цууг нэмэн универсаль
индикатороор орчинг дахин танижээ.
1. Хүнсний содын уусмал универсаль индикаторт ямар өнгө
үзүүлэх вэ?
2. Хүнсний содын уусмал дээр орос цууг нэмсний дараа
универсаль индикаторын өнгө хэрхэн өөрчлөгдөх вэ?
3. Дээрх өөрчлөлт нь ямар үзэгдэл явагдаж байгааг илтгэж
байна вэ?

19. Дасгалын хариу
1. Хүнсний содын уусмал универсаль индикаторт ногоон
өнгө үзүүлж байгаа нь суурилаг болохыг илтгэнэ.
2. Хүнсний содын уусмал дээр орос цууг нэмсний дараа
универсаль индикаторын өнгө өөрчлөгдөхгүй.
3. Энэ нь химийн үзэгдэл явагдаж байгааг харуулж байна.

20. Дүгнэлт
• Инкаторыг уусмалын орчинг илрүүлэхэд ашиглана.
• Саармагжих урвал явагдсаныг индикатор ашиглан
тогтооно.
• Универсаль индикатор нь илүү хүчиллэг, илүү
суурилаг гэдгийг ялгахад хэрэглэгдэж байна.