Παρουσίαση του αρχαιολογικού χώρου που βρίσκεται κάτω από το 34ο ΔΣ Θεσσαλονίκης

1. “Μια φορά κι έναν καιρό σε
μια χώρα που την είπανε
Βυζάντιο”
34ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης
Επιμέλεια παρουσίασης:
Σοφία Αξονίδου
Αναστασία Τσαμοπούλου
Αναστασία Χιδερίδου - Μανδαρή

2. Τα βιβλία μάς λένε πως την πόλη μας την έκτισε ο Μακεδόνας
βασιλιάς Κάσσανδρος, που είχε παντρευτεί την αδελφή του Μεγάλου
Αλεξάνδρου, τη Θεσσαλονίκη. Στην αρχή ήταν μια μικρή πόλη.

3. Όταν οι Ρωμαίοι κατέκτησαν την Ελλάδα, έδωσαν στη
Θεσσαλονίκη πολλά προνόμια. Η πόλη μας έγινε το μεγαλύτερο
πολιτικό, στρατιωτικό και οικονομικό κέντρο στα Βαλκάνια.

4. Ο καίσαρας Γαλέριος τη στόλισε με επιβλητικά οικοδομήματα…

5. …την Καμάρα

6. …τη Ροτόντα

7. Αίθριο
(εσωτερική αυλή)
…το Ανάκτορο
Αψιδωτή
αίθουσα

8. Βασιλική
Οκτάγωνο

9. …και τον Ιππόδρομο

10. Μια νέα εποχή ξεκίνησε το 330 μ.Χ. με τη μεταφορά της
πρωτεύουσας της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στην
Κωνσταντινούπολη. Την εποχή αυτή οι ιστοριογράφοι, πολλά
χρόνια αργότερα, την ονόμασαν βυζαντινή.

11. Η Θεσσαλονίκη είχε γίνει τότε η δεύτερη μεγάλη πόλη μετά τη
Βασιλεύουσα.

12. Οι Θεσσαλονικείς είχαν την τύχη να γνωρίσουν το κήρυγμα του
ίδιου του Απόστολου Παύλου.

13. Η θρησκευτική τους πίστη ενισχύθηκε περισσότερο από τον
πολιούχο Άγιο Δημήτριο, τον χριστιανό αξιωματικό που
μαρτύρησε το 305 μ.Χ.

14. Στα χρόνια του
αυτοκράτορα
Θεοδοσίου Α’ η πόλη
μας οχυρώνεται με
τείχη για να
προστατεύεται
καλύτερα από τους
εχθρούς της.

15. Στην κοινωνία της Θεσσαλονίκης
αναπτύσσεται μια νέα αστική
τάξη κρατικών αξιωματούχων που
χτίζουν πολυτελείς, και μεγάλες
επαύλεις. Σε αντίθεση με τους
πλούσιους οι φτωχοί συχνά
ζούσαν σε άθλια σπίτια που
έμοιαζαν με πολυκατοικίες και
είχαν από πέντε ως εννιά
ορόφους. Όσοι ζούσαν σε μικρά
σπιτάκια με ψάθινο ή πέτρινο
δάπεδο ήταν τυχεροί.

16. Ελάχιστα σπίτια έχουν σωθεί από εκείνη την εποχή.
Εξωτερική άποψη. Μυστράς, Οικία
Λάσκαρη.
Έπαυλη Παλαιοκάστρου
4ος – 5ος αιώνας
Στη διασταύρωση Ιασονίδου με Αρριανού, στη Θεσσαλονίκη, ήρθαν στο φως τα
απομεινάρια τριών πλούσιων σπιτιών του 4ου, 5ου και 6ου αιώνα ύστερα από την
κατεδάφιση ενός νεοκλασικού κτιρίου, το οποίο στέγαζε το 34ο Δημοτικό Σχολείο, λόγω των
ζημιών που προκλήθηκαν από τον σεισμό του 1978.

17. Στο άδειο οικόπεδο ξεκίνησαν οι ανασκαφικές εργασίες το 1995.

18. Υπεύθυνη της
ανασκαφής ήταν
η αλησμόνητη
Έλλη
Πελεκανίδου.

19. Λεωφόρος (σημερινή Εγνατία Οδός)
Οι επαύλεις, που ανακαλύφθηκαν, δεν απείχαν πολύ από τον κεντρικό δρόμο της
πόλης μας, τη Λεωφόρο, όπως ονόμαζαν οι Βυζαντινοί τη σημερινή Εγνατία οδό.

20. Λεωφόρος των Βυζαντινών
Via Regia των Ρωμαίων
(εργασίες μετρό)

21. Κήπος
Μαγαζιά
Είσοδος ΠεριστύλιοΑίθριο

22. Αποτελούνταν από πολλά,
μεγάλα δωμάτια, λουτρό και
αποθηκευτικούς χώρους,
χτισμένα γύρω από μια
εσωτερική αυλή, το αίθριο.

23. Τοιχογραφίες με όμορφα χρώματα στόλιζαν τους τοίχους και στα
δάπεδα είχαν στρώσει μαρμαροθετήματα και ψηφιδωτά.

24. Μαρμαροθετήματα

25. Ψηφιδωτά δάπεδα

26. Οι τοίχοι ήταν χτισμένοι με πέτρες και πλίνθους.

27. Τα μαρμάρινα κατώφλια τους είχαν ξύλινες πόρτες. Σ΄ ένα από αυτά ο
ευλαβής ιδιοκτήτης χάραξε έναν σταυρό, όπως βάφουμε σήμερα με τον
καπνό της αναστάσιμης λαμπάδας το ανώφλι του σπιτιού μας.

28. Την πολυτελέστερη διακόσμηση την κρατούσαν για το τρικλίνιο, το σαλόνι της
βυζαντινής εποχής. Ήταν χώρος υποδοχής και συμποσίων. Ονομάστηκε τρικλίνιο από
τα τρία ανάκλιντρα, που είχε στο αψιδωτό τμήμα του, όπου κάθονταν στα γεύματα οι
επίσημοι επισκέπτες. Αυτά ήταν τοποθετημένα γύρω από ένα τραπέζι. Οι άλλοι
καλεσμένοι κάθονταν σε κλίνες και τραπέζια που βρίσκονταν στον υπόλοιπο χώρο.

29. Το δάπεδό του ήταν στρωμένο με μεγάλα κομμάτια μαρμάρινων
ψηφίδων που λέγονταν λατύπες.

30. Στον αρχαιολογικό μας χώρο υπάρχει και κάτι μοναδικό στην Ελλάδα.
Παρόμοιο έχει βρεθεί μόνο στην Πάφο, στην Κύπρο.

31. Πρόκειται για ένα ενυδρείο με εσοχές, που εξυπηρετούσαν την ωοτοκία των
ψαριών. Έτσι οι πλούσιοι ιδιοκτήτες του σπιτιού είχαν πάντα το φρέσκο
ψαράκι τους.

32. Για τη Θεσσαλονίκη το τέλος του 6ου και ο 7ος αιώνας αποτελούν
χρόνια δύσκολα και σκοτεινά.

33. Εχθρικές επιδρομές, σεισμοί, επιδημίες και πυρκαγιές, προκάλεσαν αναταραχές
στην πόλη και αναστάτωσαν την ηρεμία και την ευημερία των κατοίκων της.

34. Οι επαύλεις εγκαταλείπονται ή καταστρέφονται και στη θέση τους
δημιουργούνται μικρότερα σπίτια με τη χρήση των παλιών υλικών. Τα μεγάλα
δωμάτια χωρίζονται σε μικρότερα για να χωρέσουν περισσότερες οικογένειες.

35. Ανοίγονται αγωγοί και πηγάδια για εργαστηριακή χρήση και κυρίως για τη
βαφή υφασμάτων, τέχνη που αναπτύχθηκε πολύ στη Θεσσαλονίκη.

39. Εργαστήριο βαφής υφασμάτων

40. Η περιοχή που βρισκόμαστε θα κρατήσει τον ορθόδοξο, ελληνικό
χαρακτήρα της…

41. Άγιος Δημήτριος

43. Άγιος Παντελεήμονας

44. Άγιος Νικόλαος Ορφανός

45. … και μετά την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς το
1430.

46. Στον 18ο και 19ο αιώνα αναπτύχθηκαν οι οικογένειες των Ελλήνων
εμπόρων οι οποίες μαζί με την Εκκλησία συνέβαλαν στην ίδρυση
σχολείων.

48. Ένα από αυτά ήταν και η Κεντρική Αστική Σχολή Θεσσαλονίκης, που
ιδρύθηκε σε αυτόν τον χώρο το 1907.

49. Ο θεμέλιος λίθος της βρέθηκε κατά την ανασκαφή.

50. To σχολείο μας, το 34ο ΔΣ Θεσσαλονίκης, λειτουργεί από το 2006…

51. …και είναι χτισμένο πάνω από τα αρχαιολογικά ευρήματα που
παρουσιάστηκαν παραπάνω.

52. Εργάτες, ειδικευμένοι τεχνίτες, αρχαιολόγοι, μηχανικοί και αρχιτέκτονες
δούλεψαν με στόχο το σχολικό κτίριο να πλαισιώνει λειτουργικά τις
αρχαιότητες.

56. Έτσι συνδεδεμένα
αρμονικά,
αρχαία και
εκπαίδευση,
παρελθόν και παρόν
να ατενίζουν με
αισιοδοξία το μέλλον.

57. Σας ευχαριστούμε που μας
επισκεφτήκατε!!!