2. Анхны Грекийн олимпийн их наадамд зохиогдож байсан цөөхөн төрлийн
спортын нэг нь усан сэлэлтийн төрөл байсан. 1908 онд Олон Улсын Усан Спортын
холбоо байгуулагдсан бөгөөд 2008 онд 100 жилийн ой болсон.
Энэ хугацаанд усан спорт нь усан сэлэлт, уран сайхны сэлэлт буюу синхрон, усны
бөмбөг буюу поло, усанд үсрэлт гэсэн төрлүүдээр зохиогдох болсон. Дэлхийн
хэмжээнд усан спорт нь өндөр хөгжсөн.
Усанд сэлэлтийн төрөл
Усанд сэлэлт нь дотроо төрөл зайгаараа хэд хэд хуваагддаг.
Үүнд: 1.Өврөөр даллах буюу чөлөөт сэлэлт /Freestyle/
2. Араар даллах /Backstroke/
3. Мэлхий сэлэлт /Breaststroke/
4. Далайн гахай /Butterfly/ гэж хуваагддаг.
5. Холимог сэлэлт /Individual Medley/
Мөн төрөл дотроо зайгаараа хуваагддаг.

3. Бүх төрлийн сэлэлт нь хөл болон гарын өвөрмөц хөдөлгөөн, техникийн
онцлог, сэлэлтийн дүрэмтэй байдаг. Чиглэсэн зорилгоо, эрэмбэ дараатай,
тодорхой сургалт, дасгалжуулалтын явц нь бие хүнд усанд сэлэх чадвар
дадал төлөвшдөг.
Олимпын наадамд оролцдог зай:
1. Өврөөр даллах 50м, 100м, 200м, 400м, 800м, 1500м
2. Араар даллах 100м, 200м
3. Мэлхий сэлэлт 100м, 200м
4. Далайн гахай сэлэлт 100м, 200м
5. Холимог сэлэлт 200м, 400м
6. Буухиа сэлэлт 100м х 4, 200 х 4

6. 2. Мэлхий сэлэлт
Энэ сэлэлтийн төрөл нь хамгийн удаан сэлэлтийн төрөлд
ордог. Сэлэлтийн техникийн хувьд усан доогуур гарын
таталт (гар уснаас гарахгүй) хөлийн тийрэлтийн
ээлжилсэн хөдөлгөөнүүд юм. Мэлхий сэлэлтээр 50, 100,
200 метрийн зайнд голдуу уралддаг. Мэлхий сэлэлтийн
ашигтай тал нь уг сэлэлтээр задгай усанд сэлж байхдаа,
сэлэлтийн чиглэлийг алдахгүй байх, хувцастай сэлэх,
сэлэхдээ ямар нэгэн зүйлээс барих, ямар нэгэн зүйлийг
чирж сэлэхэд уг сэлэлтийн ашиг гардаг. Холын зайнд
мэлхий сэлэлтээр сэлэхэд цуцалт бага байдаг учир хүмүүс
уг сэлэлтээр сэлэх дуртай байдаг

8. 3. Далайн гахай сэлэлт
Эдгээр сэлэлтийн төрлүүд нь олон улсын сэлэлтийн
тэмцээнүүдэд 1953 оноос эхэлж оруулсан. Өнөө үед
далайн гахай сэлэлтээр 50, 100, 200 метрийн зайнд
уралдаж байна. Уг сэлэлт нь мэлхий сэлэлтээс хурдаараа
илүү болохоор усчид илүү үнэлж, энэ төрлийг усан
спортын төрлүүдэд оруулжээ.
Далайн гахай сэлэлтийн үед хоёр гараа уснаас зэрэг
гарган усан дээгүр даллан урдаа буулгана. Гараа даган
цээжин бие, толгой усруу орно. Гараар таталт хийж байх
үед хоёр хөл усан дээр зэрэг цохилно. Эрвээхэй
сэлэлтийн үед хөлийн хөдөлгөөн мэлхий сэлэлтийнх шиг
ажиллана. Уг сэлэлтийг мэлхий сэлэлт, өврөөр даллах
сэлэлт зэргийг сайн сурсны дараа сурч эхэлнэ.

10. Хийсэн Энэрэл.Г 9А анги