1. ไฟฟ้ า ชั้น ม. 3/6
ด.ญ พนาวรรณ โคทอง เลขที่ 24 ม.3/6
ด.ญ. พัชกรณ์ เครื อปลูก เลขที่ 25 ม.3/6
ด.ญ. ภัทราพร ราชบุญยืน เลขที่ 26 ม.3/6

2. วงจรไฟฟาคืออะไร
้
• ในวงจรไฟฟ้ าทัว ๆ ไปจะมีสิ่งที่มาเกี่ยวข้อง 3 อย่าง คือ กระแสไฟฟ้ า
่
แรงดันไฟฟ้ า และความต้านทานไฟฟ้ า กระแสไฟฟ้ าจะไหลไปได้หรื อ
เคลื่อนที่ไปได้จะต้องมีตวนาหรื อสายไฟฟ้ า และจะต้องมีกาลังดันหรื อ
ั
แรงเคลื่อนไฟฟ้ า(V) ดันให้กระแสไฟฟ้ าไหลไป จะมากหรื อน้อยขึ้นอยู่
กับเครื่ องกาเนิดไฟฟ้ า ตัวนา และความต้านทานประกอบกัน วงจรไฟฟ้ า
คือ ทางเดินของไฟฟ้ าเป็ นวง ไฟฟ้ าจะไหลไปตามตัวนาหรื อสายไฟ
จนกระทังไหลกลับตามสายมายัง เครื่ องกาเนิดไฟฟ้ าเป็ นวงครบรอบ คือ
่
ออกจากเครื่ องกาเนิดแล้วกลับมายังเครื่ องกาเนิดอีกครั้งหนึ่ง จนครบ 1
เที่ยว เรี ยกว่า 1 วงจร หรื อ 1 Cycle

3. วงจรไฟฟา แบ่ งออกเป็ น 2 ประเภท คือ
้
• 1. วงจรปิ ด (Closed Circuit) จากรู ปจะเห็น กระแสไฟฟ้ า
ไหลออกจากแหล่งกาเนิด ผ่านไปตามสายไฟ แล้วผ่าน สวิทช์ไฟซึ่งแตะกัน
อยู่ (ภาษาพูดว่าเปิ ดไฟ) แล้วกระแสไฟฟ้ าไหลต่อไปผ่านดวงไฟ แล้วไหล
่
กลับมาที่แหล่งกาเนิดอีกจะ เห็นได้วากระแสไฟฟ้ าสามารถไหลผ่านได้ครบ
วงจร หลอดไฟจึงติด

4. 2. วงจรเปิ ด (Open Circuit) ถ้าดูตามรู ป วงจรเปิ ด ไฟ
จะไม่ติดเพราะว่า ไฟออกจากแหล่งกาเนิดก็จะไหลไปตาม สายพอไปถึง
สวิทช์ซ่ ึ งเปิ ดห่างออกจากกัน (ภาษาพูดว่าปิ ดสวิทช์) ไฟฟ้ าก็จะผ่านไป
ไม่ได้ กระแสไฟฟ้ าไม่สามารถจะไหล ผ่านให้ครบวงจรได้

5. วงจรไฟฟ้ า เป็ นการนาเอาสายไฟฟ้ าหรื อตัวนาไฟฟ้ าที่เป็ น
เส้นทางเดินให้กระแสไฟฟ้ าสามารถไหลผ่านต่อถึงกันได้
นั้นเราเรี ยกว่า วงจรไฟฟ้ า การเคลื่อนที่ของอิเล็กตรอนที่
่
อยูภายในวงจรจะเริ่ มจากแหล่งจ่ายไฟไปยังอุปกรณ์ไฟฟ้ า

6. วงจรไฟฟาประกอบด้ วยส่ วนที่สาคัญ 4 ส่ วนคือ
้
• 1. แหล่งกาเนิดไฟฟา หมายถึง แหล่งจ่ายไฟฟ้ าไปยังวงจรไฟฟ้ า เช่น แบบเตอรี่
้
2. ตัวนาไฟฟา หมายถึง สายไฟฟ้ าหรื อสื่ อที่จะเป็ นตัวนาให้กระแสไฟฟ้ าไหล
้
ผ่านไปยังเครื่ องใช้ไฟฟ้ า ซึ่งต่อระหว่างแหล่งกาเนิดกับเครื่ องใช้ไฟฟ้ า
3. เครื่องใช้ ไฟฟา หมายถึง เครื่ องใช้ที่สามารถเปลี่ยนพลังงานไฟฟ้ าให้เป็ น
้
พลังงานรู ปอื่น ซึ่งจะเรี ยกอีกอย่างหนึ่งว่า โหลด
4. สะพานไฟ (Cut out) หรื อสวิทช์ (Switch) เป็ นตัวตัดและต่อกระแสไฟฟ้ า

7. วงจรไฟฟ้ ากระแสตรง
• การแสดงการต่ อวงจรไฟฟาเบืองต้ นโดยการต่ อแบตเตอรี่ต่อเข้ ากับหลอดไฟ หลอด
้ ้
ไฟฟาสว่ างได้ เพราะว่ ากระแสไฟฟาสามารถไหลได้ ตลอดทั้งวงจรไฟฟาและเมือหลอด
้ ้ ้ ่
ไฟฟาดับก็เพราะว่ ากระแสไฟฟาไม่ สามารถไหลได้ ตลอดทั้งวงจร เนื่องจากสวิตซ์ เปิ ด
้ ้
วงจรไฟฟาอยู่นั่นเอง การต่ อวงจรไฟฟากระแสตรงต้ องต่ อขั้วไฟให้ ถูกต้ องเพราะ
้ ้
อุปกรณ์ ในวงจรดังกล่ าวจะมีข้ัวไฟดังแสดงในรู ป

8. วงจรไฟฟากระสลับ
้
• การต่ อวงจรไฟฟากระแสสลับจะต้ องต่ ออุปกรณ์ ได้ โดยไม่ คานึงถึงขั้วไฟ
้

9. หน่ วยกาลังไฟฟ้ า
• หน่ วยวัดไฟฟาเบืองต้ นทีจาเป็ นจะต้ องรู้ ไว้ ได้ แก่ แรงเคลือนไฟฟา กระแสไฟฟา ความ
้ ้ ่ ่ ้ ้
ต้ านทานไฟฟ้ า กาลังไฟฟา พลังงานไฟฟา ความถี่ แรงม้ า ซึ่งแยกกล่ าวได้ ดังนี้
้ ้

10. แรงเคลือนไฟฟา (Voltage)
่ ้
• แรงเคลือนไฟฟา คือ แรงดันไฟฟาทีเ่ กิดจากการสะสมตัวของประจุไฟฟาระหว่ างจุดสองจุด
่ ้ ้ ้
1. ทาให้ อเิ ล็กตรอนเคลือนทีจากประจุลบไปประจุบวก ทาให้ เกิดกระแสไฟฟาไหลในวงจร
่ ่ ้
2. หรือแรงดันให้ กระแสไฟฟาไหลผ่ านความต้ านทานของวงจร
้
3. แรงเคลือนไฟฟาเป็ นแรงเคลือนจากแหล่งกาเนิดจ่ ายไปยัง load
่ ้ ่
4. ส่ วนแรงดันไฟฟา คือ แรงทีตกคร่ อม (Voltage Drop) ที่ load
้ ่
5. แรงเคลือนไฟฟา และแรงดันไฟฟามีหน่ วยเป็ นโวลต์ ใช้ สัญลักษณ์ เป็ น V คือ หน่ วยที่ใช้
่ ้ ้
เรียกเพือบอก
่

11. ขนาดของแรงดันไฟฟาในบ้ าน อาทิ 220 V หมายถึง ขนาดของแรงดันไฟฟาเท่ ากับ
้ ้
220 โวลท์ (ประเทศไทยก็ใช้ ไฟระบบนี)
้
1,000 ไมโครโวลต์ (µV) = 1 มิลลิโวลต์ (mV)
1,000 มิลลิโวลต์ (mV) = 1 โวลต์ (V)
1,000 โวลต์ (V) = 1 กิโลโวลต์ (kV)

12. กระแสไฟฟา (Current)
้
กระแสไฟฟา คือ อิเล็กตรอนที่เคลือนทีจากอะตอมหนึ่งไปสู่ อกอะตอมหนึ่ง
้ ่ ่ ี
1. เป็ นการเคลือนทีแบบต่ อเนื่องขณะนาเอาวัตถุทมประจุไฟฟาต่ างกันวางไว้ ใกล้ กน
่ ่ ี่ ี ้ ั
2. อิเล็กตรอนจะเคลือนทีจากวัตถุทมประจุไฟฟาลบ ไปยังวัตถุที่มประจุไฟฟาบวก
่ ่ ี่ ี ้ ี ้
3. สั ญลักษณ์ ทใช้ แทนกระแสไฟฟา คือ I
ี่ ้
4. กระแสไฟฟามีหน่ วยวัดเป็ นแอมแปร์ (Ampere) ใช้ สัญลักษณ์ เป็ น A คือ หน่ วยทีใช้ เรียก
้ ่
ปริมาณของ
กระแสไฟฟาทีไหลผ่ านตัวนา หรืออุปกรณ์ ไฟฟา เช่ น 10A หมายถึงปริมาณ
้ ่ ้
กระแสไฟฟาที่ไหลผ่าน 10 แอมป์
้
1,000 ไมโครแอมแปร์ (µA) = 1 มิลลิแอมแปร์ (mA)
1,000 มิลลิแอมแปร์ (mA) = 1 แอมแปร์ (A)

13. กระแสไฟฟา มี 2 ชนิด
้
1. กระแสไฟฟาตรง (Direct Current) หรือฟาตรง คือ ไฟฟ้ าทีมีทศทางการไหลของ
้ ้ ่ ิ
อิเล็กตรอนไปในทิศทางเดียวตลอด ได้ แก่ ถ่ านไฟฉาย, แบตเตอรี่
2. กระแสไฟฟาสลับ (Alternating Current) คือ ไฟฟาที่มีทศทางการไหลของ
้ ้ ิ
อิเล็กตรอนไปในทิศทางเปลียนแปลงซ้าๆ กันตลอดเวลา
่

14. ความต้ านทานไฟฟ้ า (Resistance)
ความต้ านทานไฟฟา คือ วัตถุทต้านการไหลของกระแสไฟฟา ซึ่งจะต้ านการไหล
้ ี่ ้
ของกระแสมากหรือ น้ อยขึนอยู่กบคุณสมบัตของวัตถุน้ันๆ
้ ั ิ
• ถ้ าวัตถุมความต้ านทานมาก กระแสจะผ่ านได้ น้อย
ี
• ถ้ าวัตถุมความต้ านทานน้ อย กระแสจะผ่ านได้ มา
ี
• ความต้ านทานไฟฟา ใช้ สัญลักษณ์ R
้
• ความต้ านทานมีหน่ วยวัดเป็ นโอห์ ม (ohm) สั ญลักษณ์ ทใช้ แทน คือ W
ี่
1,000 โอห์ ม (W) = 1 กิโลโอห์ ม (kW)
1,000 กิโลโอห์ ม (kW) = 1 เมกะโอห์ ม (MW)

15. กาลังไฟฟา (Electric Power)
้
กาลังไฟฟา คือ อัตราการเปลียนแปลงพลังงาน หรืออัตราการทางาน
้ ่
• กาลังไฟฟา ใช้ สัญลักษณ์ P
้
• มีหน่ วยเป็ นวัตต์ (Watt) สัญลักษณ์ ใช้ แทนคือ W หน่ วยวัดกาลังไฟฟาที่เป็ นตัวบอกพลังงานไฟฟาของ
้ ้
อุปกรณ์ หรือเครื่องใช้ ไฟฟา แต่ ละชนิดใช้ ในการทางาน เช่ น หลอดไฟ 100 วัตต์ หมายความว่า หลอดไฟดวงนีกนไฟ
้ ้ิ
100 วัตต์ ต่อชั่วโมง
1,000 มิลลิวตต์ (mW)
ั = 1 วัตต์ (W)
1,000 วัตต์ (W) = 1 กิโลวัตต์ (kW)
1,000 กิโลวัตต์ (kW) = 1 เมกะวัตต์ (MW)
สมการของกาลังไฟฟา (P)
้
P = EI
= I2R
= E2 / R
เมื่อ P คือ กาลังไฟฟา้ มีหน่ วยเป็ นวัตต์
E คือ แรงเคลือนไฟฟา
่ ้ มีหน่ วยเป็ นโวลต์
I คือ กระแสไฟฟา ้ มีหน่ วยเป็ นแอมแปร์
R คือ ความต้ านทานไฟฟา ้ มีหน่ วยเป็ นโอห์ ม

16. พลังงานไฟฟ้ า (Electrical Energy)
• พลังงานไฟฟ้ า คือ กาลังไฟฟ้ าทีนาไปใช้ ในระยะเวลาหนึ่ง
่
• พลังงานไฟฟ้ ามี หน่ วยเป็ นวัตต์ ชั่วโมง หรือยูนิต
• พลังงานไฟฟ้ าวัดได้ ด้วยวัตต์ เอาร์ มเิ ตอร์ หรือกิโลวัตต์ เอาร์ มเิ ตอร์ (KWh Meter) ซึ่งเป็ นมิเตอร์ วด
ั
พลังงานไฟฟ้ าที่ใช้ ตามบ้ าน
1,000 วัตต์ -ชั่วโมง = 1 กิโลวัตต์ -ชั่วโมง
= 1 ยูนิต
สมการของพลังงานไฟฟ้ า
W = Pt
= EIt
เมือ W คือ พลังงานไฟฟ้ า
่ มีหน่ วยเป็ นวัตต์ -ชั่วโมง (Wh )
P คือ กาลังไฟฟ้ า มีหน่ วยเป็ นวัตต์ (W)
E คือ แรงเคลือนไฟฟ้ า ่ มีหน่ วยเป็ นโวลต์ (V)
I คือ กระแสไฟฟ้ า มีหน่ วยเป็ นแอมแปร์ (A)
t คือ เวลา มีหน่ วยเป็ นชั่วโมง (h)

17. จบการนาเสนอค่ ะ !! =)