SlideShare a Scribd company logo
Միջնադարյան հայ
փիլիսոփայություն:Եզնիկ Կողբացի
Հին և միջնադարյան Հայաստանում
զարգացման բարձր աստիճանի է հասել հայ
փիլիսոփայական միտքը: Հայ միջնադարյան
փիլիսոփաներն իրենց
աշխատություններում զարգացրել են մի
շարք կարևոր գաղափարներ` զգայորեն
ընկալվող առարկաների առաջնության և
զգայությունների դերի, բնության
երևույթների հակասությունների ժամանակ
և տարածության ծագման և ոչնչացման և
փիլիսոփայական խնդիրների վերաբերյալ:
Աշխատություններում հանդիպում են բնության
երևույթների և նրանց ճանաչողությանը
վերաբերող բազմաթիվ մտքերի: 5-րդ դարի
փիլիսոփայության ականավոր ներկայացուցիչ
Եզնիկ Կողբացու “Եղծ աղանդոց”
աշխատությունն առաջին ինքնուրույն
փիլիսոփայական երկն է` գրված հայոց գրերի
գյուտից հետո:
ԵԶՆԻԿ ԿՈՂԲԱՑԻ(մոտ 380, գ.Կողբ–
450), հայ փիլիսոփա, թարգմանիչ,
հասարակական–եկեղացական
գործիչ։Սովորել է Եդեսիայում,ապա
Կոստանդնուպոլսում:Եղել է Մեսրոպ
Մաշտոցի աշակերտներից մեկը։
Մասնակցել է Աստվածաշնչի և այլ
երկերի թարգմանությանը։
Նա ժխտում է սնահավատությունը,
ճակատագրապաշտությունը,
աստղագուշակությունը,
հեթանոսությունից հավատալիքները
:Ըստ նրա աշխարհը ճանաչվում է
զգայության ու բանականության
միջոցով։Զգայությամբ մարդն ընկալում
է նյութական աշխարհը,
բանականությամբ սահմանում է այն և
որոշում իր գործողությունները,
վարվելակերպը։
Հետևաբար, բանականությունը,
զգայության համեմատությամբ
ճանաչողության բարձր ձև է։ Սակայն,
զգայությունից և բանականությունից
բացի, մարդուն հատուկ է նաև բնազդը։
Մտածելու ունակությունը կորցնելու
դեպքում մարդը բացառապես գործում է
բնազդով։Եզնիկ Կողբացին պաշտպանել
է չորս տարրի ուսմունքը. ըստ նրա,
բնությունը կազմված է աստծու ստեղծած
չորս տարրերից՝ կրակից, օդից, ջրից և
հողից։
Մարտիրոսյան Քնարիկ 10-4 դասարան
       www.wikipedia.org

More Related Content

Viewers also liked

Masters of SlideShare
Masters of SlideShareMasters of SlideShare
Masters of SlideShare
Kapost
 
STOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to Slideshare
STOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to SlideshareSTOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to Slideshare
STOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to Slideshare
Empowered Presentations
 
You Suck At PowerPoint!
You Suck At PowerPoint!You Suck At PowerPoint!
You Suck At PowerPoint!
Jesse Desjardins - @jessedee
 
10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization
10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization
10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization
Oneupweb
 
How To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content Marketing
How To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content MarketingHow To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content Marketing
How To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content Marketing
Content Marketing Institute
 
A Guide to SlideShare Analytics - Excerpts from Hubspot's Step by Step Guide ...
A Guide to SlideShare Analytics - Excerpts from Hubspot's Step by Step Guide ...A Guide to SlideShare Analytics - Excerpts from Hubspot's Step by Step Guide ...
A Guide to SlideShare Analytics - Excerpts from Hubspot's Step by Step Guide ...
SlideShare
 
How to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & TricksHow to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
SlideShare
 
Getting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShareGetting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShare
SlideShare
 

Viewers also liked (8)

Masters of SlideShare
Masters of SlideShareMasters of SlideShare
Masters of SlideShare
 
STOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to Slideshare
STOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to SlideshareSTOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to Slideshare
STOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to Slideshare
 
You Suck At PowerPoint!
You Suck At PowerPoint!You Suck At PowerPoint!
You Suck At PowerPoint!
 
10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization
10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization
10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization
 
How To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content Marketing
How To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content MarketingHow To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content Marketing
How To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content Marketing
 
A Guide to SlideShare Analytics - Excerpts from Hubspot's Step by Step Guide ...
A Guide to SlideShare Analytics - Excerpts from Hubspot's Step by Step Guide ...A Guide to SlideShare Analytics - Excerpts from Hubspot's Step by Step Guide ...
A Guide to SlideShare Analytics - Excerpts from Hubspot's Step by Step Guide ...
 
How to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & TricksHow to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
 
Getting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShareGetting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShare
 

Similar to Միջնադարյան հայ փիլիսոփայություն

Միջնադարյան հայ փիլիսոփայություն
Միջնադարյան հայ փիլիսոփայությունՄիջնադարյան հայ փիլիսոփայություն
Միջնադարյան հայ փիլիսոփայություն
Qnarik98
 
Միաբանության գործիչներ
Միաբանության գործիչներ Միաբանության գործիչներ
Միաբանության գործիչներ
George Tevosyan
 
Հելլենիստական մշակույթ.pptx
Հելլենիստական մշակույթ.pptxՀելլենիստական մշակույթ.pptx
Հելլենիստական մշակույթ.pptx
AnnaAlaverdyan4
 
Mayreni 18.10.2016
Mayreni 18.10.2016Mayreni 18.10.2016
Mayreni 18.10.2016
tun200427
 
թարգմանչաց տոն
թարգմանչաց տոնթարգմանչաց տոն
թարգմանչաց տոն
Lilit Sahakyan
 

Similar to Միջնադարյան հայ փիլիսոփայություն (7)

Միջնադարյան հայ փիլիսոփայություն
Միջնադարյան հայ փիլիսոփայությունՄիջնադարյան հայ փիլիսոփայություն
Միջնադարյան հայ փիլիսոփայություն
 
Անիմիզմ
ԱնիմիզմԱնիմիզմ
Անիմիզմ
 
Միաբանության գործիչներ
Միաբանության գործիչներ Միաբանության գործիչներ
Միաբանության գործիչներ
 
Հելլենիստական մշակույթ.pptx
Հելլենիստական մշակույթ.pptxՀելլենիստական մշակույթ.pptx
Հելլենիստական մշակույթ.pptx
 
Mayreni 18.10.2016
Mayreni 18.10.2016Mayreni 18.10.2016
Mayreni 18.10.2016
 
թարգմանչաց տոն
թարգմանչաց տոնթարգմանչաց տոն
թարգմանչաց տոն
 
Frensis bekon Lia
Frensis bekon LiaFrensis bekon Lia
Frensis bekon Lia
 

More from susannachalikyan

english
englishenglish
գոյության կռիվ
գոյության կռիվգոյության կռիվ
գոյության կռիվsusannachalikyan
 
բնական ընտրություն
բնական ընտրությունբնական ընտրություն
բնական ընտրությունsusannachalikyan
 
վճռաբեկ դատարան (անհատական աշխատանք)
վճռաբեկ դատարան (անհատական աշխատանք)վճռաբեկ դատարան (անհատական աշխատանք)
վճռաբեկ դատարան (անհատական աշխատանք)susannachalikyan
 
Մոլեկուլային-կինետիկ տեսություն
Մոլեկուլային-կինետիկ տեսություն Մոլեկուլային-կինետիկ տեսություն
Մոլեկուլային-կինետիկ տեսություն susannachalikyan
 
անտոնիս վան դեյք
անտոնիս վան դեյք անտոնիս վան դեյք
անտոնիս վան դեյք susannachalikyan
 
ածուխ. նավթ. գազ
ածուխ. նավթ. գազածուխ. նավթ. գազ
ածուխ. նավթ. գազ
susannachalikyan
 

More from susannachalikyan (20)

եղիշե չարենց
եղիշե չարենցեղիշե չարենց
եղիշե չարենց
 
english
englishenglish
english
 
երվանդ քոչար
երվանդ քոչարերվանդ քոչար
երվանդ քոչար
 
Global
GlobalGlobal
Global
 
գոյության կռիվ
գոյության կռիվգոյության կռիվ
գոյության կռիվ
 
Գալակտոզեմիա
ԳալակտոզեմիաԳալակտոզեմիա
Գալակտոզեմիա
 
Գալակտոզեմիա
Գալակտոզեմիա Գալակտոզեմիա
Գալակտոզեմիա
 
բնական ընտրություն
բնական ընտրությունբնական ընտրություն
բնական ընտրություն
 
վճռաբեկ դատարան (անհատական աշխատանք)
վճռաբեկ դատարան (անհատական աշխատանք)վճռաբեկ դատարան (անհատական աշխատանք)
վճռաբեկ դատարան (անհատական աշխատանք)
 
Հեմոֆիլիա...
Հեմոֆիլիա...Հեմոֆիլիա...
Հեմոֆիլիա...
 
Մոլեկուլային-կինետիկ տեսություն
Մոլեկուլային-կինետիկ տեսություն Մոլեկուլային-կինետիկ տեսություն
Մոլեկուլային-կինետիկ տեսություն
 
Կարավաջո
Կարավաջո Կարավաջո
Կարավաջո
 
անտոնիս վան դեյք
անտոնիս վան դեյք անտոնիս վան դեյք
անտոնիս վան դեյք
 
տոնավաճառներ
տոնավաճառներտոնավաճառներ
տոնավաճառներ
 
միտոզ
միտոզմիտոզ
միտոզ
 
ամն դոլար
ամն դոլարամն դոլար
ամն դոլար
 
սրտի արատ
սրտի արատսրտի արատ
սրտի արատ
 
Ekologia
EkologiaEkologia
Ekologia
 
ածուխ. նավթ. գազ
ածուխ. նավթ. գազածուխ. նավթ. գազ
ածուխ. նավթ. գազ
 
մշակույթ
մշակույթմշակույթ
մշակույթ
 

Միջնադարյան հայ փիլիսոփայություն

  • 2. Հին և միջնադարյան Հայաստանում զարգացման բարձր աստիճանի է հասել հայ փիլիսոփայական միտքը: Հայ միջնադարյան փիլիսոփաներն իրենց աշխատություններում զարգացրել են մի շարք կարևոր գաղափարներ` զգայորեն ընկալվող առարկաների առաջնության և զգայությունների դերի, բնության երևույթների հակասությունների ժամանակ և տարածության ծագման և ոչնչացման և փիլիսոփայական խնդիրների վերաբերյալ:
  • 3. Աշխատություններում հանդիպում են բնության երևույթների և նրանց ճանաչողությանը վերաբերող բազմաթիվ մտքերի: 5-րդ դարի փիլիսոփայության ականավոր ներկայացուցիչ Եզնիկ Կողբացու “Եղծ աղանդոց” աշխատությունն առաջին ինքնուրույն փիլիսոփայական երկն է` գրված հայոց գրերի գյուտից հետո:
  • 4. ԵԶՆԻԿ ԿՈՂԲԱՑԻ(մոտ 380, գ.Կողբ– 450), հայ փիլիսոփա, թարգմանիչ, հասարակական–եկեղացական գործիչ։Սովորել է Եդեսիայում,ապա Կոստանդնուպոլսում:Եղել է Մեսրոպ Մաշտոցի աշակերտներից մեկը։ Մասնակցել է Աստվածաշնչի և այլ երկերի թարգմանությանը։
  • 5. Նա ժխտում է սնահավատությունը, ճակատագրապաշտությունը, աստղագուշակությունը, հեթանոսությունից հավատալիքները :Ըստ նրա աշխարհը ճանաչվում է զգայության ու բանականության միջոցով։Զգայությամբ մարդն ընկալում է նյութական աշխարհը, բանականությամբ սահմանում է այն և որոշում իր գործողությունները, վարվելակերպը։
  • 6. Հետևաբար, բանականությունը, զգայության համեմատությամբ ճանաչողության բարձր ձև է։ Սակայն, զգայությունից և բանականությունից բացի, մարդուն հատուկ է նաև բնազդը։ Մտածելու ունակությունը կորցնելու դեպքում մարդը բացառապես գործում է բնազդով։Եզնիկ Կողբացին պաշտպանել է չորս տարրի ուսմունքը. ըստ նրա, բնությունը կազմված է աստծու ստեղծած չորս տարրերից՝ կրակից, օդից, ջրից և հողից։
  • 7. Մարտիրոսյան Քնարիկ 10-4 դասարան www.wikipedia.org