Փիլիսոփայություն

1. Միջնադարյան հայ
փիլիսոփայություն:Եզնիկ Կողբացի

2. Հին և միջնադարյան Հայաստանում
զարգացման բարձր աստիճանի է հասել հայ
փիլիսոփայական միտքը: Հայ միջնադարյան
փիլիսոփաներն իրենց
աշխատություններում զարգացրել են մի
շարք կարևոր գաղափարներ` զգայորեն
ընկալվող առարկաների առաջնության և
զգայությունների դերի, բնության
երևույթների հակասությունների ժամանակ
և տարածության ծագման և ոչնչացման և
փիլիսոփայական խնդիրների վերաբերյալ:

3. Աշխատություններում հանդիպում են բնության
երևույթների և նրանց ճանաչողությանը
վերաբերող բազմաթիվ մտքերի: 5-րդ դարի
փիլիսոփայության ականավոր ներկայացուցիչ
Եզնիկ Կողբացու “Եղծ աղանդոց”
աշխատությունն առաջին ինքնուրույն
փիլիսոփայական երկն է` գրված հայոց գրերի
գյուտից հետո:

4. ԵԶՆԻԿ ԿՈՂԲԱՑԻ(մոտ 380, գ.Կողբ–
450), հայ
փիլիսոփա, թարգմանիչ, հասարակա
կան–եկեղացական գործիչ։Սովորել է
Եդեսիայում,ապա
Կոստանդնուպոլսում:Եղել է Մեսրոպ
Մաշտոցի աշակերտներից մեկը։
Մասնակցել է Աստվածաշնչի և այլ
երկերի թարգմանությանը։

5. Նա ժխտում է
սնահավատությունը, ճակատագրապաշ
տությունը, աստղագուշակությունը, հեթ
անոսությունից հավատալիքները :Ըստ
նրա աշխարհը ճանաչվում է զգայության
ու բանականության միջոցով։
Զգայությամբ մարդն ընկալում է
նյութական
աշխարհը, բանականությամբ
սահմանում է այն և որոշում իր
գործողությունները, վարվելակերպը։

6. Հետևաբար, բանականությունը,
զգայության համեմատությամբ
ճանաչողության բարձր ձև է։ Սակայն,
զգայությունից և բանականությունից
բացի, մարդուն հատուկ է նաև բնազդը։
Մտածելու ունակությունը կորցնելու
դեպքում մարդը բացառապես գործում է
բնազդով։ Եզնիկ Կողբացին պաշտպանել
է չորս տարրի ուսմունքը. ըստ նրա,
բնությունը կազմված է աստծու ստեղծած
չորս տարրերից՝ կրակից, օդից, ջրից և
հողից։

7. Մարտիրոսյան Քնարիկ 10-4 դասարան
www.wikipedia.org