2. Сонце
Сонцето е највпечатливоит објект во Сончевиот Систем. Како
најголем објект, тој содржи околу 98% од вкупната маса на
системот. Сто и девет Земји би можеле да се наредат долж
дијаметарот на сончевиот диск, а внатрешноста би собрала
1,3 милиони Земји. Сончевиот надворешен видлив слој е
наречен фотосфера и има температура од 6000°С. Овој слој
е шарен заради турбулентните ерупции на енергија на
површината.Сончевата енергија се создава длабоко во
јадрото на Сонцето. Тука заради огромните температури
(15.000.000°С) и притисоци (340 милијарди пати поголем од
воздушниот притисок на морско ниво на Земјата)
започнуваат нуклеарните реакции.
3. Сонце
➲ Секоја секунда 700
милиони тони водород
се претвораат во
хелиумов "пепел".Во
процесот се ослободува
5 милиони тони чиста
енергија, затоа како
одминува времето
Сонцето станува се
полесно и полесно.
➲ Сонцето веројатно е
активно веќе 4,6
милијарди години, а има
доволно гориво за уште
околу 5 милијарди.
4. Планети
Орбитите на сите планети се елипси со Сонцето во едниот од
фокусите. Кај сите планети елипсите речиси се кружници,
освен Меркур и Плутон кои имаат многу издолжени елипси.
Кога би погледнале од над северниот пол на Сонцето,
планетите орбитираат во насока обратна од движењето на
часовникот. Планетите орбитираат речиси на иста рамнина
наречена еклиптика, рамнина дефинирана од орбитата на
Земјата. Еклиптиката е наклоната за околу 7 степени од
рамнината на Сончевиот екватор. Плутон единствено е
исклучок. Рамнината на која што тој орбитита е наведена 18
степени во однос на еклиптиката. Заради тоа, во дел од
својата орбита Плутон е поблизу до Сонцето од Нептун.
5. Планети
За да ја добиеме вистинската слика на димензионалниот изглед на Соцето
и планетите ќе ја направиме следната аналогија (вистинските димензии
ќе ги поделиме со милијарда): така, Сонцето би било топка со
дијаметар од 1,5m, а Земјата со пречник од 1,3cm и би орбитирала
околу Сонцето на растојание од 150m. Месечината би била на 30тина
сантиметри од Земјата, а Јупитер со своите 15cm би орбитирал на 780m
од Сонцето. Сатурн, со големина на портокал, би орбитирал на двојно
поголемо растојание, односно на 1,5km, а Уран и Нептун (со големина
на лимони) на 3, односно 4,5 киломери. Во оваа аналогија човекот би
бил со големина на атом, а најблиската ѕвезда, Проксима Кентаур, би
била оддалечена 40000km.
7. Комети
За разлика од другите мали тела во Сончевиот Систем, кометите се
познати уште во антиката. Постојат стари кинески записи за Халеевата
комета кои датираат од 240година пред нашата ера.
Кометите се мали и кревки тела со неправилен облик составени од
мешавина на неиспарливи делови и замрзнати гасови. Имаат изразена
елипсоидна орбита која наизменично ги носи близу до Сонцето и
далеку во празниот простор, често и зад орбитата на Плутон.
Структурата на кометите е многу разновидна и динамична, но сите
создаваат околу себе облак од дифузен материјал, наречен кома, која
расте во големина и осветленост како што кометата се приближува до
Сонцето. Вообичаено, малото светло јадро, помалку од 10 km во
дијаметар, е видливо во средината на комата. Комата и јадрото заедно
ја сочинуваат главата на кометата.
8. Комети
Како што се приближува до Сонцето, се создаваат огромни
опашки од луминисцентен материјал кој се протега со
милиони километри од главата во насока спротивна од
Сонцето. Кога е далеку од Сонцето, јадрото е многу ладно,
поради што тоа е замрзнато. Во оваа фаза кометите некогаш
се нарекуваат „валкани санти мраз“ или „валкани снежни
топки“, бидејќи над половина од составот им е мраз. Кога
кометата се приближува на неколку астрономски едниници
од Сонцето, површината на јадрото започнува да се загрева
и испарливите материјали започнуваат да испаруваат.
Испарените молекули со себе носат мали цврсти честички
формирајќи ја комата на кометата од гасови и прашина.
10. Метеори
„Ѕвездата која паѓа“ или метеор се појавува кога ситно тело од
Сончевиот Систем влегува во земјината атмосфера и се загрева до
точка каде испушта светлечка трага. Пред тој момент, таквото тело се
движело во интерпланетарниот простор и ние го нарекуваме
метеороид. Кога влегуваат во земјината горна атмосфера,
метеороидите се судираат со околните атоми и молекули и се причина
за јонизација на атмосферските состојки. Во исто време нивната
површина се загрева, делумно се топи и растргнува од површината
(процес наречен аблација). Значи, велиме кинетичката енергија на
метеороидот се претвора во комбинација на возбудување,
ексцитација, на блиската атмосфера и аблација на метеороидната
материја. Создадените јони емитираат светлина кога се
рекомбинираат. Тоа е главна причина на видливата појава наречена
метеор. Метеорите што ги набљудуваме се исклучиво појава во
нашата Земјина атмосфера но со потекло надвор од неа.
11. Метеори
Светлечката трага на метеорот нормално започува на висина од 110 km. Во
повеќето случаји трагата завршува на 80 km од земјината површина. Значи
секој метеор е некаде околу 100 km од посматрачот. Кога метеороидот се
аблатира, јоните и електроните брзо се мешаат заедно, велиме
дифундираат, во цилиндричен столб. Почетниот радиус на таквиот столб
зависи од густината на воздухот, т.е., од висината во атмосферата. На
пример, густината на воздухот на висина од 110 km е за десет пати помала
од онаа на 95 km, тогаш почетните радиуси на столбовите на 110 km се
неколку метри, додека на 90 km е помала од 1 m (види табела 1 и табела 2).
Јачината на светлината на метеорот (магнитуда) силно зависи од брзината
на влегување во атмосферата, а на следната табела прикажана е груба
претстава за големината и масата на метеоридот кој е причина за метеорот
со соодветна магнитуда.
