ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนอัน
- 2. ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนฯ วามเป็นย์มาษาการพัฒนาฯ แห่งแรก
ประวัตอีิคนับเป็นศูนนศึกษาการพัฒนาที่ถือเป็น
เป็นศู ศึก
ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2522 กทั้ง ย์
ตัวอย่างของการพัฒนาตามแนวเกษตรยั่งยืน (Sustainable
Agriculture) แห่งหนึ่ง มีพื้นที่ดาเนินการจานวน 1,895 ไร่ ประกอบด้วย
พื้นที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อน ฯ จานวน 1,240 ไร่ และพื้นที่โครงการ
ส่วนพระองค์เขาหินซ้อนฯ จานวน 655 ไร่ ดาเนินการพัฒนาทางด้านการเกษตร
อย่างสมบูรณ์แบบ โดยเน้นการปรับปรุงและฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติของดิน
และน้าให้มีความสมบูรณ์ เนื่องจากสภาพพื้นที่แห่งนี้มีการตัดไม้ แล้วปลูกพืชไร่
เช่น ข้าวโพด และมันสาปะหลัง ทาให้ดินจืด และเสื่อมคุณภาพจนกลายเป็นดิน
ทราย ในฤดูแล้วจะมีการชะล้าง เนื่องจากลมพัด (Wind erosion) ในฤดู
ฝนจะมีการชะล้างเนื่องจากน้าเซาะ (Water erosion) ทาให้หน้าดินถูก
ทาลายไม่สามารถใช้ประโยชน์ได้
- 3. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานพระราชดาริให้ทาการฟื้นฟู
สภาพของดิน เพื่อให้เกษตรกรสามารถนาไปใช้ในการประกอบอาชีพได้อย่าง
ยั่งยืน โดยใช้วิชาการในหลายๆ ด้าน ประกอบกันเป็นการดาเนินการแก้ไขใน
ลักษณะผสมผสานของหลายๆ หน่วยงานแบบบูรณาการ โดยดาเนินการพัฒนา
ด้านต่างๆ อาทิ การพัฒนาปรับปรุงดินโดยใช้ปุ๋ยพืชสด และการปลูกพืชตระกูล
ถั่วเป็นพืชแซม การป้องกันศัตรูพืชโดยวิธีธรรมชาติ การศึกษาความเหมาะสม
ของการใช้ประโยชน์ที่ดินในการปลูกไม้ผล การฟื้นฟูสภาพป่า การบารุงพันธุ์ไม้
เดิม ไม้มีค่าหายาก และไม้มีค่าทางเศรษฐกิจ การจัดทาสวนสมุนไพร การ
รวบรวมพันธุ์ไม้ป่าหายากในภาคตะวันออก การสาธิตการเพาะเลี้ยงสัตว์น้าใน
กระชัง การสาธิตการเพาะเลี้ยงพันธุ์ปลาสวยงาม ซึ่งราษฎรสามารถนาไป
ประกอบอาชีพเป็นรายได้เสริม นอกเหนือจากการทาการเกษตร รวมทั้งแนะนา
ส่งเสริมระบบสหกรณ์ให้แก่เกษตรกร การให้บริการสีข้าว ฝึกอบรมการแปรรูป
ผลผลิตเพื่อจาหน่าย อันจะทาให้เกษตรกรมีรายได้ที่มั่นคงสมบูรณ์ต่อไป
- 4. การดาเนินงานภายในศูนย์
ในการดาเนินงานของศูนย์ศึกษาแห่งนี้ มีลักษณะการดาเนินงานแบบ
ผสมผสาน มีหน่วยงานต่างๆรวมกันดาเนินงานในพื้นที่ ได้แก่ กรมวิชาการ
เกษตร กรมส่งเสริมการสหกรณ์ กรมส่งเสริมการเกษตร กรมป่าไม้ กรม
ประมง กรมปศุสัตว์ กรมชลประทาน กรมพัฒนาชุมชน กรมโยธาธิการ
วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีฉะเชิงเทรา และมีหน่วยงานนอกศูนย์ฯ
ตลอดจนภาคเอกชน สนับสนุนการดาเนินการอีกมาก โดยมีกรมพัฒนา
ที่ดิน เป็นหน่วยงานหลักประสานการดาเนินการ และบริหารงานโดย
คณะกรรมการ คณะทางานต่างๆ ทั้งในระดับส่วนกลาง ระดับจังหวัด และ
ระดับอาเภอ
- 5. พื้นที่ดาเนินงาน
• ๑. พื้นที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนฯ อาเภอพนมสารคาม จังหวัด
ฉะเชิงเทรา มีเนื้อที่ ประมาณ 1,250 ไร่
• ๒. โครงการส่วนพระองค์เขาหินซ้อนฯ อาเภอพนมสารคาม จังหวัด
ฉะเชิงเทรา มีเนื้อที่ 655 ไร่
• ๓. หมู่บ้านรอบศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนฯ พื้นที่ลุ่มน้าโจน จานวน
15 หมู่บ้านในเขตตาบลเขาหินซ้อน และตาบลเกาะขนุน มีเนื้อที่ประมาณ
113,214 ไร่
• ๔. พื้นที่ราษฎรน้อมเกล้าฯ ถวาย บริเวณตาบลบ้านซ่องและตาบลเขาหิน
ซ้อน อาเภอพนมสาร คาม มีเนื้อที่ 33 ไร่
• ๕. โครงการพัฒนาพื้นที่บริเวณเขาชะโงก จังหวัดนครนายก มีเนื้อที่ประมาณ
23,157 ไร่
- 7. หน่วยงานที่รับผิดชอบ
• กรมชลประทาน
• กรมวิชาการเกษตร
• กรมที่ดิน
• กรมป่าไม้
• กรมส่งเสริมการเกษตร
• กรมส่งเสริมสหกรณ์
• กรมประมง
• ตารวจตระเวนชายแดน
- 8. • กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม
• กรมปศุสัตว์
• กระทรวงสาธารณสุข
• จังหวัดฉะเชิงเทรา
• กรมพัฒนาที่ดิน
• กรมการพัฒนาชุมชน
• กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
• สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย
- 9. ที่ตั้ง-ติดต่อ
ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อน อันเนื่องมาจากพระราชดาริ ตั้งอยู่
ณ ตาบลเขาหินซ้อน อาเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา ห่างจาก
กรุงเทพมหานครประมาณ 100กิโลเมตร ทางทิศตะวันออก อยู่บนฝั่งขวา
ของถนนฉะเชิงเทรา -กบินทร์บุรี ตามทางหลวงแผ่นดินสาย304 ห่างจาก
ที่ว่าการอาเภอพนมสารคาม ประมาณ 15 กิโลเมตร
โทรศัพท์ 0-3859-9105-6 โทรสาร 0-3859-9117
- 11. จัดทาโดย
นางสาว สุภานัน ดวงกมล เลขที่ 35
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 / 10
เสนอ
อาจารย์ อารีย์ บุญรักษา
ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2555
โรงเรียนจอมสุรางอุปถัมภ์
