1. เศรษฐกิจ พอ
เพีย ง

2. “เศรษฐกิจ พอเพีย ง”
• เป็น ปรัช ญาที่พ ระบาทสมเด็จ
พระเจ้า อยู่ห ัว ทรงมีพ ระราชดำา รัส
ชี้แ นะแนวทางการดำา เนิน ชีว ิต แก่
พสกนิก รชาวไทยมาโดยตลอดนาน
กว่า 25 ปี ตั้ง แต่ก ่อ นวิก ฤติก ารณ์ท าง
เศรษฐกิจ และเมื่อ ภายหลัง ได้ท รง
เน้น ยำ้า แนวทางการแก้ไ ขเพื่อ ให้
รอดพ้น และสามารถดำา รงอยู่ไ ด้อ ย่า ง

3. " เศรษฐกิจ พอเพีย ง แปลว่า Sufficiency
Economy
… คำา ว่า Sufficiency Economy นี้ไ ม่ม ีใ น
ตำา ราเศรษฐกิจ จะมีไ ด้อ ย่า งไร เพราะว่า
เป็น ทฤษฎีใ หม่
… Sufficiency Economy นั้น ไม่ม ใ นี
ตำา รา
เพราะหมายความว่า เรามีค วามคิด ใหม่ …
และโดยที่ท ่า นผู้เ ชี่ย วชาญสนใจ ก็
หมายความว่า
เราก็ส ามารถที่จ ะไปปรับ ปรุง หรือ ไปใช้
หลัก การ

4. • " อัน นี้เ คยบอกว่า ความพอเพีย งนี้
ไม่ไ ด้ห มายความว่า
ทุก ครอบครัว จะต้อ งผลิต อาหาร
ของตัว
จะต้อ งทอผ้า ใส่เ อง อย่า งนั้น มัน
เกิน ไป
แต่ว ่า ในหมู่บ ้า นหรือ ในอำา เภอ จะ
ต้อ งมีค วามพอเพีย งพอสมควร
บางสิ่ง บางอย่า งที่ผ ลิต ได้ม ากกว่า
ความต้อ งการ ก็ข ายได้

5. ปรัช ญาของเศรษฐกิจ พอ
เพีย ง
• เศรษฐกิจ พอเพีย ง เป็น ปรัช ญาชี้
ถึง แนวการดำา รงอยู่แ ละปฏิบ ัต ิต น
ของประชาชนในทุก ระดับ ตั้ง แต่
ระดับ ครอบครัว ระดับ ชุม ชน
จนถึง ระดับ รัฐ ทัง ในการพัฒ นา
้
และบริห ารประเทศให้ด ำา เนิน ไป
ใน ทางสายกลาง โดยเฉพาะการ
พัฒ นาเศรษฐกิจ เพื่อ ให้ก ้า วทัน ต่อ

6. ความพอเพีย ง
ความพอเพีย งจะต้อ งประกอบด้ว ย
3 คุณ ลัก ษณะ คือ
• ความพอประมาณ
• ความมีเ หตุผ ล
• การมีภ ูม ิค ุ้ม กัน ในตัว ทีด ี
่
+ 2 เงื่อ นไข
-ความรอบรู้

7. มีภูมคุ้มกันใน
ิ
ตัวที่ดี
มี ความพอ
เหตุผ ล ประมาณ
เงือ นไขความรู้ + เงื่อ นไขคุณ ธรรม
่
(รอบรู้ รอบคอบ ระมัด ระวัง ) (ซือ สัต ย์
่

8. • ความพอประมาณ หมายถึง
ความพอดีท ไ ม่น ้อ ยเกิน ไป
ี่
และไม่ม ากเกิน ไปโดยไม่
เบีย ดเบีย นตนเองและผู้อ นื่
เช่น การผลิต และการ
บริโ ภคทีอ ยู่ใ นระดับ พอ
่
ประมาณ

9. • ความมีเ หตุผ ล หมายถึง การ
ตัด สิน ใจเกี่ย วกับ ระดับ ของ
ความพอเพีย งนั้น จะต้อ งเป็น
ไปอย่า งมีเ หตุผ ลโดยพิจ ารณา
จากเหตุป ัจ จัย ที่เ กี่ย วข้อ ง
ตลอดจนคำา นึง ถึง ผลที่ค าดว่า
จะเกิด ขึ้น จากการกระทำา นั้น ๆ

10. • การมีภ ูม ิค ุ้ม กัน ที่ด ีใ นตัว
หมายถึง การเตรีย มตัว ให้
พร้อ มรับ ผลกระทบและการ
เปลี่ย นแปลงด้า นต่า ง ๆ ที่จ ะ
เกิด ขึ้น โดยคำา นึง ถึง ความเป็น
ไปได้ข องสถานการณ์ ต่า ง ๆ
ที่ค าดว่า จะเกิด ขึ้น ในอนาคต

11. 2 เงื่อนไข
• เงื่อ นไขความรู้ ประกอบด้ว ย ความ
รอบรู้เ กี่ย วกับ วิช าการต่า ง ๆ ที่
เกี่ย วข้อ งอย่า งรอบด้า น ความ
รอบคอบที่จ ะนำา ความรู้เ หล่า นั้น มา
พิจ ารณาให้เ ชื่อ มโยงกัน เพื่อ
ประกอบการวางแผน และความ
ระมัด ระวัง ในขั้น ปฏิบ ต ิ
ั
• เงื่อ นไขคุณ ธรรม ที่จ ะต้อ งเสริม
สร้า งประกอบด้ว ย มีค วามตระหนัก

12. 1. ความพอประมาณ
-เหมาะสมกับ ฐานะการเงิน
- เหมาะสมกับ รายได้
- สอดคล้อ งกับ ความรู้ค วาม
สามารถ
- ช่ว งเวลาการประกอบอาชีพ
- จำา นวนสมาชิก ในครอบครัว
- ประกอบอาชีพ ที่ส อดคล้อ งกับ
สภาพแวดล้อ ม

13. 2. ความมีเ หตุผ ล
• มีว ิน ัย ทางการเงิน ใช้
เงิน อย่า งมีเ หตุผ ล
• เป็น แรงจูง ใจในการ
เดิน ทางไปสู่เ ป้า หมาย
• มีเ ป้า หมายในการ
ดำา เนิน ชีว ิต

14. 3. ภูม ค ม กัน ในตัว ทีด ี
ิ ุ้ ่
• ประหยัด อดออม
• ปรับ ตัว เข้า กับ สภาพแวดล้อ ม
• มีค วามมั่ง คงในชีว ิต และ
ครอบครัว
• สุข ภาพที่ด ี
• ครอบครัว อบอุ่น

15. 4. ความรู้
• รูว ิธ ก ารวางแผนในการออม
้ ี
เงิน
• วิธ ว ิเ คราะห์ร ายรับ รายจ่า ย
ี
• รูจ ก การทำา บัญ ชี
้ ั
• มีห ลัก ธรรมะในการดำา เนิน
ชีว ิต

16. 5. คุณ ธรรม
• ความซื่อ สัต ย์ สุจ ริต
• มีส ติป ัญ ญา ในการดำา เนิน
ชีว ิต
• ยึด ธรรมะในการดำา เนิน ชีว ิต
• ขยัน หมั่น เพีย ร อดทน
• ไม่ท ำา ให้ต ัว เองและผู้อ ื่น เดือ น
ร้อ น การแบ่ง ปัน

17. เศรษฐกิจ พอเพีย งกับ ทฤษฎี
ใหม่ต ามแนวพระราชดำา ริ
• เศรษฐกิจ พอเพีย ง • เกษตรทฤษฎีใ หม่
มี 2 แบบ มี 3 ขั้น
1. แบบพื้น ฐาน 1. ขั้น ที่ 1 การ
- พอเพีย งใน ผลิต ที่พ ึ่ง พาตนเอง
ระดับ บุค คลและ แบบง่า ย
ครอบครัว ๆ(30-30-30-10)
2. แบบก้า วหน้า 2. ขั้น ที่ 2 รวมตัว
กัน เป็น องค์ก ร
- พอเพีย งใน
ระดับ ชุม ชนและ 3. ขั้น ที่ 2 ส่ง เสริม
องค์ก ร ให้ช ม ชนหรือ เครือ
ุ
ข่า ยวิส าหกิจ สร้า ง

18. ทฤษฎีใ หม่
• 30 % แหล่ง นำ้า ( 3
ไร่)
• 30 % นาข้า ว ( 5 ไร่)
• 30 % ผัก สวนครัว และ
ไม้ย ืน ต้น

19. แนวทางการทำา การเกษตร
แบบเศรษฐกิจ พอเพีย ง
• เน้น หาข้า วหาปลาก่อ น
หาเงิน หาทอง คือ
ทำา มาหากิน ก่อ นทำา มาค้า ขาย

20. 1.การทำา ไร่น าสวนผสมและ
การเกษตรผสมผสาน
เพื่อ ให้เ กษตรกรพัฒ นาตนเอง
แบบเศรษฐกิจ พอเพีย ง

21. 2.การปลูก พืช ผัก สวนครัว ลด
ค่า ใช้จ า ย
่

22. 3.การทำา ปุย หมัก ปุย คอกและ
๋ ๋
ใช้ว ัส ดุเ หลือ ใช้เ ป็น ปัจ จัย
การผลิต (ปุย )เพื่อ ลดค่า ใช้จ ่า ย
๋
และบำา รุง ดิน

23. 4.การเพาะเห็ด ฟางจากวัส ดุ
เหลือ ใช้ใ นไร่น า

24. 5.การปลูก ไม้ผ ลสวนหลัง บ้า น
และไม้ใ ช้ส อยในครัว เรือ น

25. 6.การปลูก พืช สมุน ไพร ช่ว ย
ส่ง เสริม สุข ภาพอนามัย

26. 7.การเลี้ย งปลาในร่อ งสวน ในนา
ข้า วและแหล่ง นำ้า เพื่อ เป็น อาหาร
โปรตีน และรายได้เ สริม

27. ไข่ ประมาณ 10-15 ตัว ต่อ ครัว
เรือ นเพื่อ เป็น อาหารในครัว
เรือ น โดยใช้เ ศษอาหาร รำา
และปลายข้า วจากผลผลิต การ
ทำา นา ข้า วโพดเลี้ย งสัต วจาก
การปลูก พืช ไร่ เป็น ต้น

28. 9.การทำา ก๊า ซชีว ภาพ
จากมูล สัต ว์

29. การปฏิบ ัต ิต ามแนวทาง
เศรษฐกิจ พอเพีย ง
• ยึด หลัก พออยู่ พอกิน พอใช้
• ยึด ความประหยัด ตัด ทอนค่า ใช้จ ่า ย
ลดความฟุ่ม เฟือ ย ในการดำา รงชีพ
"ความเป็น อยู่ท ต ้อ งไม่ฟ ุ่ง เฟ้อ ต้อ ง
ี่
ประหยัด ไปในทางที่ถ ูก ต้อ ง "
• ยึด ถือ การประกอบอาชีพ ด้ว ยความ
ถูก ต้อ งและสุจ ริต
"ความเจริญ ของคนทั้ง หลายย่อ มเกิด มา

30. • ละเลิก การแก่ง แย่ง ผลประโยชน์
และแข่ง ขัน ในการค้า ขาย
• ประกอบอาชีพ แบบต่อ สู้ก ัน อย่า ง
รุน แรง
"ความสุข ความเจริญ อัน แท้จ ริง หมายถึง
ความสุข ความเจริญ ที่บ ค คลแสวงหามา
ุ
ได้ด ้ว ยความเป็น ธรรมทั้ง ในเจตนาและ
การกระทำา ไม่ใ ช่ไ ด้ม าด้ว ยความ
บัง เอิญ หรือ ด้ว ยการแก่ง แย่ง เบีย ดบัง จาก

31. • มุ่ง เน้น หาข้า วหาปลา ก่อ นมุ่ง เน้น
หาเงิน หาทอง
• ทำา มาหากิน ก่อ นทำา มาค้า ขาย
• ภูม ิป ัญ ญาชาวบ้า นและที่ด ิน ทำา กิน
คือ ทุน ทางสัง คม
• ตั้ง สติท ี่ม ั่น คง ร่า งกายทีแ ข็ง แรง
่
ปัญ ญาที่เ ฉีย บแหลม
• นำา ความรู้ค วามเข้า ใจอย่า งลึก ซึ้ง
เพื่อ ปรับ วิถ ีช ีว ิต สู่ก ารพัฒ นาที่