1. ปรัช ญาเศรษฐกิจ พอ
เพีย ง

2. ความสำา คัญ
1. ระดับ โลกและระดับ ชาติ
1.1 ประเทศไทยปกครองระบอบประชาธิป ไตย
โดยมีพ ระมหากษัต ริย ์ท รงเป็น ประมุข
1.2 องค์ก ารสหประชาชาติถ วายรางวัล
”กษัต ริย ข องโลกทีเ ป็น ผู้น ำา แห่ง การพัฒ นา
์ ่
ทรัพ ยากรมนุษ ย์” ตามแนวทางปรัช ญาของ
เศรษฐกิจ พอเพีย ง
ซึ่ง ปัจ จุบ ัน ได้ร ับ การยกย่อ งว่า เป็น ”ทฤษฎี
โลก “
2. ระดับ รัฐ บาล อัน เชิญ ปรัช ญาเศรษฐกิจ พอ
เพีย ง เป็น ตัว นำา ทาง
การพัฒ นาประเทศไทยสู่ว ิส ย ทัศ น์เ คีย งคู่ก ับ
ั
สัง คมโลกาภิว ัต น์

3. ปรัช ญาของเศรษฐกิจ พอเพีย ง :
ทฤษฎีโ ลก
The King of the World
The King of the World
The King of the king
The King of the king
พระมหากษัต ริย ์โ ลก
พระมหากษัต ริย ์โ ลก
รางวัล เฉลิม พระกีย รติ
ด้า นการพัฒ นาโครงการ
แห่ง สหประชาชาติ
United nations development

4. พระราชดำา รัส
“เศรษฐกิจ พอเพีย ง ” เป็น
เสมือ นรากฐาน ของชีว ิต
รากฐานความมั่น คงของ
แผ่น ดิน เปรีย บเสมือ นเสา
เข็ม ที่ถ ูก ตอกรองรับ บ้า น
เรือ นตัว อาคารไว้น ั่น เอง สิ่ง
ก่อ สร้า งจะมั่น คงได้ก ็อ ยู่ท ี่

5. วัต ถุป ระสงค์
เพือ ให้ผ ศ ึก ษาอบรม
่ ู้
สามารถ
1. สะท้อ นกรอบแนวคิด และแนวทาง
การ
ปฏิบ ต ิต ามปรัช ญาของเศรษฐกิจ
ั
พอเพีย งได้
2. นำา หลัก ปรัช ญาฯ มาประยุก ต์ใ ช้ส ่ง
เสริม สนับ สนุน

6. สภาพการณ์
ใครเรีย นรู้ไ ม่ท ัน โลก ก็จ ะมีป ญ หา
ใครเรีย นรู้ไ ม่ท ัน โลก ก็จ ะมีป ัญ หา
โลกยุค
โลกาภิว ัต น์
กระแสสัง คม เช่น
ศรษฐกิจ เสรีไ ร้ สัง คม •ประชาธิป ไตย
รมแดน
พรมแดน เศรษฐกิจ •ธรรมาภิบ าล
การแข่ง ขัน ในเวทีโ ลก เป็น ยุค แห่ง
การเรีย นรู้
งานของรัฐ มากขึ้น ยากขึ้น
งานของรัฐ มากขึ้น ยากขึ้น
รัฐ ต้อ งเล็ก ลง ลดเงิน ลดคน ลดอำา นาจ
รัฐ ต้อ งเล็ก ลง ลดเงิน ลดคน ลดอำา นาจ
ั
งเปิด ให้ม ีส ว นร่ว ม ต้อ งโปร่ง ใส พร้อ มถูก ตรว
งเปิด ให้ม ีส่ ่ว นร่ว ม ต้อ งโปร่ง ใส พร้อ มถูก ตรว

7. พระราชวิส ย ทัศ น์
ั
• “....มีข ้อ สัง เกตว่า ทัว โลก เราเปิด วิท ยุ
่
ก็ต าม โทรทัศ น์ก ็ต าม เราก็จ ะเห็น ทุก วัน
ว่า เขามีก ารฆ่า กัน ทำา ลายกัน ไม่ม ีว ัน ที่
จะเว้น ที่จ ะไม่ม ีค วามเดือ ดร้อ นอย่า ง
รุน แรง มิใ ช่จ ากธรรมชาติ แต่ภ ัย
สงคราม ภัย จากความเบีย ดเบีย นกัน ทุก
วัน ไม่ม ีเ ว้น แต่ป ระเทศไทยก็ย ง สงบตาม
ั
สมควร ขอให้ท ุก คนช่ว ยกัน อย่า
เบีย ดเบีย นกัน ก็ย ง คงให้เ รารัก ษาความ
ั
สงบได้ต ามอัต ภาพของ
เรา.....ประเทศไทยเรา จะไม่เ ป็น

8. วิส ัย ทัศ น์ป ระเทศไทย
ปรัช ญาเศรษฐกิจ พอเพีย ง
สัง คมไทยที่พ ึง ประสงค์
นำา ทา สัง คมไทยที่พ ึง ประสงค์
เข้ม แข็ง และมีค ุณ ภาพ 3 ด้า น
เข้ม แข็ง และมีค ุณ ภาพ 3 ด้า น
ง
สัง คมแห่ง ภูม ิป ัญ ญางคมแห่ง ความสมานฉัน ท
สัง
สัง คมแห่ง ภูม ิป ัญ ญา คมแห่ง ความสมานฉัน ท
สั
สัง คมคุณ ภาพ
สัง คมคุณ ภาพ และการเรีย นรู้ ้
และการเรีย นรู และเอื้อ อาทร
และเอื้อ อาทร
คนดี คนเก่ง ส่ง เสริม คนดี
คิด เป็น ทำา เป็น เรีย นรู้ต ลอดชีว ิต ก ารพึ่ง พาเกื้อ กูล
ให้
เศรษฐกิจ ยั่ง ยืน
โปร่ง ใส เป็น ธรรม
ประเพณี ภูม ิป ัญ ญาท้อ งถิ่น ผู้ด ้อ ยโอกาส

9. พระราชดำา รัส
“...เศรษฐกิจ พอเพีย ง ที่ไ ด้ย ำ้า แล้ว ยำ้า
อีก แปลเป็น ภาษาอัง กฤษว่า Sufficiency Economy
ใครต่อ ใครก็ต ่อ ว่า ว่า ไม่ม ี Sufficiency Economy
แต่ว ่า เป็น คำา ใหม่ข องเรา ก็ไ ด้ ก็ห มายความ
ว่า ประหยัด แต่ไ ม่ใ ช่ข ี้เ หนีย ว ทำา อะไรด้ว ย
ความอะลุ้ม อล่ว ย กัน ทำา อะไรด้ว ยเหตุแ ละ
ผล จะเป็น เศรษฐกิจ พอเพีย ง แล้ว ทุก คนจะ
มีค วามสุข แต่พ อเพีย ง..”

10. เพีย ง
เศรษฐกิจ พอ
เพีย ง เป็น ปรัช ญาชี้ถ ึง
แนวทางการดำา รงอยูแ ละ ่
ปฏิบ ต ิต นของประชาชนใน
ั
ทุก ระดับ ตั้ง แต่ร ะดับ
ครอบครัว ระดับ ชุม ชน
จนถึง ระดับ รัฐ ทั้ง ในการ
พัฒ นาและบริห ารประเทศ วิช า
ให้ด ำา เนิน ไปใน”ทางสาย
กลาง ” โดยเฉพาะการ เหนือ
พัฒ นาเศรษฐกิจ เพื่อ ให้ วิช า
ก้า วทัน ต่อ โลกยุค โลกาภิ
วัต น์ ความพอเพีย ง หมาย

11. ภูม ค ม กัน ในตัว ที่ด ีพ อสมควร ต่อ การมีผ ลกระ
ิ ุ้
ทบใด ๆ อัน เกิด จากการเปลี่ย นแปลงทั้ง
ภายนอกและภายใน ทั้ง นี้ จะต้อ งอาศัย ความ
รอบรู้ ความรอบคอบ และความระมัด ระวัง
อย่า งยิง ในการนำา วิช าการต่า ง ๆ มาใช้ใ น
่
การวางแผนและดำา เนิน การทุก ขั้น ตอน และ
ขณะเดีย วกัน จะต้อ งเสริม สร้า งพื้น ฐานจิต ใจ
ของคนในชาติ โดยเฉพาะเจ้า หน้า ที่ข องรัฐ
นัก ทฤษฎี และนัก ธุร กิจ ในทุก ระดับ ให้ม ีส ำา นึก
ในคุณ ธรรม ความซื่อ สัต ย์ส ุจ ริต และให้ม ี
ความรอบรู้ท ี่เ หมาะสม ดำา เนิน ชีว ิต ด้ว ยความ
อดทน ความเพีย ร มีส ติ ปัญ ญา และความ
รอบคอบ เพื่อ ให้ส มดุล และพร้อ มต่อ การรองรับ
การเปลี่ย นแปลงอย่า งรวดเร็ว และกว้า งขวาง

12. ปรัช ญาของเศรษฐกิจ พอเพีย ง
พอ
ประมาณ เศรษฐกิจ /สัง คม
มีเ หตุม ีผ ล มี
/สิ่ง
ภูม ิค ุ้ม กัน นำา แวดล้อ ม/วัฒ นธ
สู่ สมดุล /พร้อ มรับ
รรม
ในตัว ที่ด ี
ต่อ การ
เปลีย นแปลง
่
เงื่อ นไขความรู้ เงื่อ นไขคุณ ธรรม
รอบรู้ รอบคอบ ซื่อ สัต ย์ส ุจ ริต
ระมัด ระวัง อดทน เพีย ร
สติ ปัญ ญา

13. พระราชดำา รัส
“..ขอให้ท ุก คน มีค วามปรารถนา ที่
จะให้
เมือ งไทยพออยู่พ อกิน มีค วามสงบ และ
ทำา งาน
ตั้ง จิต อธิษ ฐาน ตั้ง ปณิธ านในทางนี้ ที่
จะให้
เมือ งไทยอยู่แ บบ ”พออยู่ พอกิน “

14. พระราชดำา รัส
“.....การพัฒ นาประเทศ จำา เป็น
ต้อ งทำา ตามลำา ดับ ขั้น ต้อ งสร้า งพืน ฐาน
้
คือ ความพอมี พอกิน พอใช้
ของประชาชนส่ว นใหญ่เ ป็น เบื้อ งต้น ก่อ น
โดยใช้ว ิธ ีก าร และ ใช้อ ุป กรณ์ท ี่
ประหยัด แต่ถ ูก ต้อ งตามหลัก วิช า เมือ ่
ได้พ น ฐานมั่น คงพร้อ มพอสมควรและ
ื้
ปฏิบ ต ิไ ด้แ ล้ว จึง ค่อ ยสร้า งค่อ ยเสริม
ั
ความเจริญ และฐานะเศรษฐกิจ ขั้น ที่ส ูง

15. พระบรมราโชวาท
“...การพัฒ นาชนบท
เป็น งานที่ส ำา คัญ เป็น งาน
ยาก เป็น งานที่จ ะต้อ ง
ทำา ให้ไ ด้ด ้ว ยความสามารถ
ด้ว ยความเฉลีย วฉลาด
คือ ทัง เฉลีย วทั้ง ฉลาด ต้อ ง
้
ทำา ด้ว ยความบริส ุท ธิ์ใ จ....”

16. การพัฒ นาต้อ งทำา เป็น ลำา ดับ ขั้น ตอน
ต้อ งสร้า งพื้น ฐาน
การพัฒ นายั่ง ยืน
พออยู่พ อกิน อยู่ด ีก ิน ดี มั่ง มีศ รีส ุข
มีอ ยู่ท ี่ก ิน รวมกลุ่ม สหกรณ์ ขยายทุน
บุค คล/ครอบครัว ชุม ชน ประเทศชาต

17. มิต ิห ลัก แห่ง ความพอเพีย ง
อเพีย งในความคิด ย งในจิต ใจ
พอเพี
พอเพีย งในความเป็น อยู่

18. พอเพีย งในความคิด
1. มีว ิส ย ทัศ น์แ ละการเรีย นรู้ต ลอดเวลา
ั
2. มีค วามคิด ความเชือ และวิถ ีช ว ิต แบบ
่ ี
ประชาธิป ไตย อัน มีพ ระมหากษัต ริย ์ท รงเป็น
ประมุข กล่า วคือ
* ยึด หลัก เหตุผ ลในการแก้ไ ขปัญ หาความต้อ งการ
* ใช้เ สีย งส่ว นใหญ่ข องประชาคมเป็น ข้อ ยุต ิค วาม
แตกต่า งของความคิด ด้ว ยความเต็ม ใจ
* ยึด หลัก การอยูร ่ว มกัน ด้ว ยการประนีป ระนอมของ
่
ชุม ชน
* รู้จ ัก การรัก ษาสิท ธิ หน้า ที่ เสรีภ าพ ความเสมอ
ภาค และภราดรภาพ ในการอยูร ่ว มกัน ในสัง คม
่
* ยอมรับ และเคารพในระเบีย บ กฎหมาย กติก า
ของบ้า นเมือ งและชุม ชนโดยเคร่ง ครัด

19. พอเพีย งในจิต ใจ
• คนในสัง คมมี มโนธรรม คุณ ธรรม ศีล
ธรรม จริย ธรรมในการ
ดำา เนิน ชีว ิต
• คนในสัง คมมีป รัช ญาเศรษฐกิจ พอเพีย ง
เป็น ตัว นำา ทางในวิถ ีช ีว ิต กล่า วคือ
2.1 ยึด ทางสายกลาง
2.2 ความมีเ หตุผ ล
2.3 ความรูจ ัก พอประมาณ
้
2.4 มีภ ูม ิค ม กัน ในตัว ที่ด ีพ อ
ุ้
2.5 ไม่อ ยู่ใ นความประมาท(สติ)

20. พอเพีย งในความเป็น อยู่
พอเพีย งในความเป็น อยู่อ ย่า งมีบ ร ณาการทาง
ู
ด้า น
1. เศรษฐกิจ แบบพอเพีย งของครอบครัว ชุม ชน
2. สัง คม (กระบวนทัศ น์ ค่า นิย ม วัฒ นธรรม ประเพณี
ภูม ป ัญ ญาท้อ งถิน )
ิ ่
3. ทรัพ ยากรธรรมชาติแ ละสิ่ง แวดล้อ มได้ร ับ การดูแ ล
4. ปกครองดูแ ลท้อ งถิน ชุม ชนตนเองได้อ ย่า งมี
่
ประสิท ธิภ าพ
5. มีก ารพัฒ นาท้อ งถิ่น แบบพอเพีย ง อย่า งเป็น ขั้น ตอน
คือ
5.1 พออยู่ - พอกิน
5.2 อยู่ด ี - กิน ดี
5.3 มัง มี - ศรีส ุข
่

21. มัง มี
่
- ศรีส ุข ทฤษฎีใ หม่
อยู่ด ี - กิน ดี
พออยู่ - พอกิน
เศรษฐกิจ พอเพีย ง
ปรัช ญาพัฒ นาชาติ
พอเพีย งในความเป็น อยู่
พอเพีย งในความคิด พอเพีย งใน
จิต ใจ
ความรู้ คู่ คุณ ธรรม
เราจะครองแผ่น ดิน โดย
ธรรม

22. คุณ ลัก ษณะดำา เนิน ชีว ิต แบบพอ
เพีย ง
1) เป็น ผูม ศ รัท ธาต่อ ชีว ิต ของตน
1) เป็น ผู้ มี ศ รัท ธาต่อ ชีว ิต ของตน
้ ี
2) เป็น ผูซ ื่อ สัต ย์ สุจ ริต
2) เป็น ผู้ ซ ื่อ สัต ย์ สุจ ริต
้
3) เป็น ผูม ภ าวะผูน ำา
3) เป็น ผู้ มี ภ าวะผู้ น ำา
้ ี ้
4) เป็น ผูม ก าย วาจา ที่ง ดงาม
4) เป็น ผู้ มี ก าย วาจา ที่ง ดงาม
้ ี
5) เป็น ผูท ี่ร ัก ใคร่ข องผู้พ บเห็น
5) เป็น ผู้ ท ี่ร ัก ใคร่ข องผูพ บเห็น
้ ้
6) เป็น ผูม ค วามรอบรู้ ้
6) เป็น ผู้ มี ค วามรอบรู
้ ี
7) เป็น ผูม ว ิน ัย จรรยาบรรณ
7) เป็น ผู้ มี ว ิน ย จรรยาบรรณ
้ ี ั
8) เป็น ผูม ค วามสามารถในการทำา งานให้ส ำา เร็จ
8) เป็น ผู้ มี ค วามสามารถในการทำา งานให้ส ำา เร็จ
้ ี
9) เป็น ผูห ่า งไกลอบายมุข
9) เป็น ผู้ ห ่า งไกลอบายมุข
้
10) เป็น ผูม ส ข ภาพพลานามัย สมบูร ณ์แ ข็ง แรง
10) เป็น ผู้ มี สุ ข ภาพพลานามัย สมบูร ณ์แ ข็ง แรง
้ ี ุ

23. สวัส ดี
นายชัย รัต น์ พรหมบุบ
ผา
หัว หน้า ภาควิช าพฤติก รรม
ศาสตร์