De presentatie van onze partenerevent sessie over linked open data (LOD) van 03/06/2021.

1. Linked (Open) Data
partnerevent 2021: online sessie 3 juni
Bundesarchiv, Bild 183-09257-0003 / CC-BY-SA

2. Agenda
1. Wat zijn Linked (Open) Data?
• Bert Lemmens
2. Linked (Open) Data in de erfgoedsector
• Alina Saenko
3. Linked (Open) Data bij meemoo
• Miel Vander Sande
4. Q&A

3. Wat zijn Linked
Open Data (LOD)?
Bert Lemmens

4. Alle kennis vindbaar maken
• Paul Otlet & Henri La Fontaine, Repertoire Bibliographique Universel (1898-1934)
• Paul Otlet, Mondotheque (1936)
• Jorge Luis Borges, De Aleph (1949)

5. Tim Berners-Lee
World Wide Web (1989)

6. Tim Berners-Lee
Linked Open Data
● Het Semantisch Web (2001)
● Linked Data (2006)
● Linked Open Data (2010)

7. Tabellen > Grafen
A B C
1 maan roos vis
2 sok teen neus
3 vis neus buik
4 doos poes neus
A 1
2
3
maan
sok buik
doos
4
roos
teen
neus
poes
vis
A
A
A
B
B
B
B
C
C
C
C
>

8. Graaf theorie

9. Voorbeeld > archiefbeschrijving

10. Voorbeeld > archiefbeschrijving
1.
“Dossier over de
herstelling van het dak
van het clublokaal”
“1 stuk”
1982-1983,
1987
Rek 1. Schap
heeft als inhoud
heeft als omvang
is gevormd in de jaren
heeft als standplaats
”Koninklijke
Voetbalclub De
Pottestampers”
Alfons
Verberckmoes
is gevormd door
gaat over

11. Uitbreidbaarheid > context
1.
“Dossier over de
herstelling van het dak
van het clublokaal”
“1 stuk”
1982-1983,
1987
Rek 1. Schap
”Koninklijke
Voetbalclub De
Pottestampers”
“1943”
“354”
“2016-
2017”
“Schoonderbuken”
Alfons
Verberckmoes
“63”
“Vossenkot
straat 43,
Keiberg”
is gevormd door
heeft als leeftijd
woont in
gaat over
bevindt zich in
heeft als aantal leden
vastgesteld op
datum

12. Uitbreidbaarheid > machine leesbaar
1.
“Dossier over de
herstelling van het dak
van het clublokaal”
“1 stuk”
1982-1983,
1987
Rek 1. Schap
”Koninklijke
Voetbalclub De
Pottestampers”
“1943”
“354”
“2016-
2017”
“Schoonderbuken”
Alfons
Verberckmoes
“63”
“Vossenkot
straat 43,
Keiberg”
is gevormd door
gaat over
archief-
bestanddeel
voetbal-
club
man
is is
is
voet-
bal
heeft als hoofdactiviteit

13. Vindbaarheid > persistente URI’s
“Dossier over de
herstelling van het dak
van het clublokaal”
“1 stuk”
1982-1983,
1987
Rek 1. Schap
http://pottenstampers.be
/agent/8574
“1943”
“354”
“2016-
2017”
“Schoonder
buken”
http://pottenstampers.be
/agent/9836
“63”
“Vossenkot
straat 43,
Keiberg”
is gevormd door
gaat over
archief-
bestanddeel
man
is
is
voet-
bal
http://pottenstampers.be
/object/4859
Alfons
Verberckmoes
heet
1.
heeft
ID
”Koninklijke
Voetbalclub De
Pottestampers”
heet
http://pottenstampers.be
/concept/8594
voetbal-
club
heet
heeft als hoofdactiviteit

14. Zoeken > Paden door je graaf
“Dossier over de
herstelling van het dak
van het clublokaal”
“1 stuk”
1982-1983,
1987
Rek 1. Schap
heeft als inhoud
http://pottenstampers.be
/agent/8574
“1943”
“354”
“2016-
2017”
“Schoonder
buken”
http://pottenstampers.be
/agent/9836
“63”
“Vossenkot
straat 43,
Keiberg”
is gevormd door
gaat over
archief-
bestanddeel
man
is
is
voet-
bal
heeft als hoofdactiviteit
http://pottenstampers.be
/object/4859
Alfons
Verberckmoes
heet
1.
”Koninklijke
Voetbalclub De
Pottestampers”
heet
http://pottenstampers.be
/concept/8594
voetbal-
club
heet

15. Zoekpaden

16. Triples
onderwerp werkwoord predikaat
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/identifier 1
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/type archefbestanddeel
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/type dossier
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/title “Dossier over de herstelling van het dak
van het clublokaal”
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/extent 1 stuk
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/created 1982-1983; 1987
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/creator http://pottenstampers.be/agent/9836
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/subject http://pottenstampers.be/agent/8574
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/location Rek 1. Schap A
http://pottenstampers.be/agent/8574 http://purl.org/dc/terms/type http://pottenstampers.be/concept/8594
http://pottenstampers.be/agent/8574 http://purl.org/dc/terms/title Koninklijke Voetbalclub De
Pottestampers
http://pottenstampers.be/agent/8574 http://purl.org/dc/terms/created 1943
http://pottenstampers.be/agent/9836 http://purl.org/dc/terms/type man
http://pottenstampers.be/agent/9836 http://purl.org/dc/terms/title Alfons Verberckmoes
http://pottenstampers.be/concept/8594 http://purl.org/dc/terms/title voetbalclub
http://pottenstampers.be/concept/8594 http://purl.org/dc/terms/relation voetbal

17. Triples
onderwerp werkwoord predikaat
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/identifier 1
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/type archefbestanddeel
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/type dossier
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/title “Dossier over de herstelling van het dak
van het clublokaal”
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/extent 1 stuk
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/created 1982-1983; 1987
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/creator http://pottenstampers.be/agent/9836
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/subject http://pottenstampers.be/agent/8574
http://pottenstampers.be/object/4859 http://purl.org/dc/terms/location Rek 1. Schap A
http://pottenstampers.be/agent/8574 http://purl.org/dc/terms/type http://pottenstampers.be/concept/8594
http://pottenstampers.be/agent/8574 http://purl.org/dc/terms/title Koninklijke Voetbalclub De
Pottestampers
http://pottenstampers.be/agent/8574 http://purl.org/dc/terms/created 1943
http://pottenstampers.be/agent/9836 http://purl.org/dc/terms/type man
http://pottenstampers.be/agent/9836 http://purl.org/dc/terms/title Alfons Verberckmoes
http://pottenstampers.be/concept/8594 http://purl.org/dc/terms/title voetbalclub
http://pottenstampers.be/concept/8594 http://purl.org/dc/terms/relation voetbal
❶
❷
❸
❹
❺

18. Meerwaarde grafen?
● zeer veel data uit verschillende bronnen doorzoekbaar maken >
indexeerbaarheid van triples
● heel diverse data doorzoekbaar maken > flexibel en makkelijk
uitbreidbaar
● open onderzoeksvragen > zoeken via patronen
● verbanden leggen met informatie uit volledig andere sectoren > LOD
vocabularies

19. <BEELD>
LOD in de
erfgoedsector
Alina Saenko

20. LO(Erfgoed)D? | Georgia O’Keeffe Museum
• registratie van eigen data
als LOD
• eigen online platform
creëren m.b.v. LOD-
principes
https://collections.okeeffemuseum.org/archive/component
/aspace_ref83_179/

21. “A primary objective of the Museum’s digital
strategy is to establish an infrastructure that allows
for meaningful connections to be expressed across
different types of collections (artworks, archival
items, books, etc.) to establish a more complete
understanding of Georgia O’Keeffe’s life, work, and
contexts. This infrastructure also endeavors to
establish these links to artwork and archives held by
other institutions across the globe.”
https://collections.okeeffemuseum.org/about/

22. LO(Erfgoed)D? | europeana.eu
• aggregatie
• eigen online platform creëren
m.b.v. LOD-principes
• data beschikbaar maken als
LOD
https://pro.europeana.eu/page/sparql

23. LO(Erfgoed)D? | researchspace.org
• een platform bouwen
voor onderzoek m.b.v. LD
https://www.researchspace.org/

24. LO(Erfgoed)D? | vocab.getty.org
• internationale
authorities en thesauri
• beschikbaar als LOD
voor hergebruik door
collectiebeheerders
http://vocab.getty.edu/

25. LO(Erfgoed)D?| wikidata.org
• een grootschalige en publiek
beschikbare implementatie
van LOD: Wikidata
https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page

26. LO(Erfgoed)D? | wikidata.org
http://tinyurl.com/y36z2zhh

27. Stadsarchief van Gent, Archiefgids
https://stad.gent/sites/default/files/p
age/documents/Archiefgids_teksther
kenning.pdf

28. Wikidata graph:
http://tinyurl.com/y2rkrzpq

29. Meerwaarde voor erfgoedinstellingen
● Linked Data zijn
○ een set van aanbevelingen en technologie
○ een methode om op grote schaal data te kunnen integreren en intern en extern te
(her)gebruiken door zowel mensen als machines
● Waarom implementeren voor cultureelerfgoeddata?
INTERN:
○ registratie afstemmen op de
aard van je erfgoedobjecten
○ flexibiliteit in de datastructuur
○ kennis uit andere domeinen
○ zelfbeschrijvende data
○ intern kennisbeheer
EXTERN:
○ open zoekvragen, dingen te
weten komen door paden te
bewandelen
○ onderzoek: digital humanities
○ beter vindbaar voor
zoekmachines

30. Hoe concreet aan de slag?
● context: grootschalige projecten met gebruik van nieuwe
technologieën
● bijvoorbeeld:
○ datamodellen: CIDOC-CRM, FRBR, RIC, OSLO …
○ infrastructuur/databanken: triple stores/graph databases
○ toegankelijk: leesbaar voor machines > API’s
○ serialisaties/coderingen: XML > JSON-LD
○ persistente URI’s
○ …

31. Modellen | OSLO
OSLO Publieke Werkgroep Cultureel Erfgoed
Doel
Een OSLO-standaard ontwikkelen voor het uitwisselen van informatie
over cultureel erfgoed. Het is de bedoeling om de datastromen rond
(digitale) collecties semantisch te modelleren en de structuur van de
data te standaardiseren.
Op basis van internationale standaarden bouwen we het vocabularium
op. We brengen dit in lijn met de geldende Vlaamse regelgeving.

32. Modellen | Records in context (RIC)
https://ec.europa.eu/isa2/sites/isa/files/isa2_action_2017_01_standard_based_archival_data_management_final_report_v1.00_0.pdf

33. Implementatie bij
meemoo
Miel Vander Sande

34. Metadata-uitdagingen bij meemoo
● Onze dienstverlening en schaal is gegroeid (~ 161 contentpartners) met
een bredere en grotere rol van data integrator.
○ metadata zijn steeds diverser en meer verspreid over systemen
○ de limieten van het huidige metadatamodel zijn bereikt
● Visie met twee centrale componenten:
○ volledige herziening van onze metadatamodellering
○ Linked Data tot op het bot

35. Linked Data centraal metadatabeheer
Media
(Mediahaven)
Contentpartner
Contentpartner
Contentpartner
Metadata
Contentpartner
Linked Data
universele applicatie, onafhankelijke kijk op metadata
Organisaties &
projecten (CRM)
Het Archief
voor Onderwijs
Het Archief
Nieuws van de
Groote Oorlog
Catalogus Pro
Art in Flanders
interactie interne toepassingen
en toepassingen
van contentpartners
toekomstige
tooling of
ontsluiting
metadata
beheer
archief &
interne
processen
Registratie
(AMS)
Metadata
Digitalisering

36. Linked Data helpen partners,
maar ook meemoo
● flexibiliteit van graafstructuur maakt integraties lichter en duurzamer
● minder opzoekwerk en spraakverwarring door algemeen beheer van
definities, betekenis en toegang tot metadata
● tools of platformen zijn sneller compatibel en vergen dus minder
ontwikkeling
→ de eerdere voorbeelden uit de erfgoedsector zijn sneller herbruikbaar
● intern gebruik leidt tot duurzamere Linked Open Data-initiatieven
(bv. Nieuws van de Groote Oorlog)

37. Meer weten?
Relevante artikels:
Vormingen van meemoo:
https://meemoo.be/nl/vormingen-en-events
LOUD https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:Linked_(Open)_(Usable)_Data
Triples https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:RDF_Triples
SPARQL https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:SPARQL
Federated queries https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:Federated_queries
RIC https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:Records_in_Contexts_(RiC)
OSLO https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:OSLO_Cultureel_Erfgoed

38. Zijn er nog
vragen?

39. Fototijd!
We maken graag nu een screenshot
om te delen via onze
communicatiekanalen. Wil je liever
niet in beeld komen? Dan kan je je
camera nu uitschakelen of de sessie
verlaten.

40. Bedankt
Bert Lemmens bert.lemmens@meemoo.be
Alina Saenko alina.saenko@meemoo.be
Miel Vander Sande miel.vandersande@meemoo.be