APY 2010 Proje Sunumu

1. ŞEHİRLEŞMENİN
TOPLUM SAĞLIĞI
ÜZERİNE ETKİLERİ
Semra RÜSTEMOĞLU
Sancar BAKIRCIOĞLU
Semih KÜÇÜKCANKURTARAN

2. ŞEHİRLEŞME VE SAĞLIK
Şehirleşme: Şehirsel alanların küreselleşmenin
de bir getirisiyle fiziksel olarak büyümesidir.

3. ŞEHİRLEŞME VE SAĞLIK
Bugün dünya nüfusunun yarısından çoğu şehirlerde
yaşıyor. 2030 yılında her 10 kişiden altısı şehirlerde
ikamet edecek ve bu rakam 2050’de her 10 kişiden
7 kişiye çıkacaktır. Pek çok örnekte, özellikle gelişen
dünyada, şehirleşme hızı hükümetlerin temel alt
yapı olanakları inşa edebilme kabiliyetinin
dışındadır. Plansız şehirleşme mevcut insani krizleri
ve bu krizlerin şehirlerde yaşayan bütün
vatandaşların sağlığındaki olumsuz sonuçlarını
artırmaktadır.

4. ŞEHİRLEŞME:
BİR HALK SAĞLIĞI PROBLEMİ
• Çevre
• Su Kaynakları
• Şiddet ve Yaralanmalar
• Bulaşıcı olmayan hastalıkların faktörleri
– Fiziksel hareketsizlik
– Dengesiz beslenme
– Tütün Kullanımı
• Gıda Güvenliği vb

5. ULUSLARARASI ÇALIŞMALAR
Birleşmiş Milletler Milenyum Hedefleri
Herkes için Sağlık
Dünya Sağlıklı Kentler Projesi
Yerel olarak yürütülen uluslararası projeler

6. PROJENİN AMACI
Şehirleşmenin toplum sağlığına olumsuz
etkileri olduğunu hazırladığımız anket
çalışmasından çıkacak sonuçlara göre
değerlendirmektir.

7. PROJENİN HEDEFLERİ
• Halkın kentleşmenin yol açtığı sağlık sorunlarına
bakış açısını öğrenip, bizim ve bizim dışımızdakilerin
çalışmaları için kaynak oluşturmak
• Şehirlerdeki sağlık sorunları konusunda halkın
bilinçlendirilmesi konusunda çalışmalar yapmak
• Anketin uygulandığı şehirlerde sağlıklı kentleşmenin
gerçekleşebilmesi için sorunların tespit edilmesi
• Yerel yönetimlerle işbirliği yaparak, sağlıklı kentleşme
çalışmalarına katkı sağlamak

8. PROJENİN AŞAMALARI
• Çankaya için uygun bir “Urbanicity” skalası
geliştirmek ve bu skalaya göre kümeleme
örneklemesi ile seçtiğimiz yerleri kentleşme
oranlarını öğrenmek amacıyla puanlamak
• Geliştirdiğimiz anket ile seçtiğimiz bölgelerdeki
sağlığı olumsuz etkileyebilecek faktörleri
belirlemek
• Kentleşme oranı ile sağlığı olumsuz etkileyen
faktörleri karşılaştırmak

9. GEREÇ VE YÖNTEM
Kentleşme Oranının Ölçülmesi
Filipinler’deki Dahly ve Adair ve Hindistan’daki
Tamil Nadu bölgesi için hazırlanan
“Urbanicity” skalası Çankaya ilçesi için tekrar
değerlendirilmiştir. Nüfus büyüklüğü, nüfus
yoğunluğu, sosyal ve ticari olanaklara
erişim, iletişim, ulaşım, eğitim ve sağlık
hizmetleri gibi başlıklarla ve Türkiye’nin
durumunu değerlendirerek skalamızı
oluşturduk.

10. GEREÇ VE YÖNTEM
Sağlılık Durumunun Gözlenmesi
Ankara ili Çankaya ilçesinde belirlediğimiz 10
mahalle ve 3 köyde yaşayan 18-64 yaş
arasındaki en az 700 en fazla 1000 bireye
08.02.2010 ve 17.04 2010 tarihleri arasında
yüz yüze “Şehirleşme ve Sağlık Anketi”
uygulanacaktır

11. GEREÇ VE YÖNTEM
Sağlılık Durumunun Gözlenmesi
Anketten elde edilecek veriler 3 kategori
içerisinde incelenmektedir:
1. Kategori: Sosyo-demografik veriler
2. Kategori: Sağlık ile ilgili alt yapı olanaklarına
dair veriler
3. Kategori: Çevresel faktörlerin ve bu çevresel
faktörlere bağlı yaşam şekillerinin sağlıkları
üzerine etkileri

12. GEREÇ VE YÖNTEM
İstatistiksel Yöntemler
Projemiz kesitsel ve analitik nitelikte bir çalışmadır..
Bağımlı Değişkenler
• Katılımcıların kendilerini fiziksel, zihinsel ve sosyal olarak
sağlıklı hissetme durumları
• Katılımcıların yaşadıkları yerle bağdaştırdıkları sağlıkla ilgili
sorunları
Bağımsız Değişkenler
• Katılımcıların sosyo-demografik özellikleri
• Katılımcıların yaşadığı yerin “Urbanicity” skalasına göre puanı

13. ZAMAN ÇİZELGESİ
AYLAR
İŞLER
KASIM ARALIK OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS
Proje fikrine karar
verilmesi
Literatür taraması
Pilot uygulama
Pilot uygulama sonrası
düzenleme
Anketin uygulanması
Değerlendirme

14. ZAMAN ÇİZELGESİ
• 9 Kasım – 25 Aralık: Proje fikrinin belirlenmesi
• 23 Kasım – 22 Ocak: Bulunan proje fikirleri
doğrultusunda literatür araştırmaları yapılması
• 22 Ocak – 5 Şubat: Pilot uygulamanın yapılması
• 1 Şubat – 12 Şubat: Pilot uygulamaya göre anketin
düzenlenmesi
• 8 Şubat – 17 Nisan: Anketin uygulanması
• 15 Mart – 21 Mayıs: Anketin değerlendirilmesi ve
sonuçların tartışılması

15. BÜTÇE
TAHMİNİ ARAŞTIRMA PROJESİ BÜTÇESİ
KALEM ADI GÜN / ADET FİYAT / YEVMİYE TOPLAM
“Bilgilendirilmiş Gönüllü Olur
Formu” basımı
1000 adet 0,1 TL 100 TL
Anketlerin basılması 1100 adet 0,1 TL 110 TL
2 kişilik anketör masrafı 60 gün 10 X 2TL 1200 TL
Posterler (2 adet) 2 adet 50 TL 100 TL
Kırtasiye 100 TL 100 TL
GENEL TOPLAM 1610 TL

16. KAYNAKLAR
Literatür araştırması halen devam ettiğin kaynakların bulunmasına devam
edilmektedir.
• Steven Allender et al. Level of urbanisation and noncommunicable disease risk
factors in Tamil Nadu, India Submitted: 19 August 2009 – Revised version received:
21 September 2009 – Accepted: 28 September 2009 – Published online: 8
December 2002
• Vlahov D, Galea S. Urbanization, urbanicity, and health. J Urban Health 2002;79:S1-
12. PMID:12473694
• Dahly DL, Adair LS. Quantifying the urban environment: a scale measure of
urbanicity outperforms the urban-rural dichotomy. Soc Sci Med 2007;64:1407-19.
PMID:17196724 doi:10.1016/j.socscimed.2006.11.019
• STEPwise approach to surveillance (STEPS). [Internet site]. Geneva: World Health
Organization. Ulaşmak için: http://www.who.int/chp/steps/en/
• Murray CJL, Lopez AD. Mortality by cause for eight regions of the world: Global
burden of disease study. Lancet 1997;349:1269-76. PMID:9142060
doi:10.1016/S0140-6736(96)07493-4
• Kentlerde Halk Sağlığı Hizmetleri ve Halk Sağlığı Uzmanlarının Belediyelerde
İstihdamı (HASAM) Raporu, HASUDER, Aralık 2008