OSH management and decent work

1. SECIM EU Project Alberto CERDA
acerdamico@yahoo.es
1
ХАБЭА-н урьдчилан сэргийлэх арга
хэмжээ
- ОУХБ-ын 155 дугаар Конвенц (1981) & 164 дүгээр
Зөвлөмж (1981)
- ОУХБ-ын 161 дүгээр Конвенци & 171 дүгээр Зөвлөмж
(1985)
- Европын Холбооны Удирдамж 89/391/EEC (1989)
ХАБЭА-г сайжруулах арга хэмжээний танилцуулга

2. . 2
УРЬДЧИЛСАН СЭРГИЙЛЭХ АРГА
ХЭМЖЭЭНИЙ ЗАРЧИМ, ҮЕ ШАТ
• ҮНДЭСНИЙ БОДЛОГЫН ЗАРЧМУУД: Гишүүн
улс үндэсний нөхцөл, дадалд нийцүүлэн ажил
олгогч болон ажилчдыг төлөөлөх томоохон
байгууллагатай зөвшилцөн хөдөлмөрийн аюулгүй
байдал, эрүүл ахуй, үйлдвэрлэлийн орчны
асуудлаар харилцан уялдаатай үндэсний бодлогыг
боловсруулан хэрэгжүүлж, үе үе хянан үзнэ. (ОУХБ-н
155 дугаар конвенц, 4 дүгээр зүйл )

3. . 3
• Ажил олгогч, ажилчдад хуулиар хүлээлгэсэн үүргээ
биелүүлэхэд туслах үүднээс чиг баримжаа өгөх
арга хэмжээ авна. (ОУХБ-ын 155-р конвенци, 10 дугаар зүйл)
• Бүх ажилчны мэргэжлийн бэлтгэлийг хангах
үүднээс боловсрол, сургалтын бүх шатанд, түүний
дотор техник, анагаах ухаан, мэргэжлийн
боловсролын дээд сургуульд хөдөлмөрийн аюулгүй
байдал, эрүүл ахуй, үйлдвэрлэлийн орчны асуудлыг
оруулахыг үндэсний нөхцөл, дадалд нийцүүлэх
замаар дэмжих арга хэмжээ авна. (ОУХБ-ын 155-р конвенци,
10 дугаар зүйл)
PRINCIPLES & PHASES OF
PREVENTIVE ACTION
УРЬДЧИЛСАН СЭРГИЙЛЭХ АРГА
ХЭМЖЭЭНИЙ ЗАРЧИМ, ҮЕ ШАТ

4. 4
• Ажил олгогч хяналтад нь буй ажлын байр, машин механизм, тоног
төхөөрөмж болон ажлын үйл ажиллагааны аюулгүй байдал буюу эрүүл
мэндэд хохирол учруулахгүй байхыг хэрэгжихүйц хэмжээнд хангана..
• Ажилчдын төлөөлөгчид хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн
салбарт ажил олгогчтой хамтран ажиллана.
• Ажилчдын төлөөлөгчид хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйг
хангах талаар ажил олгогчоос хэрэгжүүлсэн арга хэмжээний тухай
зохих мэдээлэл авна.
• Ажилчид, тэдний төлөөлөгчид хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл
ахуйн талаар зохих ёсоор бэлтгэгдэнэ.
• Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн арга хэмжээтэй холбогдох
аливаа зардлыг ажилчид хариуцахгүй.
(ОУХБ-ын 155-р Конвенцийн 16, 19 дүгээр Зүйл)
PRINCIPLES & PHASES OF
PREVENTIVE ACTION
УРЬДЧИЛСАН СЭРГИЙЛЭХ АРГА
ХЭМЖЭЭНИЙ ЗАРЧИМ, ҮЕ ШАТ

5. GTZ-Progress Social & Environmental
Standards Clothing Industry. A.Cerdá M.
• Үйлдвэрлэлийн орчинд гардаг аюул, эдийн засгийн үйл
ажиллагааны салбаруудад тулгардаг асуудлыг харгалзан
үзсэний үндсэн дээр үйлдвэрийн газарт тохирсон
хөдөлмөрийн эрүүл мэндийн арга хэмжээний хөтөлбөр
боловсруулах нь зүйтэй. Мөн:
• Хүрээлэн буй орчны хүчин зүйлсийг үнэлж тодорхойлох
• Ажлын байрны эрүүл ахуйн нөхцлийг үнэлэх
• Олон нийтийн болон хувийн хамгаалалтын хэрэгслийг
үнэлэх
• Аюулд өртөлтийг арилгах эсвэл багасгахад зориулагдсан
хяналтын системийг үнэлэх
• Ажлын орчны хяналт тандалтыг зүй зохистой бүртгэж
тэр бүртгэл нь ажил олгогч, ажилчид, ажилчдын
төлөөлөгчдийн үйл ажиллагаанд ашиглахад бэлэн байх
ёстой.
• Эрх бүхий байгууллагыг мэдээллээр хангах.
ОУХБ-ын 171 дүгээр Зөвлөмж, 4, 5 & 6-р Хэсэг

6. ЭРДСЛЭЭС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ НЬ
Тодорхойлолт:
• бүх шаардлагатай алхам, арга хэмжээ
• урьдчилан төлөвлөх эсхүл авч нэвтрүүлэх
• гүйцэтгэх ажлын бүх шатанд
• ажлын байрны эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх,
эрсдлийг бууруулах
Үүний тулд:
• Компаний бүх үйл ажиллагаа, шийдвэрт ХАБЭА-н
арга хэмжээг тусгах
• ҮҮРЭГ ХАРИУЦЛАГЫГ бүх түвшинд
ХУВААРИЛАХ

7. Урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ:
ҮЕ ШАТУУД
1. Эрсдлийн үнэлгээ хийх.
2. Урьдчилсан сэргийлэх арга хэмжээний хүрээнд
хийгдэх ажлуудыг төлөвлөх.
3. Нөөцийг удирдан зохицуулах.
4. Урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг мэргэшсэн
чадварлаг ажилтанд хариуцуулах.

8.  Ерөнхий зарчмууд
• Эрсдлээс зайлсхийх
• Зайлсхийх боломжгүй эрсдлийг үнэлэх
• Эрсдлийн эх үүсвэр, уг үндэстэй нь тэмцэх
• Хүнд нь тохирсон ажил үүрэг өгөх
• Техникийн (хамгийн сүүлийн үеийн) хөгжил дэвшилд
тохируулах
• Аюултай бодисыг аюулгүй бодисоор солих
• Урьдчилан сэргийлэх нэгдсэн бодлого боловсруулах
• Тусгайлсан арга хэмжээнээс урьтаж хамгаалалтын
нэгдсэн арга хэмжээг авах
• Ажилчдад сургалт, зааварчилгаа өгөх

9. ЭРСДЛИЙН ҮНЭЛГЭЭ
ТОДОРХОЙЛОЛТ: дараах үйл явц юм.
• зайлшгүй гарах эрсдлийн хэмжээг үнэлэх
• зохих удирдлагыг шаардлагатай мэдээллээр хангаж зохих
шийдвэр гаргахад нь туслах
• урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх. Ингэхдээ:
– Авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээний төрөл
– Нэн тэргүүнд авч хэрэгжүүлэх байдлаар нь эрэмбэлэх (төлөвлөх)

10. ЭҮ: ТӨРӨЛ
• АНХАН ШАТНЫ эрсдлийн үнэлгээг дараах
тохиолдолд хийнэ. Үүнд:
• Шинээр хууль тогтоомж/гэрээ батлагдсан бол
• Үйлдвэрлэлийн шинэ төв нээгдсэн тохиолдолд
• Ажлын байранд дорвитой өөрчлөлт хийсэн бол
• Ажлын нөхцлийг САЙЖРУУЛАХ зорилгоор
- Эрүүл мэндийн тандалт хийх / гэнэтийн осол гарсан
тохиолдолд
• ТОГТМОЛ ХУВААРИЙН ДАГУУ (үндэсний
хууль тогтоомжинд тусгагдсны дагуу)

11. ЭҮ ХИЙХ ЖУРАМ (I)
Эхлээд дараах мэдээллийг олж авна. Үүнд:
- Ажлын мөн чанар, түвигшилтэй байдал
- Тоног төхөөрөмж
- Ажилчдын эрүүл мэндийн байдал
Дараа нь:
• Аюултай, эрсдэлтэй зүйлс байгаа эсэхийг
тодорхойлно.
• Эрсдэлд өртөж болзошгүй ажилчдыг олж тогтоон
эрсдлийн түвшинг тодорхойлно.
• Зорилго, үзүүлэлтийн дагуу эрсдлийн үнэлгээ
хийнэ.

12. E.R. PROCEDURE (II)
• ҮР ДҮН нь ҮНЭН, БОДИТ байх.
• ХЭМЖИГДЭХҮЙЦ, ДҮН ШИНЖИЛГЭЭНД
ТУЛГУУРЛАСАН, ТУРШИЖ ҮЗСЭН байх:
- үндэсний стандарт, зохицуулалтад нийцсэн
- заавар /худалдан авагчийн ёс зүйн дүрэмд
нийцсэн
- ОУ-ын заавар, стандартуудад нийцсэн (ОУХБ,
үндэсний/ олон улсын судалгааны институт, бусад
байгууллагууд)
ЭҮ хийх журам (I)

13. Эрсдлийн үнэлгээ хийх ур чадвар бүхий
техникч
• Энгийн, ерөнхий эрсдлийн үнэлгээ хийх техникчийн
ажил үүрэг.
• Дунд түвшний эрсдлийн үнэлгээ хйих техникчийн ажил
үүрэг.
• Төрөл бүрийн чиглэлээр эрсдлийн үнэлгээ хийх нарийн
мэргэшсэн техникчийн ажил үүрэг
ажлын байрны эрүүл ахуй
ажлын байрын аюулгүй байдал
үйлдвэрийн эрүүл ахуй
эргономик, сэтгэл зүй-социологи (цалин хөлс, ажлын
цаг, төлөөллийн эрх, дарамт доромжлол, стресс)

14. УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ АРГА
ХЭМЖЭЭГ ТӨЛӨВЛӨХ НЬ
• Урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээний жилийн
төлөвлөгөөнд дараах зүйлсийг тусгасан байх.
Үүнд:
- Шаардагдах материал, хүний нөөц;
- Төсөвлөсөн нөөцийн хуваарилалт;
- Яаралтай тусламж, эрүүл мэндийн тандалт;
- Ажилчдад зориулсан мэдээлэл, сургалт;
- Эдгээр бүх асуудлыг хэрхэн удирдан зохицуулах.

15. НӨӨЦИЙГ УДИРДАН ЗОХИЦУУЛАХ
Үндэсний нөхцөл, дадалд тулгуурлан хөдөлмөрийн эрүүл
мэндийн үйлчилгээг дараах газрууд гүйцэтгэж болно.
Үүнд:
(a) Тухайн үйлдвэрийн газар эсхүл үйлдвэрийн газруудын
нэгдэл;
(b) Төрийн захиргааны эсхүл албаны байгууллага;
(c) Нийгмийн хамгааллын байгууллага;
(d) Эрх бүхий байгууллагаар итгэмжлэгдсэн бусад
байгууллага;
ОУХБ Зөвлөмж 171, 34, 2-р хэсэг.
Загвар
1) Урьдчилан сэргийлэх дотоод арга хэмжээ
2) Урьдчилан сэргийлэх гадаад арга хамжээ

16. a) УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ ДОТООД АРГА
ХЭМЖЭЭ
• Урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг авахад
шаардлагатай материал болон хүний нөөц
• Нэг үйлдвэрийн төв, барилга, худалдааны
болон үйлдвэрлэлийн зориулалттай газар
талбайг хэд хэдэн компани дундаа ашигладаг
бол, урьдчилан сэргийлэх хамтын арга хэмжээ
авч болно (ЖДҮ)
• Уг арга хэмжээг хариуцаж ажиллах ажилтанг
тухайн үүрэгт ажилд нь сургаж, бэлтгэн
чадавхижуулах

17. b) Урьдчилан сэргийлэх гадаад арга
хэмжээ
Мэргэжсэн байгууллагатай гэрээ хийж дараах
ажлыг даалгах. Үүнд:
• Төрөл бүрийн эрсдлийн талаар зөвлөгөө өгч,
дэмжлэг үзүүлэх (эрсдлийн үнэлгээ хийх эсхүл
гэнэтийн осолын шалтгааныг судлах)
• Урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг авч
хэрэгжүүлэх;
Гэрээг бичгээр үйлдэх

18. Ажилчдын төлөөлөл
• Ажил олгогч биш. ХАБЭА-н асуудлыг хариуцуулж
томилсон хүн
• Ажилчдын төлөөллийн ажил үүрэг тодорхой байх,
зохих сургалтанд хамруулах.
• Давхар ачаалал өгөхгүй байх / ажлаас нь зохих
чөлөө өгөх / цалинг нь хасахгүй байх/
шаардлагатай зүйлсээр хангах / ХАБЭА-тай
холбоотой хурал уулзалтанд оролцох боломж олгох
• Үндэсний хууль тогтоомж/ дадалд нийцүүлэн зохих
хэм хэмжээнд захирагдах
• ХАБЭА-н арга хэмжээтэй холбогдож гарах зардлыг
ямар ч нөхцөлд ажилчид хариуцахгүй байх

19. SECIM EU Project Alberto CERDA
acerdamico@yahoo.es
19
Үр дүнтэй Хяналт Шинжилгээ
Үнэлгээний систем бий болгох нь:
Хүндрэл бэрхшээл
• Байгуллагуудыг сайжруулах (LI + Ассосиаци)
• Ажилчдыг мэргэшүүлэх, сургах (сургалтын
материал/хөтөлбөр)
• ХАБЭА-н бодлогыг үр дүнтэй хэрэгжүүлэх арга
хэмжээг давхцуулахгүйн тулд талууд хоорондоо
хамтарч ажиллах (Яамд/Хэлтэсүүд/Нийгмийн
Түншүүд)
• ХАБЭА-н арга хэрэгслийг боловсруулах, хөхүүлэн
дэмжих (Эрсдлийн үнэлгээ, урьдчилан сэргийлэх
арга хэмжээ, техникчдийн түвшин/ зэрэглэл г.м.)

20. . 20
АМЖИЛТТАЙ ХЭРЭГЖИХ ЭСЭХ
НЬ ХОЛБОГДОХ БҮХ ТАЛУУДЫН
ИДЭВХИ ЗҮТГЭЛЭЭС
ШАЛТГААЛНА.
Анхаарал тавьсанд баярлалаа.
Алберто Серда Мико
acerdamico@yahoo.es