1. GASSHO training & consultancy sterrenbos 65 3511 et utrecht tel 030 231 81 62 email gassho@xs4all.nl 1
ReflectieF
Een periodieke uitgave van GASSHO training & consultancy
Zomer 2013 nummer 14
Ogenschijnlijk niets doen
Wanneer heeft u voor het laatst ‘gelummeld’?
Vraag aan iemand, “heb je even?”, en je merkt direct dat tijd een kostbaar goed is. We zijn
druk, gehaast, onderweg, steeds weer. En eenmaal op je ‘bestemming’, dient het volgende
zich alweer aan. We leggen een niet aflatende ijver aan de dag bij het streven naar …….
naar wat eigenlijk? Waartoe al die drukte? Waarom niet gewoon je tijd verdoen en een
beetje aanlummelen?
Ledigheid is des duivels oorkussen. In het zweet des aanschijns zult gij uw brood verdienen.
Stilstand is achteruitgang. Zinspreuken die u niet onbekend zijn. Een stap vooruit komen
door stil te staan? Nu even niet. Geen tijd te verliezen. Tijd is kostbaar, zeker als het gaat
om wat je allemaal nog zou willen naast wat je al hebt (bereikt).
Efficiënt met tijd omgaan is geboden, kan je leren. Buffertijd inplannen voor onvoorziene
zaken om niet achter de feiten aan te lopen. Met een cursus ‘Timemanagement in één dag’
meer bereiken in minder tijd, zo is de belofte! Mooi meegenomen, wie is daar niet voor te
porren? Ik vraag me tegelijkertijd af wat we beter af zijn met dat meer. En wat het ons
daarnaast kost.
Het bijzondere van het begrip ‘tijd’ is dat het een gedachteconstructie is en als zodanig niet
bestaat in de concrete wereld van de dingen. Tijd kan je niet vastpakken, je vindt het niet
verpakt terug in de schappen van willekeurig welke grootgrutter of buurtwinkel ook. We
hangen wel ons hele bestaan eraan op. Je bent oud voordat je het weet, gebruik je tijd
goed, verlummel je tijd niet, is wat je wordt voorgehouden.
Daarnaast willen we grip hebben en pogen een mythe van maakbaarheid in stand te
houden. Ruggelings, met de blik naar achteren gericht, struikelen we de toekomst in. En zijn
verrast als het anders uitpakt dan vooraf gedacht, gehoopt of verwacht. We hebben minder
controle dan we willen toegeven. Met onrust en onzekerheid tot gevolg.
‘Een beetje mild zijn over wat je hebt bereikt en niet over-
spannen doen over wat er nog allemaal zou moeten, is iets
wat we moeilijk kunnen.’
Aan alles wat we doen, liggen zakelijke en/of persoonlijk motieven ten grondslag. Je wilt op
tijd de deur uit om op tijd te zijn op je afspraak, je moet je targets halen, een goede
huisman/vrouw zijn, et cetera. Iedereen om je heen is druk en je loopt al gauw het gevaar
gezien te worden als iemand die ‘de kantjes eraf loopt’ als je ogenschijnlijk niets doet.

2. GASSHO training & consultancy sterrenbos 65 3511 et utrecht tel 030 231 81 62 email gassho@xs4all.nl 2
De norm is dat je je (werk)bestaan volpropt met nuttige dingen om maar niet de indruk te
wekken dat je een beetje aanlummelt. Je maakt goede sier met overuren draaien,
onderuren komen in onze spreektaal niet voor. Een ingebouwde ‘action bias’ zet ons
voortdurend aan om tot actie over te gaan. De neiging om te handelen kunnen we
nauwelijks weerstaan en vormt je ‘visitekaartje’. Van managers wordt bij uitstek verwacht
dat ze handelen en de zaak niet op z’n beloop laten.
Bestaat er zoiets als niets doen? Nee, we kunnen niet ‘niet doen’, te vergelijken met de tijd
die we niet stil kunnen zetten. We zijn ‘doenerige’ wezens die wat we doen belangrijk
vinden en als zodanig gezien willen worden. Het ego moet ook aan z’n trekken komen.
Al denken we te hebben wat ons aan het hart gaat, er blijft toch altijd iets knagen. We
kunnen tenslotte alles willen. Onze ambities zijn eindeloos, op zoek naar beter, sneller,
meer. Een beetje opschieten graag, liever vandaag of gisteren dan morgen.
‘De kunst van niet doen is doen wat er ogenschijnlijk niet
toe doet, geen enkel vooropgesteld belang dienende.’
Waarom niet de tijd z’n werk laten doen in plaats van de tijd voor willen zijn? Waarom niet
gewoon tegen jezelf zeggen ‘tijd zat’ zoals we ook van tijd een schaars goed hebben
gemaakt? Tijdens ogenschijnlijk niets doen, gebeurt er meer dan je kan bevroeden. Dat zijn
we geneigd te ‘argwanen’, de tijd blijft wel doortikken.
Betekent het bovenstaande dat we onze ambities moeten temperen? Nee, ambities zijn
nodig om in beweging te blijven en voorbij het punt te geraken waar je nu bent. Op het
eerste gezicht lijkt ambitie haaks te staan op ‘doen wat er ogenschijnlijk niet toe doet’.
Echter, ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, complementair aan elkaar,
vullen elkaar aan.
Niet doen is complementair aan alle inspanningen die je getroost om je ambities te
realiseren. Lummelen beschouwd als ‘De kunst van niet doen’ is het aangewezen middel
om feeling te houden met wat ís zoals luisteren naar het lawaai of de stilte, open staan voor
wat je invalt, zien waar normaal gesproken je oog aan voorbij gaat. Met als resultaat dat
het effect van je inspanningen toeneemt. Lummelen is zo beschouwd een geschenk dat
geen inspanning vraagt, hooguit om jezelf ertoe te zetten je eraan over te geven. Een
geschenk dat ik u van harte gun!
Thomas Langemeijer
adviseur I trainer I coach