Recursos samain 2016

1. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 1
Correccióndetexto:RebecaFernándezFacaleAlejandraCampoPenín
A FESTA DOS CALACÚS
A FESTA DAS CABAZAS
MATERIAIS
SAMAÍN, 2016SAMAÍN, 2016
CEIP EUSEBIO DA GUARDA
A Coruña
EQUIPOEQUIPOEQUIPOEQUIPOEQUIPO
DINAMIZACIÓNDINAMIZACIÓNDINAMIZACIÓNDINAMIZACIÓNDINAMIZACIÓN
LINGUA GALEGALINGUA GALEGALINGUA GALEGALINGUA GALEGALINGUA GALEGA
EQUIPO DE ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES.
CEIP DE GALÁN
EQUIPOEQUIPOEQUIPOEQUIPOEQUIPO
DINAMIZACIÓNDINAMIZACIÓNDINAMIZACIÓNDINAMIZACIÓNDINAMIZACIÓN
LINGUALINGUALINGUALINGUALINGUA
GALEGA CEIP GALÁN de OSEIRO-ARTEIXO (A CORUÑA)GALEGA CEIP GALÁN de OSEIRO-ARTEIXO (A CORUÑA)GALEGA CEIP GALÁN de OSEIRO-ARTEIXO (A CORUÑA)GALEGA CEIP GALÁN de OSEIRO-ARTEIXO (A CORUÑA)GALEGA CEIP GALÁN de OSEIRO-ARTEIXO (A CORUÑA)
INFANTIL e PRIMARIAINFANTIL e PRIMARIA

2. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 2
A noite do 31 de outubro comezaba o aninovo celta, como
aínda se celebra na illa de Man.
Nesta noite as ánimas dos finados voltan visitar ás súas
familias e ás súas vellas casas para quentárense a carón do
lume e comer dos alimentos que con agarimo lles teñen
preparados os parentes.
O cristianismo, adoptando o aninovo dos celtas e a súa festa á
honra dos mortos, designaría o primeiro de novembro como Día
de Todos os Santos, e no século XII, o día seguinte, estableceríao como
Día dos Defuntos.
1.- Que día comezaba o aninovo celta?
2.- Que fan as ánimas dos finados ao comezo do aninovo celta?
3.- Que día celebra o cristianismo o aninovo dos celtas?
5.- Que camiño seguirá esta ánima para chegar á casa dos seus parentes?
AS ORIXES DO SAMAÍN
TextosdeRafaelLópezLoureiro,AsociaciónparaaRenovaciónPedagóxicaeCultural«MartínSarmiento»eSindicatoGalegodeEnsinoeInvestigación.

3. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 3
Chega o outono. Tempo de castañas, noces, vento, follas
secas e días escuros. É o tempo de recoller o maínzo e as
cabazas. É tamén o tempo en que a rapazada fai as caveiras
na cortiza das cabazas, seguindo unha antiga tradición dos
tempos dos celtas.
Os celtas foron uns antigos habitantes de Galicia. Un dos seus costumes
era poñer unha luz acesa dentro das caveiras dos inimigos mortos. Xa hai
moitos séculos que tal costume se perdeu, máis hoxe en día aínda fica a
tradición de tallar unha caveira na cortiza dos melóns e poñer no seu interior
unha candea que escintile pola noite.
Os celtas tiñan un grande respecto polos mortos. Nas
súas caveiras poñían unha candea para que, ao escentilar
pola noite, puxera medo no corazón da xente. Tal cousa
facíana ao chegar os tempos escuros do ano, que ao andar
o tempo, foise transformando na festa dos defuntos.
Hoxe en día xa non se practican tales crenzas, máis ao
longo do tempo mantívose un costume derivado destas:
tallar caveiras na cortiza das cabazas e alumealas cunha candea no seu
interior.
1.- Que fai a rapazada cando chega o outono?
2.- Que facían os celtas coas caveiras dos inimigos mortos?
3.- Por quen tiñas os celtas un gran respecto?
TextosdeRafaelLópezLoureiro,AsociaciónparaaRenovaciónPedagóxicaeCultural«MartínSarmiento»eSindicatoGalegodeEnsinoeInvestigación.
A LENDA DAS CABAZAS, CATRO TEXTOS

4. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 4
O ENCRUCILLADO DO SAMAÍN
1.-CELTAS2.-CABAZAS3.-MAN4.-ÁNIMAS
5.-CRISTIANISMO6.-OUTONO
A FOTOCOPIA DA CABAZA
S
A
M
A
I
N
1
5
6
2
3
4
HORIZONTAIS
1.- Antigos habitantes de Galicia.
2.- Planta que se recolle no outono e na que, despois de tallada, se lle pon
unha candea para poñer medo á xente.
3.- Illa na que aínda se celebra o aninovo celta.
4.- Espíritos que voltan visitar ás súas familias e ás súas vellas casas na
noite do aninovo celta, o 31 de outubro.
5.- Relixión que adoptou o 1 de novembro como Día de Todos os Santos.
6.- Época do ano na que se celebra o Samaín.

5. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 5
A MIÑA AMIGA A ESCURIDADE
Ao final do día, María estaba
pensando a que ía xogar.
Mentres, a escuridade come-
zaba a entrar pola ventá.
Pouco a pouco, a escuridade
foi cubrindo todo o cuarto.
En tanto que María xogaba,
bailaba e ría, alguén andaba
por alí.
Como quen non quere a cousa, a
escuridade foi esvarando pola pa-
rede.
María decatouse, pero non sentiu
ningún medo.
Rapidamente, a escuridade foi ocu-
pando toda a habitación.
A miña amiga a escuridade, de Ella Burfoot. Baía Edicións

6. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 6
QUE LEMBRAS DA LECTURA?
1.- Que estaba pensando María ao final do día?
2.-Que foi cubrindo pouco a pouco a escuridade?
3.-Que tres cousas facía María no seu cuarto?
4.- Por onde esvaraba a escuridade?
5.- Arrodea as cousas que dean medo.

7. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 7
QUE LEMBRAS DA LECTURA?
6.- Que camiño debe seguir a escuridade para
chegar a María. Coloreao.

8. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 8
OsBolechasvanáfestadosCalacús,dePepeCarreiro.Edit.ANosaTerra
Os Bolechas van ir á festa
dos Calacús que fan na
escola e teñen que levar
cadanseu calacú.
Tata leva unha laranxa
porque é pequeno e aín-
da non pode cun cabazo.
Velaí van todos co papá
á parada do autobús es-
colar.
OS BOLECHAS

9. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 9
1.- A que festa van ir os Bolechas?
2.- Onde vai ser a festa?
3.-Que leva Tata para a festa?
4.- Porque leva Tata unha laranxa?
5.- Con quen van todos os rapaces?
6.- Que tipo de transporte van coller os Bolechas?
7.- Que animal aparece nas imaxes dos Bolechas?
Arrodea a súa silueta.
QUE LEMBRAS DA LECTURA?

10. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 10
O LABIRINTO DO MOUCHO
Que camiño terá que seguir o morcego para che-
gar a casa do seu amigo o moucho?

11. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 11
O LABIRINTO DA OLA
Que camiño terá que percorrer a araña para chegar á súa arañeira?

12. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 12
1
2
3
4
5
Escolle a túa cabaza. O tamaño non importa,
pero procura que estea máis verde que madu-
ra. Aguantará máis tempo.
Coa axuda dun familiar maior
corta a parte superior da ca-
baza e gárdaa. Servirache de
tapa.
Colle unha culler e baleira o interior da cabaza.
Límpaa moi ben para que quede só a tona dura
do exterior.
Talla unha cara que dea
moito medo. Cun coitelo
ide tallando os ollos, o na-
riz, a boca...
Decora a cabaza, colócalle unha candea no in-
terior e xa está. Colócaa na fiestra, na terraza,
nun valado, no camiño e... a meter medo á veci-
ñanza!
COMO SE TALLA UNHA CABAZA?

13. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 13
UN MORCEGO
Pinta de negro as ás do morcego. Pinta, tamén de negro, unha pinza de
madeira, con rotuladores ou témpera. Recorta as ás e os ollos e monta as
dúas cousas sobre a pinza. Xa tes o morcego!
MODELO

14. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 14
OUTRO MORCEGO
Pinta de negro as ás do morcego, as orellas e o cilindro do papel hixiénico.
Recorta as ás, os ollos e as orellas do morcego. Pégaas sobre o cilindro
negro e debúxalle a boca.
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345678901
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345
MODELO

15. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 15
DÚAS PANTASMAS
Pinta e recorta as pantasmas. Pégaas en cadansúa palliña e xa tes dous
monicreques.

16. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 16
UNHA CABAZA PARA O SAMAÍN
Recorta a cabaza, pícalle os ollos, o nariz e a boca e pégalle papel celofán
de cores nos ocos. Cólgaa dun fío ou pégaa na fiestra.

17. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 17
A CAVEIRA ARREPIANTE!!!
Colorea de negro a caveira. Pícalle os ollos, a boca e o nariz. Recórtaa e
pégalle papel celofán de cores pola parte posterior. Cólgaa dun fío ou pé-
gaa na fiestra.

18. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 18
UN ESQUELETO DE MEDO
Recorta o esqueleto seguindo as liñas, pícalle os furados e móntao con
encadernadores.

19. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 19
MEDIO MORCEGO
Serás quen de completar o morcego? Coloréao, recórtao e cólgao dun fío.

20. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 20
UN ANTEFACE PARA O SAMAÍN
Colorea o anteface de cabaza, pícalle os ollos, recórtao, colócalle unha
goma e xa es unha auténtica cabaza con pernas.

21. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 21
A SOPA DE CABAZA
Colorea a bruxa que está a preparar unha rica sopa de cabaza e recórtaa.

22. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 22
O ESTANDARTE DO SAMAÍN (1 DE 2)
Colorea a cabaza das dúas fichas. Pícalles os ollos, nariz e boca. Pégalle
papel celofán pola parte posterior. Recorta as cabazas, decóraas con pa-
peis de cores, pega unha coa outra e colócalle un paíño polo medio.

23. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 23
O ESTANDARTE DO SAMAÍN(2 de 2)
Colorea a cabaza das dúas fichas. Pícalles os ollos, nariz e boca. Pégalle
papel celofán pola parte posterior. Recorta as cabazas, decóraas con pa-
peis de cores, pega unha coa outra e colócalle un paíño polo medio.

24. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 24
UN CREBACABEZAS
Colorea as pezas, recórtaas e monta unha cabaza.

25. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 25
UN RATIÑO
Pintalle os bigotes, colorea, recorta, dobra pola liña discontínua, pégalle as
orellas ao ratiño e cun cacho de la faille o rabo.
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890
12345678901234567890

26. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 26
UN ANTEFACE DE MORCEGO
Colorea, pica, recorta, colócalle unhas gomas e xa tes o anteface para
asustar á xente.

27. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 27
O MÓBIL
Colorea, recorta, pica e monta as pezas deste móbil do Samaín.

28. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 28
UN PIN DO SAMAÍN
Colorea, recorta, plastifica a cabaza e pégalle pola parte posterior unha
pinza ou un clip e poderás lucir o pin conmemorativo do Samaín deste ano.
SAMAÍN, 2016

29. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 29
CON ÁS DE MORCEGO
Para facer un auténtico morcego-pinza só precisas unhas pinzas da roupa,
colorear e recortar estas ás, pegarllas á pinza nos laterais e colocar o mor-
cego-pinza na camisa, nun libro... onde ti queiras.
123456
123456
123456
123456
123456
123456
123456
123456
123456
123456
123456
123456
123456
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345
12345

30. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 30
A PANTASMA
Para facer esta pantasma só precisas dun prato de cartón, para a cara, un
folio para facerlle o corpo, colorear os ollos e a boca, recortar e pegarlle os
brazos.

31. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 31
UN ESQUELETO PARA O SAMAÍN
Colorea de negro o borde do esqueleto, os ollos, o nariz... e deixa sen
colorear os ósos. Recorta o esqueleto polo borde exterior, plastifícao e
pégalle unha pinza pola parte posterior. Xa tes listo un pin para lucir este
Samaín, 2013!

32. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 32
E OUTRO MORCEGO MÁIS ...
Colorea de negro o corpo e as ás do morcego. Pega o corpo e as ás, os
ollos e os cairos. Picalle ao morcego un furadiño na parte posterior, colóca-
lle un fío e xa o tes listo para colgar na aula, na casa, no portal, no...

33. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 33
UN CRANIO PELADO, PELADO...
Colorea de negro os ollos, o nariz, a beira da boca e pega todas as pezas
pola parte anterior e posterior. Terás dúas caveiras nunha soa. Faille un
furadiño na parte posterior, colócalle un fío e... a colgala!.

34. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 34
UN MONICREQUE
Colorea o morcego polas dúas partes. Recórtao e pegao cunha palliña ou
un pau pequeniño polo medio. Xa podes xogar co teu monicreque.
SAMAÍN,2016

35. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 35
UNHA GUIRNALDA DE CAVEIRAS
Colorea de negro as caveiras, recórtaas, xúntaas cos do resto da clase e
pégadeas nun fío para conseguir a guirnalda coa que decorar a aula, os
corredores...

36. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 36
UNHA GUIRNALDA DE CABAZAS
Colorea da cor que queiras as cabazas, recórtaas, xúntaas cos do resto da
clase e pégadeas nun fío para conseguir a guirnalda coa que decorar a
aula, os corredores...

37. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 37
UNHA GUIRNALDA DE MORCEGOS
Colorea de negro os morcegos, recórtaos, xúntaos cos do resto da clase e
pégadeos nun fío para conseguir a guirnalda coa que decorar a aula, os
corredores...

38. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 38
UNHA GUIRNALDA DE MOUCHOS
Colorea de negro os mouchos, recórtaos, xúntaos cos do resto da clase e
pégadeos nun fío para conseguir a guirnalda coa que decorar a aula, os
corredores...

39. SAMAÍN,2016.AFESTADASCABAZAS.AFESTADOSCALACÚS 39
UNHA GUIRNALDA DE PANTASMAS
Recorta as pantasmas, xúntaas coas do resto da clase e pégadeas nun fío
para conseguir a guirnalda coa que decorar a aula, os corredores...