1. op het hbo praktijkgericht is, zijn bestaande leer-
boeken over onderzoek niet altijd geschikt van-
wege hun vaak academische karakter. Daar komt
bij dat in het hbo en werkveld de beschikbare
tijd om onderzoek te leren doen niet erg groot
is. Veelal wordt gekozen voor het ‘al doende le-
ren’, dus voor het al lerende doen van onder-
zoek, onder begeleiding van een persoon met
meer onderzoekskennis en -vaardigheid.
Met Praktijkonderzoek in de school presenteren Van
der Donk en Van Lanen een nieuw leerboek dat
past bij dit al doende leren. Het leerboek is spe-
ciaal geschreven voor beginnende onderzoekers
als leraren en leraren-in-opleiding en hun bege-
leiders. Er staat veel kennis in, maar het is vooral
een hulpmiddel bij de verschillende stappen die
gezet moeten worden in het doen van praktijk-
onderzoek: elk hoofdstuk sluit af met oefeningen
en lastige stof wordt toegelicht met praktijkvoor-
beelden. Alles vanuit een heldere en consistente
visie op praktijkonderzoek.
Praktijkonderzoek in de school start met twee inlei-
C. van der Donk & B. van Lanen (2009). Praktijkonder- dende hoofdstukken waarin duidelijk wordt uit-
zoek in de school. Bussum: Coutinho, 304 blz. ISBN gelegd wat praktijkonderzoek is en waarom lera-
978 90 469 0162 5 ren praktijkonderzoek moeten doen. Van der
Donk en Van Lanen geven veel informatie over
allerlei aspecten rondom praktijkonderzoek en
Sinds 2001 zijn lectoraten actief in het hoger vooral over praktijkonderzoek in de context van
onderwijs. Lectoraten hebben tot taak onder- de school. Daarnaast besteden ze veel aandacht
zoek uit te voeren in de beroepspraktijk waar- aan onderwerpen als betrouwbaarheid en validi-
voor zij studenten opleiden. Hierbij wordt sa- teit en aan de rol van theorie in praktijkonder-
mengewerkt met docenten en studenten, maar zoek.
ook met beroepsbeoefenaren in de praktijk. De rest van het boek bestaat
Sinds de start van de lectoraten is op steeds meer uit zeven hoofdstukken die ie- Steeds meer leerlaren in opleiding
hbo-opleidingen het leren doen van onderzoek der ingaan op wat de auteurs moeten in de laatste fase van hun
door docenten, studenten en het werkveld een de kernactiviteiten van onder- studie zelf onderzoek doen
punt van aandacht. Ook binnen de lerarenoplei- zoek noemen: oriënteren,
dingen. Dit wordt versterkt door de ontwikke- richten, plannen, ontwerpen,
ling dat steeds meer leraren in opleiding in de verzamelen, analyseren/concluderen en rappor-
laatste fase van hun studie zelf een onderzoek teren/presenteren. Het boek is volgens de au-
moeten uitvoeren. Daarnaast wordt in scholen teurs geschikt als handleiding bij het doorlopen
zelf steeds vaker onderzoek uitgevoerd door alle zeven kernactiviteiten, maar kan ook worden
leraren, bijvoorbeeld in de academische oplei- geraadpleegd bij het uitvoeren van een specifieke
dingsscholen. kernactiviteit.
Er is veel behoefte aan leermateriaal om al deze Al met al is dit boek redelijk uniek omdat alle te
doelgroepen te ondersteunen bij het leren en onderscheiden stappen in onderzoek op een
uitvoeren van onderzoek. Omdat het onderzoek evenwichtige manier aandacht krijgen en alles
MESO magazine 30e jaargang nummer 173 augustus 2010 31
2. overzichtelijk bij elkaar staat. Van der Donk en die praktijkonderzoek doen in scholen, en on-
Van Lanen besteden veel aandacht aan de vraag derzoekers die hier meer over willen leren. Ook
hoe dingen kunnen worden aangepakt, bijvoor- voor begeleiders van onderzoek. En niet in de
beeld hoe aan een goede onderzoeksvraag te ko- laatste plaats voor al die andere personen die zich
men. Dat gaat soms ten koste van de diepgang, bezighouden met onderzoek in de school en
maar daar zijn voldoende andere boeken voor zich afvragen hoe dat moet, waarom dit moet of
beschikbaar. Dus, wat mij betreft, een mooi en wat voor type onderzoek dit zou moeten zijn.
bruikbaar boek voor beginnende onderzoekers (KK)
Krachtig samenspel
in advies en uitvoering
Het onderwijs is volop in beweging. Nieuwe keuzes,
nieuwe vragen. Meer richtingen, een ander tempo.
Wie stuurt, wie begeleidt?
De Onderwijs Service Groep adviseert en ondersteunt u onder meer
op het gebied van:
OSG T (026) 323 88 11
E
6800 AH Arnhem I
Service op maat
MESO magazine 30e jaargang nummer 173 augustus 2010 32