Introduction of the project.

1. 1
โครงการพัฒนารามาธิบดีสู่คณะแพทยศาสตร์ชั้นนําในเอเชีย
(โครงการรามาธิบดี – บางพลี)
ศาสตราจารย์รัชตะ รัชตะนาวิน
โครงการรามาธิบดีบางพลี: โอกาสทองของประชาชนไทย
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ได้รับอนุมัติจากคณะรัฐมนตรีให้ดําเนินโครงการ “พัฒนา
รามาธิบดีสู่คณะแพทยศาสตร์ชั้นนําในเอเชีย” หรือโครงการรามาธิบดี-บางพลี เมื่อวันที่ 29 มิถุนายน 2553
ซึ่งเป็นโครงการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 84 ปี
โครงการนี้เป็นโอกาสทองของสังคมไทยที่จะได้รับการพัฒนา โดยใช้ศักยภาพบุคลากรรามาธิบดีให้เกิด
ประโยชน์สูงสุด โดยจะเอื้ออํานวยให้เกิดการผลิตแพทย์ พยาบาล และบุคลากรทางสาธารณสุขในรูปแบบใหม่
เพื่อที่ จะรับใช้สังคมไทยได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ สนองความต้องการของประชาชนและเชื่อมโยงกับระบบ
สุขภาพของประเทศ เป็นบัณฑิตรุ่นใหม่มีความพร้อมที่จะเป็นผู้นําในการเปลี่ยนแปลงสังคมให้ดีขึ้น นอกจากนี้
โครงการนี้จะช่วยพัฒนาแพทยศาสตรศึกษาของประเทศ เพิ่มคุณค่าให้แก่สถาบันผลิตแพทย์ทุกแห่งในประเทศ
ให้มีการผลิตบัณฑิตแพทย์ที่มีมาตรฐานใกล้เคียงกัน เนื่องจากโครงการรามาธิบดี-บางพลี ตั้งอยู่ในจังหวัด
สมุทรปราการซึ่งเป็นจังหวัดอุตสาหกรรม โครงการนี้จะช่วยพัฒนาด้านอาชีวะเวชศาสตร์ สิ่งแวดล้อม และ
ความปลอดภัยของประชาชนที่อยู่ในภาคอุตสาหกรรม เพื่อเพิ่มคุณภาพชีวิตของประชาชนกลุ่มนี้โดยเฉพาะ
และขยายมิติของการพัฒนาไปทางด้านสังคมและเศรษฐกิจด้วย
เนื่องจากโครงการนี้อยู่ในส่วนภูมิภาค จึงเป็นโอกาสที่จะดําเนินการให้เกิดการพัฒนาระบบบริการ
สุขภาพอย่างครบวงจร โดยเชื่อมโยงกับระบบสาธารณสุข ระดับปฐมภูมิและทุติยภูมิของประเทศ มาสู่การ

2. 2
บริการระดับตติยภูมิที่โรงพยาบาลรามาธิบดีวิทยาเขตพญาไท โดยมีการดําเนินการให้เกิดคุณค่าเพิ่มและ
ประสิทธิภาพในทุกๆ ขั้นตอนของสายธารการดูแลผู้ป่วยอย่างครบวงจร
นอกจากนี้โครงการรามาธิบดี-บางพลี จะพัฒนาการแพทย์ทางเลือก เพื่อผสมผสานกับการแพทย์
แผนปัจจุบัน โดยคัดสรรกระบวนการรักษาที่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์รองรับ เป็นการกระตุ้นให้เกิดเส้นทาง
การวิจัยใหม่ เพื่อประโยชน์นี้ต่อผู้ป่วยอย่างแท้จริง
โครงการรามาธิบดี-บางพลี จึงเป็นโอกาสทองของประชาชนไทยที่จะได้รับการพัฒนาคุณภาพชีวิต
ในขณะเดียวกับที่เป็นโอกาสของบุคลากรรามาธิบดีที่จะใช้ความสามารถและศักยภาพที่มีอยู่ร่วมกันเป็นพลังที่จะ
ก่อให้เกิดคุณูปการแก่สังคมไทยอย่างเต็มภาคภูมิ และเป็นโครงการที่ชาวรามาธิบดีทุกหมู่เหล่า น้อมใจกาย
ดําเนินโครงการเพื่อถวายเป็นราชสักการะ และเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในวโรกาสมหา
มงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 84 พรรษาซึ่งสมพระเกียรติยศอย่างแท้จริง
ความเป็นมาของโครงการโดยสังเขป
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ได้รับมอบที่ดินซึ่งเป็นที่ราชพัสดุจากกรมธนารักษ์จํานวน
300 ไร่ ตําบลบางปลา อําเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ เพื่อพัฒนาเป็นโครงการรามาธิบดี-บางพลี ที่ดิน
นี้อยู่ในบริเวณที่องค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรปราการกําลังพัฒนาให้เป็นส่วนราชการ ขณะนี้กําลังมีการ
ก่อสร้างสนามกีฬาจังหวัดขนาดใหญ่ ซึ่งสามารถรองรับการแข่งขันกีฬาระดับชาติได้ มีสถานที่ราชการที่ตั้งอยู่
แล้วในบริเวณเดียวกันได้แก่มหาวิทยาลัยราชภัฎธนบุรี และบริเวณนี้อยู่ไม่ไกลจากที่ตั้งของมูลนิธิลูกพระดาบส
ซึ่งเป็นโครงการในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว บริเวณนี้อยู่ชิดกับชายฝั่งทะเลตะวันออก ตั้งอยู่ที่กิโลเมตรที่
49 บนถนนสุขุมวิทสายเก่าระหว่าง บางปู กับคลองด่าน
การเดินทาง
จากคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี สามารถเดินทางไปที่โครงการได้หลายเส้นทางดังนี้
1. ใช้เส้นทางถนน บางนา-ตราด โดยมุ่งหน้าจากถนนบางนา-ตราด ออกจากกรุงเทพมหานคร แล้วเลี้ยว
กลับรถที่กิโลเมตรที่ 19 หลังจากนั้นอีกประมาณ 1 กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายเข้าถนนตัดใหม่ ซึ่งเป็นถนนขนาน
กับคลองส่งน้ําสุวรรณภูมิ ซึ่งรับน้ําจากที่ราบลุ่มภาคกลางตอนล่าง และสนามบินสุวรรณภูมิ มาลงทะเลที่
อ่าวไทย เป็นคลองขุดใหม่ขนาดกว้าง 48 เมตร และมีถนน 4 เลน ขึ้น 2 เลน และล่อง 2 เลนคู่ขนานกับ
คลองสุวรรณภูมิ โดยจะใช้เวลาเดินทางจากคณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี ประมาณ 45 นาที
2. ใช้ถนนสุขุมวิทสายเก่า โดยใช้ถนนสุขุมวิท หรือ ถนนศรีนครินทร์ ตรงมาที่ปากน้ําหลังจากนั้นเลี้ยวซ้าย
ตรงมาตามถนนสุขุมวิทสายเก่าถึงกิโลเมตรที่ 49 แล้วเลี้ยวซ้ายเข้าสู่โครงการรามาธิบดี – บางพลี
3. ในอนาคต เมื่อรถไฟฟ้าใต้ดินสายสีแดงก่อสร้างแล้วเสร็จจะมีสถานีรถไฟฟ้าอยู่ตรงข้ามอาคารสมเด็จ
พระเทพรัตน์จากสถานีนี้ใช้เวลาประมาณ 5 นาที มาต่อ Air Port Rail Link ที่สถานีมักกะสัน ใช้เวลา

3. 3
เดินทางประมาณ 15 นาทีถึงสนามบินสุวรรณภูมิ หลังจากนั้นจะมีรถ shuttle ซึ่งวิ่งวนระหว่าง โครงการ
รามาธิบดี-บางพลีกับสนามบินสุวรรณภูมิ ใช้เวลาประมาณ 20 นาที ซึ่งเป็น ถนน 4 เลนตลอดและไม่มี
การจราจรที่หนาแน่น
การเดินทางจากรามาธิบดี-พญาไท มาที่โครงการรามาธิบดี-บางพลี จึงเดินทางได้สะดวกมีหลาย
เส้นทาง และใช้เวลาไม่นาน
3 วิทยาเขตของรามาธิบดี และการจําแนกพันธกิจ
เมื่อโครงการรามาธิบดี-บางพลี แล้วเสร็จ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดีจะมี 3 วิทยาเขต
โดยแต่ละวิทยาเขตจะประกอบพันธกิจที่แตกต่างกันแต่ประสานกันอย่างเป็นเอกภาพภายใต้องค์กรเดียวกัน
1. วิทยาเขตพญาไท
จะได้รับการพัฒนาเป็นโรงพยาบาลระดับตติยภูมิหรือเหนือกว่าตติยภูมิ ที่จะเป็นสถานฝึกอบรมแพทย์
ระดับหลังปริญญาทุกหลักสูตร ทั้งแพทย์ประจําบ้าน และแพทย์ผู้ช่วยอาจารย์ โดยจะมีเครือข่ายเชื่อมโยง
กับโรงพยาบาลของรัฐและเอกชนทุกแห่งในประเทศที่จะส่งต่อผู้ป่วยมารับการรักษาพยาบาล เชื่อมโยงกับ
สถาบันต่างประเทศและมีเครือข่ายกับคณะต่างๆ ของมหาวิทยาลัยมหิดลในวิทยาเขตพญาไท และเป็น
พันธมิตรเชื่อมโยงกับโรงพยาบาลของรัฐและเอกชนและสถาบันทางการแพทย์ของกระทรวงสาธารณสุขใน
บริเวณใกล้เคียง

4. 4
ด้วยการคมนาคมที่สะดวกที่จะมาถึงรามาธิบดี-พญาไท โดยทางถนน/ทางด่วน ทางรถไฟ รถไฟใต้ดิน
ซึ่งกําลังก่อสร้าง และทางอากาศ (ลานเฮล์ลิคอปเตอร์ของอาคารสมเด็จพระเทพรัตน์) จึงมีโอกาสที่
รามาธิบดี - พญาไทจะเชื่อมโยงร่วมมือกับ โรงพยาบาลของรัฐและเอกชนและสถาบันการแพทย์ของ
กระทรวงสาธารณสุขที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียง ผลักดันให้ รามาธิบดี-พญาไท เป็นศูนย์การแพทย์ของ
กรุงเทพมหานครได้
2. วิทยาเขตบางพลี
จะมีโรงพยาบาลขนาด 400 เตียง ซึ่งเป็นโรงพยาบาลระดับ ปฐมภูมิ และทุติยภูมิซึ่งจะเหมาะสมกับ
การสอนนักศึกษาระดับปริญญาของคณะฯ ทั้ง 3 หลักสูตรได้แก่หลักสูตรแพทยศาสตร์บัณฑิต, พยาบาล
ศาสตร์บัณฑิต และวิทยาศาสตร์บัณฑิตของความผิดปกติของการสื่อความหมาย (นักฝึกการพูด, นักฝึก
การได้ยิน) โรงพยาบาลระดับนี้ เหมาะสมสําหรับการจัดการเรียนรู้ที่นักศึกษาทั้ง 3 หลักสูตรที่จะออกไป
ปฏิบัติงานในสถานการณ์จริง โดยโรงพยาบาลรามาธิบดีที่บางพลี จะมีเครือข่ายการดําเนินงานเชื่อมโยง
กับ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพประจําตําบล (รพ.สต.)โรงพยาบาลชุมชน โรงพยาบาลทั่วไป โรงพยาบาล
ศูนย์ ในจังหวัดสมุทรปราการและอีก 8 จังหวัดทางฝั่งชายทะเลตะวันออก โดยหากผู้ป่วยต้องการการรักษา
ในระดับตติยภูมิสามารถส่งต่อมารับการรักษาพยาบาลที่โรงพยาบาลรามาธิบดี-พญาไท ซึ่งจะมีระบบการ
ส่งตัวไป-กลับ ที่พัฒนาขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้โครงการรามาธิบดี - บางพลียังเชื่อมโยงกับ
ชุมชนในภาคอุตสาหกรรม เนื่องจากจังหวัดสมุทรปราการมีโรงงานอุตสาหกรรม ถึง 8,000 แห่ง โครงการ
รามาธิบดี-บางพลี จึงมีโอกาสช่วยพัฒนางานด้านอาชีวอนามัย -อาชีวเวชศาสตร์ สิ่งแวดล้อมและความ
ปลอดภัย ดูแลสุขภาพของประชาชนที่อยู่ในภาคอุตสาหกรรม
3. วิทยาเขตศาลายา
วิทยาเขตนี้เป็นที่ศึกษาของนักศึกษา ปีที่ 1 ทุกหลักสูตร โดยมุ่งเน้นการศึกษาวิชาความรู้ทั่วไปด้วย
และนักศึกษาทุกหลักสูตรของรามาธิบดีจะให้มีโอกาสเรียนรู้ และสร้างมิตรภาพกับนักศึกษาต่างคณะฯ ต่าง
วิชาชีพในมหาวิทยาลัยมหิดล นอกจากนี้วิทยาเขตนี้ยังเป็นที่ตั้งของโรงเรียนพยาบาลรามาธิบดี โดย
นักศึกษาพยาบาลปีที่ 1 และ 2 จะเรียนที่นี่
การจําแนกวิทยาเขตของคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดีเป็น 3 วิทยาเขต และจําแนกพันธกิจ
ดําเนินการที่แตกต่างกันแต่ประสานการดําเนินการเป็นเนื้อเดียวอย่างเป็นเอกภาพ จึงเป็นการสร้างโอกาส
อย่างมหาศาลในการดําเนินงานของคณะฯ ให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่สังคมไทย

5. 5
กรอบแนวคิดของการก่อสร้างโครงการรามาธิบดี-บางพลี
โครงการรามาธิบดี-บางพลีเป็นโอกาสที่คณะฯจะดําเนินการก่อสร้างให้ภูมิสถาปัตย์มีการสนองพันธ
กิจของคณะฯอย่างสมบูรณ์ โดยมุ่งจะให้เป็นสถาบันการศึกษาที่มีสิ่งแวดล้อม และภูมิสถาปัตย์ที่เหมาะสมต่อ
การเรียนรู้ ก่อให้เกิดแรงบันดาลใจ และจินตนาการอย่างเต็มที่
กรอบแนวคิดหลักในการก่อสร้างคือให้มีความสมบูรณ์ของธรรมชาติ (Green University) มีความเขียว
ขจีของแมกไม้นานาพรรณ มีสระน้ํากว้างใหญ่ และท้องฟ้าสีครามสดใส ความเชื่อมโยงกับชุมชน (Community-
linkage) โดยจะมีการก่อสร้างหอจดหมายเหตุและพิพิธภัณฑ์เพื่อเชื่อมโยงใกล้ชิดกับประชาชนภายใต้ กรอบ
แนวคิด 4E ด้งนี้
Education reform จะเป็นการสร้างโอกาสที่คณะฯจะปฏิรูประบบการศึกษาใหม่ ปฏิรูปหลักสูตร ซึ่ง
สามารถจะทําได้อย่างมีประสิทธิภาพขึ้นในสถานที่ใหม่ร่วมกับกรอบแนวคิดใหม่แต่ทําได้ยากในสถานที่เดิมและ
กรอบแนวคิดเดิม

6. 6
Environmental friendly โครงการรามาธิบดี-บางพลีได้รับออกแบบภูมิสถาปัตย์ให้มีความเป็นมิตรและ
กลมกลืนกับสิ่งแวดล้อมที่สุด มีการบําบัดน้ําเสีย นําน้ําที่บําบัดแล้วมาใช้ประโยชน์ใหม่ (recycle) โดยการ
ดําเนินงานได้รับการประเมินผลกระทบของสิ่งแวดล้อมจากคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติแล้ว โครงการ
ได้จัดศูนย์ power plant ไว้อย่างเป็นสัดส่วนปราศจากเสียงรบกวนและควันพิษ มีการออกแบบถนนให้มีทางคน
เดินมีหลังคาคลุมที่ช่วยกันแดดกันฝน และสนับสนุนให้มีการสัญจรโดยจักรยาน และไม่อนุญาตให้มีการใช้
จักรยานยนต์
Energy saving รามาธิบดี-บางพลี จะเป็นโครงการที่คํานึงถึงการประหยัดพลังงาน โดยอาศัยการ
ถ่ายเทของอากาศ การรับแสงธรรมชาติให้มากที่สุด เพื่อเป็นการประหยัดไฟฟ้า โดยมุ่งอาศัยพลังงาน
ทางเลือก เข้ามาร่วมให้มากที่สุดด้วยเช่น พลังแสงอาทิตย์ และพลังงานลมเป็นต้น
Excellent living and working condition โรงพยาบาลรามาธิบดี – บางพลีจะได้รับการออกแบบโดย
คํานึงถึงความต้องการของผู้ทํางาน นักศึกษาและผู้ป่วยเป็นสําคัญ โดยมีสิ่งอํานวยความสะดวกในการทํางาน
พร้อมมูล มีที่พักที่เป็นส่วนตัว บรรยากาศ โล่ง โปร่ง สว่าง เย็นตา สนับสนุนการเรียนรู้ อย่างเต็มที่ โครงการ
รามาธิบดี-บางพลี ได้กําหนดให้เป็นสถานศึกษาที่ครูและนักเรียนจะอาศัยอยู่ด้วยกันภายในโครงการ ดังนั้นจึง
มีการออกแบบหอพักทุกแห่งให้มีความน่าอยู่โล่ง โปร่งไม่แออัด ใกล้ชิดกับธรรมชาติ ต้นไม้ ไม้ดอก ไม้ประดับ
สนามหญ้าเขียวขจี สระน้ํากว้างใหญ่ มีอาคารสันทนาการ มีศูนย์การเรียนรู้ที่ทันสมัยที่สุด มีระบบสนเทศ (wifi)
ที่ครอบคลุมทั้งบริเวณที่วิทยาเขต ทั้งนี้เพื่อดึงดูดให้อาจารย์และนักเรียนอาศัยอยู่อย่างมีความสุข ก่อให้เกิด
จินตนาการและความคิดสร้างสรรค์เป็นชุมชนของปัญญาชน และเป็นแหล่งเพาะบ่มปัญญาและการเรียนรู้อย่าง
แท้จริง
โครงการรามาธิบดี-บางพลี อํานวยโอกาสให้คณะฯ ดําเนิน ยุทธศาสตร์หลัก 4 ยุทธศาสตร์ คือ
1. ความเป็นเลิศด้านการศึกษา
2. ความเป็นเลิศด้านชีวอนามัย-อาชีวเวชศาสตร์-สิ่งแวดล้อม
3. การพัฒนาระบบสุขภาพแบบครบวงจร
4. การพัฒนาระบบแพทย์ทางเลือก
การดําเนินยุทธศาสตร์ทั้ง 4 เปรียบเสมือนธงชัย 4 ธงของโครงการรามาธิบดี-บางพลี

7. 7
ความเป็นเลิศด้านการศึกษา
คณะฯ จะใช้โอกาสที่โครงการรามาธิบดี-บางพลี ตั้งอยู่ในส่วนภูมิภาคในจัดการศึกษาใหม่ โดยจะปรับ
หลักสูตรระดับปริญญาของคณะฯ ทั้ง 3 หลักสูตร โอกาสที่จะปรับหลักสูตรในสิ่งแวดล้อมเดิม สถานที่เดิม
ภายใต้ความคิดแบบเดิมนั้นทําได้ยากยิ่ง ดังนั้นการได้สถานที่ใหม่โดยเฉพาะอย่างยิ่งในส่วนภูมิภาค จะช่วยให้
เกิดความริเริ่มสร้างสรรค์ซึ่งปลดปล่อยจากข้อจํากัดเดิม
นับเป็นโอกาสที่ดีอย่างยิ่งของคณะฯ ที่ในขณะนี้ได้มีความเคลื่อนไหวในระดับโลก ที่จะปฏิรูประบบ
การศึกษาของผู้ที่มีวิชาชีพทางสุขภาพ เช่น แพทย์ พยาบาล และนักสาธารณสุขใหม่ เนื่องจากเป็นที่ตระหนัก
ว่าการผลิตผู้มีวิชาชีพด้านสาธารณสุขเหล่านี้ ด้วยหลักสูตรในปัจจุบันไม่สามารถสนองความต้องการของ
สังคมได้ และการศึกษาเพื่อเตรียมบุคลากรซึ่งจะออกมาเป็นผู้นําของระบบสุขภาพเหล่านี้ไม่มีความเชื่อมโยง
กับระบบสุขภาพ ซึ่งปัญหานี้มิได้จํากัดอยู่เพียงประเทศใดประเทศหนึ่ง แต่เป็นปัญหาของทุกประเทศทั่วโลก จึง
ได้มีการจัดตั้งคณะกรรมาธิการขึ้นชุดหนึ่ง ภายใต้ชื่อว่า Education of Health Professionals for the 21st
Century
Commission โดยมีสมาชิกที่เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการสาธารณสุข และด้านการศึกษาจากประเทศต่างๆ และมี
ประธานคือ Dr. Julio Frank ซึ่งเป็นคณบดีของคณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด และประธาน
ร่วมคือ Dr. Lincoln Chen ซึ่งเป็นประธานของ China Medical Board โดยมีผู้สนับสนุนที่สําคัญคือ กอง
บรรณาธิการของวารสาร Lancet มูลนิธิ Rockefeller และมูลนิธิ Bill-Melinda Gate เป็นต้น และ
คณะกรรมาธิการนี้ได้ดําเนินแล้วเสร็จ โดยมีการเก็บรวบรวมข้อมูล วิจัย สังเคราะห์และมีข้อแนะนําที่เป็น
รูปธรรม ซึ่งได้ลงตีพิมพ์ ลงในวารสาร Lancet ฉบับวันที่ 29 พฤศจิกายน 2553
รายงานของสาระสําคัญ คือ เสนอให้มีการปฏิรูปหลักสูตรของการผลิตผู้มีวิชาชีพทาง สาธารณสุข
ใหม่ โดยนับว่าเป็นคลื่นลูกที่ 3 คณะกรรมาธิการชุดนี้มีในการพัฒนาหลักสูตรด้านนี้ โดยคลื่นลูกแรกคือ การ
จัดหลักสูตรตามรายงานของ นายแพทย์ Flexner เมื่อปี ค.ศ. 1910 ที่เรียกว่า Flexner report ซึ่งแนะนําให้
การจัดหลักสูตรแพทยศาสตร์ ต้องมีการเรียนการสอนวิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐานทางวิทยาศาสตร์การแพทย์
ก่อน โดยแยกเรียนตามสาขาวิชาที่สําคัญ เป็นระยะเวลา 2 ปี หลัง จากนั้น จึงศึกษาต่อในชั้นคลินิกอีก 2 ปี ซึ่ง
Flexner report นี้เป็นต้นแบบของการศึกษาแพทย์แบบใหม่ทางตะวันตกซึ่งได้เป็นที่ยอมรับกันทั่วโลก ต่อมา
ได้มีคลื่นลูกที่ 2 เกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1960 คือการเรียนการสอนแบบการใช้ปัญหาเป็นพื้นฐาน (problem-based
learning) ซึ่งมีโรงเรียนแพทย์หลายแห่งได้ใช้เป็นหลักในกระบวนการเรียนการสอน สําหรับคลื่นลูกที่ 3 คือ
รายงานของคณะกรรมาธิการชุดนี้เรียกได้ว่าเป็น Competency-based curriculum คือ การกําหนดคุณลักษณะ
ของบัณฑิตด้านวิชาชีพทางสาธารณสุขและการแพทย์ที่พึงประสงค์ และจัดการเรียนการสอนให้ได้บัณฑิตที่
คุณลักษณะเช่นนั้น คุณลักษณะสําคัญที่รายงานของคณะกรรมาธิการชุดนี้เสนอไว้เช่น ความเป็นผู้นํา,
ความสามารถทางการบริหารจัดการ, ทักษะการติดต่อสื่อสาร, ความเป็นมืออาชีพ (professionalism) และมี
ทักษะการทํางานร่วมกับวิชาชีพอื่น การศึกษาที่บัณฑิตเหล่านี้ได้รับจะเป็นการศึกษาที่สามารถเปลี่ยนแปลงคน
ให้ออกไปเป็นบัณฑิตที่สมบูรณ์ได้ซึ่งจะต้องมีการปรับองค์กร ปรับหลักสูตร และกระบวนการเรียนการสอน

8. 8
ด้วย การผลิตบัณฑิตด้านวิชาชีพทางสาธารณสุข และการแพทย์ที่พึงประสงค์ ต้องเปลี่ยนจากระบบการเรียนรู้
เดิมที่มุ่งให้ความรู้ (informative learning) และได้ผลผลิตเป็นผู้เชี่ยวชาญ หรือการเรียนรู้ที่มุ่งความเป็นวิชาชีพ
(formative learning) ซึ่งได้ผลผลิตมาเป็นผู้ประกอบวิชาชีพสาขาต่างๆ มาเป็นการเรียนการสอนแบบการ
เปลี่ยนแปลงผู้เรียน (transformative learning) เพื่อได้ผลผลิตเป็นบัณฑิตที่จะเป็นผู้นําในการเปลี่ยนแปลงสังคม
สู่สังคมที่ดีขึ้นด้วย
ในประเทศไทยกําลังมีความเคลื่อนไหวที่จะผลักดันข้อเสนอตามรายงานนี้ให้เกิดผลสัมฤทธิ์ โดยมี
มูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลในพระบรมราชูปถัมภ์เป็นผู้นํา ซึ่งเป็นการขับเคลื่อนที่มีความหมายต่อวิชาชีพ
แพทย์มาก เนื่องจากสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลทรงเป็นผู้นําการศึกษาแพทย์แผนปัจจุบันเข้ามาในประเทศไทย เมื่อ
พ.ศ. 2464 โดยความสนับสนุนของมูลนิธิ Rockefeller แต่การดําเนินงานในครั้งนี้จะมีมูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้า
ฟ้ามหิดลฯ เป็นผู้ขับเคลื่อน ซึ่งองค์ประธานคือสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งเป็นพระ
นัดดาของสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี จะใช้แนวทางของคณะกรรมาธิการชุดนี้ในการกําหนด
หลักสูตรใหม่ โดยจะพิจารณาปรับหลักการนี้ให้เข้ากับบริบทที่เป็นระบบบริการสุขภาพของประเทศไทย และ
จะใช้แนวทางให้มีการบูรณาการศาสตร์ต่างๆ อย่างเต็มที่ในการเรียนการสอน เช่น อาจจะมีภาควิชา
วิทยาศาสตร์พื้นฐานเพียงภาควิชาเดียวโดยไม่แบ่ง เป็นสาขาวิชาตามรูปแบบเดิม หรืออาจจะมีภาควิชาคลินิก
เพียงภาควิชาเดียวโดยไม่แบ่งแยกเป็นสาขาวิชาเฉพาะทั้งนี้เพื่อให้มีการบูรณาการของศาสตร์ต่างๆ อย่างเต็มที่
ภายใต้เงื่อนไขที่นักศึกษาจะได้รับการปูพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์อย่างเข้มแข็ง โดยมีการบูรณาการกับปัญหา
ทางคลินิก สนับสนุนให้นักศึกษาได้มีการเรียนรู้ทางคลินิกตั้งแต่ในปีแรกๆ เช่นเดียวกับการเรียนรู้การตรวจ
ร่างกายผู้ป่วย และอาจจะจัดให้มีหลักสูตรที่หลากหลาย เช่น การเรียนควบแพทยศาสตรบัณฑิตกับการ
บริหารจัดการแพทยศาสตรบัณฑิตกับสาธารณสุขศาสตร์มหาบัณฑิต หรือแพทยศาสตรบัณฑิตกับ
วิทยาศาสตร์บัณฑิตทางด้านสารสนเทศเป็นต้น ซึ่งเป็นประเด็นที่คณะกรรมการประจําคณะฯ จะพิจารณาใน
ขั้นสุดท้าย ทั้งนี้การเรียนรู้จะนําเอาเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ในการเรียนการสอนอย่างเต็มรูปแบบพัฒนา
e-learning ให้เต็มศักยภาพโดยเฉพาะอย่างยิ่งให้นักศึกษาได้ใช้องค์ความรู้ที่มีอยู่ในระบบสารสนเทศอย่างเต็ม
รูปแบบ

9. 9
นอกจากนี้การออกแบบสถาปัตยกรรมของโรงพยาบาลจะเชื่อมโยงกับระบบ Hospital Logistics ที่มี
ประสิทธิภาพและทันสมัยจะเอื้ออํานวยให้มีความสะดวกในการเรียนรู้อย่างเต็มที่อาทิเช่น มี สัญญาณ Wi-fi
ทั้งวิทยาเขต มีห้องเรียนหลากหลายขนาด มีห้องพักนักศึกษาซึ่งมี locker เก็บของส่วนตัว เช่น เดียวกับศูนย์
การเรียนรู้ที่จะออกแบบให้การเอื้อต่อการศึกษา มีห้องสมุดที่ทันสมัยที่สุด และภูมิสถาปัตย์จะถูกออกแบบให้
เป็นบรรยากาศของการเรียนรู้ มีสนามหญ้าเขียวขจี มีพันธุ์ไม้ และมีสระน้ํากว้างใหญ่ มีร่มไม้ชายคาที่จะใช้ใน
การเรียนรู้และการเรียนการสอนได้
อาคารศูนย์การเรียนรู้

10. 10
กรอบแนวคิดของโครงการรามาธิบดี-บางพลี คือจะเป็นโรงเรียน กิน-นอนที่ครูและนักเรียนจะพํานัก
อยู่ในบริเวณเดียวกัน ทั้งนี้ให้เกิดความใกล้ชิดสนิทสนมระหว่างครูกับนักเรียนโดยไม่มีเวลาทํางานมาเป็น
ตัวกําหนด นักเรียนและครูสามารถจะนัดกันมาสอน มาติวเมื่อใดก็ได้ ครูสามารถจะพานักเรียนไปดูผู้ป่วยยาม
วิกาลบนหอผู้ป่วยหรือห้องฉุกเฉินได้ นัดกันมาสอนวันเสาร์-อาทิตย์เวลาใดก็ได้ นอกจากนี้ศูนย์สันทนาการ
จะเป็นสถานที่จัดกิจกรรมเสริมหลักสูตร ที่หลากหลายและเต็มรูปแบบ โครงการรามาธิบดี-บางพลี จะจัด
กิจกรรมเสริมหลักสูตรให้แก่นักศึกษา โดยเฉพาะให้สร้างเสริมสติ ปัญญาและประสบการณ์ชีวิต โดย
รามาธิบดี-บางพลีจะเป็นสถานที่ที่เต็มไปด้วยชีวิตชีวามีธรรมชาติ มีศิลปะ วัฒนธรรม มีดนตรี มีกีฬาฯ เป็น
สถานศึกษาที่มีชีวิตจิตใจอย่างแท้จริงหล่อหลอมให้ได้คุณลักษณะของบัณฑิตที่พึงประสงค์
อาคารหอพักนักศึกษาและบุคลากร
อาคารหอพักเจ้าหน้าที่
อาคารสันทนาการ
นอกจากนี้คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดียังมีแนวคิดที่จะขับเคลื่อนให้โครงการรามาธิบดี-
บางพลี เป็นศูนย์แพทยศาสตรศึกษาแห่งชาติ โดยจะมีการพัฒนาแพทยศาสตร์ศึกษาอย่างเต็มรูปแบบ พร้อมที่

11. 11
จะขยายผลออกไปเพิ่มคุณค่าให้แก่วงการแพทยศาสตรศึกษาของชาติ โดยที่จะสนับสนุนให้มีการวิจัย
แพทยศาสตรศึกษาอย่างเต็มที่ โดยจะวางแผนเปรียบเทียบติดตามบัณฑิตแพทย์ที่ผลิตโดยหลักสูตรเดิม และ
หลักสูตรใหม่ที่โครงการรามาธิบดี-บางพลีว่าจะมีความแตกต่างกันอย่างไร โดยเป็นการศึกษาวิจัยในระยะยาว
ความเป็นเลิศด้านอาชีวอนามัย-อาชีวเวชศาสตร์-สิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย
ประเทศไทยกําลังก้าวเข้าสู่การเป็นประเทศอุตสาหกรรม มีประชาชนจํานวนถึง 8 ล้านคน คนซึ่ง
ทํางานอยู่ในภาคอุตสาหกรรม แต่ในปัจจุบันการดูแลสุขภาพของประชาชนไทยในภาคอุตสาหกรรมยังมีปัญหา
มากมายแม้จะมีกฎหมายหลายฉบับตลอดจนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจํานวนมาก ก็ยังไม่สามารถให้หลักประกัน
ด้านสุขภาพแก่ประชาชนไทยที่ทํางานในภาคอุตสาหกรรมได้เต็มที่ ดังจะเห็นได้จากข่าวที่ปรากฏขึ้นเนืองๆ
เกี่ยวกับปัญหาด้านสุขภาพของพนักงานในโรงงาน หรือ ปัญหาเกี่ยวกับมาตรการรักษาความปลอดภัยใน
โรงงาน เช่น มีก๊าซรั่ว เตาระเบิด ปัญหาเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมที่มีผลกระทบต่อคนงานจํานวนมากมิได้จํากัด
เฉพาะประชาชนในภาคอุตสาหกรรม แต่ขยายวงไปถึงประชาชนที่อาศัยอยู่ใน ละแวกใกล้เคียงกับ
ภาคอุตสาหกรรมด้วย ซึ่งนอกจากเกิดปัญหาทางสุขภาพแล้วยังก่อให้เกิดเป็นปัญหาด้านสังคมและเศรษฐกิจ
ควบคู่กันไปด้วย ดังตัวอย่างของปัญหาและเหตุผิดปกติหลายประการที่เกิดขึ้นที่นิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด
จังหวัดระยองเป็นต้น
จังหวัดสมุทรปราการเป็นจังหวัดที่มีโรงงานอุตสาหกรรม ขนาดเล็กและใหญ่จํานวนถึง 8,000 โรงงาน
เป็นจังหวัดที่มีรายได้ของจังหวัด วัดโดย gross domestic product (GDP) สูงที่สุดในประเทศไทยรองลงมาจาก
กรุงเทพมหานคร แต่เป็นจังหวัดที่มีปัญหาด้านสุขภาพจิตของคนในจังหวัดสูงที่สุดในประเทศ และมีปัญหา
อาชญากรรมในรูปแบบต่างๆ มากมายรวมทั้งปัญหายาเสพติดด้วย
ดังนั้นการที่โครงการรามาธิบดี-บางพลีได้ตั้งอยู่ ณ จังหวัดสมุทรปราการ จึงถือเป็นความรับผิดชอบ
โดยตรงของคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ซึ่งเป็นสถาบันการศึกษาที่สูงสุดของประเทศเป็นแหล่ง
สร้างองค์ความรู้จากการวิจัย และเป็นต้นแบบและแหล่งอ้างอิงความรู้ทางวิชาการ สนองปณิธานของ
มหาวิทยาลัยมหิดลที่มุ่งมั่นที่จะเป็นปัญญาของแผ่นดิน โอกาสจึงเปิดขึ้นอย่างมากที่จะขับเคลื่อนให้คณะ
แพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดีเป็นผู้นําทางด้านวิชาการด้านอาชีวอนามัย อาชีวเวชศาสตร์ และ
สิ่งแวดล้อมของประเทศ ทั้งนี้เพื่อที่จะช่วยสร้างมิติใหม่ของการดูแลประชาชนในภาคอุตสาหกรรมซึ่งมิใช่เฉพาะ
ในจังหวัดสมุทรปราการ แต่จะขยายผลไปในจังหวัดใกล้เคียงแถบชายฝั่งทะเลตะวันออกของประเทศที่เป็น
จังหวัดอุตสาหกรรม และในที่สุดจะขยายครอบคลุมไปทั่วประเทศ
ในปัจจุบันคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ยังไม่มีความเข้มแข็งในงานนี้มากนัก แต่คณะฯ ได้
มีความมุ่งมั่นที่จะสร้างความเข้มแข็งทางด้านนี้ ทั้งทางด้านนโยบาย กําลังคนและทรัพยากรในการดําเนินการ
เรื่องนี้ โดยได้จัดตั้งคณะกรรมการด้านอาชีวอนามัย อาชีวเวชศาสตร์และสิ่งแวดล้อมขึ้น โดยมีคณบดีเป็น
ประธาน เพื่อกําหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ ยุทธศาสตร์ และแผนการดําเนินงานเกี่ยวกับเรื่องนี้ โดยได้เชิญ

12. 12
ผู้ทรงคุณวุฒิจากองค์กรต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ทั้งในภาครัฐและภาคอุตสาหกรรมให้ความเห็นเพื่อกํากับทิศทางที่
ถูกต้อง ที่ในที่สุดจะลงไปเชื่อมโยงกับภาคอุตสาหกรรมในจังหวัดสมุทรปราการ
งานสําคัญที่จะต้องเตรียมการเป็นลําดับแรก คือการสร้างกําลังคนด้านนี้ ซึ่งในขณะนี้ยังมีอยู่ไม่มาก
และได้มีความร่วมมือกับ สถาบันวิจัยจุฬาภรณ์ในการอบรมบุคลากรด้านนี้ในสาขาวิชาที่เกี่ยวข้อง โดยได้
ร่วมกันเชิญผู้เชี่ยวชาญจากประเทศสหรัฐอเมริกามาจัดประชุมเชิงปฏิบัติการเป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 23-27
มกราคม 2554 และมีแผนการจะฝึกอบรมเพื่อเพิ่มกําลังคนด้านนี้ให้มากขึ้นตามลําดับ
นอกจากนี้ยังจะต้องเสริมศักยภาพของคณะฯ ในการดําเนินการด้านนี้ให้เข้มแข็งขึ้น โดยการพัฒนาการ
บริการด้าน อาชีวอนามัย/เวชศาสตร์ คือการจัดตั้งหน่วยตรวจผู้ป่วยนอกด้านนี้ โดยได้รับความสนับสนุนจาก
สํานักงานประกันสังคม โดยในเบื้องต้นจัดตั้งที่โรงพยาบาลรามาธิบดีวิทยาเขตพญาไท และจะขยายผลต่อไปยัง
โครงการรามาธิบดี-บางพลีด้วย คณะฯ จะต้องพัฒนาการบริการวิชาการด้านนี้ซึ่งมิได้จํากัดอยู่เฉพาะในการ
ให้การรักษาพยาบาลแต่ต้องมีมิติในด้านการสร้างเสริมสุขภาพ การออกแบบระบบ การควบคุมกํากับ การ
ติดตามดําเนินงานให้สอดคล้องกับกฎหมายและระเบียบที่ประกาศใช้แล้วซึ่งจะส่งผลให้สุขภาพอนามัยของ
ประชาชนในภาคอุตสาหกรรมดีขึ้น
คณะฯ จะใช้โอกาสนี้ในการพัฒนางานด้านห้องปฏิบัติการที่จะสนับสนุนการดําเนินงานด้านนี้ ให้มี
ความทันสมัยมีประสิทธิภาพ และได้มาตรฐานสากลเป็นห้องปฏิบัติการที่สามารถเป็นแหล่งอ้างอิงได้อย่าง
แท้จริง ซึ่งจะช่วยสนับสนุนให้งานวิจัยทางด้านนี้เข้มแข็งขึ้นด้วย โครงการรามาธิบดี-บางพลี จึงได้เปิดโอกาส
ของการวิจัยด้านนี้อย่างมหาศาล การวิจัยนี้มิได้จํากัดอยู่เฉพาะด้านการแพทย์เท่านั้น แต่ยังขยายวงไปถึงการ
วิจัยเชิงระบบ งานวิจัยในมิติของสังคมและเศรษฐกิจที่เกี่ยวพันแยกกันไม่ออกในปัญหาด้านนี้ด้วยโดยควรมอง
ถึงการให้โอกาสและความเท่าเทียมกันของประชาชนที่อาศัยอยู่ใกล้เคียงกับ โรงงานอุตสาหกรรมให้มี
ปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับโรงงานอุตสาหกรรมด้วย
คณะฯ จะมีโอกาสในการสร้างเครือข่ายกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการดําเนินงานเรื่องนี้ทุกองค์กรทั้ง
ในและนอกประเทศ และเครือข่ายของการดําเนินงานด้านนี้ที่มีอยู่แล้วในจังหวัดสมุทรปราการ โดยยึดหลัก
ของการทํางานที่ส่งเสริม-สนับสนุนกันและไม่มีความซ้ําซ้อนในการดําเนินงาน
การดําเนินงานด้านอาชีวอนามัย อาชีวเวชศาสตร์ และสิ่งแวดล้อมที่คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาล
รามาธิบดี และโดยเฉพาะอย่างยิ่งที่ โครงการรามาธิบดี-บางพลี จะเชื่อมโยงกับการดําเนินงานด้านการศึกษา
ในด้านการพัฒนาหลักสูตรที่บรรจุความรู้ด้านนี้ และเชื่อมโยงกับผู้เชี่ยวชาญสาขาต่างๆ ระดับหลังปริญญาที่
เกี่ยวข้องกับด้านนี้ด้วย ซึ่งแน่นอนจะเชื่อมโยงเป็นเนื้อเดียวกันกับการวิจัยด้านนี้ด้วย

13. 13
โครงการรามาธิบดี-บางพลี จึงเปิดโอกาสอย่างมากที่จะก่อให้เกิดคุณูปการด้านอาชีวอนามัย อาชีว
เวชศาสตร์ และสิ่งแวดล้อม ซึ่งสนองนโยบายของรัฐบาลที่จะทําให้ประเทศไทยเป็นประเทศอุตสาหกรรมใหม่
อย่างสง่างาม และโครงการนี้ยังทําให้โครงการรามาธิบดี-บางพลี มีปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับชุมชนอุตสาหกรรม และ
โรงงานอุตสาหการรมในจังหวัดสมุทรปราการ โดยมีภาพที่ชัดเจนของความตั้งใจแน่วแน่ที่จะเป็นสมาชิกใหม่ที่
ดีของจังหวัดสมุทรปราการ ซึ่งจะนํามาซึ่งความช่วยเหลือเกื้อกูลกัน และประชาชนในจังหวัดสมุทรปราการ
ตระหนักว่าโรงพยาบาลรามาธิบดี เป็นโรงพยาบาลของประชาชนของจังหวัดสมุทรปราการ ที่ประชาชนจะได้
โอบอุ้มค้ําจุนอย่างต่อเนื่องด้วย
การพัฒนาระบบสุขภาพแบบครบวงจร
ระบบสุขภาพของประเทศได้มีการพัฒนาไปอย่างมากในช่วงระยะเวลา 10 ปีที่ผ่านมา โดยรัฐธรรมนูญ
แห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2540 ได้ระบุให้การได้รับการรักษาพยาบาลเป็นสิทธิ์ของคนไทย ซึ่งได้มีการตรา
พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ และพระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพขึ้นทําให้เกิดสํานักหลักประกันสุขภาพ
แห่งชาติซึ่งมีหน้าที่หลัก คือการจัดสรรงบประมาณของระบบสุขภาพ และจํากัดหน้าที่ของกระทรวง
สาธารณสุขให้มีเฉพาะเพียงการบริการ และการสร้างเสริมสุขภาพเท่านั้น แต่ไม่มีอํานาจในการจัดสรร
งบประมาณ คนไทยทุกคนจึงได้รับการประกันสุขภาพอย่างถ้วนหน้า โดยมีการจัดสรรงบประมาณรายหัวไปที่
สถานบริการที่ดูแลประชาชนโดยตรง และใช้ระบบเหมาจ่ายในการจัดสรรงบประมาณให้แก่สถานพยาบาลใน
การดูแลผู้ป่วยใน ทั้งนี้เจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติสุขภาพได้ให้ความสําคัญกับการสร้างเสริมสุขภาพและ
การป้องกันโรค มากกว่าการรักษาพยาบาล หรือภายใต้แนวคิดของ “การสร้างนําซ่อม” จึงมีการเน้นการ
พัฒนาระบบบริการปฐมภูมิให้มีประสิทธิภาพภายใต้กรอบแนวคิดของ“สถานพยาบาลใกล้บ้าน-ใกล้ใจ” สถานี
อนามัยตําบลเป็นโรงพยาบาลสร้างเสริมสุขภาพประจําตําบล (รพ.สต.) เพื่อเสริมความแข็งแกร่งของระบบ
บริการปฐมภูมิและการสร้างเสริมสุขภาพ
อย่างไรก็ตาม การปรับระบบบริการสุขภาพที่เป็นอยู่ในปัจจุบันยังมีปัญหาอยู่มาก ดังจะเห็นได้จากการ
ที่ผู้ป่วยจํานวนมากยังเลือกที่จะมารับการรักษาที่สถานบริการระดับทุติยภูมิ หรือตติยภูมิหรือโรงพยาบาลของ
โรงเรียนแพทย์ โดยไม่ได้ถูกส่งต่อมารักษาตามระบบ เนื่องจากยังไม่มีความพึงพอใจในระบบบริการปฐมภูมิ
ขณะนี้การให้การรักษาพยาบาลโดยโรงพยาบาลชุมชนยังทําได้ไม่เต็มศักยภาพ เช่น ไม่มีการผ่าตัดฉุกเฉิน เช่น
ผ่าตัดไส้ติ่งอักเสบ หรือ ผ่าท้องคลอด แม้จะมีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญแต่ขาดวิสัญญีแพทย์ เนื่องจากแพทย์เป็น
กังวลการถูกฟ้องร้อง ซึ่งเกิดขึ้นบ่อยขึ้น หรือปัญหาของการส่งต่อผู้ป่วยตามระบบที่ยังไม่มีความสะดวก และ
ไม่มีการส่งตัวกลับมารับการรักษาพยาบาลในสถานพยาบาลต้นทางที่ส่งตัวผู้ป่วยมารักษาตัวต่อ ระบบสุขภาพ
ยังมีปัญหาด้านกําลังคน ทั้งแพทย์พยาบาลและวิชาชีพสนับสนุน จึงจะต้องมีการเพิ่มจํานวน และบริหารจัดการ
ให้มีการกระจายที่เหมาะสม การขาดแคลนแพทย์สาขาเวชศาสตร์ครอบครัว ขาดบุคลากรที่จะมาประจําที่
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตําบล เป็นต้น อนึ่งการดําเนินงานสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพอย่างเป็น
รูปธรรมก็ยังไม่เห็นภาพที่เป็นไปในทิศทางเดียวกันอย่างชัดเจน นอกจากนี้ยังขาดการเชื่อมโยงข้อมูลของผู้ป่วย

14. 14
โดยระบบสนเทศ ระหว่างโรงพยาบาลและเชื่อมโยงกับสํานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ สํานักงาน
ประกันสังคม และกรมบัญชีกลาง
โดยสรุปการปรับเปลี่ยนระบบบริการสภาพของประเทศไทยในปัจจุบัน ได้มีการปฏิรูปเชิงระบบการ
จัดสรรงบประมาณ นําหน้าการพัฒนาระบบการบริการสุขภาพซึ่งยังตามไม่ทันและยังมีโอกาสพัฒนาให้ดีขึ้น
อีกมาก
การที่โครงการรามาธิบดี-บางพลี ตั้งอยู่ที่ตําบลบางปลา อําเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ ซึ่งเป็น
ส่วนภูมิภาค จึงเป็นโอกาสสําคัญที่เปิดกว้างของคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ที่จะมีบทบาทในการ
เป็นปัญญาของแผ่นดินในการพัฒนาระบบบริการสุขภาพของเทศให้มีความเข้มแข็งและมีการดําเนินการไปใน
ทิศทางที่ถูกต้อง เป็นต้นแบบของรูปแบบการบริการและการบริหารจัดการ ซึ่งจะขยายผลออกไปทั่วประเทศ
โรงพยาบาลรามาธิบดีที่บางพลี จะเป็นโรงพยาบาลระดับปฐมภูมิและทุติยภูมิ และมีการบริการระดับ
ตติยภูมิบางส่วน เช่น การวินิจฉัยทางรังสีวิทยาโดยเครื่องมือที่มีเทคโนโลยีสูงสุด มีห้องสวนหัวใจเพื่อให้การ
วินิจฉัยและการรักษาโรคหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันได้อย่างทันท่วงที ซึ่งการกําหนดขอบเขตการบริการไว้ใน
ระดับนี้จะเอื้อต่อการเรียนการสอนนักศึกษาแพทย์ พยาบาล และนักศึกษาฝึกการพูด ฝึกการได้ยิน เป็นอย่าง
ดีเพราะเป็นการเรียนรู้ในสถานการณ์ที่จะออกไปปฏิบัติงานจริง อย่างไรก็ตามหากผู้ป่วยในจังหวัด
สมุทรปราการต้องการการรักษาในระบบตติยภูมิ ก็จะได้รับการส่งต่อมารับการรักษาพยาบาลที่โรงพยาบาล
รามาธิบดีวิทยาเขตพญาไท ซึ่งเป็นโอกาสที่คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ที่จะสร้างระบบส่งต่อ
ผู้ป่วยไปและกลับอย่างรวดเร็ว และมีประสิทธิภาพสูงสุด โดยมีระบบสารสนเทศสนับสนุนอย่างเต็มที่ ซึ่งหากมี
ความจําเป็นต้องส่งต่อผู้ป่วยทางอากาศก็สามารถจะทําได้ ทั้งนี้โรงพยาบาลรามาธิบดี จะอยู่ในตําแหน่งที่จะ
สร้างเครือข่ายการบริการกับโรงพยาบาลชุมชน และโรงพยาบาลสมุทรปราการหรือโรงพยาบาลทั่วไปใน
จังหวัดใกล้เคียง รวมทั้งเชื่อมโยงกับเครือข่ายของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตําบลด้วย ซึ่งเป็นโอกาสที่
โครงการรามาธิบดี-บางพลี จะมีบทบาทในการเพิ่มคุณค่าให้ระบบสุขภาพในทุกๆ มิติได้เป็นอย่างดี ผ่านการ
วิจัย การศึกษา การฝึกอบรมบุคลากรและการสร้างเสริมสุขภาพ ซึ่งจะเป็นโครงการนําร่อง โครงการต้นแบบที่
จะขยายผลออกไปทุกภาคส่วน โครงการรามาธิบดี-บางพลี จึงสามารถอยู่ในตําแหน่งที่จะเป็นผู้นําทิศทางของ
การพัฒนาระบบบริการสุขภาพให้สอดคล้องกับการปฏิรูปการจัดสรรงบประมาณในระบบสุขภาพ ซึ่งได้
ดําเนินการล่วงหน้าไปแล้ว
ขณะนี้โครงการ รามาธิบดี - บางพลี ได้มีการประสานงานใกล้ชิดกับ สํานักงานสาธารณสุขจังหวัด
สมุทรปราการ โรงพยาบาลสมุทรปราการ โรงพยาบาลในจังหวัดสมุทรปราการทุกแห่ง และได้เชื่อมโยงกับ
สํานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ อย่างใกล้ชิด เพื่อที่จะระดมศักยภาพของบุคลากรรามาธิบดีอย่าง
เป็นสหสาขาให้ร่วมกันดําเนินงานเรื่องนี้อย่างบูรณาการ เป็นโอกาสที่จะเพิ่มคุณค่าให้แก่ระบบสุขภาพของ
ประเทศ สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ของคณะฯ ที่จะเป็นประทีปส่องทางด้านสุขภาพของประเทศอย่างแท้จริง

15. 15
การพัฒนาระบบแพทย์ทางเลือก
ในปัจจุบันเป็นที่ทราบกันดีว่าการแพทย์แผนปัจจุบันไม่สามารถที่จะแก้ไขปัญหาสุขภาพ หรือโรคภัยไข้
เจ็บของผู้ป่วยโดยครบถ้วนสมบูรณ์ บางครั้งการรักษาพยาบาลแผนปัจจุบันมิสามารถปฏิบัติได้เต็มที่โดยมี
ข้อจํากัด เช่นความไม่พร้อมด้านร่างกาย หรือมีโรคของระบบอวัยวะหลายระบบทําให้มิสามารถรับการผ่าตัดได้
หรือผู้ป่วยแพ้ยาบางชนิดทําให้ไม่สามารถใช้ยาที่ควรจะใช้ได้ หรือการไม่สนองตอบต่อการรักษาโดยแพทย์แผน
ปัจจุบัน จึงทําให้มีผู้ป่วยจํานวนมากเข้าพึ่งพาแพทย์ทางเลือก เป็นจํานวนมากซึ่งมีข้อมูลระบุว่ามีการใช้จ่ายเงิน
ในด้านนี้เป็นจํานวนมาก การแพทย์ทางเลือกนี้มีหลากหลายมากมาย เช่นการแพทย์แผนไทย แผนจีน การ
ฝังเข็ม แผนตะวันออกอื่นๆ หรือการรักษาโดยวิธีการต่างๆ อีกจํานวนมาก แต่ในปัจจุบันเฉพาะวิชาชีพ แผนไทย
และแผนจีนเท่านั้นที่ได้รับการรับรองว่าเป็นวิชาชีพ เฉพาะและมีใบประกอบโรคศิลป์รองรับ
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี จึงมีนโยบายที่จะนําการแพทย์ทางเลือกเข้ามาผสมผสาน
บูรณาการกับการรักษาพยาบาลแบบตะวันตก โดยมุ่งหมายที่จะนําแพทย์ทางเลือกนี้มาประยุกต์ใช้อย่างเป็น
ระบบ โดยคัดเลือกเฉพาะการรักษาพยาบาลที่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์จากการวิจัยรองรับชัดเจน
เนื่องจากมียาสมุนไพร หรือยาตํารับต่างๆ ตลอดจนวิตามิน อาหารเสริม หรือวิธีการรักษาอีกหลายแบบซึ่งไม่มี
หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ประกอบว่าจะได้ผลจริง นับเป็นความรับผิดชอบของคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาล
รามาธิบดีที่จะเป็นผู้นําในการใช้แพทย์แผนทางเลือกอย่างเหมาะสม
โครงการรามาธิบดี-บางพลี จึงเป็นโอกาสอันดีที่โครงการนี้จะดําเนินงานด้านการแพทย์ทางเลือกอย่าง
เป็นระบบ เพื่อเป็นแนวทางที่ถูกต้องเป็นต้นแบบ ที่จะขยายผลต่อไป โดยจะดําเนินการด้านโครงสร้างองค์กรที่
เหมาะสม การเตรียมตัวบุคลากร และการร่วมมือเป็นเครือข่ายกับองค์กรที่เกี่ยวข้อง
โอกาสทองของรามาธิบดีที่บางพลี
แนวคิดการพัฒนาโครงการรามาธิบดี-บางพลี สําเร็จลงได้ด้วยความร่วมแรงร่วมใจของคณะกรรมการ
ประจําคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ที่ได้ระดมความคิด โดยรับฟังความเห็นจากผู้มีส่วนร่วมทุก
ฝ่าย ไม่ว่าจะเป็นคณาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิ ข้าราชการปกครอง ผู้แทนจากองค์การบริหารส่วนจังหวัด
สมุทรปราการและสํานักงานสาธารณสุขจังหวัดสมุทรปราการ ผู้ปกครองนักศึกษา – แพทย์ประจําบ้าน และ
บุคลากรรามาธิบดี หล่อหลอมความคิดจนตกผลึกเป็นโครงการนี้ขึ้น โครงการนี้จึงเริ่มต้นขึ้นได้ด้วย ความ
ร่วมแรงรวมใจของชาวรามาธิบดีทั้งมวลที่จะรวมพลังกันมอบสิ่งที่ดีที่สุดให้แก่พี่น้องประชาชนไทยอย่างแท้จริง
บุคลากรของรามาธิบดีทุกหมู่เหล่าควรมีความปิติยินดีเป็นอย่างยิ่ง ที่มีโครงการรามาธิบดี-บางพลี
เกิดขึ้น เป็นโครงการที่เปิดโอกาสอันมหาศาลที่จะทําให้ชาวรามาธิบดีได้ใช้ศักยภาพของพวกเราอย่างเต็มที่
เพื่อก่อให้เกิดคุณูปการอันใหญ่หลวงต่อสังคมไทยในด้านการศึกษา ด้านอาชีวอนามัย อาชีวเวชศาสตร์ และ
สิ่งแวดล้อม การพัฒนาระบบสุขภาพครบวงจร และการพัฒนาระบบแพทย์ทางเลือก และในด้านอื่นๆ

16. 16
โครงการรามาธิบดี-บางพลี จึงเป็นอนาคต ความหวัง ความฝันของชาวรามาธิบดีทุกคนที่จะช่วยกัน
ถักทอสานฝันให้เป็นความจริงมองเห็นภาพสุดท้ายของโครงการนี้อย่างชัดเจนร่วมกัน และช่วยกันผลักดัน
ขับเคลื่อน ผนึกกําลังกายใจ รู้รักสามัคคีช่วยกันต่อสู้ฟันฝ่าอุปสรรคต่างๆ ร่วมกัน ด้วยจิตใจที่รวมกันเป็นหนึ่ง
และมั่นคง ทําให้โครงการรามาธิบดี-บางพลี เป็นโครงการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ใน
วโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 84 ปี เป็นโครงการที่สง่างามสมพระเกียรติของพระบาทสมเด็จพระ
เจ้าอยู่หัวที่ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณเหลือคณานับต่อชาวรามาธิบดี และต่อปวงชนชาวไทย
เป็นโอกาสทองของคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ที่ได้ดําเนินการโครงการนี้โดยวิทยาเขต
ทั้ง 3 แห่งที่มีการดําเนินพันธกิจที่แตกต่างกัน แต่ประสานกันอย่างเป็นเอกภาพ จะนําสู่วิสัยทัศน์ของการเป็น
คณะแพทยศาสตร์ชั้นนําของภูมิภาคเอเชียและประทีปส่งทางด้านสุขภาพของประเทศ เป็นโอกาสของ
มหาวิทยาลัยมหิดลที่จะบรรลุปณิธานในการเป็นปัญญาของแผ่นดิน และเป็นโอกาสทองของประชาชนไทยที่จะ
มีสุขภาพและคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
แสดงความคิดเห็นเพิ่มเติมกรุณาติดต่อ
ศ.นพ.รัชตะ รัชตะนาวิน คณบดี E-mail : rarrv@mahidol.ac.th
ศ.นพ.วินิต พัวประดิษฐ์ ผู้อํานวยการโครงการรามาธิบดี – บางพลี E-mail : rawpp@mahidol.ac.th