Kultura ng Sinaunang Pilipino Sayaw sa Pagdiriwang at Gawain 2. Kaugalian sa Paglilibing ng mga Sinaunang Pilipino Kaugalian sa Paglilibing Inihanda ng mga sinaunang tao ang kanilang yumao para sa kabilang buhay sa pamamagitan ng paglilinis, paglalangis, at pagbibihis ng magarang kasuotan sa bangkay. DALAWANG BAHAGI NG PAGLILIBING Una – Inililibing nila ang yumao sa lupa kasama ang ilang kasangkapan at palamuti. Pangalawa – Pag natuyo na ang mga labi, hinahango ito mula sa libingan at isinisilid sa loob ng banga. BANGGANG MANUNGGUL Ang dalawang pigura ng tao sa ibabaw ng takip ay sumisimbolo sa paghahatid ng yumao sa kabilang buhay. Sistema ng Paniniwala ngmgaSinaunang Filipino 3. Paniniwala sa espiritu at Diyos ng kalikasan ng mga sinaunang Pilipino Animismo, Anito, Diwata, Babaylan, Katalonan, Mumbaki Wika, Sistema ng Pagsulat, at Edukasyon Dahil sa pagkakapangkat-pangkat ng sinaunang Filipino ay marami at iba’t ibang wika ang nabuo sa Pilipinas. Sinasabing may 87 wika ang mga sinaunang Filipino. Hango ang mga ito sa wikang Malayo-Polynesian. Ilan sa mga wikang ito ang Tagalog, Ilocano, Bicolano, Pampango, at Pangasinense. Edukasyon Hindi pormal ang uri ng edukasyong ginagamit noong sinaunang panahon. Sa loob ng tahanan nagsimula ang edukasyon at dito at isinalin ng mga magulang sa kanilang mga anak ang iba’t ibang kaalaman. Bahagi ng edukasyon ang kasanayan sa pagtatangol sa sarili at ang pangkabuhayang gawain tulad ng pangangaso at pangigisda. Pagsasalin ng Kultura Musika at Sayaw Panitikan Sining Instrumento GANGSA Isang tansong gong na ginagamit ng mga katutubong taga-Cordillera. KALELENG Instrumento ng mga Bontok at pinatutunog gamit ang ilong. TAMBULI Instrumento ng mga Tagalog na yari sa sungay ng kalabaw. Sayaw sa Pagdiriwang at Gawain DALLOT Isang mahabang bersyon ng binibigkas nang paawit – hinaharana ng mga sinaunang Ilocano ang kanilang iniirog. AYEG-KLU Katumbas ng dallot, isang sayaw ng mga Igorot. Sayaw naInspirasyon ng Kalikasan TINIKLING Sayaw na hango sa galaw ng ibong tikling. PAGDIWATA Sayaw ng pasasalamat para sa maganndang ani, ng mga Tagbanwa sa Palawan.

1. Proyekto
Sa
Kultura ng
Sinaunang Pilipino
Ipinasa ni:
Jhannella Xochiaine M. Ricafrente

2. 1. Pananamit at Palamuti sa katawan ng mga sinaunang Pilipino
Kanggan, Bahag at Putong
Patadyong, Baro at Saya

3. Pomaras at Ganbanes
2. Kaugalian sa Paglilibing ng mga Sinaunang Pilipino
Kaugalian sa Paglilibing Inihanda ng mga sinaunang tao ang kanilang yumao para sa kabilang buhay
sa pamamagitan ng paglilinis, paglalangis, at pagbibihis ng magarang kasuotan sa bangkay.
DALAWANG BAHAGI NG PAGLILIBING Una – Inililibing nila ang yumao sa lupa kasama ang ilang
kasangkapan at palamuti. Pangalawa – Pag natuyo na ang mga labi, hinahango ito mula sa libingan
at isinisilid sa loob ng banga.
BANGGANG MANUNGGUL Ang dalawang pigura ng tao sa ibabaw ng takip ay sumisimbolo sa
paghahatid ng yumao sa kabilang buhay. Sistema ng Paniniwala ngmgaSinaunang Filipino

4. 3. Paniniwala sa espiritu at Diyos ng kalikasan ng mga sinaunang Pilipino
Animismo, Anito, Diwata, Babaylan, Katalonan, Mumbaki
Paniniwalasamgaespiritu at diyos ng Kalikasan
Naniniwala ang mga sinaunang Filipino na may mga espiritung nananahan sa kanilang kapaligiran.
Tinawag nila itong ANITO sa Tagalog at DIWATA sa Bisaya. Pinaniniwalaan din ng mga sinaunang
Filipino na ang mga bagay sa kalikasan tulad ng araw, bundok, at ilog ay tirahan ng kanilang
yumaong ninuno.
Animismo
Mula sa salitang Latin na anima na nangangahulugang “kaluluwa” . Ito ay isang paniniwala na
nagsasabing mayroong puwersang hindi materyal na nagpapakilos sa kapaligiran. Sinasabi rin dito
na may kani-kaniaya o angking kaluluwa ang mga bagay-bagay. Bukod dito, isa itong paniniwala sa
kapangyarihan at lakas ng kaluluwa

5. Paganismo
Mula sa salitang Latin na paganus na nangangahulugang “naninirahan sa nayon” . Ito ay isang
pangkalahatang katawagang ginagamit upang tukuyin ang sari-saring mga pananampalatayang
maraming diyos.
KATALONAN / BABAYLAN
Gumagawa ng ritwal bago simulan ang anumang gawain tulad ng pagtatanim at paglalakbay ay
humihingi muna sila ng gabay at pahintulot mula sa espiritu ng kalikasan. Sinasabing sila ang
tagapamagitan ng mundo ng tao at mundo ng diyos at yumao.

6. Iba’t ibang tawag sa Dakilang Nilalang
Bathala - Tagalog
Abba - Cebuano
Kabunyian - Ifugao
Laon – Bisaya
Halimbawa ng mga diyos
Dallang - diyos ng Kagandahan (Ilokano)
Sidapa – diyos ng kamatayan (Bisaya)
Apolaki – diyos ng digmaan (Pangasinan)

7. Mga taong may kapangyarihang magbigay at mag-alis ng sumpa, magdulot ng sakit at paghihirap
sa kaaway o manakit ng kapwa.
Alakawat
Barangan
Dalondongan
Mangangaway
Mangkukulam
Aswang
MUMBAKI
Pinunong panrelihiyon ng mga Igorot na nagsisilbing
tagapamagitan ng tao sa mga esperitu. Itinuring din
manggagamot ng kaluluwa. Ipinagpatuloy nila ang
tradisyong ito upang mapanatili nila ang kanilang
ugnayan sa kalikasan (bilang pasasalamat at paghingi ng
pabor o gabay) para matiyak nila ang masaganang ani.

8. BUL-OL
Ito ay isa sa pinakatanyag nna eskultura ng Hilagang Luzon, lalo
na sa Cordillera, na nagpapatunay sa pananampalataya ng mga
sinaunang Filipino sa espiritu ng kalikasan. Kadalasang inuukit ito
sa punong kahoy na narra, yakal, at ipil, at nilalagay sa loob ng
tahanan o imbakan ng palay sa paniniwala na dadami ang ani
PAMAHIIN
Ito’y nasasalamin sa paniniwalang animismo. Ito din ay
paniniwala batay sa kutob, kagawian, tradisyon, at relihiyon ng
isang pamayanan. Nagsisilbi itong gabay ng mga katutubo sa
pagbuo ng desisyon, o paliwanag sa mga pangyayari sa kanilang
kapaligiran. Halimbawa ng pamahiin:  May masamang
mangyayari sa iyo pag may pusang itim na dadaan sa harap mo.
 Ang pagpatay ng pusa ay may kaakibat na kamalasan.
Paniniwalasamgaespiritu at diyos ng Kalikas

9. PANINIWALA SA PANGITAIN, PALATANDAAN , AT BABALA NG
KALIKASAN
Pagsulpot ng uwak o buwaya. May paparating na delubyo, epidemya,
o digmaan paglumabas ang bulalakaw. Pag-alulong ng aso ay isang
pagbabadya sa kamatayan ng isang malapit sa buhay
Paglaganap ng Islam sa Pilipinas ISLAM
Isa sa mahalagang impluwensyang umambag sa mayamang kultura ng
mga Filipino.  Isang relihiyong may paniniwala sa iisang diyos, si ALLAH.
 Itinatag ni propetang MUHAMMAD bandang 600 C.E. MOHAMMAD
QUR’AN Ang nagtatag ng relihiyong Islam. Banal na tipan o aklat ng Islam.
Paglaganap ng Islam sa Pilipinas Paglaganap ng Islam sa Pilipinas 1210
Pagdating ng Arabong mangangalakal sa katimugang bahagi ng kapuluan.
1280 Dumating sa Sulu si Tuan Masha’ika, Itinuring na kauna-unahang
nagpakilala sa Islam sa Pilipinas. Nakipag-isang dibdib siya sa anak ni
Rajah Sipad at nagsimulang magtatag ng mga pamayanang Muslim sa
Sulu. Paglaganap ng Islam sa Pilipinas 1380 Mula Malacca ay dumating si
Karim-UlMakdum sa Sulu at nangaral ng Islam. 1390 Dumating si Rajah
Baginda ng Palembang sa Sulu. Matagumpay niyang nahikayat ang ilang
Katutubo na lumipat sa relihiyong Muslim. Paglaganap ng Islam sa
Pilipinas 1450 Dumating si Abu Bakr mula sa Palembang. Siya ang
kinikilalang nagpalaganap ng Islam sa Sulu. Pinagkalooban siya ng
pangalang Sharif ul-Hashim nang maging kaunaunahang sutltan na
itinatag niyang pamahalaang batay sa Sultanato ng Arabia. Sa panahong ito din mabilis na lumaganap ang
Islam sa Sulu. Paglaganap ng Islam sa Pilipinas 1500 Nanguna sa pagpapalaganap ng Islam sa Mindanao si
Sharif Kabungsuan mula Jokor, Malaysia. Siya rin ang nagtatag at naging unang sultan ng pamahalaang
itinatag niya sa Mindanao. Sa kabila ng mabilis na paglaganap ng Islam ay tinuldukan ito ng mga Espanyol
noong ika-16 na siglo. Nagsarili sila mula sa Espanyol at nagtungo sa Katimugang bahagi ng Pilipinas.
Patuloy pa rin sa pangunahing paniniwala ang mga Muslim sa kabila nag hangarin ng Espanyol na
mabinyagan sila sa Kristyanismo.

10. Wika, Sistema ng Pagsulat, at Edukasyon
Dahil sa pagkakapangkat-pangkat ng sinaunang
Filipino ay marami at iba’t ibang wika ang nabuo
sa Pilipinas. Sinasabing may 87 wika ang mga
sinaunang Filipino. Hango ang mga ito sa wikang
Malayo-Polynesian. Ilan sa mga wikang ito ang
Tagalog, Ilocano, Bicolano, Pampango, at
Pangasinense.
BAYBAYIN
Tawag sa alpabeto ng mga sinaunang Filipino.
Binubuo ito ng 17 titik na may tatlong patinig at
14 na katinig. Balat ng kahoy at dahon ng saging
ang kanilang papel. Matalim at matulis na bakal
at kahoy ang kanilang panulat. Dagta ng
halaman ang kanilang tintang panulat.

11. Edukasyon
Hindi pormal ang uri ng edukasyong ginagamit noong
sinaunang panahon. Sa loob ng tahanan nagsimula
ang edukasyon at dito at isinalin ng mga magulang sa
kanilang mga anak ang iba’t ibang kaalaman. Bahagi
ng edukasyon ang kasanayan sa pagtatangol sa sarili
at ang pangkabuhayang gawain tulad ng pangangaso
at pangigisda.
Pagsasalin ng Kultura
Musika at Sayaw
Panitikan
Sining
Instrumento
GANGSA Isang tansong gong na ginagamit ng mga katutubong taga-
Cordillera.
KALELENG Instrumento ng mga Bontok at pinatutunog gamit ang
ilong.
TAMBULI Instrumento ng mga Tagalog na yari sa sungay ng
kalabaw.

12. Sayaw sa Pagdiriwang at Gawain
DALLOT Isang mahabang bersyon ng binibigkas nang
paawit – hinaharana ng mga sinaunang Ilocano ang
kanilang iniirog.
AYEG-KLU Katumbas ng dallot, isang sayaw ng mga
Igorot.
Sayaw naInspirasyon ng Kalikasan
TINIKLING Sayaw na hango sa galaw ng ibong tikling.
PAGDIWATA Sayaw ng pasasalamat para sa
maganndang ani, ng mga Tagbanwa sa Palawan.

13. Sayaw na Bahagi ng Ritwal
PAGTATANIM AT PAGGAPAS Sayaw ng mga magsasaka sa
Katagalugan.
PAMULAD ISDA Sayaw ng pagpapatuyo ng isda ng mga
taga Negros.
SALIDSID Sayaw sa panliligaw ng mga Kalinga.
BANGIBANG Isang sayaw para sa paglilibing ng yumaong
nakaranas ng marahas na kamatayan ng mga Ifugao..

14. Anyo ng Panitikan
1.Pasalita
2.Pasulat
Pasalitang Panitikan
 SAWIKAIN
 BUGTONG
 SULIRANIN
 INDULANIN (URI NG AWITING KALYE)
 TALINDAW (AWIT SA BANGKA)
 UYAYI AT HELE
 TIGPASIN (AWIT SA PAGSASAGWAN)
Pasulat na Panitikan
 DARANGAN -epiko ng mga Maranao
 IBALON - epiko ng mga Bicolano
 TARSILA- nakasalaysay ng pinagmulan ng
mga taga-Sulu/Muslim
 BIAG NI LAM-ANGepiko ng mga Ilocano

15. Sining
Yari sa ginto ang mga kasangkapan
at palamuti na ginawa ng mga
sinaunang Filipino. Ito ay patunay na
malikhain ang mga Filipino sa
metallurgy o paraan ng paglusaw at
paghubog ng ginto. Nahukay ang
mga kasangkapan at palamuti na
may ibat ibang desinyo sa iba’t ibang
lugar sa Pilipinas.
YUNGIB Unang tirahan ng mga
sinaunang Filipino Mga Yungib na
Tirahan ng mga Sinaunang Filipino 
Yungib ng Callao sa Penablanca 
Bato sa Sorosgon  Puyong at Tabon
sa Palawan

16. Panahanan ng mga Sinaunang Filipino
BAHAY - KUBO Ang katutubong tirahan ng mga
Filipino. Yari sa materyales na madaling
matagpuan sa kalikasan na mainam sa mainit
na panahon. Gawa sa kugon at nipa ang
bobong habang gawa naman sa pawid at
kawayan ang mga dingding. Ito’y hugis
parisukat na may isa o dalawang silid sa loob.
FAYU O FALE Tahanan ng mga katutubong
naniniahan sa hilagang bahagi ng Pilipinas,
partikular sa Cordillera. Hugis globo ang loob
nito na may malawak na silid kung saan
isinasagawa ang lahat ng gawaing-bahay at
pagsasalo-salo ng pamilya. Hugis piramide ang
bobong may may pinagpatong patong na
makapal na kugon kung kaya’t madilim ang
loon nito. Proteksyon ito sa matinding sikat ng
araw at malakas na pag-ulan sa rehiyon.

17. TOROGAN Tirahan ng mga taga-Mindanao na
may impluwensiya ng Islam ang arkitektura.
Hindi pangkaraniwang tahanan dahil para ito sa
datu. May malawak na sahig at malaki ang
istruktura. May desinyong okir o geometric ang
bintana at hindi makukumpleto ang estrukura
nito kung wala ang maalamat na ibon ng mga
Maranao- ang Sarimanok.
TRADISYONAL NA BAHAY NG MGA BADJAO
Makikita sa Mindanao patikular sa mga
baybayin ng Sulu Sea at Celebes Sea. Ito ay
may mga tiyakad na nakaangat sa katubigan sa
baybaying-dagat. Ang tiyakad ay maingat na
ipinupuwesto sa pagitan ng mga coastal rock
at koral upang maiwasan ang pagkasira nito.

18. BAHAY NA BATO Bahay ng mga Ivatan sa
Batanes. Binubuo ito ng dalawang silid: ang
rakuh (sala at tulugan) at ang kusina. Ito ay
walang tiyakad at nakatayo sa mismong lupa
upang matiyak ang katatagan nito sa malakas na
pag-ihip ng hangin sa lalawigan. Ang bahay ay
yari sa lime at bato. Matatagpuan ang pinto at
bintana ng bahay sa direksyon na hindi
pinakamalakas na umihip ang hangin
Mga Tanong:
1. Ano ang ibig sabihin ng Kultura?
Ang KULTURA ay tumutukoy sa paraan ng pamumuhay ng tao. Kabilang dito ang:  Paniniwala 
Kaugalian  Relihiyon  Pagpapahalaga
2. Bakit natin kailangan pag-aralan at alamin ang kultura ng mga Sinaunang Pilipino?
Upang malaman ang pinagmulan at mga gawi na ating nagagamit pa din sa panahon ngayon.
Itong mayamang kultur ana meron tayo ay nagagamit at maibabahagi pa natin sa susunod na
henerasyon.