Recommended
Recommended
More Related Content
Similar to Planifikimi me pjesemarrje per trajnim.ppt
Similar to Planifikimi me pjesemarrje per trajnim.ppt (20)
Planifikimi me pjesemarrje per trajnim.ppt
- 1. Planifikimi me pjesëmarrje Metodologjia e Kornizës Logjike MKL
- 2. Pas studimit të këtij moduli ju duhet të jeni i aftë: - Ta kuptoni rolin dhe rëndësinë e definimit dhe të analizës së problemeve si pikënisje për planifikimin e një projekti; - Ta definoni sistemin e objektivave të një projekti në bazë të transformimit të trungjeve problemore në trungje të objektivave; - Ta kuptoni strukturën e kornizës logjike dhe të jeni në gjendje ta përdorni atë në procesin e planifikimit, zbatimit, monitorimit dhe vlerësimit të projekteve; - Ta drejtoni procesin e planifikimit të një projekti me pjesëmarrjen e të gjitha palëve të interesuara. objektivat e modulit
- 3. Të lutem, a mund t’më thuash në cilën kahje duhet të shkoj ashtu që të dal prej këndej? - Varet se ku don të shkosh, - tha macja. - Nuk e çaj kokën fort për këtë, - tha Alisa. -Atëherë edhe nuk është me rëndësi se cilën rrugë e merr, - ia ktheu macja. (Alisa në botën e çudirave) për nxemje
- 5. • Një grup punëtorësh dhe liderësh të tyre i dhanë vetes detyrë të pastrojnë rrugën përmes xhunglës së dendur, të mbërrijnë deri tek deti ashtu që të hapin rrugën për liman. • Liderët organizuan punën në njësi efikase dhe mbikëqyrnin shpërndarjen dhe përdorimin e mjeteve kapitale – përparimi është më se i suksesshëm. Liderët vazhdonin të mbikëqyrnin dhe vlerësonin përparimin, duke bërë ri-rregullime të vogla gjatë punimeve ashtu që përparimi të vazhdojë dhe mundësisht të rritet. • Dhe, një ditë, në mes të ngutisë e zhurmave të aktiviteteve, një person ngjitet në lisin e gjatë pranë. Personi e vëzhgon skenën nga maja e lisit. të qenit strategjik
- 6. • Dhe i bërtet grupit të mbledhur poshtë… “Kahja e gabuar!” • (Tregim i adaptuar nga Stephen Covey (2004) “Shtatë vetitë e Njerëzve me Efektivitet të Lartë” Simon & Schuster). të qenit strategjik
- 7. përkufizimi Çka është projekti - Projekti paraqet arritjen e objektivave të caktuara brenda një periudhe të kufizuar kohore me resurse të caktuara njerëzore dhe materiale - Projekti është një “manovër taktik” në kuadër të një strategjie afatgjatë
- 10. Analiza e gjendjes Aktivitetet Identifikimi i fushave Përcaktimi i masave Supozimet – analiza e rrezikut Treguesit dhe burimet Buxheti Monitorimi dhe instrumentet
- 11. analiza e gjendjes Fillohet nga ideja e projektit Fillohet prej një pyetjeje të thjeshtë Cilat probleme lidhen me _______??? Identifikohet fusha problemore ose
- 14. Logjika e intervenimit Synimi i përgjithshëm Qëllimi i projektit rezultatet Aktivitetet Treguesit e verifikueshëm Kontributi Burimet Buxheti Supozimet Struktura e KL
- 15. logjika e intervenimit Logjika Definicioni Kuptimi Synimi Përfitimet socio-ekonomike arritjeve të së cilave i kontribuon projekti Pse është projekti i rëndësishëm për rajonin? Qëllimi Benefitet konkrete dhe të prekshme për përfituesit e referuar Pse përfituesit kanë nevojë për aktivitetet e planifikuara? Rezultatet Të gjitha të mirat që përfituesit do t’i pranojnë nga zbatimi i projektit Çka do të jenë në gjendje të bëjnë përfituesit ose çka do të përfitojnë falë projektit? Aktivitetet Çka duhet bërë që të zbatohet projekti Çka do të bëhet ashtu që përfituesve t’iu sigurojmë atë ç’kemi planifikuar?
- 16. Treguesit Objektivisht të Verifikueshëm (TBV) janë masa masa specifike dhe objektivisht të verifikueshme të ndryshimit ose të rezultateve si pasojë e aktiviteteve të projektit. Ato sigurojnë bazën për matjen e performancës Treguesit janë të vyeshëm për të dëshmuar dhe bindur të tjerët se çka orvatet të arrijë projekti (transparenca) çka janë treguesit
- 17. definimi i treguesve 1) Specifikohet çdo rezultat, qëllimi i projektit (dhe objektivat e përgjithshme) dhe treguesit 2) Definohen, në bazë të treguesit, “synimet” (precizohet çfarë rezultatesh dëshirohen të arrihen) Kuantiteti Kualiteti Grupi i synuar Koha/ periudha Vendi Sa? Çfarë? Kush? Kur fillohet dhe për sa kohë? Ku?
- 18. supozimet SYNIMI OBJEKTIVA REZULTATET AKTIVITETET SUPOZIMET SUPOZIMET SUPOZIMET PARAKUSHTET + + +
- 19. analiza e rrezikut Prioriteti II Ndikimi i madh dhe probabiliteti i vogël Prioriteti I Ndikimi i madh dhe probabiliteti i madh Prioriteti III Ndikimi i vogël dhe probabiliteti i madh Neglizhohet Ndikimi i vogël dhe probabiliteti i vogël Probabiliteti Ndikimi
- 20. A do të realizohet? Gati sigurisht Me gjasë Nuk do të realizohet Nuk përfshihet në KL Përfshihet si supozim A është e mundshme të ri-shkruhet projekti ashtu që të ndikojë në faktorin e jashtëm? PO JO Nuk përfshihet në KL A është faktori i jashtëm i rëndësishëm? Ri-shkruani projektin duke shtuar aktivitete ose rezultate; riformuloni Qëllimin e Projektit nëse është e domosdoshme Projekti nuk mund të zbatohet JO PO vlerësimi i supozimeve
- 21. burimet e verifikimit Kostoja Ndërlikueshmëria Shënimet administrative Raportet e menaxhimit Statistikat rutinore Statistikat rutinore të adaptuara Intervistat me përfituesit Hulumtimet specifike
- 23. monitorimi Çfarë duhet monitoruar? • Cilat aktivitete janë duke u zhvilluar dhe sa është përparuar në implementimin e projektit (p.sh. në intervale të rregullta javore) • Në ç’ shkallë janë përdorur burimet (inputet) dhe cilat kanë qenë shpenzimet gjatë implementimit të projektit (p.sh., në intervale të rregulta mujore) • A janë duke u arritur rezultatet e dëshiruara (p.sh. në intervale tremujore)? (efikasiteti) • Në c’masë i kontibuojnë rezultatet arritjes së qëllimit të projektit (p.sh. analiza 6-mujore)? (efektshmëria) • A ka ndryshime në rrethinën e projektit? A qëndrojnë ende supozimet?
- 24. monitorimi Aktivitetet Burimet njerëzore Burimet materiale Kostoja Përgjegjësi Aktiviteti1 3muajstaff 1makinë 5000 M.A. Aktivitetiaktual 8muajstaf 2makina 6000 M.A. Aktiviteti2 4muajstaff shtypshkr. 400 D.Sh. Aktivitetiaktual 4muajstaff shtypshkr. 600 D.Sh. Aktiviteti3 15muajstaff 3000 B.K. Aktivitetiaktual 10muajstaff 2000 O.N. Aktiviteti4 10muajstaff 1000 T.H. Aktivitetiaktual 16muajstaff 1700 R.E. Orari(muaj,javë,ditë)
- 25. tipet e vlerësimit Situata e dëshiruar Rishikimi afat-mesëm Përfundimi i projektit ose vlerësimi përfundimtar Vlerësimi i ndikimit pas përfundimit të projektit Situata e tanishme Koha Përfitimet e qëndrueshme dhe ndikimi
- 26. Kontributi: Dokumentacioni i siguruar për ndërtim Buxheti: 20000€ Logjika e intervenimit Kontributi: 3000€ Gjithsej: 23000€ Buxheti është siguruar Muret e ndërtuara sipas standardeve Pullazi i ndërtuar sipas standardeve Treguesit objektivisht të verifikueshëm Rezultatet Burimet e verifikimit Supozimet Raportet e udhëheqësit të ndërtimit Kushtet atmosferike të përshtatshme për punë Qëllimi i projektit Pranimi teknik i shtëpisë nga komisioni kompetent Raporti me shkrim i komisionit për pranim teknik Gatishmëria e pronarit të shtëpisë për banim në shtëpi Falënderimi i sinqertë nga pronari i shtëpisë Mirënjohjet me shkrim për investitorin dhe projektuesit Rritet vullneti i investitorit për investime tjera Synimi i përgjithshëm
- 27. definicionet dhe terminologjia Logjika e intervenimit: kierarkia e objektivave dhe raporti shkak-pasojë Synimi: ndryshimi në grupin përfitues të cilit mendohet t’i kontribuojë projekti Qëllimi: rezultati që pritet ta arrijë projekti në përfundim të tij Rezultati: rruga për arritjen e qëllimit të projektit
- 28. definicionet dhe terminologjia Aktiviteti: Veprimi që ndërmerret për arritjen e një rezultati Kontributi: mallrat dhe shërbimet; mjetet materiale, stafi i nevojshëm për aktivitetet Treguesi: informata që dëshmon arritjen e objektivave Burimet e verifikimit: vendi/dokumenti ku gjindet informata për treguesin
- 29. definicionet dhe terminologjia Supozimet: kushtet e domosdoshme për suksesin e projektit, por që janë jashtë kontrollit të projektit Vlerësimi: vlerësimi sistematik dhe i pavarur i projektit me qëllim për të matur suksesin e tij, efikasitetin, efektshmërinë, ndikimin, qëndrueshmërinë dhe rëndësinë e objektivave Efikasiteti: raporti në mes të kontributit dhe objektivave të projektit Efektshmëria: deri në ç’masë projekti ka ndikuar në arritjen e objektivave të veta?
- 30. Fund
Editor's Notes
- Shpjegohen objektivat e modulit
- Kuptimi i terminologjisë. Shpjegohet definicioni për projektin.
- Palët e përfshira në procesin e planifikimit dhe rëndësia e pjesëmarrjes së të gjitha palëve në procesin e planifikimit të projektit.
- Shpjegohen një nga një hapat e planifikimit.
- Shpjegohet që për të filluar procesin e hartimit të një projekti, fillohet duke e dhënë idenë e projektit, ose duke e identifikuar fushën problemore. Shembull: një fushë e identifikuar problemore mund të jetë cilësia e mësimdhënies dhe e mësimnxënies, pastaj siguria e nxënësve etj. Më pas shpjegoni se çdo gjë nis me një pyetje të thjeshtë. Një shembull i pyetjes është “Cilat probleme lidhen me (fushën e identifikuar)?. Pas kësaj fillohet puna praktike, duke filluar me: 1) shkrimin e pyetjes në flipchart; 2) ndarjen e fletave të vogla dhe markerëve, dhënien e udhëzimeve si duhen shkruar problemet dhe përkujdesjen që të ketë së paku nga 3 probleme të shkruara nga secili pjesëmarrës; 3) grumbullimin e problemeve, leximin e tyre, ngjitjen në mur të problemeve dhe kryeni xhiron e dytë të shkrimit të problemeve; 4) ndarjen në fusha të veçanta nëse e shihni se është e arsyeshme (kujdes: sa më tepër fusha, aq më vështirë e menaxhueshme me kohë bëhet seanca, sepse sa fusha aq trungje do të keni).
- Shpjegoni se të gjitha problemet e vendosura në mur duhen të organizohen në mënyrë specifike ashtu si e kërkon metodologjia e MKL-së. Bashkërisht gjeni një problem që është emërues i përbashkët i të gjitha të tjerave dhe vendoseni në mes. Shpjegoni se të gjitha problemet tjera lidhen drejtpërdrejt ose tërthorazi me emëruesin e përbashkët, ku ndonjëri mund të jetë shkak e tjetri pasojë. Shpjegohet trungu i problemit, pas së cilës fillohet me vendosjen e problemeve në trung. Kujdesin duhet pasur në menaxhimin e kohës, pasi është seanca e cila merr më së tepërmi kohë. Rekomandimi është të merreni me vetëm një trung, pasi me rëndësi është se së pari për pjesëmarrës është të njoftohen me metodologjinë e pastaj është përmbajtja e temës së simuluar. Në fund shpjegohet përshkrimi logjik i fushës problemore, duke marrë shembull trungun e sapokrijuar ose një degë të tij.
- Shpjegohet trungu i suksesit dhe mënyra e shndërrimit të gjuhës problemore në gjuhën e suksesit. Po ashtu shpjegohet se pjesa e poshtme e trungut shndërrohet në aktivitete ose mënyra, qendra shndërrohet në rezultate, gjersa pjesa e epërme në objektiva. Në kontekst të temës së simulimit, bashkëbisedoni për mundësinë e futjes në projekt të secilit aktivitet (ish problemit në pjesën e poshtme të trungut). Për të menaxhuar kohën më mirë, pyetni pjesëmarrësit: A ka mandat shkolla jonë të merret me këtë aktivitet, ose çfarë mund të bëjmë ne si shkollë lidhur me këtë aktivitet etj. Në fund shpjegoni se trungu i suksesit është përshkrimi më i mirë që shkolla mund të ketë për arritjen e objektivave të saja nëse intervenohet me fonde në pjesën e aktiviteteve, ose shpjegoni se me intervenimin e fondeve në pjesën e poshtme të trungut vihet në lëvizje gjithë mekanizmi i trungut të suksesit duke çuar kështu në arritjen e objektivave në pjesën e skajshme të epërme të trungut.
- Shpjegoni shkurtazi strukturën e kornizës logjike (4 rreshta & 4 shtylla). Paraprakisht pjesëmarrësit duhen të kenë të shtypur përpara formën boshe të kornizës logjike.
- Shpjegoni se rëndësia më e madhe është të kuptohet drejt logjika e intervenimit dhe kierarkia e objektivave.
- Treguesit janë ndër çështjet kryesore. Treguesit shërbejnë për monitorimin dhe janë të lidhura ngushtë me të, andaj kujdesi duhet të shtohet ashtu që të gjenden treguesit e matshëm. Puna e mëtejme e BPT-ve do të varet nga konkretësia e treguesve.
- Për shkak të rëndësisë që kanë në projektin e Bankës Botërore, treguesit duhen të definohen qartë.
- Shpjegoni se analiza e rrezikut ose vlerësimi i supozimeve është çështje që nuk duhet asesi të anashkalohet, sepse na tregon sfidat me të cilat do të përballemi gjatë zbatimit të projektit dhe na mundëson që paraprakisht të planifikojmë aktivitete/mënyra për shmangie të rrezikut. Merrni disa shembuj dhe vendosini në bashkëbisedim në pjesën e duhur të këtij boshti. Shembujt mund të merren nga arka e thesarit ose të shkruani në një fletë një shembull imagjinar.
- Shpjegoni se ekziston edhe kjo vegël për vlerësim të supozimeve apo analizë të rrezikut, të cilin e përdorin agjencione të shumta. Varësisht prej prirjes pjesëmarrësit duhet të përdorin njërën nga këto dy vegla për analizë të rrezikut.
- Duhet shpjeguar se burimet më së miri dhe më së lehti gjenden brenda shkollës, për këtë arsye duhet dhënë rëndësi dokumentimit të cilitdo aktivitet që ndërmerret, duke filluar nga procesverbalet e thjeshta e deri tek raportet e ndryshme. Sa më tepër që largohemi nga shkolla aq më vështirë dhe më kushtueshëm do të gjejmë burimet.
- Këtu duhet të ceket se projekti fillon me aktivitete dhe përfundon me Qëllimin. Deri tek arritja e Qëllimit projekti menaxhohet. Projekti më pas ndikon (i kontribuon) arritjes së Synimit. Përderisa për pjesën e menaxhimit vlen Monitorimi si mekanizëm për mbarëvajtjen e menaxhimit, tek Ndikimi bëhet Vlerësimi.
- Meqë në formularët e aplikimit është shtuar edhe një faqe që ka të bëjë me monitorimin, kjo çështje duhet shpjeguar duke theksuar rëndësinë e monitorimit.
- Një tabelë e thjeshtë monitorimi, që ndihmon në përcjelljen e realizimit të aktiviteteve. Shembull, nëse Aktiviteti 1 është planifikuar të zgjatë 3 muaj, gjatë zbatimit aktualisht ka zgjatur 4 javë. Po ashtu shohim se këtu na janë dashur më tepër burime njerëzore dhe materiale, gjë që ka rritur koston e aktivitetit. Aktiviteti 2 është shtyer/vonuar për shkak të vonesës së Aktivitetit 1, gjë që mund të shkaktojë shtyerje të realizimit të projektit. Psh për përgjegjës të Aktivitetit 3 ka qenë i planifikuar B.K. por gjatë realizimit është deleguar O.N. Kjo mund të çojë në menaxhim jo-cilësor për shkak të mos-njohjes së pamjes së përgjithshme nga përgjegjësi i ri dhe vështirësisë që mund të ketë në ndërveprim me aktivitetet tjera.
- Kur flitet për monitorimin, gjithnjë duhet pasr parasysh edhe vlerësimin. Në figurë është dhënë vlerësimi, fazat e tij dhe vlerësimi i ndikimit afatgjatë
- MKL e hartuar nga i ndjeri Bedri Rexhepi, trajnues për MKL.
- Në fund shpjegohet terminologjia ashtu që të kuptohet drejtë. Varësisht prej nivelit të kuptueshmërisë së pjesëmarrësve, vetëm nëse është nevoja tri paraqitjet e fundit bëhen më përpara.