Οι θαυμαστές ιστορίες του Μάρκο Πόλο και του Κόμη Μοντεχρίστο. Μια μυθιστορηματική σύγκριση

1. Μάρκο Πόλο-Κόμης Μοντεχρίστος :
συνάδελφοι με διαφορετική
μοίρα
ΑΡΙΆΔΝΗ ΜΠΑΪΡΑΚΤΆΡΗ

2. Κόμης Μοντεχρίστος
Η ιστορία του Κόμη Μοντεχρίστο.
Ο Κόμης Μοντεχρίστος είναι μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Δουμά , που
δημοσιεύτηκε το 1844 και θεωρείται ένα από τα δημοφιλέστερα έργα. Η επιτυχία
του έργου οφείλεται στο ότι συγκεντρώνει όλες τις αρετές του ρομαντικού
μυθιστορήματος, καθώς και την κριτική των αστικών αξιών, την νοσταλγία του
θεϊκού, τα ιστορικά γεγονότα, το εξωτικό όνειρο. Το μυθιστόρημα, πέρα από την
περιπέτεια του πρωταγωνιστή, περιστρέφεται γύρω από τις έννοιες της ελπίδας,
της δικαιοσύνης, της εκδίκησης, της συγχώρεσης και του ελέους. Η ιστορία
λαμβάνει χώρα την περίοδο 1815-1838 , δηλαδή λίγο πριν την αρχή του πολέμου
των Εκατό Ημερών μέχρι και τη βασιλεία του Λουδοβίκου Φιλίππου της Γαλλίας.
Ο Δουμάς εμπνεύστηκε τη συγγραφή του μυθιστορήματος από μια αληθινή

3. ιστορία, ένα συμβάν της εποχής του, που
βρίσκεται καταγεγραμμένο στα ιστορικά
αρχεία της παρισινής αστυνομίας (1837-
1838).
Ο Μοντεχρίστος έρχεται να ενσαρκώσει
έναν ανυπότακτο ήρωα του ακραιφνούς
ρομαντισμού που παλεύει μέχρις εσχάτων
με τον πόνο και το σκοτάδι της
βασανισμένης ψυχής του μέχρι να βρει την
ποθούμενη λύτρωση και δικαίωση, όπως
την εννοεί ο ίδιος. Αποδεσμευμένος από κανόνες και περιορισμούς,
απολαμβάνοντας την πλήρη ελευθερία κινήσεων που του παρέχει το χρήμα μαζί
με τη γνώση, φθάνει μέχρι το τέλος αλλά, στο μεταξύ, έχει επιτρέψει στον εαυτό
του να δείξει έλεος, όταν οι περιστάσεις εμπλέκουν και τα αθώα τέκνα των
τιμωρούμενων.
Ο Εντμόν Νταντές είναι ο πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος. Σύμφωνα με
τον αφηγητή της ιστορίας, ο Νταντές είναι ένας ευφυής, ειλικρινής, και στοργικός
άνδρας, που γίνεται άσπονδος και εκδικητικός, αφότου κατηγορείται για ένα

4. έγκλημα που δε διέπραξε. Όταν ο Νταντές
ελευθερώνεται και γίνεται υπερβολικά
πλούσιος, αποφασίζει να ανταμείψει
εκείνους που τον βοήθησαν στα δεινά που
βίωσε και να τιμωρήσει τους υπεύθυνους
για όλα τα χρόνια που υπέφερε.
Όταν ο αναγνώστης συναντά για πρώτη
φορά τον Εντμόν Νταντές, φτάνει στη
Μασσαλία στις 24 Μαΐου του 1815 ως
πρώτος αξιωματικός στο εμπορικό πλοίο
Φαραώ. Μόλις 19 ετών, ο νεαρός Νταντές φαίνεται προορισμένος για επιτυχία.
Παρόλο που το ταξίδι ήταν επιτυχές,ο πρώην Καπετάνιος, Λεκλέρ , αρρωσταίνει
και πεθαίνει κοντά στην Τσιβιταβέκια. Ο Νταντές μεταδίδει αυτά τα γεγονότα στον
υποστηρικτή του, κύριο Μορέλ όπου του άνηκε το πλοίο, που λέει στον Νταντές
ότι θα προσπαθήσει να του δώσει το αξίωμα του καπετάνιου. Ο Νταντές φεύγει
βιαστικά να συναντήσει τον πατέρα του και την αγαπημένη του, τη νεαρή
Καταλανή γυναίκα Μερσεντές, και οι δυο τους συμφωνούν να παντρευτούν
αμέσως. Ο γάμος όμως ποτέ δεν πραγματοποιείται. Τη νύχτα της γαμήλιας γιορτής
τους, ο Νταντές συλλαμβάνεται ως ύποπτος βοναπαρτιστής, βοηθός του
Ναπολέων, και μεταφέρεται, για να συναντήσει τον εισαγγελέα, Ζεράρ ντε

5. Βιλφόρ. Ο Εντμόν είχε καταγγελθεί ανώνυμα και ψευδώς από τον Νταγκλάρ, το
συνάδελφο ναυτικό του Εντμόν που έκανε τις συναλλαγές και τα λογιστικά του
καραβιού, γιατί ζηλεύει την ξαφνική άνοδο του Νταντές, και τον φίλο του Φερνάν
Μοντεγό, γιατί ζηλεύει τη σχέση του Εντμόν, μιας και είναι ερωτευμένος με την
Μερσεντές.
Ο εισαγγελέας Ντε Βιλφόρ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο Εντμόν είναι αθώος
και τον διαβεβαιώνει ότι θα απελευθερωθεί. Στη συνέχεια, ζητά ένα αποδεικτικό
στοιχείο που αναφέρεται σε μια επιστολή που καταγγέλλει τον Εντμόν στις αρχές.
Η επιστολή ισχυρίζεται ότι στο τελευταίο ταξίδι του Εντμόν, έκανε μια στάση στο
νησί της Έλβα και έλαβε μια επιστολή από τον εκθρονισμένο αυτοκράτορα
Ναπολέοντα. Ο Εντμόν παραδίδει την επιστολή που έλαβε στο όνομα του
καπετάνιου Λεκλέρ, και από την οποία το περιεχόμενο τού είναι άγνωστο. Ο Ντε
Βιλφόρ ρίχνει την επιστολή στη φωτιά, γιατί η επιστολή απευθύνεται στον πατέρα
του και υπόσχεται πάλι στον Εντμόν ότι θα
ελευθερωθεί. Ο Ντε Βιλφόρ κατέστρεψε
την επιστολή που αποκηρύττει τον πατέρα
του ως ένθερμο βοναπαρτιστή για να
προστατεύσει τον εαυτό του, και όχι τον
Εντμόν.

6. Στη συνέχεια με απώτερο σκοπό για να προστατεύσει το όνομά του, καταδικάζει
τον Εντμόν σε φυλάκιση στη φυλακή του Ιφ, ένα οχυρωμένο νησί από το οποίο
κανένας αιχμάλωτος δεν είχε ποτέ δραπετεύσει και στο οποίο στέλνονται οι πιο
επικίνδυνοι πολιτικοί κρατούμενοι.
Μετά από έξι ολόκληρα χρόνια απομονωμένος στο μπουντρούμι του Ιφ, ο
Εντμόν αποφασίζει να αυτοκτονήσει με το να υποσιτίσει τον εαυτόν του.
Φοβούμενος ότι θα αναγκαστεί να φάει, πετάει το φαγητό του έξω. Μετά από
σχεδόν έξι μήνες, ακούει ξύσιμο στο τείχος του κελιού του. Η περιέργεια για την
πηγή του θορύβου τον εμπνέει να αρχίσει να τρώει ξανά. Χτυπά τον τοίχο του
αρκετές φορές, και όταν σταματήσει το ξύσιμο, καταλήγει ότι είναι ένας
κρατούμενος που προσπαθεί να δραπετεύσει. Στη συνέχεια χρησιμοποιεί την
κατσαρόλα, στην οποία σερβίρεται το φαγητό του, για να αρχίσει να σκάβει όπου
ακούει το ξύσιμο πριν με την ελπίδα ότι ήταν ένας άλλος κρατούμενος που σκάβει
τον δρόμο του προς την ελευθερία. Ο Νταντές τελικά σπάει αρκετό από το τείχος,
ώστε να μπορέσει να ανταλλάξει ένα σύντομο χαιρετισμό με έναν γηραιό Ιταλό
αβά, που ονομάζεται Φαρία, και αποκαλείται μερικές φορές και "Τρελός Ιερέας",
και που προσπαθούσε πράγματι να σκάψει τον τοίχο, για να ελευθερωθεί.

7. Οι δύο κρατούμενοι έρχονται πολύ κοντά, με τον πολυμαθή ιερέα να διδάσκει
στον Νταντές, τι γνωρίζει για την ανάγνωση, τα μαθηματικά, την φυσική, τις
γλώσσες, τη φιλοσοφία, την ιστορία, την επιδεξιότητα στη χρήση ξίφους και την
οικονομία. Μαζί καθορίζουν ποιος πρόδωσε τον Εντμόν, και παρόλο που ο Φαρία
αποδοκιμάζει, ο Εντμόν σχεδιάζει την εκδίκηση εναντίον των προδοτών του. Οι
δυο τους αφιερώνουν χρόνια στο σκάψιμο ενός τούνελ για να ελευθερωθούν,
αλλά ο Φαρία πεθαίνει πριν δραπετεύσουν. Λίγο πριν ξεψυχήσει, κληροδοτεί στον
Εντμόν έναν μυστικό θησαυρό, κρυμμένο στο νησί Μόντε Κρίστο. Εκείνη τη νύχτα,
ο Εντμόν ανταλλάσσει τα ρούχα του με το σάκο διακομιδής πτώματος του ιερέα
και δραπετεύει από τη φυλακή. Οι δεσμοφύλακες, αντί να θάβουν τους
κρατούμενους, τους πετάνε πάνω από το τείχος του φρουρίου στη θάλασσα, με το
περιττό βάρος μιας σιδερένιας σφαίρας αλυσοδεμένης γύρω από τα πόδια.
Χρησιμοποιώντας ένα μαχαίρι κατασκευασμένο από έναν αιχμηρό σταυρό, ο
Εντμόν απελευθερώνεται και φτάνει στην επιφάνεια. Ο Έντμοντ κολυμπά σε ένα
μικρό νησί κοντά για να βρει καταφύγιο από τη θύελλα για τη νύχτα.

8. Την επόμενη μέρα, κολυμπά στη θάλασσα, καθώς περνάει ένα λαθραίο καράβι και
σώζεται με το πρόσχημα ότι είναι θύμα ναυαγίου. Ο Εντμόν σύντομα προτείνει
μια στάση και εμπορεύεται τα αγαθά στο μικρό νησί Μόντε Κρίστο, κατά την
οποία επιβεβαιώνει ότι υπάρχει ο θησαυρός του Φαρία. Σε αυτήν και τις
επόμενες επισκέψεις, ο Εντμόν γίνεται πλούσιος.
Με την επιστροφή του στη Μασσαλία, ο Εντμόν μαθαίνει ότι ο πατέρας του
πέθανε από τη φτώχεια και ότι η Μερσεντές παντρεύτηκε τον Φερνάν 18 μήνες
αφότου εκτελέσθηκε υποτιθέμενα για προδοσία. Ο ηλικιωμένος γείτονάς του
Γκασπάρ Καντερούς είναι ακόμη ζωντανός, και -υπό την αμφίεση του Αβά
Μπουσονί- ο Εντμόν τον επισκέπτεται, για να μάθει περισσότερα. Ο Καντερούς
του λέει ότι ο Μορέλ προσπάθησε να επιτύχει μια δίκαιη δίκη για τον Εντμόν, και
πως η Μερσεντές παρακάλεσε για την απελευθέρωσή του. Επιπροσθέτως
μαθαίνει ότι εκείνοι που του έμειναν αφοσιωμένοι υπέφεραν πολύ, ενώ εκείνοι
που τον πρόδωσαν γνώρισαν ευημερία. Ο Εντμόν ευχαριστεί τον Καντερούς για
τις πληροφορίες, πληρώνοντας τον με ένα μεγάλο διαμάντι, για το οποίο είπε ότι
ήταν στην ιδιοκτησία του Εντμόν ενώ βρισκόταν στη φυλακή. Σ

9. Συνειδητοποιώντας ότι μόνο ο Μορέλ του έμεινε πιστός, ο Εντμόν δημιουργεί
τρεις μεταμφιέσεις -έναν Άγγλο ονόματι Λόρδος Ουίλμορ, έναν υπάλληλο
τραπέζης της Thomson and French, και Σεβάχ ο Θαλασσινός- και τους
χρησιμοποιεί για να σώσει τον Μορέλ από πτώχευση και αυτοκτονία. Έπειτα ο
Εντμόν κρύβεται, αξιοποιώντας εννέα χρόνια διαμορφώνοντας τον εαυτόν του ως
τον Κόμη του Μόντε Κρίστο.
Αφού ταξίδεψε στην Ανατολή για να συνεχίσει την εκπαίδευσή του (και να
σχεδιάσει την εκδίκησή του), ο Ντάντες επανεμφανίζεται εννέα χρόνια αργότερα,
το 1838, ως ο πλούσιος κόμης του Μόντε Κρίστο, έναν τίτλο που αγόρασε. Οι
τρεις στόχοι του είναι ο Μοντεγό (τώρα κόμης de Morcerf και σύζυγος της
Μερσεντές), τον Νταγκλάρ (τώρα βαρόνος και τραπεζίτης) και τον Βιλφόρ (τώρα
procureur du roi, ή εισαγγελέας του βασιλιά).Στη Ρώμη, την ώρα του
Καρναβαλιού, ο Νταντές κανονίζει να αιχμαλωτιστεί ο Άλμπερτ , ο γιος της
Μερσεντές και του Μοντεγό, από τον ληστή Luigi Vampa. Ο Νταντές «σώζει» το
αγόρι, το οποίο δείχνει την ευγνωμοσύνη του συμφωνώντας να εισάγει τον Κόμη
στην παριζιάνικη κοινωνία. Στο Παρίσι, ο Νταντές θαμπώνει τον Νταγκλάρ με την
περιουσία του, πείθοντάς τον να του χορηγήσει πίστωση έξι εκατομμυρίων
φράγκων (περίπου 13,1 δισεκατομμύρια ευρώ ).

10. Με τη χειραγώγηση της αγοράς ομολόγων, ο Νταντές στη συνέχεια καταστρέφει
γρήγορα ένα μεγάλο μέρος της περιουσίας του Νταγκλάρ. Το υπόλοιπο
εξαφανίζεται γρήγορα μέσα από μυστηριώδεις χρεοκοπίες, αναστολές πληρωμών
και περισσότερη κακή τύχη στο χρηματιστήριο.
Ο Μοντεγό έχει παντρευτεί την Μερσεντές, έχουν έναν γιο τον Άλμπερτ, και
είναι πλέον γνωστός ως Count de Morcerf. Ο
Μοντεχρίστος δημοσιεύει πληροφορίες στον
Τύπο που αποδεικνύουν ότι ο Μοντεγό είναι
προδότης και ο ίδιος δικάζεται σε δικαστήριο
των Γάλλων αριστοκρατών και κρίνεται
ένοχος με βάση τη μαρτυρία της Χέϊντη, τότε
καταστρέφεται κοινωνικά. Σε μια περίσταση
στο σπίτι του Κόμη ο Άλμπερτ συναντά την
Χέϊντη η οποία του λέει πως ο πατέρας του ευθυνόταν για την σκλαβιά της στον
Κόμη. Τότε ο Άλμπερτ κατηγορεί τον Κόμη για την πτώση του πατέρα του και τον
προκαλεί σε μονομαχία. Η Μερσεντές, έχοντας ήδη αναγνωρίσει τον Κόμη ως
Νταντές, πηγαίνει στον Κόμη, τώρα πίσω στο Παρίσι, και τον παρακαλεί να
λυπηθεί το γιο της. Κατά τη διάρκεια αυτής της συζήτησης, μαθαίνει την αλήθεια

11. της σύλληψης και της φυλάκισης του, αλλά εξακολουθεί να πείθει τον Κόμη να μην
σκοτώσει τον γιο της. Συνειδητοποιώντας ότι ο Νταντές σκοπεύει τώρα να αφήσει
τον Άλμπερτ να τον σκοτώσει,του αποκαλύπτει την αλήθεια, κάτι που τον κάνει να
ζητήσει δημόσια συγγνώμη στον Κόμη.
Ο Άλμπερτ και η Μερσεντές αποκηρύσσουν τον Μοντεγό και εγκαταλείπουν το
σπίτι του. Στη συνέχεια, ο ίδιος αντιμετωπίζει τον Κόμη, ο οποίος αποκαλύπτει
την ταυτότητά του. Επιστρέφοντας εγκαίρως στο σπίτι για να δει τη γυναίκα και
τον γιο του να φεύγουν, ο Φερνάν αυτοπυροβολείται.
Για να εκδικηθεί τον Βιλφόρ, ο Μόντε Κρίστο αποκαλύπτει αργά στον Βιλφόρ
ότι γνωρίζει για έναν έρωτα που είχε ο Βιλφόρ πριν από πολύ καιρό με τη
σημερινή Μαντάμ Ντάγκλαρς και το παιδί τους όπου πίστευε ότι έθαψε ζωντανό.
Το παιδί όμως έζησε και τώρα είναι αρραβωνιασμένο με την κόρη του Ντάγκλαρς,
που είναι ετεροθαλής αδερφή του νόθου νεαρού. Μαθαίνοντας όλα αυτά ο
Βιλφόρ γίνεται παράφρων.
Έχοντας βρει ειρήνη αναθεωρώντας την εκδίκηση του και αποφασίζοντας ότι δεν μπορεί να
παριστάνει τον Θεό ο Ντάντες φεύγει για την Ανατολή για να βρει παρηγοριά και να ξεκινήσει
μια νέα ζωή με την Χέϊντη, η οποία έχει δηλώσει την αγάπη της για αυτόν. Ο αναγνώστης μένει
με μια τελευταία σκέψη:<< Όλη η ανθρώπινη σοφία περιέχεται σε αυτές τις δύο λέξεις,
Περίμενε και Ήλπιζε>>.

12. ΤΑ ΔΥΟ ΒΙΒΛΊΑ ΤΟΥ ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΥ ΔΟΥΜΆ

13. Ενσάρκωση στις προσαρμογές
➢ Ο Τζέιμς Ο' Νήλ, πατέρας του δραματουργού Ευγένιου Ο΄ Νήλ,
ερμήνευσε τον ρόλο πάνω από 6,000 φορές κατά τη διάρκεια της καριέρας
του. Ο Εντμόν Νταντές έχει ενσαρκωθεί στον κινηματογράφο πολλές φορές
από ηθοποιούς όπως ο Τζορτζ Μάικλ Ντόλενζ,Ρόμπερτ Ντόνατ Ζαν
Μαρέ,Λουί Ζουρντάν,Ζεράρ Ντεπαρντιέ,Ρίτσαρντ Τσάμπερλεϊν, και πιο
πρόσφατα από τον Τζιμ Καβίζελ. Ο Νταντές έχει ενσαρκωθεί και στη σκηνή,
συμπεριλαμβανομένου μια μουσικής προσαρμογής του μυθιστορήματος.
Στο ιαπωνικό άνιμε Gankutsuou: The Count of Monte Cristo, κάνει την φωνή
του ο Τζότζι Νακάτα, ενώ στην αγγλική μεταγλώττιση ο Τζέιμισον Πιρς.
➢ Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις προσαρμογές σε τηλεοπτικές σαπουνόπερες,
με τελευταία από αυτές να είναι η μεξικανική σειρά του 2006 Montecristo.
➢ Το 2011, ο σταθμός ABC έκανε πρεμιέρα τη σειρά “Revenge”, που είναι μια
χαλαρή προσαρμογή του μυθιστορήματος. Σε αυτήν, ο χαρακτήρας του
Νταντές ενσαρκώνεται ως γυναίκα πρωταγωνίστρια με το όνομα Έμιλι Θορν
(υποδυόμενη από την Έμιλι ΒανΚαμπ).

14. ➢ Ο Εντμόν Νταντές εμφανίζεται στην έκτη σεζόν της σειράς “Once Upon a
Time” από τον Κρεγκ Χόρνερ. Έχει προέλευση από έναν φανταστικό κόσμο
της Γαλλίας τον 19ο αιώνα.
➢ Ο Εντμόν Νταντές έχει αναφερθεί και στις τελικές σκηνές της ταινίας
“V for Vendetta” (2005), η πρωταγωνίστρια Ίβι Χάμοντ περιγράφει τον
τρομοκράτη V ως τον Εντμόν Νταντές αφότου μαρτύρησε για να διαλύσει
την τυραννική κυβέρνηση Νορσφάιρ. Νωρίτερα στην ταινία, ο V και η Ίβι
βλέπουν την κινηματογραφική προσαρμογή του 1934 του “Ο κόμης
Μοντεχρήστος”, όπου ο V δηλώνει ότι είναι η αγαπημένη του ταινία.
➢ Ο συγγραφέας/σκηνοθέτης Τζον Χιουζ χρησιμοποίησε τον Εντμόν Νταντές
ως ψευδώνυμό του στα τέλη της καριέρας του.

15. Μάρκο Πόλο
Η ιστορία του Μάρκο Πόλο
Ο Μάρκο Πόλο ήταν Βενετός έμπορος και εξερευνητής, τα ταξίδια του οποίου
καταγράφηκαν στο βιβλίο «Τα Ταξίδια του Μάρκο Πόλο», όπου περιγράφονται
από τον ίδιο όλα όσα είδε και έζησε κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του στην
Κεντρική Ασία και την Κίνα. Έμαθε
για το εμπόριο κατά τη διάρκεια
των ετών που ο πατέρας του,
Νίκολο, και ο θείος του, Μαφέο,
ταξίδευαν στην Ασία όπου και
συνάντησαν τον Κουμπλάι Χαν. Το
1269 επέστρεψαν στη Βενετία και είδαν για πρώτη φορά τον Μάρκο. Οι τρεις
τους ξεκίνησαν για ένα επικό ταξίδι στην Ασία και επέστρεψαν μετά από 24 χρόνια
οπότε και βρήκαν τη Βενετία να βρίσκεται σε πόλεμο με τη Γένοβα. Ο Μάρκο
Πόλο φυλακίστηκε και υπαγόρευσε τις ιστορίες του στον συγκρατούμενο του.
Αφέθηκε ελεύθερος το 1299 και έγινε ένας πλούσιος έμπορος, παντρεύτηκε και
απέκτησε τρία παιδιά. Πέθανε το 1324 και θάφτηκε στο Σαν Λορέντζο.
Ο ακριβής χρόνος και τόπος γέννησης του Μάρκο Πόλο είναι άγνωστα και οι
τρέχουσες θεωρίες είναι κυρίως υποθετικές. Ένας πιθανός τόπος γέννησης είναι το

16. Σαν Τζοβάνι Κριζόστομο στο Καναρέτζιο, το οποίο ορισμένες φορές
παρουσιάζεται από τους ιστορικούς ως η γενέτειρα του Μάρκο Πόλο. Γενικά είναι
αποδεκτό ότι ο Μάρκο Πόλο γεννήθηκε στη Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας,
με τους περισσότερους βιογράφους να αναφέρουν την ίδια τη Βενετία ως πατρίδα
του Μάρκο Πόλο. Μερικοί βιογράφοι ισχυρίζονται ότι ο Πόλο γεννήθηκε στο νησί
Κόρτσουλα , στη σημερινή Κροατία, ωστόσο δεν υπάρχει καμία απόδειξη αυτού
του ισχυρισμού. Η πιο συχνά αναφερόμενη ημερομηνία γέννησης του Μάρκο
Πόλο είναι «γύρω στο 1254». Ο πατέρας του, Νικολό, ήταν πλούσιος έμπορος και
με μεγάλο κύρος. Ο Νικολό και ο αδελφός του, Μαφέο, ξεκίνησαν για ένα
εμπορικό ταξίδι πριν γεννηθεί ο Μάρκο. Το 1260, ο Νικολό και ο Μαφέο διέμεναν
στην Κωνσταντινούπολη όταν πρόβλεψαν μία πολιτική αλλαγή. Ρευστοποίησαν τα
περιουσιακά τους στοιχεία σε κοσμήματα και έφυγαν. Σύμφωνα με τα Ταξίδια του
Μάρκο Πόλο, διέσχισαν ένα μεγάλο μέρος της Ασίας και συνάντησαν τον
Κουμπλάι Χαν. Λίγα χρόνια αργότερα, ο Κουμπλάι Χαν έστειλε τους αδελφούς
Πόλο πίσω στην Ευρώπη σε μια αποστολή στον Πάπα, ζητώντας να σταλούν
ιεραπόστολοι για να προσηλυτίσουν τους Μογγόλους (δεν εστάλη ποτέ
αποστολή). Όταν οι Πόλο επέστρεψαν στη Βενετία, το έτος ήταν 1269.
Ο Niccolo ανακάλυψε ότι η γυναίκα του είχε πεθάνει στο ενδιάμεσο, αφήνοντάς
του έναν γιο 15 ετών. Ο πατέρας, ο θείος και ο γιος τα πήγαιναν καλά. Δύο χρόνια
αργότερα, το 1271, οι τρεις έφυγαν για άλλη μια φορά από τη Βενετία και
κατευθύνθηκαν ανατολικά. Ο Μάρκο ήταν μορφωμένος και έμαθε τα εμπορικά

17. θέματα, συμπεριλαμβανομένων των ξένων νομισμάτων και τη διαχείριση
εμπορικών πλοίων, αν και έμαθε ελάχιστα ή καθόλου λατινικά.
Επέστρεψαν στη Βενετία το 1295, 24
χρόνια αργότερα, με πολλά πλούτη και
θησαυρούς. Είχαν ταξιδέψει σχεδόν 24.000
χιλιόμετρα. Η πορεία τους, με εκκίνηση το
έτος 1271 υπήρξε η εξής: Περσία,
Αφγανιστάν, οροπέδιο του Παμίρ (κανείς άλλος Ευρωπαίος δεν έφτασε εκεί, μέχρι
το 1838), κατόπιν στράφηκαν νοτιοανατολικά και έφτασαν, κατά σειρά, σε
Κασγκάρ, Γιακάρντ, στο Κοτάν. Ακολούθως ακολούθησαν βορειοανατολική
πορεία, προσεγγίζοντας το Λομπ Νορ, σημείο στο οποίο ξαναέφτασε Ευρωπαίος,
μόλις στα 1871, ο Ρώσος περιηγητής Πρεβόλσκι. Φτάνοντας στην απόλυτα άνυδρη
έρημο Γκόμπι, τη διέσχισαν και, 3,5 έτη μετά την αναχώρησή τους, το 1275
έφτασαν τελικά στο Σαγκ Του ("Ζαν Αντού"), τη θερινή πρωτεύουσα-πόλη του
"Μεγάλου Κουμπλάι Χαν". Ο τελευταίος τους υποδέχτηκε πολύ εγκάρδια,
προσφέροντάς τους μεγάλες ανέσεις και τιμές. Έχρισε, μάλιστα, το Μάρκο Πόλο,
ως αυτοκρατορικό του σύμβουλο, του απένειμε διάφορα υψηλά ακόμη αξιώματα,
του ανέθεσε ορισμένες επίσημες αποστολές και του έδωσε για σύζυγο την κόρη
του.

18. Όταν οι Πόλο επέστρεψαν στην Ιταλία, η Βενετία βρισκόταν σε πόλεμο με τη
Γένοβα. Ο Μάρκο Πόλο κατετάγη στον βενετικό στόλο με την ιδιόκτητη γαλέρα
του, αλλά στη Ναυμαχία του Κόρτσουλα οι Γενοβέζοι νίκησαν τον βενετικό στόλο
και ο Μάρκο Πόλο συνελήφθη αιχμάλωτος, το 1298 σε ηλικία 44 ετών. Πέρασε
αρκετούς μήνες της φυλάκισής του υπαγορεύοντας μία λεπτομερή περιγραφή των
ταξιδιών του στον συγκρατούμενο του, Ρουστιτσέλο ντα Πίζα συγγραφέα
ρομαντικών μυθιστορημάτων, ο οποίος ενσωμάτωσε και δικές του ιστορίες καθώς
και άλλες ιστορίες και ανέκδοτα γεγονότα από την Κίνα. Το βιβλίο σύντομα
εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη σε χειρόγραφη μορφή και έγινε γνωστό ως Τα
Ταξίδια του Μάρκο Πόλο. Περιγράφει τα ταξίδια των Πόλο στην Ασία,
προσφέροντας στους Ευρωπαίους την πρώτη διεξοδική ματιά στην Άπω Ανατολή,
συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, της Ινδίας και της Ιαπωνίας.
Ο Μάρκο Πόλο αποφυλακίστηκε τελικά τον Αύγουστο του 1299 (κατά άλλους,
το 1302) και επέστρεψε στη Βενετία, όπου ο πατέρας του και ο θείος του
αγόρασαν ένα μεγάλο σπίτι στην κεντρική συνοικία Σαν Τζοβάνι Κριζόστομο.
Συνέχισαν τις δραστηριότητές τους και σύντομα ο Μάρκο Πόλο έγινε ένας
πλούσιος έμπορος ενώ ήταν και μέλος του Μεγάλου Συμβουλίου. Επιπλέον
χρηματοδότησε άλλες αποστολές αλλά ο ίδιος δεν ξαναέφυγε ποτέ από τη
Βενετία.

19. Το 1323, ο Μάρκο Πόλο καθηλώθηκε στο
κρεβάτι λόγω ασθενείας. Παρά τις
προσπάθειες των γιατρών να τον
θεραπεύσουν, στις 8 Ιανουαρίου 1324 ήταν
στο νεκροκρέβατο του, στην ηλικία των
εβδομήντα ετών. Τότε η οικογένειά του
ζήτησε από έναν ιερέα να γράψει και να
πιστοποιήσει τη διαθήκη. Η σύζυγος και οι
τρεις κόρες του Μάρκο Πόλο ορίστηκαν ως
εκτελεστές της διαθήκης. Η εκκλησία είχε το δικαίωμα από το νόμο σε ένα μέρος
της περιουσίας του και ο Μάρκο Πόλο το ενέκρινε και διέταξε να καταβληθεί ένα
επιπλέον ποσό στο μοναστήρι του Σαν Λορέντζο, όπου ήθελε να ταφεί. Επίσης
έδωσε την ελευθερία σ' έναν Τάταρο δούλο, ο οποίος μάλλον τον συνόδευε από
την Ασία.
Χώρισε το υπόλοιπο των περιουσιακών στοιχείων του, μεταξύ των οποίων
αρκετά ακίνητα, σε πρόσωπα, σε θρησκευτικά ιδρύματα και σε κάθε συντεχνία και
αδελφότητα στην οποία ανήκε. Επίσης διέγραψε πολλά χρέη προς το πρόσωπό
του, που του όφειλαν συγγενείς, κληρικοί και μοναστήρια, και διέταξε να δοθούν
200 σόλιδοι στον ιερέα που εκτέλεσε χρέη συμβολαιογράφου. Η διαθήκη, η οποία
δεν υπογράφτηκε από τον Μάρκο Πόλο, φέρει ημερομηνία 9 Ιανουαρίου 1324.
Λόγω του βενετικού νόμου που όριζε ότι η ημέρα τελείωνε με τη δύση του ηλίου,

20. δεν μπορεί να προσδιοριστεί η ακριβής ημερομηνία θανάτου του Μάρκο Πόλο,
αλλά ήταν μεταξύ των δύσεων του ηλίου της 8ης και 9ης Ιανουαρίου του 1324.
Τα Ταξίδια του Μάρκο Πόλο
Καμία αυθεντική έκδοση του βιβλίου του Μάρκο Πόλο δεν σώζεται και τα πρώτα
χειρόγραφα διαφέρουν σημαντικά. Οι δημοσιευμένες εκδοχές του βιβλίου είτε
βασίζονται σε απλά σενάρια, είτε συνδυάζουν διάφορες εκδοχές μαζί ή
προσθέτουν επεξηγηματικές σημειώσεις. Υπήρχαν περίπου 150 παραλλαγές σε
διάφορες γλώσσες και με δεδομένο το γεγονός ότι δεν είχε ακόμα ανακαλυφθεί η
τυπογραφία, θα έγιναν πολλά λάθη κατά τη διάρκεια της αντιγραφής και της
μετάφρασης, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα τις πολλές διαφορές που
παρουσιάζουν τα χειρόγραφα. Ο Μάρκο Πόλο αφηγήθηκε τις αναμνήσεις του
στον Ρουστιτσέλο ντα Πίζα ενώ ήταν και οι δύο τους κρατούμενοι της
Δημοκρατίας της Γένοβας. Ο Ρουστιτσέλο έγραψε το βιβλίο Le Devisement du
monde σε μία γαλλική διάλεκτο που εκείνη την εποχή ήταν lingua franca για τους
σταυροφόρους και τους δυτικούς εμπόρους στην Ανατολή. Η ιδέα ήταν πιθανώς η
δημιουργία ενός εγχειριδίου για εμπόρους και ουσιαστικά ένας οδηγός σχετικά με
τα βάρη, τα μέτρα και τις αποστάσεις.

21. Αφήγηση
Το βιβλίο ξεκινά μ' έναν πρόλογο για τον
πατέρα και το θείο του Μάρκο Πόλο που
ταξίδεψαν στη Βουλγαρία του Βόλγα. Ένα
χρόνο αργότερα πήγανε στη Μπουχάρα. Εκεί,
ένας απεσταλμένος από το Λεβάντε τους
κάλεσε να συναντήσουν τον Κουμπλάι Χαν, ο
οποίος δεν είχε γνωρίσει ποτέ Ευρωπαίους. Το 1266, έφτασαν στην έδρα του
Κουμπλάι Χαν στο Χανμπαλίκ, στο σημερινό Πεκίνο. Ο Χαν υποδέχτηκε τα
αδέλφια με φιλοξενία και τους έκανε πολλές ερωτήσεις σχετικά με το ευρωπαϊκό
νομικό και πολιτικό σύστημα. Επίσης ζήτησε να ενημερωθεί για τον Πάπα και την
Εκκλησία της Ρώμης. Αφού τα αδέλφια απάντησαν στις ερωτήσεις του, ο Χαν τους
ανέθεσε την επίδοση μίας επιστολής στον Πάπα, ζητώντας 100 Χριστιανούς που
να γνωρίζουν τις Επτά Τέχνες (γραμματική, ρητορική, λογική, γεωμετρία,
αριθμητική, μουσική και αστρονομία). Επιπλέον, ο Κουμπλάι Χαν ζήτησε από έναν
απεσταλμένο να του φέρει Άγιο Μύρο από την Ιερουσαλήμ. Όμως η μακρά
περίοδος από τον θάνατο του Πάπα Κλήμη Δ΄ έως την εκλογή του διαδόχου του,
καθυστέρησε τους Πόλο στην εκπλήρωση του αιτήματος του Κουμπλάι Χαν.

22. Ακολουθώντας την πρόταση του παπικού τότε απεσταλμένου στο βασίλειο της
Αιγύπτου (και αργότερα Πάπα Γρηγορίου Ι'), οι Πόλο επέστρεψαν στη Βενετία το
1269 ή το 1270 ώστε να περιμένουν τον ορισμό του νέου Πάπα. Το γεγονός αυτό
επέτρεψε στον 15χρονο ή 16χρονο τότε Μάρκο Πόλο να δει τον πατέρα του για
πρώτη φορά.
Το 1271, ο Νίκολο, ο Μαφέο και ο Μάρκο Πόλο ξεκίνησαν το ταξίδι τους
προκειμένου να ικανοποιηθεί το αίτημα του Κουμπλάι Χαν. Σαλπάρισαν για την
Άκρα και μετά με καμήλες έφτασαν στο περσικό λιμάνι του Ορμούζ. Ήθελαν να
πλεύσουν προς την Κίνα αλλά τα πλοία δεν ήταν αξιόπλοα κι έτσι συνέχισαν το
ταξίδι τους δια ξηράς. Αφού διέσχισαν την Περσία και το Αφγανιστάν, έφθασαν
στο οροπέδιο του Παμίρ. Από το
Παμίρ κατέβηκαν νοτιοανατολικά,
περνώντας από το Κασγκάρ και το
Γιακάρντ, στο Κοτάν. Από το
Κοτάν τράβηξαν βορειοανατολικά,
στο Λομπ Νορ. Ύστερα μπήκαν στην έρημο Γκόμπι και αργότερα έφτασαν στο
Σαγκ Του όπου βρίσκονταν τα θερινά ανάκτορα του Κουμπλάι Χαν. Τρία χρόνια
και έξι μήνες αφότου έφυγαν από τη Βενετία, κι ενώ ο Μάρκο Πόλο ήταν 21 ετών,

23. ο Χαν καλωσόρισε τους Πόλο στο παλάτι του. Η ακριβής ημερομηνία της άφιξής
τους είναι άγνωστη, αλλά μελετητές εκτιμούν ότι είναι περίπου το 1275.
Φτάνοντας στην αυλή των Γιουάν, οι Πόλο παρουσίασαν το Άγιο Μύρο από την
Ιερουσαλήμ και τις παπικές επιστολές.
Ο Μάρκο Πόλο μιλούσε τέσσερις γλώσσες και η οικογένεια είχε συσσωρεύσει
μεγάλη γνώση και εμπειρία που ήταν χρήσιμη στον Κουμπλάι Χαν. Ο
αυτοκράτορας συμπάθησε ιδιαίτερα τον Μάρκο Πόλο και για την γρήγορη
αντίληψή του και την τόλμη του. Τον διόρισε αυτοκρατορικό σύμβουλο και του
ανέθεσε διάφορες αποστολές. Ο Μάρκο Πόλο έγραψε για πολλές αυτοκρατορικές
επισκέψεις στις νότιες και ανατολικές επαρχίες της Κίνας καθώς και στη σημερινή
Μιανμάρ. Τέλος, ο Κουμπλάι Χαν πάντρεψε τον Μάρκο Πόλο με την κόρη του, η
οποία όμως αργότερα πέθανε.
Οι Πόλο ανησυχούσαν για την ασφαλή επιστροφή στην πατρίδα τους
πιστεύοντας ότι αν πέθαινε ο Κουμπλάι Χαν, οι εχθροί του θα στρέφονταν
εναντίον τους εξαιτίας της στενής τους σχέσης με τον αυτοκράτορα. Όμως ο
Κουμπλάι Χαν απέρριψε τα αιτήματα των Πόλο να φύγουν από την Κίνα. Το 1292
ο ανιψιός του Κουμπλάι Χαν και κυβερνήτης της Περσίας έστειλε αντιπροσώπους
στην Κίνα σε αναζήτηση πιθανής συζύγου και ζητήσανε από τους Πόλο να τους

24. συνοδέψουνε. Έτσι τους επιτράπηκε να επιστρέψουν στην Περσία για την οποία
φύγανε την ίδια χρονιά με έναν στόλο από 14 τζόγκες. Οι Πόλο κατέπλευσαν στο
λιμάνι της Σιγκαπούρης, κατευθύνθηκαν βόρεια στη Σουμάτρα, έπλευσαν προς
δυσμάς για το Τρινκομάλε (στη σημερινή Σρι Λάνκα) και τη νότια Ινδία και τελικά
διέσχισαν την Αραβική Θάλασσα και έφτασαν στο Ορμούζ. Το ταξίδι αυτό
κράτησε δύο χρόνια και ήταν πολύ επικίνδυνο. Από τα 600 άτομα που
αποτελούσαν τη συνοδεία (μη συμπεριλαμβανομένου του πληρώματος) μόνο 18
επέζησαν (συμπεριλαμβανομένων και των τριών Πόλο). Αφού έφτασαν στο
Ορμούζ, οι Πόλο αποχώρησαν από τη γαμήλια συνοδεία και ταξίδεψαν δια ξηράς
προς το λιμάνι της Τραπεζούντας στον Εύξεινο Πόντο. Τελικά, οι Πόλο
επέστρεψαν στη Βενετία μετά από 24 χρόνια, διάστημα στο οποίο διδάχτηκαν
πολλά και απέκτησαν μεγάλη περιουσία.
Η επίδραση του Μάρκο Πόλο
Άλλοι λιγότερο γνωστοί Ευρωπαίοι εξερευνητές είχαν ήδη ταξιδέψει στην Κίνα,
αλλά με το βιβλίο του Μάρκο Πόλο το ταξίδι του ήταν το πρώτο που έγινε ευρέως
γνωστό. Ο Χριστόφορος Κολόμβος επηρεάστηκε τόσο πολύ από την περιγραφή

25. του Μάρκο Πόλο για την Άνω Ανατολή ώστε ήθελε κι ο ίδιος να επισκεφτεί αυτές
τις χώρες. Ένα αντίγραφο του βιβλίου με χειρόγραφες σημειώσεις ήταν ανάμεσα
στα υπάρχοντά του.
Ένα υποείδος προβάτου ονομάστηκε Μάρκο Πόλο, παίρνοντας το όνομα από τον
εξερευνητή, ο οποίος το περιέγραψε καθώς το είχε δει κατά τη διάρκεια της
διέλευσης του Παμίρ το 1271. Το 1851, ένα τρικάταρτο ιστιοφόρο που
κατασκευάστηκε στο Σεντ Τζον του Νιου
Μπράνσγουικ, πήρε επίσης το όνομα
Μάρκο Πόλο και ήταν το πρώτο πλοίο
που έκανε το γύρο του κόσμου σε
λιγότερο από 6 μήνες. Το αεροδρόμιο της
Βενετίας ονομάστηκε Μάρκο Πόλο και το
πρόγραμμα τακτικών επιβατών του
εθνικού αερομεταφορέα του Χονγκ
Κονγκ, Cathay Pacific, είναι γνωστό ως
"Marco Polo Club". Τα ταξίδια του Μάρκο
Πόλο αποτέλεσαν την έμπνευση μυθιστορημάτων ενώ ο ίδιος ο Μάρκο Πόλο είναι
ο κεντρικός χαρακτήρας του μυθιστορήματος του Ίταλο Καλβίνο «Οι Αόρατες
Πόλεις». Το 1982 η μίνι τηλεοπτική σειρά «Μάρκο Πόλο», σκηνοθεσίας του

26. Τζουλιάνο Μολντάντο, κέρδισε 2 βραβεία Έμμυ και ήταν υποψήφια για άλλα 6. Το
2007 προβλήθηκε νέα τηλεοπτική σειρά με τίτλο «Μάρκο Πόλο», με τον Μπράιαν
Ντένεχι στο ρόλο του Κουμπλάι Χαν, όπου ο Μάρκο Πόλο απεικονίζεται να μένει
μόνος του στην Κίνα ενώ ο πατέρας του και ο θείος του επέστρεψαν στη Βενετία
για να επανενωθούν μαζί του πολλά χρόνια αργότερα. Το 2009 προβλήθηκε το
ντοκιμαντέρ «Στα Βήματα του Μάρκο Πόλο», που απεικονίζει δύο φίλους που
πραγματοποιούν το ταξίδι του Μάρκο Πόλο ταξιδεύοντας από τη Βενετία στην
Κίνα δια ξηράς και θαλάσσης. Ο Μάρκο Πόλο εμφανίζεται επίσης ως μεγάλος
εξερευνητής στο στρατηγικό video game Civilization Revolution.
Τα ταξίδια του Μάρκο Πόλο μπορεί να είχαν κάποια επίδραση στην ανάπτυξη
της ευρωπαϊκής χαρτογραφίας, οδηγώντας έναν αιώνα αργότερα στα ευρωπαϊκά
εξερευνητικά ταξίδια. Ο Τζιοβάνι Μπατίστα Ραμούζιο υποστήριξε ότι ο
Παγκόσμιος χάρτης του Φρα Μάουρο του 1453 βασίστηκε εν μέρει σ' εκείνον που
έφερε από την Κίνα ο Μάρκο Πόλο.

27. “ Κόμης Μοντεχρίστος και Μάρκο Πόλο, συνάδελφοι με
διαφορετική μοίρα”
Οι δύο αυτοί
άνθρωποι, ένας
φανταστικός ήρωας και ο
άλλος υπαρκτό πρόσωπο,
παρόλο που ζήσανε σε
τελείως διαφορετικές
εποχές με διαφορετικές
νοοτροπίες και συνήθειες
είχαν αρκετά κοινά
χαρακτηριστικά και
εξέλιξη ζωής.
Φυλακίστηκαν και οι δύο άδικα λόγω συμφερόντων τρίτων ατόμων με
εξουσία( Μοντεγό, Βιλφόρ, Νταγκλάρ, ανώτατη εξουσία) όμως κατάφεραν να

28. αντεπεξέλθουν στις δυσμενείς συνθήκες, να αποφυλακιστούν και τελικά να ζήσουν
μια αρκετά καλύτερης ποιότητας ζωής από αυτή που είχαν πριν την φυλακή.

29. Δικτυογραφία
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F_%CE%9A%CF%8C%CE%BC%CE%B7%
CF%82_%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%87%CF%81%CE%
AE%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%82
• https://bookpress.gr/kritikes/xeni-pezografia/11271-dumas-alexandre-
gutenberg-o-komis-montechristos-kotsiou
• https://www.fractalart.gr/o-komis-montechristos/
• https://www.britannica.com/topic/The-Count-of-Monte-Cristo
• https://www.sparknotes.com/lit/montecristo/summary/
• https://www.gutenberg.org/files/1184/1184-h/1184-h.htm
• https://www.gutenberg.org/ebooks/1184
• https://schoolworkhelper.net/count-of-monte-cristo-revenge-ambitions/
• https://www.history.com/topics/exploration/marco-polo
• https://www.britannica.com/biography/Marco-Polo
• https://www.biography.com/history-culture/marco-polo
• https://exploration.marinersmuseum.org/subject/marco-polo/
• https://www.geografikoi.gr/marco-polo/

30. • https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%BF_%
CE%A0%CF%8C%CE%BB%CE%BF
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B1_%CE%A4%CE%B1%CE%BE
%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9C%C
E%AC%CF%81%CE%BA%CE%BF_%CE%A0%CF%8C%CE%BB%CE%BF
• https://www.mixanitouxronou.gr/to-taxidi-tou-marko-polo-stin-kina-ekane-4-
chronia-gia-na-pai-ke-25-gia-na-epistrepsi-periegrapse-tin-politistiki-ke-
technologiki-iperochi-tis-kinas-alla-den-ton-pistevan/
• https://www.maxmag.gr/afieromata/marko-polo/
• https://www.greelane.com/el/%CE%BA%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%83%
CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%AD%CF
%84%CE%B5%CF%82/%CE%B3%CE%B5%CF%89%CE%B3%CF%81%CE%B1
%CF%86%CE%AF%CE%B1/marco-polo-geography-1433536/