Pinapakita ang dalawang pamayanan ng Sinaunang Pilipino. Ang pamumuhay at kultura ng Sinaunang Pilipino

2.  Walang permanenteng tirahan ang mga
unang tao
 Namuhay sila sa panghuhuli ng hayop o
pangangaso
 Ang mga kuweba ay nagsilbing tirahan
nila
 Gumawa sila ng iba’t ibang kagamitan
 Bumuo sila ng kanilang mga pamayanan
at mga sinaunang kultura na nakatulong
sa kanilang pakikipag-ugnayan

3. Ilawud
Ilaya

4.  Ang pamayanang nasa looban o
bundok
 Pagtatanim at pangangaso ang
pangunahing hanapbuhay
 Nakikipagkalakalan sa mga Ilawud

5.  Ang pamayanang matatagpuan
malapit sa dagat o malalaking ilog
 Ang paggawa ng sasakyang
pandagat at pangingisda ang
pangunahing hanapbuhay
 Nakikipagkalakalan sa mga malapit
na lugar

6.  Ang sinaunang paraan ng
pakikipagpalitan ng produkto o
kalakal.
 Walang perang ginagamit na
pambayad sa sistemang ito ng
kalakalan.

7.  Nagkaroon din ng pagkakataong makipag-ugnayan, maglayag, at
makipagkalakalan sa mga kalapit na pamayanan tulad ng Borneo,
Moluccas, China, at Arabe.
Caracoa
Balangay

8.  sasakyang pandagat na ginagamit
pantawid at pangkalakalan
 ginagamit din sa morotal (isang ritwal
ng pagluluksa sa namatay)
 natagpuan ang labi ng balangay sa
Butuan, Agusan del Norte
 kayang magsakay ng 25 katao
 natagpuan sa balangay ang metal at
ilang maliliit na batong palamuti na
nagpapatunay na ito ay ginamit sa
pakikipagkalakalan

9. sasakyang pandigma
nagpakita ng kakayahang
sumalakay sa kalaban

11.  Bugtong: pagpapahula tungkol sa isang bagay sa
patulang paraan
○ Isang bayabas pito ang butas (ULO)
 Salawikain: pangungusap na nagbibigay ng aral
○ Ang ginagawa sa pagkabata, kadalasan dala sa
pagtanda.
 Epiko: mahabang salaysay na patula tungkol sa
kasaysayan ng isang lahi o isang malabayaning tauhan
○ Agyu (Ilianon)
○ Lam-ang (Ilokano)
○ Maragtans (Bisaya)
○ Ibalon (Bicolano)
○ Bantugan (Mindanao)

12.  Awit: maikling tulang may lapat na himig. May awit
para sa bawat okasyon ang sinaunang Pilipino -
○ Oyayi: ginamit sa pagpapatulog ng bata
○ Kalusan: ginagamit ng habang nagtatrabaho
ang mga mandaragat, magsasaka, magtotroso,
atbp.
○ Ambahan: maikling tula na ang paksa ay
nakabatay sa haba ng tula o bilang ng linya
○ Dungaw: awit na nagpapahayag ng pighati o
kalungkutan sa pagpanaw ng mahal sa buhay

13.  Palayok Calatagan
 Talisay, Calatagan (Batangas)
 May 39 na titik
 Pinaniniwalaang dasal at ginamit ang
palayok upang sunugin ang isang bagay
 May pagkakatulad ang sistema sa pagsulat
ng mga Mangyan (Mindoro) at Tagbanwa
(Palawan)
 Butuan Silver Plate
 Natagpuan sa Butuan kasama ang
ilang kabaong
 Mayroong 22 titik
 Katulad ng sistema ng pagsulat sa
Java, Indonesia.

14. Laguna Copper Plate
 Pinag-aralan nina Dr. Anton Postma
at Dr. Johannes de Casparis
 mayroong 10 linya
 may pinaghalong mga salitang Malay,
Sanskrit, Javanese, at Tagalog.

15.  Pagtatatu o Fatek (Cordillera)
 Pintados ang tawag ng mga Espanyol sa mga
Sebwano at Waray
 Lalaki: pinakamatatapang ang may
pinakamaraming tatu sa katawan
 Babae: palamuti sa kamay
 Whang Od: pinakamatandang mambabatok
sa Kalinga
 Paglalagay ng ginto sa ngipin
 Naglagay ng ginto sa ngipin ang sinaunang
Pilipino
 Naisip ng mga dayuhan na may deposito ng
ginto sa Pilipinas

16. Ginamit ang palayok sa mga
sumusunod:
 lutuan ng pagkain
 lalagyan ng pagkain at tubig
 lalagyan ng labi ng namatay

17.  Natagpuan ang magagarang gamit-
pandigma sa Mindanao
 May disenyo at palamuting
nakabatay sa kalikasan
 Kurab-a-Palong
 damit-pandigma ng mga Maranao
 nagsilbing proteksyon sa katawan
 Mga Sandata
 Kampilan: mahabang patalim ng Maranao
 Barong: di-kahabaan ang sandatang ito
kaya angkop para sa malapitang labanan

18. Telang Banton
 natagpuan sa isang kabaong sa Pulo
ng Banton, Romblon.
Kinutitiyan o Ifugao Death
Blanket
 pambalot sa katawan ng yumaong
mahal sa buhay

19. Kalalakihan:
 Putong: piraso ng telang binabalot
paikot sa ulo
 Pula: nakapaslang na ng tao
 Burdado: nakapaslang ng pito (7) o higit
pang tao
 Kanggan: pantaas na damit, tsaleko
na walang kuwelyo o manggas
 Pula: Datu
 Bughaw: Bagani
 Itim: mas mababang katayuan
 Bahag: pang-ibabang kasuotan, piraso
ng telang nakabalot sa baywang, may
habang hanggang hita

20. Kababaihan:
 Baro: damit pantaas, may manggas
 Saya (“Patadyong” sa Bisaya): maluwag na palda
 Tapis: telang binabalot paikot sa baywang
 May mga palamuting ginto

21.  Paniniwalang Paganismo: pananampalataya sa pagsamba sa
kalikasan o mga bagay sa kalikasan
 Bathala : ang pinakamakapangyarihang Diyos ng ating mga ninuno
 Katalonan/Babaylan: mga paring nangunguna sa ritwal ng pag-
aalay sa kalikasan ng ating mga ninuno
 Pagpapahalaga sa Kalikasan
 Ang kalikasan ay kapantay ng mga taong naninirahan dito
 Naniwala silang kailangang magsagawa ng ritwal bago pumutol ng puno
 Paniniwalang mayroon pang buhay pagkatapos ng kamatayan (cf.
Manunggul Jar)