ÁP XE GAN DO AMIP

1. ¸P XE GAN DO AMÝP
TiÕn sÜ TrÇn Ngäc ¸nh
Bé m«n Néi tæng hîp-Trêng §¹i häc Y Hµnéi

2. 1.Trình bày được triệu chứng lâm sàng của
áp xe gan amips điển hình
2.Hiểu được sinh lý bệnh, vai trò của
E.histolytica
3.Mô tả các bước chẩn đoán áp xe gan
4.Trình bày được các phương pháp điều trị
và các thuốc sử dụng trong áp xe gan
amip
Dr Tran Ngoc Anh
2

3. 1.§¹I C¦¥NG
1.1.80% ¸p xe gan: do amÝp
1.2.T¸c nh©n g©y bÖnh
-NhiÔm E.histolytica 10% d©n sè/TG: 1% - nưíc ph¸t triÓn, 50-80%
nưíc nhiÖt ®íi
-2 lo¹i: E.vegetative histolytica-¨n HC vµ g©y bÖnh
E.vegetative minuta: ¨n VK, kh«ng g©y bÖnh
-2 chu kú ph¸t triÓn
+chu kú kh«ng g©y bÖnh
+chu kú g©y bÖnh
1.3.GPB: gan P (>90%), ph©n thuú 6,7, mét æ duy nhÊt, mñ
s«c«la
3 Dr Tran Ngoc Anh

4. 2.TriÖu chøng l©m sµng
2.1.ThÓ ®iÓn h×nh: 60-70%
2.1.1.Tam chøng Fontan: sèt, ®au HSP, gan to
-Sèt: tr/c ®Çu tiªn, kh«ng ®Æc ®iÓm riªng
-§au HSP vµ vïng gan: triÒn miªn, lan vai P, møc ®é kh¸c
nhau
-Gan to vµ ®au: Ên kÏ sưên(+)
2.1.2.Kh«ng cã vàng da
2.1.3.C¸c tr/c kh¸c:
RLTH, ¨n kÐm, gÇy,
Phï, cæ trưíng, l¸ch to
TDMP,
4 Dr Tran Ngoc Anh

5. 2.TriÖu chøng l©m sµng
2.2.ThÓ l©m sµng kh«ng ®iÓn h×nh
2.2.1.ThÓ kh«ng sèt
2.2.2.ThÓ sèt kÐo dµI
2.2.3.ThÓ cã vµng da
2.2.4.ThÓ kh«ng ®au
2.2.5.ThÓ cã suy gan
2.2.6.ThÓ theo kÝch thưíc gan
2.2.6.ThÓ ¸p xe gan tr¸I
2.2.7.ThÓ phæi, mµng phæi
2.2.8.ThÓ cã TDMNT
2.2.9.ThÓ gi¶ ung th gan
5 Dr Tran Ngoc Anh

6. 3.TriÖu chøng cËn l©m sµng
3.1.CTM: BC t¨ng, VSS t¨ng
3.2.XQ phæi:
-C¬ hoµnh P ®Èy cao, di ®éng kÐm,
-TDMP
3.3.Siªu ©m gan
-Sè lưîng vµ kÝch thưíc æ ¸p xe
-TÝnh chÊt: ↓©m hay trèng ©m
3.4.CT, MRI: khi S¢ nghi ngê
-Sè lîng vµ kÝch thưíc æ ¸p xe,
-Vïng ↓tû träng
6 Dr Tran Ngoc Anh

7. 3.TriÖu chøng cËn l©m sµng
3.5.Ph¶n øng huyÕt thanh:
>1/160 MDHQ,
>1/200 ELISA
3.6.SOB: Ýt dïng
-Khèi låi lªn bÒ mÆt gan, xung huyÕt, dµy dÝnh
-Chäc th¸o ¸p xe
7 Dr Tran Ngoc Anh

8. 4.ChÈn ®o¸n
4.1.ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh.
-TiÒn sö lþ amÝp
-Tam chøng Fontan
-XÐt nghiÖm cËn l©m sµng
-Chäc dß thÊy mñ
4.2.ChÈn ®o¸n nguyªn nh©n amÝp
-T×m amÝp trong mñ chäc hót ra
-Ph¶n øng huyÕt thanh
-C¸c tuyÕn kh«ng cã ®IÒu kiÖn: Kh«ng cã vµng da, mñ kh«ng
cã mïi, ®iÒu trÞ thö
8 Dr Tran Ngoc Anh

9. 4.ChÈn ®o¸n
4.3.ChÈn ®o¸n ph©n biÖt
4.3.1.Ung thư gan
-L©m sµng: thay ®æi da, NM; l¸ch to.
-CËn l©m sµng: HC suy TB gan, XQ phæi, AFP, SA vµ CT, TB
häc
-§iÒu trÞ thö
4.3.2.Apxe ®ưêng mËt
-L©m sµng: vµng da
-TiÒn sö: §au HSP
-CËn l©m sµng: mñ tr¾ng, cã mïi, nhiÒu æ
9 Dr Tran Ngoc Anh

10. 4.ChÈn ®o¸n PHÂN BIET
4.3.3.Apxe gan do vi khuÈn
4.3.4.Viªm tói mËt
4.3.5.TDMP do bÖnh phæi
4.3.6.Trµn mñ mµng ngoµI tim
10 Dr Tran Ngoc Anh

11. 5.BiÕn chøng
5.1.BiÕn chøng do vì æ apxe: hay gÆp vµ nguy hiÓm
5.1.1.Vì vµo phæi
5.1.2.Vì vµo mµng ngoµI tim
5.1.3.Vì vµo æ bông g©y VMB toµn thÓ, hay g©y VMB kh tró
5.1.4.Vì vµo èng tiªu ho¸
5.1.5.Apxe díi c¬ hoµnh
5.1.6.Vì vµo thµnh bông g©y apxe thµnh bông
5.1.7.Rß ra ngoµI vµo thµnh bông hay thµnh ngùc
5.2.BiÕn chøng do mưng mñ kÐo dµI
5.3.BiÕn chøng béi nhiÔm æ ¸p xe
11 Dr Tran Ngoc Anh

12. 6.§iÒu trÞ
6.1.Nguyªn t¾c ®iÒu trÞ
-§iÒu trÞ néi khoa lµ chÝnh
-§iÒu trÞ ®óng vµ ®ñ liÒu
-Dïng thuèc diÖt amÝp ë gan vµ ë ruét ®Ó tr¸nh t¸I ph¸t
-PT khi ®iÒu trÞ néi khoa thÊt b¹i hay khi cã biÕn chøng
6.2.Dïng thuèc chèng amÝp ®¬n thuÇn
6.2.1.ChØ ®Þnh
-ThÓ nhÑ, võa vµ nÆng
-BN ®Õn sím trưíc 1 th¸ng
12 Dr Tran Ngoc Anh

13. 6.§iÒu trÞ
6.2.2.C¸c thuèc
►Thuèc diÖt amÝp ë gan
5 Nitroimidazol:
Metronidazol;Flagen tyl; Tinidazol..
Liều 30-40mg/kg/ngày x7-10 ngày
T/d không mong muốn
Dehydroemetin
►Thuèc diÖt amÝp ë ruét
Direxiode: Intetrix
13 Dr Tran Ngoc Anh

14. 6.3.Chäc hót mñ + dïng thuèc
6.3.1.ChØ ®Þnh
-§iÒu trÞ b»ng Nitroimidazol kh«ng khái
-§Õn muén trªn 2 th¸ng
-æ ¸p xe> 6cm
Dr Tran Ngoc Anh

15. 6.§iÒu trÞ
6.3.2.C¸ch lµm
-Chäc hót dưíi sù híng dÉn cña siªu ©m hay CT
-Sè lÇn: tuú theo kÝch thíc æ ¸p xe
6.4.Mæ phèi hîp dïng thuèc
6.4.1.ChØ ®Þnh
-Khi cã b/c vì æ ¸p xe.
-BN ®Õn qu¸ muén
-Apxe qu¸ to, ë vÞ trÝ nguy hiÓm
-§iÒu trÞ néi khoa thÊt b¹i
6.4.2.PT: dÉn lu, hay c¾t gan b¸n phÇn.
15 Dr Tran Ngoc Anh