1. Osg nieuws juni 2011
Advies
oSG ondersteunt
gemeenten en instellingen
bij invoering oke-wet
Administratie
kiezen met ambitie
Personeel
op zoek naar
een nieuwe
leraar?
Onderwijs­
huisvesting
Op de schOp?
Scholen verantwoordelijk
voor onderhoud?
Jaargang 8
02

2. inhOud
in deze oSG nieuws:
V
oorwoord
3 Meer dan geld alleen
C
olumn
4 Outsourcing: strategisch agendapunt
J
aarverslagen
6 Financieel jaarbeeld
7 Sociaal jaarbeeld
Vanuit de klant bekeken
8 De gesprekscyclus herijkt
Advies
10 Onderwijshuisvesting op de schop?
13 Instrument formatieplanning, les- en taaktoebedeling (FoLeTa)
14
OSG Juridisch: Ambtenaren binnenkort ‘gewone werknemers’?
15 OSG Juridisch: Bewijs van verzending c.q. ontvangtst cruciaal bij geschil
16 OSG ondersteunt gemeenten en instellingen bij invoering OKE-wet
Administratie
18 Kosten en risico’s van insourcen
0 Bouwbudget versus kwaliteit
2
22 iezen met ambitie
K
5 5 jaar en dan (blijven werken)?
2 6
26 Symposium leerprestaties en licht
Personeel
0 p zoek naar een nieuwe leraar?
3 O
Nieuws van OSG
32 oe tevreden bent u over de dienstverlening van OSG?
H
34 Klantvoordelen
colofon
OSG Nieuws is een uitgave van OSG.
doelstelling oSG nieuws Op bondige wijze belangrijke ontwikkelingen in het onderwijs en relevante ontwikkelingen buiten het onderwijs onder de aandacht van de lezers brengen met een
verwijsfunctie naar eventuele nadere informatie/documentatie. Daarnaast worden er officiële en actuele meldingen gedaan voor klanten van OSG. oplage 4000. OSG Nieuws verschijnt vier keer per
jaar en wordt kosteloos verspreid bij de klanten van OSG. Een abonnement kost € 25,- per jaar. intellectueel eigendom Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,
opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij electronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier,
zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van OSG. Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. advertenties Contactpersoon voor de advertenties is Sandra Kooijmans.
De advertentie-tarieven en voorwaarden zijn op aanvraag verkrijgbaar. redactie Saskia de Frel, Gerrit Hendriks, Jan Albert Huls, Sandra Kooijmans. redactieadres osgnieuwsredactie@osg.nl.
ontwerp Groot Haar + Orth, Leeuwarden. drukwerk en verspreiding Drukkerij Vos, Gemert.
www.osg.nl
2 OSG NIEUWS · jUNI 2011

3. vOOrwOOrd
Meer dan geld alleen
Auteur: René Abels, College van Bestuur
Dankzij een schitterend voorjaar hebben we kunnen genieten van een prachtige meivakantie. Die hadden we ook verdiend na zo’n
strenge winter. Nog nooit zijn zo veel mensen in deze tijd van het jaar er een paar dagen op uit getrokken. Als we denken dat een der-
gelijk voorjaar de somberheid uit ons doen en denken zou kunnen halen, dan hebben we ons vergist. Te veel en te nadrukkelijk blijven
we stil staan bij datgene wat niet deugt en wat er mis is. Hopelijk geldt dat niet voor ieders persoonlijk(e) leven, maar het geldt wel voor
politieke kringen en voor de onderwijssector. Wat het persoonlijk leven betreft lijkt die somberheid echt mee te vallen. Attractieparken
zijn nog nooit zo goed bezocht en de terrassen zitten overvol. Hetzelfde geldt voor betaalbare restaurants. We durven er kennelijk weer
van te genieten. De economische groei zal dit jaar weer even groot zijn als vóór de crisis.
De politiek blijft somber en holt van incident naar inci- een onderscheidende strategie ontwikkelen etc. zijn alle-
dent. Niet alleen het land lijdt eronder, maar ook de po- maal onderwerpen die verder gaan dan zorg over bezui-
litici zelf, met name gezien het voortijdige vertrek van nigingen. Er is nog veel positiefs te verzinnen binnen het
menig (potentieel) politiek leider. Het lijkt niet leuk meer onderwijs, dat het leven en werken in deze sector aange-
om het land te dienen. naam en uitdagend weet te maken.
Die somberheid zit ook in het onderwijs. Natuurlijk is het Een tweede onderzoek, van beperktere omvang, is af-
zo dat er erg fors bezuinigd wordt en dat menigeen denkt komstig van CNV Onderwijs en draagt de naam ‘Beroeps-
dat het een keer afgelopen moet zijn met het snijden in trots van leraren in het Primair Onderwijs’. Beroepstrots
budgetten. Het is echter niet alleen de bezuinigingsdrift komt tot stand in relatie met anderen, zoals ouders,
die bijdraagt aan een negatieve stemming. Als we zien school, gemeenschap, maatschappij en collega’s. Fac-
op welke wijze in de pers de zwakke plekken in sommige toren die grote invloed hebben zijn zaken als resultaten
HBO-instellingen blootgelegd worden, dan heeft dat met bij kinderen. Een duidelijk geleefde visie, passie en vak-
zakelijke, objectieve of inhoudelijk correcte berichtge- manschap, een waarderend klimaat, het ontvangen van
ving niets te maken, maar alleen met stemmingmakerij. professionele bevestiging en een waarderende omge-
Als sommige werkgeversorganisaties, actief in het onder- ving. Opvallend is het oordeel vanuit het onderwijs over
wijs, menen naar alle provinciale bestuurders een brief te de negatieve beeldvorming door de media of door het
moeten sturen om hen te adviseren om op 23 mei 2011 ministerie en politici in het algemeen. Zonder kennis van
voor de Eerste Kamer te kiezen voor een kandidaat die de praktijk en zonder te weten hoe het onderwijs in de
het onderwijs een warm hart toedraagt, dan is dat stem- breedte exact in elkaar zit, worden uitspraken gedaan.
mingmakerij. Impliciet wordt ervan uitgegaan dat zij die
vinden dat ook in de onderwijssector bezuinigd kan wor- Het zijn beide hoopvolle en positieve onderzoeken, die
den, het onderwijs geen warm hart toedragen. Er speelt duidelijk aangeven dat ook in de onderwijssector zelf het
in het onderwijs veel meer dan alleen geld. besef diep geworteld is dat er meer is dan ‘te weinig geld’.
In dit verband kunnen een tweetal onderzoeken aange- Als dat besef leeft dan is het goed dat schoolleiders ook
haald worden. Het eerste onderzoek is afkomstig van Be- daarnaar handelen en zich inderdaad ontwikkelen tot all
renschot en heeft als titel ‘Passend Leiderschap’. Het on- round leiders met een duidelijke taak naar onderwijsin-
derzoek laat zien met welke vraagstukken schoolleiders stelling, ouders, leerlingen en maatschappelijke omge-
geconfronteerd worden en welk breed spectrum aan ving. Dat betekent voor de schoolleiders een aanmer-
kwaliteiten schoolleiders nodig hebben om de steeds kelijke scopeverbreding, die de overaccentuering van
uitdijende taken te verrichten. Duidelijk wordt aangege- beheersmatige managementopvattingen naar de achter-
ven dat schoolleiders hun strategische oriëntatie dienen grond dringt. Duidelijk is dat de onderwijssector potentie
te ontwikkelen en daarnaast dat ze deze oriëntatie moe- en motivatie genoeg heeft om uitdagingen het hoofd te
ten verbinden met hun dagelijks werk. Het proces waarin bieden en nieuwe kansen te creëren.
schoolleiders zich moeten ontwikkelen tot all round lei-
ders is nog lang niet afgerond. Mensen in beweging bren-
gen, gedeelde visie creëren, schoolcultuur beïnvloeden,
OSG NIEUWS · jUNI 2011 3

4. cOluMn
OutsOurcing:
strategisch
agendapunt
Auteur: Joost Veenstra
Het is nog niet zo lang geleden dat mij de vraag gesteld werd of ik toezichthou-
der van een schoolbestuur wilde worden. O ja, en of ik ook de financiën van de
school voor mijn rekening wilde nemen, kwam er nog achteraan. De eerste vraag
kreeg een bevestigend antwoord, de tweede mijn verbaasde tegenvraag waar-
om men dit niet had uitbesteed.
Outsourcing in onderwijsorganisaties is lonend, zo wijst recent onderzoek van
Ernst & Young1 uit. De kosten en de risico’s van het outsourcen van de salarisad-
ministratie en de financiële administratie blijken significant lager dan in het geval
van insourcing, aldus het onderzoek. De besparingen door outsourcing blijken niet
alleen uit de lagere directe personele kosten, maar eveneens uit de besparingen
in de kosten van ICT, coördinatie, huisvesting en ‘opstarten’. Voorts wijzen de on-
derzoekers op de risicoreductie die gepaard gaat met outsourcing. Deze risicover-
mindering heeft vooral betrekking op het vermijden van afbreukrisico’s in verband
met het uitvallen van personeel.
De onderzoekers van Ernst & Young leggen een koppeling tussen de mate waarin
men zou kunnen outsourcen en de omvang van het schoolbestuur. Voor zeer grote
schoolbesturen zouden de kosten en de risico’s van insourcing een geringere rol
spelen. De onderzoekers suggereren hiermee dat grotere besturen nog een optie
zouden hebben om te kiezen voor out- dan wel insourcing. Dat is een misvatting.
Vanuit de praktijkervaring bij zowel grote als kleine profit-organisaties komt naar
voren dat het niet de vraag is of men gaat outsourcen, maar wat, wanneer en hoe.
Vanuit tal van onderzoeken komt naar voren dat de kosten en de risico’s waar Ernst
& Young zich op baseert, slechts één zijde van de outsourcingsmedaille beschrij-
ven. In toenemende mate zijn de kosten niet de drijfveer achter outsourcing, maar
spelen strategische redenen een sleutelrol. Als je een deel van je processen uitbe-
steedt, kun je je beter concentreren op je kernactiviteiten!
Deze stelling is enige jaren geleden door Delmotte en Sels van de economische
faculteit van de KU Leuven onderzocht en onderbouwd. Zij vroegen zich af of or-
ganisaties met een sterke focus op kostenreductie meer of minder uitbesteden dan
organisaties met een sterke strategische focus (in dit geval met name op HR). Uit
hun onderzoek blijkt dat organisaties met een sterke focus op strategische veran-
kering nog meer uitbesteden dan organisaties met een minder sterke focus op dit
thema. Deze samenhang is bij organisaties met een sterke focus op kostenreductie
minder sterk.
We hoeven tegenwoordig de krant of de nieuwswebsites maar te openen of we
worden met de neus op de onderwijsfeiten geduwd. Bezuinigingen en doelma-
tigheidsverbetering zijn daarin een regelmatig terugkerend thema. Veel wezenlij-
ker echter zijn de frequente nieuwsberichten over de kwaliteit en de organisatie
van het onderwijs. Tegen deze achtergrond is voor veel onderwijsorganisaties een
scherpere focus op de kernactiviteiten onontbeerlijk. Outsourcing kan daaraan een
bijdrage leveren en hoort daarom hoog op de strategische agenda te staan.
1
Ernst & Young (2011) BRAVO, Onderzoek kostprijsmodel insourcing AK-diensten
4 OSG NIEUWS · jUNI 2011

5. Advertentie
PMA autoverzekering
TOT 60% VOORDELIGER
Bespaar honderden euro’s per jaar
- Snel en makkelijk overstappen
- Gratis opzegservice
Ondergebracht bij Allianz Nederland
- Uitstekende service
- Uitstekende voorwaarden
Extra’s
- Nieuwwaarderegeling 36 maanden
- Bonusbescherming
PMA AUTOVERZEKERING
VOORDELIG EN VOOR IEDEREEN
Ook u kunt besparen op uw autoverzekering. De PMA autoverzekering is
ondergebracht bij Allianz Nederland. Premiebetaling en afhandeling van
de schade verlopen rechtstreeks met Allianz Nederland.
Ga voor meer informatie en premie berekenen naar kiesautoverzekering.nl
KIESAUTOVERZEKERING.NL
adv-osg-auto-final.indd 1 10-03-11 15:00
OSG NIEUWS · jUNI 2011 5

6. jaarverslagen
(Financieel) jaarbeeld 2010
“Op een gezOnde basis kun je een
gezOnde tOekOMst bOuwen”
OSG heeft het jaar 2010 afgesloten met een positief exploitatier
esultaat. Daarmee is de
an 0,5% als continuïteitsmarge op
trend van de afgelopen jaren doorgezet. Hoewel OSG een overschot v
dige marktomstandigheden
de middellange termijn als onvoldoende beschouwt, wordt onder de hui
met relatieve tevredenheid teruggeblikt op het afgelopen jaar.
Het jaar 2010 wordt in het algemeen gekenmerkt Door het behaalde exploitatieoverschot behoudt
als een jaar van voorzichtig herstel van de econo- OSG een solide balans en gezonde kengetallen. Het
mie, waarbij dan met name wordt gekeken naar het solvabiliteitspercentage voor 2010 is vastgesteld
bedrijfsleven. Waar het de overheid en de non-pro - op 49,3%, waar over het algemeen 25% de norm is.
fitsector betreft, is er nog steeds sprake van bezuini- Ook waar het gaat om de liquiditeit geeft een factor
gingen. Hoewel men in de politiek zegt het onderwijs van 1,76 voor 2010 aan dat OSG in staat is geweest
hoog in het vaandel te hebben staan en via allerlei en ook de komende jaren in staat zal zijn, om te in-
projecten en programma’s vernieuwings- en kwa- vesteren, maar ook om negatieve gevolgen van de
liteitsimpulsen wil geven, heeft de overheid onvol- bezuinigingen uit eigen middelen op te vangen.
doende aandacht voor de reguliere exploitatie van
onderwijsinstellingen. Hierop wordt flink bezuinigd Niet alleen door bovenvermelde nieuwe salaris- en
en wel zodanig dat instellingen interen op hun eigen HR-systemen is er druk op de ICT-sector gelegd,
vermogen. Dat laatste heeft tot gevolg dat onder- maar ook door verdergaande digitalisering van het
wijsinstellingen zelf terughoudend zijn met investe- dienstenaanbod, door nieuwe producten te ontwik-
ringen in vernieuwingen. Het onderwijsbeleid werkt kelen zoals het scannen van facturen en het digitale
daarmee averechts. Noodgedwongen houdt men personeelsdossier, door uitbouw van de manage -
de hand op de knip. De effecten van de crisis doen mentinformatie via InfoNet en door het ontwikkelen
zich niet alleen voelen in onderwijsland, maar ook op van een intern CRM systeem, is zowel qua werkbelas-
andere markten als welzijn, zorg en gemeenten. ting als qua kosten fors geïnvesteerd.
Dit betekent voor OSG dat adviesdiensten in 2010 CASO/Edukaat, sinds jaar en dag hét salaris- en per-
minder vaak en minder omvangrijk werden afgeno- soneelssysteem voor het onderwijs, verdwijnt eind
men en dat de nieuwe personele producten – hoe- 2013 van de markt. Diverse partijen zoals Raet, Mag-
wel aantrekkelijk waar het gaat om kwaliteit, flexibi- ma en AFAS duiken in dit gat op de markt. OSG wil de
liteit en kostenbesparing voor klanten – in afname klant kunnen bedienen met producten van elk van
niet de snelle ontwikkelingen doormaakten die voor deze leveranciers, omdat de markt op dit moment te
het jaar 2010 waren beoogd. De administratieve verdeeld is. Voor OSG is de komende tijd bij uitstek
diensten, veelal vervat in minder conjunctuurgevoe- de gelegenheid aan te geven dat OSG unieke dienst-
lige meerjarige contracten, hebben verhoudingsge- verlening heeft, ongeacht de applicatie die een klant
wijs het minst te lijden gehad van de crisis, al is ook in wenst te gebruiken.
dat segment de wens tot besparing van de klant ge-
voeld. Al met al is de vraag met 7% afgenomen. Niet OSG wil toonaangevend zijn in haar advies, admini-
alleen de bezuinigingen en hun bijkomende effec- stratie en personeelsdiensten. Het is een uitdagende
ten zijn van invloed geweest op omzet en resultaat, toekomst, die OSG samen met haar klanten wil in-
maar ook de invoering van nieuwe salarissystemen gaan.
en HR-producten hebben tot een grote investerings-
en implementatiedruk geleid binnen OSG.
6 OSG NIEUWS · jUNI 2011

7. (sOciaal) jaarbeeld 2010
“Osg’ers in beweging:
tOOnaangevend, daadkrachtig,
verbindend, OnderneMend,
betrOkken”
Het jaar 2010 was een dynamisch jaar. de 562 oSG’ ers waren volop in b
eweging:
intern binnen OSG, in hun eigen ontwikkeling, maar vooral met en bi
j onze klanten.
OSG streeft met betrekking tot haar medewer- De landelijke trend van langzame vergrijzing zien
kers naar een open en sociaal beleid en naar een we ook bij OSG. We zien het als een uitdaging de
evenwichtig personeelsbestand dat in kwantiteit OSG’ers vitaal en gezond te houden en ervaring
en kwaliteit aansluit bij de klantvragen. Toonaan- optimaal in te zetten in de komende jaren door
gevend, daadkrachtig, verbindend, onderne- middel van goed employabilitybeleid.
mend en betrokken.
OSG wil toonaangevend zijn in haar advies, ad-
De OSG’ers zijn kenmerkend in hun aanpak: per- ministratie en personeelsdiensten. Hier hoort
soonlijk en klantgericht. Deze aanpak, zo is we- een personeelsontwikkeling bij waarbij OSG’ers
derom gebleken uit het recente klanttevreden- (nog meer) meebewegen met de markt en waar-
heidsonderzoek, wordt hoog gewaardeerd door bij de klant centraal staat.
onze klanten. Om deze aanpak te koesteren en
nog verder te ontwikkelen heeft in 2010 het HRM OSG heeft de afgelopen jaren een stabiele koers
beleid een extra impuls gekregen. Een nieuw gevaren. Dit geeft de organisatie de mogelijkheid
strategisch personeelsbeleidsplan met compe- adequaat te kunnen reageren op ontwikkelingen
tentiemanagement als basis, zal de OSG’er faci- in de markt en te investeren in de toekomst.
literen in haar of zijn verdere ontwikkeling. Zodat
we de klanten nog beter kunnen ondersteunen, In 2011 zal de focus wederom zijn op personeels-
met hen mee kunnen denken en vooruit kunnen ontwikkeling, doorstroom, employability en een
lopen. gezond en evenwichtig personeelsbestand.
OSG kent een laag ziekteverzuim en een goede
interne doorstroom van medewerkers die door-
groeien binnen de organisatie. OSG stimuleert
zelfstudie en persoonlijke ontwikkeling, maar
biedt ook intern reguliere scholing aan op het
gebied van de OSG diensten. Zo blijven we bij
en vóór op de marktontwikkelingen en wet- en
regelgeving waar veel van onze dienstverlening
mee te maken heeft.
OSG NIEUWS · jUNI 2011 7

8. vanuit de klant bekeken
de gesprekscyclus herijkt
Auteur: Lutein Schotel
Het Trajectum College is een VMBO school in Utrecht en is ‘de school voor jongeren die iets willen bereiken’. Doreen
van Engelen, personeelsfunctionaris, is zeer betrokken bij de school en de mensen die er werken. Zij en de directeur,
Feiko Kuiper, hebben met hulp van OSG de gesprekscyclus nieuw leven ingeblazen, met als doel de professionele
dialoog tussen docenten en teamleiders te verstevigen in relatie tot de ambities van de school en de medewerkers
zelf. OSG Nieuws sprak met Doreen van Engelen over dit proces.
Kunt u iets vertellen over jullie school en de Kortom, in onze ogen is de continue dialoog over
toekomstplannen? organisatieontwikkeling en professionele ontwik-
“Het Trajectum College is het resultaat van een keling een voorwaarde geworden: Waar staan we,
recente fusie tussen het Vaderrijn College en het waar gaan we naartoe, wat verwachten we van el-
Centraal College. Dit was een mooie aanleiding kaar en wat hebben we dan nodig? De gesprekscy-
om samen een nieuwe onderwijskundige koers in clus is hiervoor een hulpmiddel.”
te slaan, met als missie een zodanige leerplek te
creëren dat alle leerlingen hun diploma halen. De
drie O’s, ‘Ontwikkelen, Ondernemen en Opleiden’,
staan hierbij centraal. Ze gelden voor leerlingen én “ llerelevAnte
A
medewerkers. Het heeft geleid tot uiteenlopende
onderwijskundige trajecten waarbij iedereen een pArtijenbinnen
rol vervult die bij hem/haar past. Ook kijkt iedereen
reikhalzend uit naar de nieuwbouw en alle moge- deschoolhebben
lijkheden die dat gaat bieden!”
meegedAchten
Hoe heeft u de herijking van de gesprekscy-
clus opgepakt? meegewerkt”
“Eigenlijk heel eenvoudig. Voor de fusie kenden
beide scholen een eigen gesprekscyclus en bij de
ene school liep deze beter dan de andere. Kortom, Wat was de grootste uitdaging?
de fusie was een mooie gelegenheid eens kritisch “Voor de ontwikkeling van het beleid, de cyclus en
te kijken naar beide cycli. Al snel bleek een nieuwe het instrumentarium rekeninghoudend met alle
opzet wenselijk. Met de volgende vier aandachts- genoemde voorwaarden hebben we de hulp van
punten is rekening gehouden: OSG ingeschakeld. Alle relevante partijen binnen
• Ten eerste wilden we een nauwere aansluiting van de school hebben meegedacht en meegewerkt.
de professionele ontwikkeling op de onderwijs- Het is een passend geheel geworden. De uitdaging
kundige doelen uit het koersplan. zat in de implementatie. De teamleiders, hoewel ze
• Ten tweede moest het passen bij het professiona- graag wilden werken met de gesprekscyclus, za-
liseringstraject van de teamleiders. gen op tegen het vele werk wat erbij komt kijken.
• Ten derde moest het passen binnen de kaders en Hoe dit te combineren met het dagelijkse werk?
beleid van de stichting waar Trajectum onder valt. Dus aanvankelijk werd het naar voren geschoven.
• Tenslotte moest het aanvullend zijn op een pro- Ik heb samen met de directeur de dwingende lijn
fessionele werk- en leercultuur. Vanwege alle on- gekozen: Het moet! Waar lopen jullie tegenaan en
derwijskundige ontwikkelingen binnen de school hoe kan ik jullie helpen? Na enkele tijdbesparende
willen we dat de teamleiders en de docenten vol- aanpassingen zijn de teamleiders – met optimisme
doende ruimte hebben om dáárover in gesprek te - aan de slag gegaan. De directeur gaf het goede
blijven. Daarnaast wordt het onderwijs gevraagd de voorbeeld en startte met de niet-onderwijsgeven-
onderwijskundige resultaten te verantwoorden én de medewerkers.”
indirect ligt deze vraag op het bordje van de docent.
8 OSG NIEUWS · jUNI 2011

9. V.l.n.r. Koos Schadee (schoolopleider),
Doreen van Engelen (personeelsfunctionaris)
en Patrick Baas (teamleider)
Welke activiteiten hebben er plaatsgevonden? jaar 2010-2011 evalueren we het beleid, instrumentarium
“In het afgelopen jaar is er veel gebeurd. Voor novem- en invoeringsproces.”
ber 2010 hebben de teamleiders alle lesbezoeken uitge-
voerd. Vervolgens hebben de docenten leerlingenquêtes Welke tips geeft u mee aan collega PO-ers die
uitgezet en geanalyseerd en hebben ze zelfevaluaties een dergelijk traject ingaan?
(competenties) uitgevoerd. Na de kerstvakantie startten “Begin er niet aan! Nee, dat is een grapje. Het is veel werk
de doelstellings- c.q. ontwikkelingsgesprekken waarbij voor de PO-er maar vooral ook voor de leidinggeven-
de voorgaande bevindingen input waren. Veel is door den. De leidinggevenden moeten het traject doorlopen
de teamleider of docent vastgelegd in doelstellings- c.q. om vervolgens vast te stellen wat het jou en anderen
POP-formulieren. Voor de meivakantie zijn alle gesprek- opbrengt. Dat is weleens lastig. Het is niet altijd goed uit
ken gevoerd. Ook met niet onderwijzend personeel. te leggen wat het je oplevert in de praktijk. Bij aanvang
Daarnaast zijn onder leiding van Koos Schadee, school- van het proces reageerden collega’s wel eens “ja, maar
opleider, de competentieprofielen voor docenten LC, LD dan word ik beoordeeld”. Ik pikte die signalen op en gaf
en startende LB samengesteld door een groep docenten. aan dat het in deze eerste fase gaat om samen doelen te
Kortom, we zijn er druk mee geweest en ik had hierin een stellen (de afstemming van organisatie- en professionali-
monitorende en soms aansturende rol.” seringsdoelen). Vervolgens is er een bijstellingsmoment
en pas daarna het beoordelingsmoment. Dat stelde hen
Wat voor veranderingen zijn er geweest naar gerust. Belangrijk is om de medewerkers zoveel mogelijk
aanleiding van deze activiteiten? in het ontwikkelingsproces te betrekken. Het ontwikke-
“De collega’s waren over het algemeen heel positief over len van beleid, procedures en instrumentarium kost veel
de gesprekken. Ze vonden het fijn om deze aandacht te tijd en afstemming. Ik zat in de luxe positie dat we het
krijgen en konden hun ‘ei’ kwijt. Sommigen schrokken extern hebben uitbesteed. Ik had het graag zelf ontwik-
van de discrepantie van wat zij hadden ingevuld in de keld, maar had daar agendatechnisch geen ruimte voor.
zelfevaluatie en wat de leidinggevende had ingevuld, Tenslotte is een strakke monitoring vanuit PO in samen-
maar waren positief over het gesprek wat ze erover had- werking met de directie op de uitvoering essentieel. Je
den. Ikzelf ben ook positief over het gesprek met mijn moet collega’s hierop durven aanspreken. We hebben
leidinggevende. Het geeft richting aan mijn werk, het een stevige basis gelegd en het vervolg voor volgend jaar
schept duidelijkheid en het is gewoon prettig om op deze is al bekend.”
manier over mezelf en het werk te praten. Einde school-
OSG NIEUWS · jUNI 2011 9

10. advies
10 OSG NIEUWS · jUNI 2011

11. Onderwijshuisvesting
Op de schOp?
Auteurs: Jur Rensema en John Speelman
In en om de school is het nooit rustig. We bedoelen dan niet de geluiden die door kinderen
worden gemaakt, maar veranderingen op het gebied van wet- en regelgeving. Dit kan
leiden tot turbulentie bij schoolteams, schooldirecties of schoolbestuurders. Of dit ook
het geval is bij wijzigingen op het beleidsterrein van onderwijshuisvesting is vanaf deze
plaats moeilijk in te schatten, maar als voortekenen ons niet bedriegen, dan gaan er de
komende periode op dit terrein veranderingen plaatsvinden.
Ruim 14 jaar geleden zijn de taken en bevoegdheden van de
onderwijshuisvesting voor het Primair en Voorgezet Onderwijs
van het rijk naar de gemeenten gedecentraliseerd. Daarmee is
de zorgplicht en budget verantwoordelijkheid voor de onder-
wijshuisvesting naar de gemeenten gegaan en vastgelegd in
verschillende onderwijswetten. Het huisvestingsbudget voor
onderwijs wordt via het Gemeentefonds over de gemeenten
verdeeld (territoriale decentralisatie).
Gemeentelijke zorgplicht
De gemeentelijke zorgplicht houdt voor het Primair Onderwijs
en (Voortgezet) Speciaal Onderwijs in grote lijnen in de verant-
woordelijkheid om te voorzien in:
• Voldoende capaciteit.
• De eerste inrichting met onderwijsleerpakket en meubilair.
• Uitbreiding.
• (vervangende) Nieuwbouw.
• Verzekeringen.
• (groot) Onderhoud aan de buitenzijde van gebouwen.
• Vergoeding onroerend zaak belasting.
• Exploitatie van ruimte voor bewegingsonderwijs.
De gemeentelijke zorgplicht voor het Voortgezet Onderwijs is sinds
1 januari 2005 beperkt tot uitbreiding, (vervangende) nieuwbouw
en eerste inrichting met onderwijsleerpakket en meubilair, omdat
vanaf dat moment het onderhoud voor binnen- en buitenkant is
overgegaan naar de schoolbesturen.
Het ministerie van OCW en de PO-Raad zijn momenteel met el-
kaar in gesprek om het onderhoud voor de binnen- en bui-
tenkant over te dragen aan de scholen in het Primair Onder-
wijs. Dit betekent dat de scholen dan volledig verantwoordelijk
worden voor het onderhoud inclusief het bijbehorende budget (functio-
nele decentralisatie). Het moment om de taak over te dragen is gesteld op
1 januari 2012. Mocht deze wijziging worden doorgevoerd dan is het van be-
lang dat schoolbesturen en gemeenten goede afspraken maken ten tijde van
de overdracht van het onderhoud. Een nulmeting van de staat van onderhoud
van het gebouw kan hieraan bijdragen. Vastgelegd dient te worden welke onder-
houdszaken juist wel en welke juist niet in de overgangsfase voor rekening komen
van de gemeente en/of schoolbestuur.
OSG NIEUWS · jUNI 2011 11

12. advies
Een punt van aandacht, of van onderhandeling, is het De aanleiding om de normbedragen af te schaffen is op
budget om het gebouw voldoende te kunnen onderhou- een tweetal argumenten gebaseerd. De huidige norm-
den. Het ministerie wil het budget overhevelen op basis bedragen zijn ontleend aan onderzoeken van het rijk uit
van de maatstaven zoals bepaald in het Gemeentefonds de jaren tachtig en zijn meeverhuisd met de decentrali-
(dus budgettair neutraal). De PO-Raad beoogt meer een satie van de zorgplicht voor schoolgebouwen, maar ook
praktijkgericht budget (dus wat is nodig om het gebouw de ambitie van gemeenten (en schoolbesturen) voor de
in goede staat te krijgen of te houden). Dit betekent dat kwaliteit van hun schoolgebouwen is hoger dan in de ja-
de partijen een verschil van inzicht hebben voor de finan- ren tachtig. Te denken valt aan energiebesparende maat-
ciering van de over te dragen taak. regelen, duurzaam bouwen, frisse scholen etc.
Uit het rapport ‘Gezond en Goed’ van de Rijksbouwmees-
ter blijkt dat de exploitatienormen zijn gebaseerd op de
oude Londo-norm (1985) die bij aanvang al 10% te laag “ cholen
s
was en tot op de dag van vandaag de grote ramp voor het
onderwijs zijn. Ook de normbudgetten voor onderhoud, verAntwoordelijk
zoals veelal door gemeenten gehanteerd, zijn hierop ge-
baseerd. Dit leidt tot onrealistische budgetten voor on- voorhet
derhoud. Het is evident dat schoolbesturen hun koepel-
organisaties hierop wijzen, zodat dit als aandachtspunt onderhoud?”
kan worden meegenomen. Voor schoolbesturen geldt
dat zij er goed aan doen dit soort punten ter bespreking
te brengen in het reguliere overleg met gemeenten. Vooralsnog is het slechts een aanzet aangezien de VNG
eerst een draagvlakonderzoek houdt onder haar leden
De conclusie is dat het ministerie van OCW voorstander dat wordt afgesloten met een ‘Go or no go’-besluit. De
is van het onderhoud volledig in handen geven van verwachting is dat bij een ‘Go’ (voor de zomer van 2011)
de schoolbesturen maar dat de financiële kaders nog een nadere uitwerking zal plaatsvinden van de kwaliteits-
onderwerp van bespreking zijn. Dit wordt ongetwijfeld standaarden in een modelverordening zodat gemeenten
vervolgd. deze per 2012 kunnen invoeren (bron VNG).
Mogelijkheid kwaliteitsstandaard Landelijk Platform Onderwijshuisvesting
Vrijwel alle gemeenten hanteren de modelverordening Adviseurs van OSG participeren in het Landelijk Platform
van de Verenging van Nederlandse Gemeenten (VNG). voor Onderwijshuisvesting. In dit platform worden actu-
Voor (vervangende) nieuwbouw, uitbreiding etc. zijn ele thema’s, zoals hierboven geschetst, besproken. Ook
normbedragen opgenomen in de bijlagen van de model- kennisdeling en standpunt bepaling over thema’s en de
verordening. De VNG overweegt nu om de normbedra- mogelijke gevolgen en/of mogelijkheden worden binnen
gen af te schaffen en te vervangen door een kwaliteits- het platform vanuit verschillende perspectieven bezien.
standaard met verschillende niveaus. De gemeenteraden Dit draagt bij aan de expertise en kennis van onze OSG
kunnen dan kiezen uit de verschillende niveaus met een huisvestingsspecialisten, zodat wij onze klanten op een
bijbehorend prijskaartje. goede wijze kunnen ondersteunen.
Wilt u naar aanleiding van dit artikel een gesprek, nader
advies en/of ondersteuning van één van onze huisves-
tingsspecialisten, dan kunt u contact opnemen met uw
OSG vestiging.
12 OSG NIEUWS · jUNI 2011

13. Instrument formatIeplannIng,
les- en taaktoebedelIng
(foleta) Auteur: Jurg Hendriks
Mogelijk neemt u de applicatie FoLeTa (Formatieplanning, Les- en Taaktoebedeling) af. FoLeTa is een programma waarmee, zoals
de omschrijving al aangeeft, de formatieplanning kan worden gemaakt en daaraan gekoppeld per unit, sectie en docent de les- en
taaktoebedeling. Dit programma wordt vooral gebruikt door besturen in het Voortgezet Onderwijs (VO).
De formatie is elk jaar een aanzienlijke klus, met tientallen Omdat handmatige vulling van de systemen in de ogen
variabelen die de resultaten beïnvloeden en veel functi- van OSG niet passend is in deze tijd, heeft OSG met de
onarissen die erbij betrokken zijn. In veel gevallen over- directie van FoLeTa afgesproken welke overzichten uit
ziet slechts een enkeling het geheel. Dit maakt de school het CASO-personeelsbestand door OSG worden aange-
kwetsbaar. In FoLeTa zijn alle onderdelen die de formatie leverd, waarna deze kunnen worden ingelezen in FoLeTa.
beïnvloeden in één database opgenomen en meerdere Dit heeft geleid tot een tweetal overzichten. Een over-
gebruikers kunnen ermee werken. De formatieplanning zicht van alle personeelsleden waarop alle informatie
en les- en taaktoedeling worden zo voor iedereen inzich- staat die voor FoLeTa noodzakelijk is, van NAW-gegevens
telijk. Omdat alle informatie op één plek staat en iedereen tot de aanstelling in werktijdfactor en een overzicht van
over dezelfde cijfers beschikt, kan de communicatie hier- de afwezigheid van zowel buitengewoon of bijzonder
over helder en doeltreffend zijn. verlof als ziekte. Deze overzichten maken het mogelijk
om voor nieuwe klanten van FoLeTa een overzicht te ma-
ken en deze te converteren naar Excel. Deze Excel over-
“ eformatieplanningen
D zichten kunnen door FoLeTa gebruikt worden om het
totale personeelsbestand in te lezen. Deze additionele
les-entaaktoebeDeling overzichten kunnen op verzoek van de klant of van FoLe-
Ta geleverd worden. Het voordeel hiervan is, dat er niets
worDenvoorieDereen handmatig ingevoerd hoeft te worden en dus een hoop
verwerkingstijd scheelt.
inzichtelijk”
Op verzoek is het ook mogelijk om incidenteel of struc-
tureel (bijvoorbeeld maandelijks of per kwartaal) voor
FoLeTa kent een dynamische koppeling met de per- klanten een overzicht te genereren waaruit men bij Fo-
soneelsadministraties van onder andere Magma (HR- LeTa een verschillenlijst kan produceren. Op deze manier
4School, Merces), Raet Online en AFAS ERP software. Dit kan de klant zelf controleren of de inhoud van FoLeTa wel
houdt in dat de bezetting automatisch ingelezen kan correspondeert met de inhoud van de personeels- en sa-
worden in FoLeTa, waardoor deze 1 op 1 lopen voor wat larisadministratie. Dit is bijvoorbeeld erg handig voor de
betreft het personeel. Er zijn eerder ook afspraken hier- controle of alle wijzigingen voor het nieuwe schooljaar
over gemaakt met CASO (eerst Randstad, nu van Raet), wel goed zijn doorgevoerd. Ook dit overzicht kunnen wij
maar deze dynamische koppeling is uiteindelijk niet ge- op verzoek van de klant aan FoLeTa leveren.
realiseerd, waardoor de informatie vanuit CASO veelal
handmatig moest worden ingevoerd.
OSG NIEUWS · jUNI 2011 13

14. advies
Osg juridisch:
aMbtenaren binnenkOrt
‘gewOne werkneMers’?
Auteur: Conny Sibon
Medio april 2011 is door het CDA en D66 een initiatiefwet aangeboden aan de Tweede Kamer die een wijziging voorstaat dat vanaf het jaar
2015 voor ambtenaren, waaronder het onderwijspersoneel werkzaam in het openbaar onderwijs, het reguliere arbeidsrecht gaat gelden.
Naar de mening van het CDA en D66 is de huidige situatie, dat amb- Met de initiatiefwet wordt beoogd om onder andere de doorstroom
tenaren andere rechten hebben dan werknemers in de private sector, van medewerkers tussen de private en publieke sector onderling te
achterhaald en niet meer van deze tijd. Een argument voor een verdere versterken, hetgeen bewerkstelligd kan worden door het wegvallen
gelijktrekking tussen ambtenaren en ‘gewone werknemers’ is dat de van onderscheidende rechtsposities. Voorts is volgens de indieners het
afgelopen jaren het ambtenarenrecht en het reguliere arbeidsrecht huidige stelsel van twee naast elkaar bestaande rechtssystemen kost-
steeds meer naar elkaar toe zijn gegroeid. Als voorbeelden noemen zij baar en inefficiënt. In dat kader is gesteld dat de huidige extra publiek-
het feit dat ambtenaren stakingsrecht hebben, ambtenaren onder de rechtelijke ontslagbescherming tot langdurige procedures en hogere
voor werknemers geldende sociale zekerheidswetten zijn gebracht en kosten leidt dan in de private sector.
het feit dat CAO’s van toepassing zijn.
In deze tijd van forse (overheids)bezuinigingen lijkt een positief ont-
Het voorstel ziet toe op het bewerkstelligen van een zo groot moge- vangst van dit wetsvoorstel niet waarschijnlijk, met name gezien de
lijke eenvormigheid tussen de rechtspositie van ambtenaren en die enorme kosten die een dergelijke omzetting meebrengt. Vanuit de
van werknemers in de particuliere sector door het publiekrechtelijke vakbonden is in ieder geval negatief gereageerd op dit wetsvoorstel.
en eenzijdige karakter van de aanstelling te vervangen door een twee- Bovendien zal met het implementeren van de nieuwe wetgeving ook
zijdige overeenkomst naar burgerlijk recht. Ook de rechtsbescherming enige tijd gemoeid zijn. Het is dan ook vooralsnog niet zeker dat een
van de ambtenaar dient privaatrechtelijk te worden. Voor militairen en invoering van deze wet daadwerkelijk in 2015 gehaald gaat worden.
rechters zal de wet evenwel niet gaan gelden.
Advertentie
14

15. bewijs van verzending c.q.
Ontvangst cruciaal
bij geschil
Auteur: Conny Sibon
In het uiterste geval, indien een ontslag op staande voet gerechtvaardigd is, of bij het opleggen van een andere disciplinaire maatregel
is het van essentieel belang dat de brief waarin het ontslag dan wel de disciplinaire maatregel aan de werknemer wordt bevestigd, de
werknemer tijdig bereikt. Van belang is derhalve dat een dergelijke schriftelijke bevestiging van het ontslag per gewone en per aange-
tekende post met handtekening aan de werknemer wordt verstuurd. Maar wat als een werknemer weigert om een aangetekende brief
op te halen bij het postkantoor en vervolgens ontkent dat hij ooit de betreffende brief dan wel het ophaalbericht van de postbode heeft
ontvangen? De Hoge Raad heeft over deze vraag recentelijk een uitspraak gedaan.
Hoewel de feiten in deze zaak niet van arbeidsrechtelijke aard op het adres van de geadresseerde was aangeboden. Dat de ge-
zijn, is de uitspraak van de Hoge Raad ook relevant voor werk- adresseerde de brief niet heeft opgehaald komt voor rekening
gevers. De feiten komen er op neer dat in het kader van een en risico van de geadresseerde en adviseert tot afwijzing van het
boedelscheiding werkzaamheden waren verricht welke in reke- cassatieberoep.
ning werden gebracht. Toen de rekening ondanks aanmaningen
onbetaald bleef, werd om verjaring van de vordering te voorko- Zoals hiervoor aangegeven, is het van belang om een gegeven
men een sommatiebrief per aangetekende brief verstuurd. De ontslag op staande voet schriftelijk en per aangetekende post
geadresseerde van de brief ontkende de brief ooit ontvangen te aan een werknemer te bevestigen. Het kan echter gebeuren dat
hebben en beriep zich op verjaring van de vordering. De recht- de werknemer niet opendoet als de postbode voor de deur staat
bank wees de vordering af. De verzender had de brief weliswaar of dat de werknemer weigert de brief in ontvangst te nemen.
per aangetekende post naar het juiste adres verzonden, maar hij De postbode zal in dat geval een bericht voor de werknemer
had niet aannemelijk gemaakt dat de brief ook was aangeboden achterlaten dat de brief op het postkantoor kan worden opge-
aan de geadresseerde. In hoger beroep koos het Hof echter de haald. Indien de werknemer vervolgens nalaat om de brief op
kant van de verzender en oordeelde dat hij aan zijn bewijsop- te halen, dan zal deze als onbestelbaar worden geretourneerd
dracht had voldaan omdat hij een enveloppe van de aangete- aan de werkgever. Op de enveloppe van deze brief zal gewoon-
kende brief had overgelegd met een sticker en een poststempel lijk een sticker en een poststempel met de datum van aanbie-
waaruit, volgens het Hof, bleek dat de brief aan de geadresseer- ding zitten van het postbedrijf. Indien de werknemer betwist de
de was aangeboden. brief ontvangen te hebben, dient de werkgever het tegendeel te
bewijzen. Kan de werkgever nu volstaan met het tonen van de
In zijn conclusie oordeelde de procureur-generaal van de Hoge geretourneerde envelop met sticker en posstempel? Waarschijn-
Raad dat indien een brief per aangetekende post is verzonden, lijk wel. Jammer genoeg biedt de uitspraak van de Hoge Raad in
de afzender dient te bewijzen dat hij de brief aangetekend en deze geen concreet bevestigend antwoord, aangezien de Hoge
naar het juiste adres heeft gestuurd. Bovendien zal de afzender Raad aan een inhoudelijke beoordeling niet is toegekomen.
aannemelijk moeten maken dat de brief aan de geadresseerde
op een correcte wijze is aangeboden. Indien correcte aanbie- Het blijft dus raadzaam om schriftelijke bevestigingen van onder
ding aannemelijk is gemaakt door de verzender, is daarmee andere ontslag dan wel andere disciplinaire maatregelen zowel
in beginsel vast komen te staan dat de brief de geadresseerde per gewone en aangetekende post te versturen, maar ook bij-
heeft bereikt. Het Hof heeft volgens de procureur-generaal te- voorbeeld door middel van een e-mail met ontvangstbevesti-
recht geoordeeld dat uit de envelop blijkt dat de sommatiebrief ging of een persoonlijke overhandiging.
OSG NIEUWS · jUNI 2011 15

16. advies
Osg Ondersteunt
geMeenten en instellingen
bij invOering Oke­wet
Op 1 augustus 2010 is de Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie, ofwel de OKE-wet in werking
getreden. De wet wil voor kinderen in peuterspeelzalen en kinderdagverblijven een veilige, stimulerende
omgeving creëren. In deze omgeving moeten taalachterstanden via voor- en vroegschooolse educatie effectief
aangepakt worden. Voortaan hebben gemeenten de wettelijke verantwoordelijkheid gekregen om met een goed
VVE-aanbod te komen. Binnen verschillende gemeenten begeleiden adviseurs van OSG de invoering van de OKE-wet.
De OKE-wet zegt dat gemeenten voortaan moeten zor- Je kunt het ook doorvertalen in een subsidiesystematiek
gen voor voldoende VVE-peuterplaatsen en dat ze erop voor peuterspeelzaalwerk en VVE die vergelijkbaar is met
moeten letten dat deze plaatsen worden bezet door peu- de kinderopvang.’
ters uit de doelgroep. Lotte Bakker, die als adviseur van
OSG voor de gemeente Emmen werkt, benadrukt hier de Toezicht op resultaten
gelijke kansen voor alle kinderen. Ze voegt eraan toe: ‘De Nieuw in de OKE-wet is dat de overheid voortaan inzicht
OKE-wet geeft via de lokaal educatieve agenda handen wil hebben in de resultaten van de VVE programma’s.
en voeten aan de doorgaande leer- en ontwikkelingslijn Het is niet altijd eenvoudig om dit meetbaar en inzichte-
tussen voor- en vroegschoolse voorzieningen.’ lijk te maken. Het basisonderwijs is intussen bekend met
opbrengstgericht werken. Het meten en registreren van
Kwaliteit kinderopvang en peuterspeel alen
z de ontwikkeling van peuters staat bij veel organisaties in
De OKE-wet zegt dat de gemeenten afspraken moeten de kinderopvang nog in de kinderschoenen. Lotte Bakker
maken met kinderopvang, peuterspeelzalen en basis- van OSG zegt erover: ‘Als je groepsleiding vraagt naar het
onderwijs over bijvoorbeeld de definitie van ‘doelgroep- meten van de resultaten van de ontwikkeling van kinde-
kinderen’ en de resultaten van VVE. De gemeente krijgt ren, is een veelvoorkomende reactie: Dat kun je niet me-
van de wet een coördinerende rol in de afstemming en ten, maar dat zie je of dat weet je!’
doorgaande lijn van de VVE-programma’s. GGD en On-
derwijsinspectie houden toezicht op de uitvoering van Kwaliteit in Beweging Junior
de wet. De OKE-wet zorgt er onder andere voor dat de OSG helpt met de kwaliteitsmethode Kwaliteit in Bewe-
kwaliteitseisen die tot dan toe. Voor de kinderopvang ging Junior de kinderopvang om hun ervaringen te verta-
golden, sinds 1 augustus jl. ook van toepassing zijn voor len naar meetbare resultaten. De methode geeft groeps-
peuterspeelzalen. Wim de Jong van OSG, die de ge- leiding en management inzicht in de opbrengsten en de
meente Heerenveen adviseert, juicht die extra aandacht kwaliteit. Aan de hand van deze analyses levert Kwaliteit
voor de kwaliteit toe: ‘De OKE-wet geeft richting aan de in Beweging Junior jaarlijks een aantal speerpunten in
scholing en begeleiding van VVE-professionals. De kwa- een jaarplan op waarin staat hoe de pedagogische resul-
liteit van de uitvoering staat voortaan duidelijk voorop.’ taten behaald moeten worden. Het plan gaat in op as-
De nieuwe wet stelt onder andere eisen aan de kennis en pecten als het primaire proces, strategie en beleid, leider-
vaardigheden van de groepsleiding, de doorgaande lijn schap, personeel, middelen en processen, inclusief een
met het basisonderwijs, de leidster-kind ratio, contact financieringsprogramma en meerjarenbegroting.
met ouders, de interne kwaliteitszorg van de organisatie
en de registratie van basisgegevens. OSG denkt met Kwaliteit in Beweging Junior een transpa-
rant sturingsinstrument te kunnen aanbieden dat op alle
Eén van de adviseurs van OSG, werkzaam voor de gemeen- niveaus binnen een organisatie functioneert en dat zorgt
te Groningen, ziet grote voordelen in het gelijktrekken van voor samenhang en eenduidigheid.
peuterspeelzalen en kinderopvang. ‘Je kunt nu heel ge-
richt werken aan meer samenwerking en integratie.
16 OSG NIEUWS · jUNI 2011

17. StaPPenPlan invoerinG kwaliteit in BeweGinG junior De sterke punten van kwaliteit in beweging junior
• Stap 1: • Een eigen kwaliteitskader voor VVE-programma’s.
aststellen eigen kwaliteitskader.
V • Een professionele en resultaatgerichte cultuur binnen
Wat willen we dat kinderen kunnen en kennen wanneer ze naar de de organisatie.
basisschool gaan? Wat zijn onze eigen normen voor kwaliteit en • Een gedeeld pedagogisch klimaat (zoals een uitnodi-
waaraan kunnen we dat zien? gende inrichting van groepsruimten en eenduidigheid
• Stap 2: in gedragsregels).
aststellen verplicht kwaliteitskader.
V • Teambuilding door middel van een professionele dia-
Welke kwaliteit MOETEN we leveren? Deze aspecten zijn aanvullend loog.
of overlappend op onze eigen normen. Welk bewijsmateriaal heb- • Leiderschapsontwikkeling.
ben we hiervoor? • Breed inzicht in de ontwikkeling van kinderen.
• Stap 3: • Een samenhangende planning met overzichtelijke jaar-
aststellen gewenste en verplichte kwaliteit.
V plannen op locatie- en organisatieniveau.
Wat zeggen ons de data? Welke conclusies kunnen we eruit trekken? • Een krachtig sturingsinstrument voor strategie, beleid
• Stap 4: en uitvoering, afgestemd met de middelen.
aststellen doelen op basis van analyse.
V • VVE-resultaten die ‘inspectieproof’ zijn.
Zijn de doelen ‘inspectieproof’? Passen ze binnen ons eigen kwali-
teitskader? Aan het eind van deze stap weten we waar we nu staan
en waar we naartoe willen. Dit artikel is te vinden in de Special Advies Noord-
• Stap 5: Nederland. Met deze Special informeert OSG u over
V
aststellen acties om doelen te bereiken. innovatieve projecten voor onderwijs, opvang en leef-
oe komen we daar? Hoe gaan we dit organiseren en financieren?
H baarheid in Noord-Nederland. Benieuwd naar de andere
Waar liggen de verbeterpunten? artikelen in deze Special? Ga dan nu naar www.osg.nl of
www.osgadvies.nl.
OSG NIEUWS · jUNI 2011 17

18. adMinistratie
kOsten en risicO’s
van insOurcen Auteur: Gerrit Hendriks
Sinds de invoering van de lumpsumfinanciering en de tendens tot verdere schaalvergroting en professionalisering is uitbesteding van de
financiële- en personeels- en salarisadministratie door schoolbesturen (in met name het Primair Onderwijs) niet langer vanzelfsprekend.
Schoolbesturen kunnen er toe overgaan om de administratie (deels) in eigen beheer uit te voeren. Gebleken is dat de argumenten voor
deze insourcing niet altijd rationeel van aard zijn, bovendien kan de kwaliteit van de kostenanalyse verbeterd worden.
Dit is voor het bestuur van de Branchevereniging Admi- Normatief kader
nistratie voor Onderwijsdienstverlening (BRAVO) aanlei- Uitgangspunt is volledige insourcing van de financiële,
ding geweest om Ernst Young te vragen een kostprijs- personeels- en salarisadministratie. Een administratie
model te ontwikkelen dat duidelijk maakt wat insourcing dient aan een aantal (deels wettelijke) minimumeisen te
van administraties voor schoolbesturen in het Primair voldoen, voordat deze gevoerd mag worden. Naast wet-
Onderwijs (PO) betekent. De bevindingen van de onder- telijke normen zijn bestuurlijke normen (common sense
zoekers zijn eind maart 2011 gepresenteerd. over goede bedrijfsvoering en actuele ontwikkelingen in
het PO) van toepassing. Gezamenlijk vormt dit het nor-
De opdracht die aan de onderzoekers is voorgelegd, be- matieve kader waaraan een administratie van een onder-
stond uit een aantal deelvragen. Naast de formulering wijsinstelling minimaal dient te voldoen.
van de minimumeisen waaraan de administratie moet
voldoen (normenkader), diende het rapport in te gaan Kostprijsmodel
op de hiervoor benodigde directe (en eventueel aanvul- In het kostprijsmodel is uitgewerkt wat de kosten zijn
lende) inzet van mensuren en middelen, wat de hiermee van het insourcen van de administratie. In het onderzoek
gepaard gaande kosten en eenheidsprijzen zijn en wel- wordt onderscheid gemaakt naar:
ke kanttekeningen bij de uitkomsten geplaatst kunnen • Structurele personeelskosten (loonkosten, kosten van
worden. De beleidsmatige aspecten van het insourcen ziektevervanging, cursus-/ opleidingskosten, overige
in het kader van de versterking van de financiële functie personeelskosten).
bij schoolbesturen (bijvoorbeeld door het aanstellen van • Structurele overige kosten (ICT, kantoor, huisvesting).
een controller of een financieel beleidsmedewerker) blij- • Eenmalige opstartkosten (voor het opzetten van de ad-
ven in het onderzoek buiten beschouwing. ministratie, externe ondersteuning, werving/inwerken
van personeel en de kosten van rapportagetools).
18 OSG NIEUWS · jUNI 2011

19. Uit het onderzoek komt naar voren dat de omvang van de Aanvullende beïnvloedende factoren
schoolbesturen in directe relatie tot de factor ‘kwetsbaar- De onderzoekers hebben naast het bureauonderzoek en
heid’ (borging van continuïteit, kennismanagement) een interviews ook een viertal casestudies uitgevoerd. Aan-
doorslaggevende rol speelt bij de keuze om al dan niet vullend aan de hiervoor genoemde zaken komt hieruit
tot insourcing te besluiten. naar voren dat de ondervraagde schoolbesturen ook
kwalitatieve aspecten als:
De inrichting van de administratie kan verschillen naar- • Zeggenschap over het personeel,
mate schoolbesturen groter zijn. Een andere inrichting • grotere bestuursnabijheid,
van de administratie – samen met de eisen die aan de be- • de wens om alle ondersteunende activiteiten op het
trokken functionarissen gesteld worden – kan gevolgen eigen stafbureau te groeperen,
hebben voor de omvang van de kosten. De bevindingen • een logische stap in een ontwikkeling,
van de onderzoekers per omvangcategorie: • de wens tot meer maatwerk,
1 Zeer klein 1 tot en met 8 scholen (tot en met 2000 • tevredenheid over een historisch gegroeide situatie en
leerlingen). historisch gegroeide negatieve beeldvorming
Insourcing: kwalitatief en financieel niet aanvoeren om tot (gedeeltelijke) insourcing over te
verantwoord. gaan.
2 Middelgroot 9 tot en met 15 scholen (2250 tot en met Opvallend aspect hierbij is dat het bedrijfseconomische
3750 leerlingen). argument niet of nauwelijks wordt genoemd. De kwalita-
Insourcing: onevenredig hoge kosten en tieve argumenten voeren de boventoon in de overwegin-
grote risico’s. gen van de vier ondervraagde besturen.
3 Groot 16 tot en met 29 scholen(4000 tot en met Als nadelen van de keuze voor insourcing noemen de
7250 leerlingen). ondervraagde schoolbesturen:
Insourcing: tegen mogelijke aanvaardba- • Kwetsbaarheid door de beperkte omvang.
re (maar wel hogere) kosten voldoen aan • Het moeilijk op peil kunnen houden van kennis.
minimumeisen, substantiële risico’s. Back • Afhankelijkheid van de kwaliteit van het personeel.
up van een administratiekantoor is nodig. • Moeite met het realiseren van functiescheiding.
• Risico van langdurige ziekte en daardoor problemen bij
4 Zeer groot 30+ (meer dan 7500 leerlingen). vervanging van personeel.
Insourcing: risico’s kunnen beter worden • Risico’s liggen bij het schoolbestuur in plaats van bij het
gemanaged door schaalomvang. administratiekantoor.
Naast de kostenafweging en het vraagstuk omtrent de Een aantal van de ondervraagde (grote) schoolbesturen
borging van continuïteit en kennis (‘kwetsbaarheids- overweegt, na een periode de administratie zelf te heb-
aspect’) spelen bij schoolbesturen ook andere aspecten ben gevoerd, een deel van de administratie weer uit te
een rol. Deze mogelijk niet altijd te kwantificeren facto- besteden, omdat de kosten van het beheer te hoog zijn
ren, kunnen van invloed zijn op de uiteindelijke kostprijs (geworden) en de specifieke kennis (regelgeving, syste-
van de insourcingsbeslissing en zijn daarom van belang men) in onvoldoende mate in eigen huis voorhanden is,
om mee te wegen. Het gaat hierbij om factoren als am- met alle mogelijke gevolgen van dien.
bitieniveau van het bestuur, ontwikkelingsstadium van
de bestuurlijke bedrijfsvoering, gevraagde informatie als Het volledige rapport is te downloaden via de website
afhankelijke van de aanwezige kennis en de bestuurlijke van de branchevereniging: www.bravonderwijs.nl.
cultuur.
OSG NIEUWS · jUNI 2011 19

20. adMinistratie
bOuwbudget versus kwaliteit
Auteur: Joop Muller
Op 1 januari 2012 wordt het nieuwe Bouwbesluit van kracht. Deze vertoont een groei in samenhang tussen de algemene kwaliteit,
het binnenklimaat, duurzaamheid en de Arbo-normen. De eisen aan de kwaliteit van de huisvesting van scholen zijn verhoogd.
De normvergoeding groeit echter onvoldoende mee door krimpende overheidsbudgetten.
“ innenklimAAt
b
vAnscholennog
In het nieuwe Bouwbesluit worden de normen voor kwali-
teit voor veiligheid en gezondheid verhoogd. De eisen ten onderdemAAt”
aanzien van brandcompartimenten en vluchtroutes in het
kader van veiligheid en ventilatie-eisen ten aanzien van
gezondheid zijn aangescherpt. Beiden sluiten beter aan bij
de Arbo-eisen en ‘Frisse scholen’. Ondanks de ‘Regeling verbetering binnenklimaat huisves-
ting PO 2009’, beter bekend onder de naam ‘Frisse scho-
Normvergoeding len’, is op veel scholen het binnenklimaat nog ver onder de
Binnen enkele jaren worden voor het Primair Onderwijs maat. Mede dankzij de subsidie vanuit deze regeling zijn
(PO) Arbo-richtlijnen in de Arbo-catalogus voorgeschre- er heel wat WTW (warmteterugwinning)-units ter verbete-
ven. Voor het Voortgezet Onderwijs (VO) is dit al het geval. ring van de luchtkwaliteit binnen de scholen aangebracht.
De catalogus schrijft lokalen voor van 63 m2 voor 30 leerlin- Dit is een behoorlijke aanslag op het onderhoudsbudget.
gen. De basis is vanuit de norm-kostenvergoeding echter Wil de installatie datgene doen waarvoor deze is aange-
altijd 42 m2 geweest. Volgens de Arbo kunnen er in een schaft, dienen de filters regelmatig vervangen te worden.
dergelijk lokaal dus minder leerlingen gehuisvest worden, Tevens dient men er rekening mee te houden dat de ap-
hetgeen een direct gevolg heeft voor het aantal groepen paratuur te zijner tijd vervangen dient te worden. Echter de
en dus ook docenten. normvergoeding is hierop (nog) niet aangepast.
20 OSG NIEUWS · jUNI 2011

21. Voor nieuwbouw scholen gaan de verzwaarde normen nodig om tot overeenstemming te komen over budget-
uit het Bouwbesluit gelden. Misschien dat er een terug- ten en bevoegdheden. Het schoolbestuur wordt namelijk
verdientijd, vanwege minder energiekosten te behalen verantwoordelijk voor de eigen huisvesting met de nodige
is. Aangezien de stichtingskosten voor rekening van de risico’s daaraan verbonden. Naast doordecentralisatie is
gemeente zijn en de exploitatie voor rekening van het aanvullende financiering een mogelijke tweede oplossing.
schoolbestuur, is de investeerder (lees gemeente) niet de- Dit moet dan wel gezocht worden in externe financie-
gene die het profijt heeft van een lager energieverbruik. ring. Uit eigen middelen de huisvesting financieren is niet
Dus ontbreekt hier een stukje motivatie. toegestaan. Ook dit is op korte termijn niet te realiseren.
Andere financieringsbronnen, zoals de beleggers en pen-
Doordecentralisatie sioenfondsen, zouden een mogelijkheid kunnen zijn. Ook
Echte oplossingen zijn er niet op korte termijn. Doorde- dit zal op korte termijn niet gerealiseerd worden.
centralisatie is in een aantal gemeenten reeds geheel of
gedeeltelijk ingevoerd. Bij volledige doordecentralisatie
brengt dit in ieder geval de koppeling tussen stichtings-
kosten en exploitatiekosten tot stand, maar dit is op korte
termijn niet zomaar te realiseren. Bovendien moeten de
schoolbesturen dan het lange termijnbeleid voor de huis-
vesting gaan opstellen. Op dit moment gebeurt dit op ge-
meentelijk niveau. Ook kan het niet zo zijn dat elke school
rekening houdt met groei, terwijl de krimp zich in diverse
regio’s al manifesteert. Bovendien is er veel deskundigheid
Advertorial
Besparingsadvies Godding co
Bespaartips uitgevers, waardoor elke school direct geld uw school of stichting. Om optimaal gebruik
Herkent u dit? U wilt nog snel een personeels­ bespaart. Voor u als klant van OSG is de krachten­ te kunnen maken van deze mogelijkheden
advertentie plaatsen of een Open Dag bundeling in meerdere opzichten interessant, verzoeken we uw wensen en behoeften direct
communiceren, maar dat is een kostbare want Godding en co geeft u ook deskundig neer te leggen bij Godding co. Wij nemen dan
en tijdrovende aangelegenheid. Deze werk­ advies over arbeidsmarktcommunicatie en de contact op met de media. Dat scheelt u een
zaamheden kunt u voortaan gelukkig met een meest geschikte media voor uw personeels­ hoop tijd én u bent gegarandeerd goedkoper uit.
gerust hart uit handen geven. Daarbij profiteert advertentie of Open Dag. Kortom, naast
u direct van hoge kortingen op uw plaatsing­ kostenbesparing en tijdwinst heeft u meer Bel of mail naar Godding co: 013­5186158/
kosten, die kunnen oplopen tot ruim 40%. kans op het gewenst resultaat: het aantrekken advertenties@godding­co.nl. Kijk voor meer
van de juiste bekwame medewerkers die uw informatie over de procedures van de personeels­
Een specialistisch advies rijker organisatiewaarden onderschrijven. advertenties op www.godding­co.nl. Wij kunnen
Godding co Corporate Communicatie biedt u snel aangeven hoeveel u kunt besparen op
u in samenwerking met OSG een aantrekkelijke Zelf doen? uw advertentie­plaatsingskosten.
korting op de plaatsing van al uw vacatures Wij doen het graag voor u. Voor eenmalige
in landelijke en regionale kranten, huis aan plaatsingen profiteert u meteen van vaste
bladen en banensites. Omdat er al een paar kortingsafspraken. Wilt u meerdere advertenties
honderd klanten van OSG gebruik maken reserveren, met steunkleur plaatsen of wilt u
van deze kortingsregeling kunnen we steeds meerdere vacatures op rij plaatsen, dan kunnen
betere volume afspraken maken met de media­ wij zelfs extra scherpe afspraken maken voor
OSG NIEUWS · jUNI 2011 21

22. adMinistratie
kiezen Met aMbitie
Auteur: Jan Albert Huls
Een groot aantal onderwijsorganisaties oriënteert Voor werkgevers die momenteel werken met CASO/Edukaat is het kiezen voor
zich momenteel op de keuze voor een nieuw salaris- een andere applicatie een noodzaak: het systeem kent een einddatum van 31 de-
cember 2013. Een logische ontwikkeling, want hoewel CASO een zeer betrouw-
en HRM-systeem. Vond verloning tot een aantal jaren
bare salarisapplicatie is, voldoet het systeem niet aan de eisen die tegenwoordig
geleden nog voor 90% plaats via CASO/Edukaat, gesteld worden aan een HRM-systeem. Werkgevers willen zaken als competen-
tegenwoordig zijn er meerdere spelers op de markt met tiemanagement, 360 graden feedback, taakbeleid, medewerkerontwikkeling,
een verzuimmodule, dashboardrapportages, etc. Bovendien worden aanvul-
pakketten waar goed mee gewerkt kan worden. OSG
lende eisen gesteld aan de mogelijkheden tot samenwerking met een admini-
ondersteunt werkgevers bij het maken van een keuze. stratiekantoor. Men wil bij de verdeling in werkzaamheden de knip daar leggen,
waar die het meest is afgestemd op de bij de werkgever aanwezige capaciteit en
deskundigheden.
Maar hoe te beginnen bij een oriëntatie op een nieuw programma? Waar moet
u allemaal rekening mee houden, wat is een efficiënte aanpak? Welke gele-
dingen van uw organisatie betrekt u er bij? Bent u zelf voldoende deskundig
of laat u zich bijstaan door gespecialiseerde professionals? Voor werkgevers
die met deze vragen worstelen, heeft OSG een traject ontwikkeld onder de
naam ‘Kiezen met ambitie’. Deze methode bestaat uit een quickscan en een
nulmeting.
22 OSG NIEUWS · jUNI 2011

23. “ enulmetingbevAteen
d
inventArisAtievAnde
huidigestAndvAnzAkenen
toekomstigeontwikkelingen”
Quickscan Op basis van het programma van eisen, een oriëntatie op
De quickscan bestaat ondermeer uit: de mogelijke systemen en een indicatie van de initiële en
° Bepalen van de speerpunten in de organisatiestrategie structurele kosten, adviseert OSG bij het maken van een
en –karakteristieken. preselectie voor een HRM-systeem. Daarbij wordt een
° Inventarisatie van wensen en eisen en opstellen ‘knock- keuze gemaakt uit de systemen die door OSG de komen-
out’ criteria. de jaren worden ondersteund en waarmee de afgelopen
° Interviews met sleutelfiguren op zowel bestuurlijk- als maanden op diverse plaatsen in het land voorlichtings-
gebruikersniveau. sessies zijn gehouden. Dit zijn (in alfabetische volgorde):
° Het opstellen van een programma van eisen. AFAS Profit, HR4School en Raet Online. In een workshop
° Een advies bij de pre-selectie van een HRM-systeem. volgt vervolgens een uitgebreide demo van het gepre-
fereerde systeem, of indien gewenst ook van de tweede
Het startpunt van de quickscan is de organisatiestrate- keuze. Daarbij wordt ingestoken op de bevindingen in de
gie. Op basis hiervan wordt de focus bepaald en worden voorgaande stappen en het programma van eisen van de
de karakteristieken van de organisatie in kaart gebracht. werkgever.
Hierbij wordt gekeken naar organisatiegrootte, aantal
medewerkers, kernprocessen, eventuele verbeterpunten Nulmeting
en wijze van sturing. Door een inventariserend interview De nulmeting bevat een inventarisatie van de huidige
met een of meerdere sleutelfiguren binnen de organi- stand van zaken en toekomstige ontwikkelingen. Hierbij
satie, worden de wensen en ambities op het gebied van wordt gekeken naar de al aanwezige bouwstenen voor
HRM-beleid, -processen en –informatiebehoefte in beeld een goede implementatie en de eventueel nog te dich-
gebracht. De focus ligt daarbij op relevante aspecten ten hiaten, zodat het nieuwe HRM-systeem probleemloos
voor de systeemkeuze. De uitkomst van het interview en kan worden geïntroduceerd. De nulmeting is van essenti-
de strategieanalyse vormen de input voor het program- eel belang bij het bepalen van de implementatiestrategie.
ma van eisen van de werkgever.
OSG NIEUWS · jUNI 2011 23

24. adMinistratie
In de nulmeting worden naast de De uitvoering van het projectplan leidt tot een eindresultaat
algemene gegevens van de organi- waarbij sprake is van een optimale aansluiting van het nieu-
satie, het organigram, de taken, be- we HRM-syteem bij de organisatiestrategie en gewenste
voegdheden en verantwoordelijk- sturingsinformatie van de werkgever.
heden binnen de organisatie, ook
technische aspecten (infrastruc- Praktijkervaring
tuur, gebruikers, software, in- Bij het begeleiden van implementatietrajecten maakt
terfaces), functionele aspecten OSG gebruik van opgedane praktijkervaringen. Zowel
(personeelsadministratie, ver- met AFAS Profit, HR4School als Raet Online wordt inmid-
zuim, verlof, werving en selec- dels op diverse OSG-vestigingen gewerkt. De invoering
tie, personeelsontwikkeling, van een nieuw HRM-systeem gaat niet altijd zonder slag
opleidingen en flexwerkers) of stoot. Veel ging goed, maar er kwamen ook valkuilen
en prioritering meegeno- aan het licht. OSG adviseert in een implementatietraject
men. Deze gegevens wor- in ieder geval aandacht te besteden aan de volgende
den aangevuld met de hui- items:
dige en toekomstige zaken • Tijdig beginnen en een planmatige aanpak.
van beleidsontwikkeling • Aandacht voor de inrichting. De nieuwe applicaties
op deze gebieden. Belang- kenmerken zich door veel maatwerk in de uitvoer.
rijk bij de nulmeting is het Dit betekent echter dat veel zaken aan de invoerkant
creëren van een nauwkeu- nauwkeurig moet worden voorgedefinieerd (voorbeel-
rig beeld van de huidige den: kostendragers en functiecodes).
stand van zaken en ontwik- • Aandacht voor autorisaties en de organisatiestructuur.
kelingen van de onderwijs- Vaststellen welke medewerkers waar toe bevoegd zijn.
organisatie bij aanvang van • Eventueel een gefaseerde aanpak. De nieuwe syste-
de implementatie. men kennen een modulaire opbouw, waarbij niet per
definitie vanaf de start met alle modules hoeft te wor-
Projectplan den gewerkt.
Na voltooiing van de quick- • Een (geautomatiseerde) conversie voor het overzetten
scan en de nulmeting kan het van gegevens.
projectplanvoorinvoeringvan • Vooraf een aantal maanden schaduwdraaien met de
het nieuwe HRM-systeem nieuwe applicatie.
worden gemaakt. Het project- • Indien mogelijk het tot een bepaalde datum (bijvoor-
plan beschrijft onder meer: beeld 15 november) kunnen terugvallen op de ‘oude
• De doestellingen en beoog- applicatie’, voordat een definitieve ‘Go’ wordt gegeven.
de resultaten van het imple- • Scholing van medewerkers.
mentatietraject. • Het is raadzaam om ook de financiële administratie en
• De projectorganisatie. de beleidsmedewerkers van andere disciplines bij het
• Een fasering van de activiteiten. proces te betrekken.
• Het aanwijzen van een proces-
verantwoordelijke per activiteit. Wij kunnen concluderen dat er veel komt kijken bij het
• De monitoring van het implemen- in gebruik nemen van een nieuwe salaris- en HRM-appli-
tatietraject en de kosten. catie. De bovenstaande opsomming is niet uitputtend.
Wilt u meer weten over de mogelijkheden van de diverse
HRM-systemen en onze dienstverlening, neem dan con-
tact op met uw OSG-vestiging. Wij zijn graag bereid onze
ervaringen met u te delen.
24 OSG NIEUWS · jUNI 2011

25. 65 jaar en dan
(blijven werken)?
Auteurs: Heine Tiems Marjon Jongman
De politieke wens om de AOW leeftijd van 65 naar 67 jaar te verhogen heeft vele discussies op gang gebracht. Er is echter nog geen
definitief standpunt over ingenomen door onze regering. Het is de vraag of de 65-jarige leeftijd in stand kan blijven als spildatum voor
AOW en pensioen.
De Stichting Pensioenfonds ABP heeft de pensioenpremies Wordt besloten om geen ontslag te laten plaatsvinden, maar
per 1 april 2011 licht verhoogd op grond van de gestegen om het dienstverband te verlengen, dan wordt het ABP-pen-
levensverwachting. De gemiddelde Nederlander wordt dus sioen ook niet automatisch uitbetaald en vindt er nog gewoon
iets ouder en daardoor zal er (weer) meer geld in de kas van pensioenopbouw plaats. Werkgever en werknemer betalen
het pensioenfonds moeten komen, om aan de toekomstige hiervoor de normale pensioenpremies. Indien geen gebruik
verplichtingen te kunnen voldoen. Hoe zit dat nu eigenlijk in wordt gemaakt van de mogelijkheid van de FPU-regeling
het onderwijs wanneer iemand 65 jaar wordt? Gaat hij/zij dan (wat meestal wel voordeliger is), dan krijgt de werknemer een
met pensioen, of blijft iemand dan nog doorwerken en kan eenmalige bonus. Het pensioen wordt daardoor dus hoger en
en mag dat? komt uiterlijk bij het bereiken van de leeftijd van 70 jaar tot
uitbetaling. Het ABP stuurt een werknemer een halfjaar voor-
ABP Keuzepensioen dat hij/zij 65 jaar wordt een informatiepakket met alle details.
De mensen die zijn geboren op of na 1950 kunnen gebruik
maken van het ABP Keuzepensioen. Mensen die voor 1950 zijn Wanneer wordt besloten dat het dienstverband wel wordt
geboren en die vanaf 1 april 1997 onafgebroken in dienst zijn beëindigd (dus er wordt een ontslagdatum doorgegeven aan
bij een ABP-werkgever, kunnen eerst nog gebruik maken van het ABP via de salarisadministratie), maar er wordt aansluitend
de FPU-regeling en aansluitend van het ABP Ouderdomspen- toch weer een dienstverband overeengekomen, dan gaat het
sioen. Het ABP Keuzepensioen kan ingaan op ieder moment ABP-pensioen in op de ontslagdatum (de eerste dag volgend
tussen de 60- en 70-jarige leeftijd. op de maand waarin de pensioengerechtigde leeftijd wordt
bereikt). De pensioenopbouw in het dienstverband na 65 jaar
Werknemers in het onderwijs hebben echter ook te maken wordt nu echter wel anders. Er kan dan nog wel individueel
met een collectieve arbeidsoverkeenkomst (CAO). Zo staat bij- pensioen worden opgebouwd bij het ABP, de werkgever be-
voorbeeld in de CAO VO (artikel 9.a.1 lid 3 letter c/artikel 9.b.3 taalt echter niet automatisch meer mee aan de pensioenop-
letter b) dat het dienstverband eindigt de eerste dag volgend bouw.
op de maand waarin de pensioengerechtigde leeftijd (65 jaar)
wordt bereikt. In de CAO PO staat dit in de artikelen 3.7 lid 5/ Het is voor werknemers raadzaam om ruim voor-
4.7 letter b. Werkgever en werknemer kunnen in onderling afgaand aan het moment van mogelijke
overleg besluiten om het dienstverband telkens voor maxi- uittreding contact op te nemen met
maal 12 maanden te verlengen. de werkgever. Enerzijds om ver-
rassingen achteraf te voorko-
Pensioen en AOW men en anderzijds omdat
De AOW gaat in op de eerste dag van de maand waarin de een aantal administra-
pensioenleeftijd (van nu nog 65 jaar) wordt bereikt. Vanaf tieve procedures
1 januari 2012 wordt dit de dag waarop iemand zijn pensioen- moet worden
leeftijd daadwerkelijk bereikt. Het maakt dus niet uit of er nog doorlopen.
een dienstverband is bij een werkgever.
Indien er daadwerkelijk ontslag plaatsvindt uit een dienstver-
band met ingang van de eerste dag volgend op de maand
waarin de pensioengerechtigde leeftijd van 65 jaar wordt be-
reikt, dan start het ouderdomspensioen van het ABP ook op
die datum.
OSG NIEUWS · jUNI 2011 25

26. adMinistratie
syMpOsiuM
leerprestaties
en licht
Auteur: Joop Muller
Leerprestaties zijn sterk afhankelijk van het binnenklimaat van lokalen waar les gegeven wordt. Onder binnenklimaat vallen aspecten
als licht (daglicht en kunstlicht), kleur (van wanden, vloer en inrichting), geluid (akoestiek) en behaaglijkheid (verwarming en koeling).
OSG organiseert in 2011 een aantal symposia rondom de en Jane van de Heijden, directrice van basisschool ‘De
thema’s licht, kleur, geluid en behaaglijkheid. De afde- Disselboom’ in Wintelre, vertelt wat licht doet met de
ling Planmatig Onderhoudsbeheer (POB) van OSG heeft leerprestaties van de kinderen in de klas. Philips heeft
voor klanten uit het zuiden van Nederland het eerste ‘SchoolVision’ ontwikkeld, een lichtconcept gebaseerd
symposium georganiseerd in het kader van verbetering op recentelijk verschenen wetenschappelijk onderzoek,
leerprestaties in het onderwijs. Het thema ‘licht’ stond dat het leerproces van scholieren positief beïnvloedt.
centraal. OSG kan terugblikken op een zeer geslaagd Het leidt tot betere leerprestaties en een verbeterde at-
symposium dat op 16 mei 2011 plaatsvond in Eindhoven. mosfeer in het klaslokaal. Leerkrachten kunnen het licht
aanpassen aan het lesonderwerp, gebruik makend van
Licht is onder te verdelen in kunstlicht en daglicht. Kunst- standaardinstellingen, als activeren, kalmeren en gecon-
licht en daglicht zijn complementair aan elkaar. We kunnen centreerd werken. Jane van de Heijden vertelt over haar
niet zonder deze bronnen. Beide onderwerpen kwamen ervaringen met ‘SchoolVision’.
deze dag uitgebreid aan bod. Om dit duidelijk toe te kun-
nen lichten waren we hiervoor te gast bij het Philips Light Daarna houdt Peter Elemans, bestuurslid van de stichting
Application Center (LAC). Hieronder volgt het verslag. Living Daylights, een pleidooi voor de positieve invloed
van maximaal daglichttoetreding in onder andere on-
derwijsgebouwen. Hij maakt duidelijk hoe men, binnen
“ erlichtingisontzettend
v
gangbare budgetten, de voordelen van daglicht kan be-
nutten en de nadelen, zoals verblinding en overdadige
belAngrijkvoordekwAliteit warmte, kan weren. De essentie van het verhaal was dat
het mogelijk is om daglicht dieper en verder een gebouw
vAnonsdAgelijksleven.” binnen te laten dringen. Vooral bij nieuwbouw van scho-
len kan men hier rekening mee houden en zodoende veel
Het LAC is de showoom/demonstratieruimte van Philips energie besparen. Ook in bestaande bouw kunnen er nog
Lighting waar zij de nieuwste ontwikkeling op het gebied maatregelen genomen worden om het binnendringen
van verlichtingstechniek kan laten zien en aantonen dat van daglicht te verbeteren.
Philips een koploper is op het gebied waarin het in 1891
ooit mee begon, namelijk ‘LICHT’.
Verlichting is ontzettend belangrijk voor de kwaliteit van ons
dagelijks leven. Op het werk in kantoren, scholen, bedrijven
en winkels zorgt goede verlichting voor comfort, veiligheid
en tevredenheid van medewerk(st)ers. In winkels en open-
bare ruimten schept verlichting sfeer en helpt de architec-
tuur van de omgeving te benadrukken. Ook thuis verlicht het
niet alleen onze activiteiten, maar creëert het ook een com-
fortabele gastvrije ambiance, die onze woning prettig leef-
baar maakt. Een bezoek aan het LAC is misschien dan ook de
beste manier om dit te ervaren. Na de ontvangst heeft Erik Vervolgens vertelt Erik van Bergen van OSG een verhaal
van Bergen van OSG de middag geopend. over ‘Het klimaat en de exploitatie’. Als school(bestuur)
Vervolgens hebben Kim van Roosmalen van Philips kun je natuurlijk wel allerlei installaties in het gebouw aan
26 OSG NIEUWS · jUNI 2011