SlideShare a Scribd company logo
1 of 21
Nieuwjaarsconferentie Vormingplus
Niet willen of niet kunnen?
Naar een multidimensioneel model
van digitale uitsluiting
Mariën Ilse
Vrije Universiteit Brussel
Februari 3, 2012
Roeselare
IST – SVR – MIDIS
Digitale uitsluiting herbekeken
EMSOC – Innoviris
Veldtekening Mediawijsheid
Beleidsnota Mediawijsheid
Digitale Week – Digitale Kermis
Federaal Actieplan tegen de Digitale Kloof
Van digitale kloof naar digitale inclusie
Beperkingen van ‘digitale kloof’ idee
Complexiteit van ‘digitale uitsluiting’
Sociale uitsluiting
ICT-gerelateerde drempels
Herziening traditionele drempels
Naar een kwaliteitsvolle toegang
 Thuis
 Betaalbaar
 Up-to-date materiaal
 Snelheid & downloadlimiet
 (Aantal) plaatsen van toegang
Herziening traditionele drempels
Motivatie als structurele problematiek
 Harde kern niet-gebruikers
 Algemene attitudes tav ICT
 Kwalitatief onderzoek
 Bewustzijn vd meerwaarde van ICT
 Motivationele stimulansen
Digital
choice
Herziening traditionele drempels
Gebruik in context
 Vrijheid
 Autonomie
 Betekenis in dagelijkse praktijken
 Mechanismen van uitsluiting
 Gebruikersprofielen
Herziening traditionele drempels
Vaardigheden in volledige complexiteit
 Overaanbod aan definities
 Mediageletterdheid – alle media
 Digitale vaardigheden – ICT
Conceptualisering
Operationalisering
Methodologie
?
Herziening traditionele indicatoren
Digital literacy is the awareness, attitude and ability
of individuals to appropriately use digital tools and
facilities to identify, access, manage, integrate,
evaluate, analyse and synthesise digital recources,
construct new knowledge, create media
expressions, and communicate with others, in the
context of specific life situations, in order to enable
constructive social action; and to reflect upon this
process.” (Martin, 2006:255)
Herziening traditionele indicatoren
Digitale vaardigheden
 Operationeel
 Formeel
 Communicatie
 Informatie – cf. mediawijsheid
 Strategisch – cf. meerwaarde, inclusie
Tool / Medium
Content
Herziening traditionele indicatoren
Competenties
 Basisgeletterdheid
 Probleemoplossend vermogen
 Bewustzijn en kennis over mogelijkheden
van beschikbare tools
 …
Aanvullende indicatoren
Ondersteuningsnetwerken
 Participatie
 ICT cultuur
Attitude – Gebruik – Bezit
 Aanwezigheid hulpbronnen
Warm experts – proxy users
 Keuze favoriete hulpbron
Aanvullende indicatoren
Leerproces digitale vaardigheden
 Informeel & formeel leren
Redenen niet-deelname, drop-out
 Attitude tav opleiding & training
Opportuniteiten, hulpbronnen
 Plaats leerproces
 Type leerstijl
Aanvullende indicatoren
Sociale context
 Micro / meso / macro niveau
 ICT-cultuur
 Dagelijkse praktijken ≈ levensstijl
 Structurele mechanismen van uitsluiting
 Onderwijs & middenveldorganisaties
Risicogroepen
Vgs traditionele SES indicatoren
ouderen, mensen met een fysieke of
mentale handicap, laaggeschoolden, mensen
die zich in een illegale situatie bevinden (cf.
druggebruikers, uitgeprocedeerde
asielzoekers…), chronisch zieken, mensen met
geen of een laag inkomen, etnische
minderheden, eenoudergezinnen of mensen die
wonen in onderontwikkelde rurale gebieden
Kwetsbare groepen
A worst case scenario
 Minder toegang, vaardigheden, gebruik
 Homogeen ICT-arm netwerk
 Leerdrempels
Vaak een situatie van wel willen
maar niet kunnen = Digitale uitsluiting
Van digitale kloof naar digitale inclusie
Digitale uitsluiting
Digitale insluiting
Identificatie drempels & acties
In relatie tot multi-stakeholders
Van digitale kloof naar digitale inclusie
Digital inclusion is
all efforts by the public and private sector,
civil society and the technology community
devoted to developing and using ICT
to address issues of societal
exclusion in any dimension;
creating new opportunities for inclusive
empowerment and development through
ICT, and preventing new ICT-induced gaps
from emerging (Bianchi et al., 2006)
Digitaal Inclusie Beleid
Cruciale (f)actoren
 Multi-stakeholdersaanpak
 èn / èn verhaal
 Binnen breder inclusiebeleid
 Ondersteuning middenveld
Digitaal Inclusie Beleid
Cruciale (f)actoren
 Informele participatieve leeromgevingen
Vraaggedreven, in lijn met leefwereld
 Sociaal kapitaal op lokaal niveau
Race Online – Digital Champions
 Pass it on
 Give An Hour
Digital Champions
Ilse Mariën
IBBT-SMIT Vrije Universiteit Brussel
ilse.marien@vub.ac.be
www.ilsemarien.com
Tel. 0496 / 28 24 88
Februari 3, 2012
Roeselare

More Related Content

Viewers also liked

Search, Serendipity & the Researcher Experience
Search, Serendipity & the Researcher ExperienceSearch, Serendipity & the Researcher Experience
Search, Serendipity & the Researcher ExperienceSAGE Publishing
 
Aliya tajuddin panjwani_ h
Aliya tajuddin panjwani_ hAliya tajuddin panjwani_ h
Aliya tajuddin panjwani_ hPassportlegal1
 
Certbotで無料TLSサーバー
Certbotで無料TLSサーバーCertbotで無料TLSサーバー
Certbotで無料TLSサーバーKazuhiro Nishiyama
 
بحث المصرية لإعادة التامين
بحث المصرية لإعادة التامينبحث المصرية لإعادة التامين
بحث المصرية لإعادة التامينmaher othman
 
Annexure c under_taking
Annexure c under_takingAnnexure c under_taking
Annexure c under_takingAnil Bachate
 
Investment Management - Financial Market and Institutions
Investment Management - Financial Market and InstitutionsInvestment Management - Financial Market and Institutions
Investment Management - Financial Market and InstitutionsDr. John V. Padua
 
PETI - Planejamento Estratégico de Tecnologia da Informação
PETI - Planejamento Estratégico de Tecnologia da InformaçãoPETI - Planejamento Estratégico de Tecnologia da Informação
PETI - Planejamento Estratégico de Tecnologia da InformaçãoWagner Silva
 

Viewers also liked (9)

PREVISIONNEL ARCHE HOTEL 2017
PREVISIONNEL ARCHE HOTEL 2017PREVISIONNEL ARCHE HOTEL 2017
PREVISIONNEL ARCHE HOTEL 2017
 
1
11
1
 
Search, Serendipity & the Researcher Experience
Search, Serendipity & the Researcher ExperienceSearch, Serendipity & the Researcher Experience
Search, Serendipity & the Researcher Experience
 
Aliya tajuddin panjwani_ h
Aliya tajuddin panjwani_ hAliya tajuddin panjwani_ h
Aliya tajuddin panjwani_ h
 
Certbotで無料TLSサーバー
Certbotで無料TLSサーバーCertbotで無料TLSサーバー
Certbotで無料TLSサーバー
 
بحث المصرية لإعادة التامين
بحث المصرية لإعادة التامينبحث المصرية لإعادة التامين
بحث المصرية لإعادة التامين
 
Annexure c under_taking
Annexure c under_takingAnnexure c under_taking
Annexure c under_taking
 
Investment Management - Financial Market and Institutions
Investment Management - Financial Market and InstitutionsInvestment Management - Financial Market and Institutions
Investment Management - Financial Market and Institutions
 
PETI - Planejamento Estratégico de Tecnologia da Informação
PETI - Planejamento Estratégico de Tecnologia da InformaçãoPETI - Planejamento Estratégico de Tecnologia da Informação
PETI - Planejamento Estratégico de Tecnologia da Informação
 

Similar to Niet willen of niet kunnen? Naar een multidimensioneel model van digitale uitsluiting (Ilse Mariën)

Presentatie saMBO-ICT Trends in ICT en onderwijs
Presentatie saMBO-ICT Trends in ICT en onderwijsPresentatie saMBO-ICT Trends in ICT en onderwijs
Presentatie saMBO-ICT Trends in ICT en onderwijsWilfredRubens.com
 
20140520 Sociale media: we like - iMinds-SMIT-VUB
20140520 Sociale media: we like - iMinds-SMIT-VUB20140520 Sociale media: we like - iMinds-SMIT-VUB
20140520 Sociale media: we like - iMinds-SMIT-VUBApestaartjaren
 
Presentatie papersessie OpenU Kennisnet masterclass Trends TEL
Presentatie papersessie OpenU Kennisnet masterclass Trends TELPresentatie papersessie OpenU Kennisnet masterclass Trends TEL
Presentatie papersessie OpenU Kennisnet masterclass Trends TELWilfredRubens.com
 
De Uitbouw Van De Informatiemaatschappij
De Uitbouw Van De InformatiemaatschappijDe Uitbouw Van De Informatiemaatschappij
De Uitbouw Van De InformatiemaatschappijPieter Verdegem
 
De sociale leeromgeving een naadloze overgang van offline naar online en terug
De sociale leeromgeving een naadloze overgang van offline naar online en terugDe sociale leeromgeving een naadloze overgang van offline naar online en terug
De sociale leeromgeving een naadloze overgang van offline naar online en terugFleur Prinsen
 
Media4Me presentatie
Media4Me presentatieMedia4Me presentatie
Media4Me presentatieFleur Prinsen
 
Zicht op discriminatie in de regio: signalering, agendering en aanpak van dis...
Zicht op discriminatie in de regio: signalering, agendering en aanpak van dis...Zicht op discriminatie in de regio: signalering, agendering en aanpak van dis...
Zicht op discriminatie in de regio: signalering, agendering en aanpak van dis...Gregor Walz
 
Communities Of Practice John 1
Communities Of Practice John 1Communities Of Practice John 1
Communities Of Practice John 1John van Dongen
 
Presentatie DementieprojectenDG 8 april 2011 def
Presentatie DementieprojectenDG 8 april 2011 defPresentatie DementieprojectenDG 8 april 2011 def
Presentatie DementieprojectenDG 8 april 2011 defsimpactnl
 
Digitale media in de jeugdzorg studiedag de brem
Digitale media in de jeugdzorg studiedag de bremDigitale media in de jeugdzorg studiedag de brem
Digitale media in de jeugdzorg studiedag de bremVormingsdienst Informant
 
Mediaw-eisen 2016
Mediaw-eisen 2016Mediaw-eisen 2016
Mediaw-eisen 2016mediawijsbe
 
230607 (WR) v1 Keynote Van LMS naar lerend ecosysteem.pdf
230607 (WR) v1 Keynote Van LMS naar lerend ecosysteem.pdf230607 (WR) v1 Keynote Van LMS naar lerend ecosysteem.pdf
230607 (WR) v1 Keynote Van LMS naar lerend ecosysteem.pdfWilfredRubens.com
 
Summer Schoold DLit2.0: e-Inclusie in de Bib
Summer Schoold DLit2.0: e-Inclusie in de BibSummer Schoold DLit2.0: e-Inclusie in de Bib
Summer Schoold DLit2.0: e-Inclusie in de BibSteven Laporte
 
07032015 surfen met een helm op awel vzw
07032015 surfen met een helm op   awel vzw07032015 surfen met een helm op   awel vzw
07032015 surfen met een helm op awel vzwMediaraven vzw
 
Presentatie KHLim @Klavis
Presentatie KHLim @KlavisPresentatie KHLim @Klavis
Presentatie KHLim @KlavisDavy Nijs
 
Presentatie Roermond Alliance Gilde Opleidingen
Presentatie Roermond Alliance Gilde OpleidingenPresentatie Roermond Alliance Gilde Opleidingen
Presentatie Roermond Alliance Gilde OpleidingenWilfredRubens.com
 
Presentatie Trends ICT en onderwijs directieberaad Leeuwenborgh Opleidingen
Presentatie Trends ICT en onderwijs directieberaad Leeuwenborgh OpleidingenPresentatie Trends ICT en onderwijs directieberaad Leeuwenborgh Opleidingen
Presentatie Trends ICT en onderwijs directieberaad Leeuwenborgh OpleidingenWilfredRubens.com
 
20140929 cyberpesten scholengemeenschap Molenland - tielt - Marieken
20140929 cyberpesten   scholengemeenschap Molenland - tielt -  Marieken20140929 cyberpesten   scholengemeenschap Molenland - tielt -  Marieken
20140929 cyberpesten scholengemeenschap Molenland - tielt - MariekenMediaraven vzw
 

Similar to Niet willen of niet kunnen? Naar een multidimensioneel model van digitale uitsluiting (Ilse Mariën) (20)

Doorlichting JIPS 2009
Doorlichting JIPS 2009Doorlichting JIPS 2009
Doorlichting JIPS 2009
 
Presentatie saMBO-ICT Trends in ICT en onderwijs
Presentatie saMBO-ICT Trends in ICT en onderwijsPresentatie saMBO-ICT Trends in ICT en onderwijs
Presentatie saMBO-ICT Trends in ICT en onderwijs
 
20140520 Sociale media: we like - iMinds-SMIT-VUB
20140520 Sociale media: we like - iMinds-SMIT-VUB20140520 Sociale media: we like - iMinds-SMIT-VUB
20140520 Sociale media: we like - iMinds-SMIT-VUB
 
Presentatie papersessie OpenU Kennisnet masterclass Trends TEL
Presentatie papersessie OpenU Kennisnet masterclass Trends TELPresentatie papersessie OpenU Kennisnet masterclass Trends TEL
Presentatie papersessie OpenU Kennisnet masterclass Trends TEL
 
De Uitbouw Van De Informatiemaatschappij
De Uitbouw Van De InformatiemaatschappijDe Uitbouw Van De Informatiemaatschappij
De Uitbouw Van De Informatiemaatschappij
 
De sociale leeromgeving een naadloze overgang van offline naar online en terug
De sociale leeromgeving een naadloze overgang van offline naar online en terugDe sociale leeromgeving een naadloze overgang van offline naar online en terug
De sociale leeromgeving een naadloze overgang van offline naar online en terug
 
Media4Me presentatie
Media4Me presentatieMedia4Me presentatie
Media4Me presentatie
 
Zicht op discriminatie in de regio: signalering, agendering en aanpak van dis...
Zicht op discriminatie in de regio: signalering, agendering en aanpak van dis...Zicht op discriminatie in de regio: signalering, agendering en aanpak van dis...
Zicht op discriminatie in de regio: signalering, agendering en aanpak van dis...
 
Communities Of Practice John 1
Communities Of Practice John 1Communities Of Practice John 1
Communities Of Practice John 1
 
Presentatie DementieprojectenDG 8 april 2011 def
Presentatie DementieprojectenDG 8 april 2011 defPresentatie DementieprojectenDG 8 april 2011 def
Presentatie DementieprojectenDG 8 april 2011 def
 
Digitale media in de jeugdzorg studiedag de brem
Digitale media in de jeugdzorg studiedag de bremDigitale media in de jeugdzorg studiedag de brem
Digitale media in de jeugdzorg studiedag de brem
 
Mediaw-eisen 2016
Mediaw-eisen 2016Mediaw-eisen 2016
Mediaw-eisen 2016
 
230607 (WR) v1 Keynote Van LMS naar lerend ecosysteem.pdf
230607 (WR) v1 Keynote Van LMS naar lerend ecosysteem.pdf230607 (WR) v1 Keynote Van LMS naar lerend ecosysteem.pdf
230607 (WR) v1 Keynote Van LMS naar lerend ecosysteem.pdf
 
Summer Schoold DLit2.0: e-Inclusie in de Bib
Summer Schoold DLit2.0: e-Inclusie in de BibSummer Schoold DLit2.0: e-Inclusie in de Bib
Summer Schoold DLit2.0: e-Inclusie in de Bib
 
20080306 Tiro
20080306 Tiro20080306 Tiro
20080306 Tiro
 
07032015 surfen met een helm op awel vzw
07032015 surfen met een helm op   awel vzw07032015 surfen met een helm op   awel vzw
07032015 surfen met een helm op awel vzw
 
Presentatie KHLim @Klavis
Presentatie KHLim @KlavisPresentatie KHLim @Klavis
Presentatie KHLim @Klavis
 
Presentatie Roermond Alliance Gilde Opleidingen
Presentatie Roermond Alliance Gilde OpleidingenPresentatie Roermond Alliance Gilde Opleidingen
Presentatie Roermond Alliance Gilde Opleidingen
 
Presentatie Trends ICT en onderwijs directieberaad Leeuwenborgh Opleidingen
Presentatie Trends ICT en onderwijs directieberaad Leeuwenborgh OpleidingenPresentatie Trends ICT en onderwijs directieberaad Leeuwenborgh Opleidingen
Presentatie Trends ICT en onderwijs directieberaad Leeuwenborgh Opleidingen
 
20140929 cyberpesten scholengemeenschap Molenland - tielt - Marieken
20140929 cyberpesten   scholengemeenschap Molenland - tielt -  Marieken20140929 cyberpesten   scholengemeenschap Molenland - tielt -  Marieken
20140929 cyberpesten scholengemeenschap Molenland - tielt - Marieken
 

More from Avansa Mid- en Zuidwest

Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)
Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)
Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)Avansa Mid- en Zuidwest
 
De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)
De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)
De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Hoe Close the Gap met ICT-materiaal digitale kloof helpt te dichten (Peter Ma...
Hoe Close the Gap met ICT-materiaal digitale kloof helpt te dichten (Peter Ma...Hoe Close the Gap met ICT-materiaal digitale kloof helpt te dichten (Peter Ma...
Hoe Close the Gap met ICT-materiaal digitale kloof helpt te dichten (Peter Ma...Avansa Mid- en Zuidwest
 
De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)
De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)
De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Smartphone-reparaties: welke zijn zinvol en betaalbaar? (Dries Terryn)
Smartphone-reparaties: welke zijn zinvol en betaalbaar? (Dries Terryn)Smartphone-reparaties: welke zijn zinvol en betaalbaar? (Dries Terryn)
Smartphone-reparaties: welke zijn zinvol en betaalbaar? (Dries Terryn)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Opslagruimte vrijmaken op je smartphone (Merijn Supply)
Opslagruimte vrijmaken op je smartphone (Merijn Supply)Opslagruimte vrijmaken op je smartphone (Merijn Supply)
Opslagruimte vrijmaken op je smartphone (Merijn Supply)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)
Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)
Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Navigeren met OsmAnd en OpenStreetMap (Monique Lefebvre)
Navigeren met OsmAnd en OpenStreetMap (Monique Lefebvre)Navigeren met OsmAnd en OpenStreetMap (Monique Lefebvre)
Navigeren met OsmAnd en OpenStreetMap (Monique Lefebvre)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Veilig inloggen & wachtwoordbeheer (Monique Lefebvre / Christophe Ketels)
Veilig inloggen & wachtwoordbeheer (Monique Lefebvre / Christophe Ketels)Veilig inloggen & wachtwoordbeheer (Monique Lefebvre / Christophe Ketels)
Veilig inloggen & wachtwoordbeheer (Monique Lefebvre / Christophe Ketels)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Privacy-check van je laptop (Windows/Microsoft) (Christophe Ketels)
Privacy-check van je laptop (Windows/Microsoft) (Christophe Ketels)Privacy-check van je laptop (Windows/Microsoft) (Christophe Ketels)
Privacy-check van je laptop (Windows/Microsoft) (Christophe Ketels)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Je privacy verhogen in Chrome of andere browser (Christophe Ketels)
Je privacy verhogen in Chrome of andere browser (Christophe Ketels)Je privacy verhogen in Chrome of andere browser (Christophe Ketels)
Je privacy verhogen in Chrome of andere browser (Christophe Ketels)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)
Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)
Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)
Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)
Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Kevin Vermassen)
 Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Kevin Vermassen) Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Kevin Vermassen)
Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Kevin Vermassen)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Gregory Deseck)
Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Gregory Deseck)Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Gregory Deseck)
Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Gregory Deseck)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Privacy: mensenrecht of luxegoed? (Prof. dr. Ralf De Wolf)
Privacy: mensenrecht of luxegoed? (Prof. dr. Ralf De Wolf)Privacy: mensenrecht of luxegoed? (Prof. dr. Ralf De Wolf)
Privacy: mensenrecht of luxegoed? (Prof. dr. Ralf De Wolf)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Elektro Elixir: Software-updates & troubleshooting (Android/iOS/Windows)
Elektro Elixir: Software-updates & troubleshooting (Android/iOS/Windows)Elektro Elixir: Software-updates & troubleshooting (Android/iOS/Windows)
Elektro Elixir: Software-updates & troubleshooting (Android/iOS/Windows)Avansa Mid- en Zuidwest
 
Elektro Elixir: Zo hou je de batterij van je toestellen langer gezond
Elektro Elixir: Zo hou je de batterij van je toestellen langer gezondElektro Elixir: Zo hou je de batterij van je toestellen langer gezond
Elektro Elixir: Zo hou je de batterij van je toestellen langer gezondAvansa Mid- en Zuidwest
 

More from Avansa Mid- en Zuidwest (20)

Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)
Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)
Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)
 
De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)
De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)
De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)
 
Hoe Close the Gap met ICT-materiaal digitale kloof helpt te dichten (Peter Ma...
Hoe Close the Gap met ICT-materiaal digitale kloof helpt te dichten (Peter Ma...Hoe Close the Gap met ICT-materiaal digitale kloof helpt te dichten (Peter Ma...
Hoe Close the Gap met ICT-materiaal digitale kloof helpt te dichten (Peter Ma...
 
Recht op Repareren (Rosalie Heens)
Recht op Repareren (Rosalie Heens)Recht op Repareren (Rosalie Heens)
Recht op Repareren (Rosalie Heens)
 
De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)
De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)
De impact van spullen + Facts & Figures e-waste (Rosalie Heens)
 
Smartphone-reparaties: welke zijn zinvol en betaalbaar? (Dries Terryn)
Smartphone-reparaties: welke zijn zinvol en betaalbaar? (Dries Terryn)Smartphone-reparaties: welke zijn zinvol en betaalbaar? (Dries Terryn)
Smartphone-reparaties: welke zijn zinvol en betaalbaar? (Dries Terryn)
 
Opslagruimte vrijmaken op je smartphone (Merijn Supply)
Opslagruimte vrijmaken op je smartphone (Merijn Supply)Opslagruimte vrijmaken op je smartphone (Merijn Supply)
Opslagruimte vrijmaken op je smartphone (Merijn Supply)
 
Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)
Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)
Duurzaamheidstips smartphone (Merijn Supply)
 
Navigeren met OsmAnd en OpenStreetMap (Monique Lefebvre)
Navigeren met OsmAnd en OpenStreetMap (Monique Lefebvre)Navigeren met OsmAnd en OpenStreetMap (Monique Lefebvre)
Navigeren met OsmAnd en OpenStreetMap (Monique Lefebvre)
 
Veilig inloggen & wachtwoordbeheer (Monique Lefebvre / Christophe Ketels)
Veilig inloggen & wachtwoordbeheer (Monique Lefebvre / Christophe Ketels)Veilig inloggen & wachtwoordbeheer (Monique Lefebvre / Christophe Ketels)
Veilig inloggen & wachtwoordbeheer (Monique Lefebvre / Christophe Ketels)
 
Privacy-check van je laptop (Windows/Microsoft) (Christophe Ketels)
Privacy-check van je laptop (Windows/Microsoft) (Christophe Ketels)Privacy-check van je laptop (Windows/Microsoft) (Christophe Ketels)
Privacy-check van je laptop (Windows/Microsoft) (Christophe Ketels)
 
Je privacy verhogen in Chrome of andere browser (Christophe Ketels)
Je privacy verhogen in Chrome of andere browser (Christophe Ketels)Je privacy verhogen in Chrome of andere browser (Christophe Ketels)
Je privacy verhogen in Chrome of andere browser (Christophe Ketels)
 
Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)
Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)
Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)
 
Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)
Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)
Privacy-check van je smartphone (Android/Google) (Pieterjan Jonckheere)
 
Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Kevin Vermassen)
 Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Kevin Vermassen) Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Kevin Vermassen)
Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Kevin Vermassen)
 
Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Gregory Deseck)
Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Gregory Deseck)Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Gregory Deseck)
Privacyvriendelijke webdiensten & tools (Gregory Deseck)
 
Privacy: mensenrecht of luxegoed? (Prof. dr. Ralf De Wolf)
Privacy: mensenrecht of luxegoed? (Prof. dr. Ralf De Wolf)Privacy: mensenrecht of luxegoed? (Prof. dr. Ralf De Wolf)
Privacy: mensenrecht of luxegoed? (Prof. dr. Ralf De Wolf)
 
Flatpak, AppImage & Snap (Koen Wybo)
Flatpak, AppImage & Snap (Koen Wybo)Flatpak, AppImage & Snap (Koen Wybo)
Flatpak, AppImage & Snap (Koen Wybo)
 
Elektro Elixir: Software-updates & troubleshooting (Android/iOS/Windows)
Elektro Elixir: Software-updates & troubleshooting (Android/iOS/Windows)Elektro Elixir: Software-updates & troubleshooting (Android/iOS/Windows)
Elektro Elixir: Software-updates & troubleshooting (Android/iOS/Windows)
 
Elektro Elixir: Zo hou je de batterij van je toestellen langer gezond
Elektro Elixir: Zo hou je de batterij van je toestellen langer gezondElektro Elixir: Zo hou je de batterij van je toestellen langer gezond
Elektro Elixir: Zo hou je de batterij van je toestellen langer gezond
 

Niet willen of niet kunnen? Naar een multidimensioneel model van digitale uitsluiting (Ilse Mariën)

  • 1. Nieuwjaarsconferentie Vormingplus Niet willen of niet kunnen? Naar een multidimensioneel model van digitale uitsluiting Mariën Ilse Vrije Universiteit Brussel Februari 3, 2012 Roeselare
  • 2. IST – SVR – MIDIS Digitale uitsluiting herbekeken EMSOC – Innoviris Veldtekening Mediawijsheid Beleidsnota Mediawijsheid Digitale Week – Digitale Kermis Federaal Actieplan tegen de Digitale Kloof
  • 3. Van digitale kloof naar digitale inclusie Beperkingen van ‘digitale kloof’ idee Complexiteit van ‘digitale uitsluiting’ Sociale uitsluiting ICT-gerelateerde drempels
  • 4. Herziening traditionele drempels Naar een kwaliteitsvolle toegang  Thuis  Betaalbaar  Up-to-date materiaal  Snelheid & downloadlimiet  (Aantal) plaatsen van toegang
  • 5. Herziening traditionele drempels Motivatie als structurele problematiek  Harde kern niet-gebruikers  Algemene attitudes tav ICT  Kwalitatief onderzoek  Bewustzijn vd meerwaarde van ICT  Motivationele stimulansen Digital choice
  • 6. Herziening traditionele drempels Gebruik in context  Vrijheid  Autonomie  Betekenis in dagelijkse praktijken  Mechanismen van uitsluiting  Gebruikersprofielen
  • 7. Herziening traditionele drempels Vaardigheden in volledige complexiteit  Overaanbod aan definities  Mediageletterdheid – alle media  Digitale vaardigheden – ICT Conceptualisering Operationalisering Methodologie ?
  • 8. Herziening traditionele indicatoren Digital literacy is the awareness, attitude and ability of individuals to appropriately use digital tools and facilities to identify, access, manage, integrate, evaluate, analyse and synthesise digital recources, construct new knowledge, create media expressions, and communicate with others, in the context of specific life situations, in order to enable constructive social action; and to reflect upon this process.” (Martin, 2006:255)
  • 9. Herziening traditionele indicatoren Digitale vaardigheden  Operationeel  Formeel  Communicatie  Informatie – cf. mediawijsheid  Strategisch – cf. meerwaarde, inclusie Tool / Medium Content
  • 10. Herziening traditionele indicatoren Competenties  Basisgeletterdheid  Probleemoplossend vermogen  Bewustzijn en kennis over mogelijkheden van beschikbare tools  …
  • 11. Aanvullende indicatoren Ondersteuningsnetwerken  Participatie  ICT cultuur Attitude – Gebruik – Bezit  Aanwezigheid hulpbronnen Warm experts – proxy users  Keuze favoriete hulpbron
  • 12. Aanvullende indicatoren Leerproces digitale vaardigheden  Informeel & formeel leren Redenen niet-deelname, drop-out  Attitude tav opleiding & training Opportuniteiten, hulpbronnen  Plaats leerproces  Type leerstijl
  • 13. Aanvullende indicatoren Sociale context  Micro / meso / macro niveau  ICT-cultuur  Dagelijkse praktijken ≈ levensstijl  Structurele mechanismen van uitsluiting  Onderwijs & middenveldorganisaties
  • 14. Risicogroepen Vgs traditionele SES indicatoren ouderen, mensen met een fysieke of mentale handicap, laaggeschoolden, mensen die zich in een illegale situatie bevinden (cf. druggebruikers, uitgeprocedeerde asielzoekers…), chronisch zieken, mensen met geen of een laag inkomen, etnische minderheden, eenoudergezinnen of mensen die wonen in onderontwikkelde rurale gebieden
  • 15. Kwetsbare groepen A worst case scenario  Minder toegang, vaardigheden, gebruik  Homogeen ICT-arm netwerk  Leerdrempels Vaak een situatie van wel willen maar niet kunnen = Digitale uitsluiting
  • 16. Van digitale kloof naar digitale inclusie Digitale uitsluiting Digitale insluiting Identificatie drempels & acties In relatie tot multi-stakeholders
  • 17. Van digitale kloof naar digitale inclusie Digital inclusion is all efforts by the public and private sector, civil society and the technology community devoted to developing and using ICT to address issues of societal exclusion in any dimension; creating new opportunities for inclusive empowerment and development through ICT, and preventing new ICT-induced gaps from emerging (Bianchi et al., 2006)
  • 18. Digitaal Inclusie Beleid Cruciale (f)actoren  Multi-stakeholdersaanpak  èn / èn verhaal  Binnen breder inclusiebeleid  Ondersteuning middenveld
  • 19. Digitaal Inclusie Beleid Cruciale (f)actoren  Informele participatieve leeromgevingen Vraaggedreven, in lijn met leefwereld  Sociaal kapitaal op lokaal niveau Race Online – Digital Champions  Pass it on  Give An Hour
  • 21. Ilse Mariën IBBT-SMIT Vrije Universiteit Brussel ilse.marien@vub.ac.be www.ilsemarien.com Tel. 0496 / 28 24 88 Februari 3, 2012 Roeselare

Editor's Notes

  1. Goede avond, mijn naam is Ilse Mariën, ik ben onderzoekster en onderwijsassistente aan de VUB. Sinds 2006 werk ik rond de problematiek van de digitale kloof, digitale uitsluiting, digitale insluiting.
  2. IST onderzoek SVR – mediageletterdheid MIDIS – meten van digitale inclusie in stedelijke context Eigen docto EMSOC – privacy maar ook idee ICT voor inclusie – meerbepaald sociale media – hoe kunnen deze ingezet worden om inclusie en empowerment te bewerkstelligen Innoviris – problematiek kwetsbare jongeren in Brussel Stad en hun relatie met ICT, manier waarop middenveldorganisatie met jongeren samenwerkt rond ICT Digitale inclusie wint meer en meer aan aandacht, ook op beleidsveld Veldtekening mediawijsheid – verderzetting IST onderzoek – breder kader, niet enkel digitale inclusie – ook traditionele media Digitale week Federaal actieplan – terug kabinet – voorbereidend werk is klaar, nu enkel wachten op goedkeuring van kabinet
  3. In onze verschillende onderzoeken gekeken naar hoe digitale kloof is geëvolueerd – tekent deze zich nog op dezelfde manier af als eind jaren ‘90 Zo niet, welke bijkomende aspecten dienen zich aan? Digitale kloof idee Misleidend Tweespalt – verschillende kloven door en naast elkaar heen – eerder continuum van mogelijkheden ipv tweespalt – evolutie naar strategisch gebruik van ICT – meerwaarde in dagelijks leven / manier waarop ICT exclusie met zich meebrengt Digitale uitsluiting betere term Link met sociale uitsluiting – digitale uitsluiting is er pas als er mechanismen van maatschappelijke uitsluiting mee gepaard gaan – vb. Online aanvragen studietoelage – anders voor iedereen – impliceert dat digitale uitsluiting gerelateerd is aan een zeker onbehagen, ontevredenheid, negatieve aspecten – situatie van individu op zich bepalend – zelfde toegang, gebruik vaardigheden mogelijk maar voor ene wel confrontatie met uitsluiting, voor andere niet Traditionele ICT-gerelateerde drempels – toegang, motivatie, gebruik en vaardigheden Wat betekent dit concreet voor de invulling van de notie digitale uitsluiting – voor beleid – voor middenveldorganisaties – voor andere betrokken stakeholders Meer diepgaand beeld nodig
  4. Toegang op zich niet bepalend voor digit uitsl Kwaliteit van toegang wel Thuis ideaal – meer vrijheid, minder controle, meer open naar gebruik toe – OCR / biblio / werk / school – beperkend effect op persoonlijk gebruik Materiaal
  5. Algemene attitudes Knoppenangst ICT als verslavend ICT als geen echt menselijk contact Notie van digital choice – capabilities approach – mensen competenties geven om vrije en bewuste keuze te maken over het al dan niet gebruiken van ICT Wat indien nee? In UK bewuste niet-gebruiker vnl kwetsbare ouderen Belangrijk aspect = bewustzijn over de mogelijke meerwaarde van ICT – motivatie tot gebruik is groter als je weet welke tools je kan gebruiken om je dagelijkse routines te vergemakkelijken Ander aspect = tot in hoeverre je als individu vanuit je sociale omgeving gestimuleerd wordt tot het gebruiken van ICT – ouders bv in gezin voorbeeld rol – peers eveneens – “sociale druk” om bepaalde applicaties wel / niet te gebruiken
  6. Hangt heel fel samen met gebruik – moet in context geplaats worden om te bepalen of individuen geconfronteerd worden met digitale uitsluiting of niet Vrijheid – in hoeverre zijn individuen vrij in hun gebruik – regels die worden opgelegd / controle die wordt uitgeoefend – OCR bv in 1 op 2 OCR is downloaden van SW of dergelijke verboden Autonomie Betekenis in dagelijkse praktijken – in context met gebruikspatronen van traditionele media – iPad vs papieren versie – inhoudelijk wel pb als ene focust op strategische info, andere enkel SUDOKU invult toekomstig – inzetten op gebruikersprofielen – uitwerken in volledige complexiteit – voorbij louter aantal taken, uren online – meer naar een kwalitatieve invulling vna het gebruik (inhoud, voorkeuren, moeilijkheden, …)