1. Rapport in opdracht van Mediawijs.be
„Naar gebruikersprofielen van jongeren in
maatschappelijk kwetsbare situaties ‟:
onderzoeksresulaten.
Dana Schurmans
& Ilse Mariën
Apestaartjaren 5
Vooruit, Gent
20 mei 2014
SMIT logo toeveogen

2. Context
 Studie kadert in speerpuntproject
„toolkit mediawijsheid: methodieken
en goede praktijken, in opdracht van
Mediawijs.be
 Maks vzw
 iMinds-SMIT- VUB
21/05/2014 2

3. Doelstelling
“ In kaart brengen van het
mediagebruik van jongeren in
maatschappelijk kwetsbare
situaties (jmks)”
21/05/2014 3

4. Inhoud
 JMKS in de marge van de
informatiemaatschappij
 JMKS, een defintie
 Risicofactoren voor sociale uitsluiting
 JMKS, digitale ongelijkheden en sociale uitsluiting
 Digitale mediaprofielen van JMKS
 Methodologie
 Zeven profielen
 Conclusie
 Q&A
21/05/2014 4

5. Theoretisch luik:
JMKS in de marge van de
informatiemaatschappij
21/05/2014 5

6. Jongeren in maatschappelijk kwetsbare
situaties (JMKS)?
21/05/2014 6

7. JMKS, een defintie
“Jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties
(JMKS) zijn jongeren die tijdens de pubertijd – de
transitie van kind naar volwassen – geconfronteerd
worden met onvoldoende
sociale, economische, culturele en/of institutionele
ondersteuning om naar een weerbaar en
zelfstandig individu te evolueren.”
-> Verschillende risicofactoren voor sociale
uitsluiting
21/05/2014 7

8. JMKS, digitale uitsluiting en sociale
ongelijkheden
 JMKS bevinden zich op een spectrum van
digitale ongelijkheden.
 Digitale uitsluiting is niet per defintie gelijk aan
sociale uitsluiting, en vice versa.
21/05/2014 8

9. Empirisch luik:
Zeven digitale mediaprofielen van
JMKS
21/05/2014 9

10. Methodologie
 Kwalitatief onderzoek met leden Kurasaw
Tewerkstelling vzw, Maks vzw en Jeugdhuis
Alhambra
 4 focusgroep interviews
 3 diepte-interviews met jongeren
 3 diepte-interviews met begeleiders
=> Narrative inquiry benadering of narratieve
methodologie
21/05/2014 10

11. De digitale nieuwkomer
 Weinig/geen
ervaring digitale
media
 Zwakke digitale
vaardigheden
 Weinig
gediversifieerd
gebruik
 Verkiest traditionele
media
 Erkent belang
digitale media 11

12. De vrijetijdsgebruiker
 Voornamelijk
vrijetijdsbezigheid
 Traditionele media
 GSM erg belangriijk
 Slecht uitzonderlijk
gebruik internet
 Vaardigheden
media-gebonden
 Onzeker over
vaardigheden
 Weinig
ondersteuning
12

13. De functionele gebruiker
 Kiest digitale media
doelbewust
 Middel voor
verbeteren socio-
eco situatie
 Functioneel gebruik
(werk/school)
 Selectief gebruik
 Traditionele media
blijven belangrijk
13

14. De creatieve multi-tasker
 Digitale media erg
belangtijk
 Creatief gebruik
(film, muziek,…)
 Diverse
doelstellingen
 Verschillende media
tegerlijkertijd
 Weining
ondersteuning
 Autodidact
14

15. De strategische gebruiker
 Verknocht aan
digitale
media, voornamelijk
smart phone
 Middel minder
sociaal uitgesloten
te zijn
 Sociale positie
versterken
15

16. De digitale buitenhuismus
 Sterke digitale
vaardigheden
 Positief t.a.v. media
 Gediversifieerd
gebruik
 Geen kwalitatieve
toegang (thuis)
 Smart phone ter
compentatie
 Voelt zich digitaal
uitgesloten
16

17. De digitale wannabe
 Technologiegek
 Laaste
technologische
snufjes om
vrienden/familie
voor te zijn
 Veel digitale
media, maar
gelimiteerde manier
van gebruik
17

18. Naar een contextuele begrip van digitale
insluiting
 Ongelijkheden in
socio-demografische
profiel
 Ongelijkheden in
toegang tot digitale
media
 Ongelijkheden in
attitude ten aanzien
van digitale media
 Ongelijkheden in
digitale vaardigheden
 Ongelijkheden in
zelfevaluatie van
digitale vaardigheden
 Ongelijkheden in
gebruik van digitale
media
 Ongelijkheden in
diversificatie van het
gebruik
 Ongelijkheden in de
ondersteuning van
JMKS

19. Conclusie
 Genuanceerd beeld over digitale
ongelijkheden bij JMKS noodzakelijk
 JMKS is een heterogene
bevolkingsgroep
 de ervaring met digitale ongelijkheid
erg uiteenlopen verschillende
implementaties van digitale media in
dagdagelijkse praktijken
=> risico van nieuwe digitale breuklijnen
tussen jongeren onderling.
19

20. Bedankt voor uw aandacht!
Dana Schurmans
 iMinds - Digital Society
 SMIT, Vrije Universiteit
Brussel
 Pleinlaan 9,1stfloor
 B - 1050 Brussel
 0032 (0) 2 629 16
39 dana.schurmans@vub.a
c.be
 http://www.smit.vub.ac.be
 Twitter: DanaSchurmans
Ilse Mariën
 iMinds - Digital Society
 SMIT, Vrije Universiteit
Brussel
 Pleinlaan 9, 1st floor
 B - 1050 Brussel
 0032 (0) 496 28 24 88
 Ilse.marien@vub.ac.be
 www.ilsemarien.com
 Twitter: @ilsemarien
Rapport online via http://www.mediawijs.be