қобыз

1. Ақмола облысы Целиноград ауданы Софиевка ауылы
№ 21 орта мектебі
Сабақтың тақырыбы: Киелі аспап – қобыз
Мұғалім: Менеев Бирлик Сейтмаганбетович Менеев Бирлик Сеймаганбетович
Пән: Музыка
Санаты: 2

3. Үй тапсырмасын тексеру.
Тақырыбы: «Аспанмен тілдескен музыка құдіреті».

4. Сұрақтар:
1. Жер бетіндегі ең көне аспапты атаңдар?
2. Арфа тектес аспраптар калай пайда болды?
3. Арфа аспабының үнін қандай құдіретті күшке балаған?
4. Жетіген аспабы туралы қандай аңыз сақталған?
5. Қытайдың цинь аспабының әрбір ішегі нені білдіреді?

5. 1. Бұл қандай аспап?
2. Ол туралы не білесіңдер?

7. Сабақтың мақсаты:
Киелі аспап – қобызды таныстыру. Қабыздың пайда болу тарихы. Қобыз атасы ұлы
күйші, жыршы, ақын Қорқыт атамен танысу. Сондай-ақ, қобыз өнерін дамытқан басқа
да күйшілерді таныстыру.

8. Сабақтың міндеті: Қазақтың ұлттық аспабы жайында мағлұмат беру.
Қобыз аспабының турлерімен таныстыру.
Ежелден келе атқан ұлттық аспапқа қызығушылықтарын арттыру.

9. Қобыз – ысқышпен ойнатылатын ішекті музыкалық аспап.
Мойыны имек келетін бұл аспап сол қол саусақтары
тырнақтарының сыртын ішекке тигізу арқылы ойналады.
Аспаптың шанағы терімен қапталып, ысқыштары мен ішктері
жылқының қылынан жасалады.

11. Қотқыт VIIIғ. Сыр бойында бұрыңғы Жанкент қаласы маңында
Дүниеге келген. Ол – түркі халықтарына ортақ ұлы ойшыл,
жырау, қобызшы. Қорқыт қобыз аспабының құдіретін
танытқан ұлы күйш. Ол қобызды тек бақсы – балгер мен
кезбе диуаналардың қолында жүретін жәй құрал емес,
нағыз халықтың музыка аспабы ретінде таныта білді.

12. Киелі аспап – қобыздың пайда болу тарихы.
Қорқыт жасынан аспаптардың бәрінде керемет
ойнайды екен. Алайда ол оған қанағаттанбай, адам
мен жануарлардың үнін, табиғаттағы құбылыстар мен
дыбыстарды жеткізетін жаңа бір аспап жасағысы
келеді. Қарағай ағашын кесіп әкеліп, одан бір нәрсенің
жобасын жасайды. Бірақ ары қарай қалай, не істерін
білмей қиналады. Бір күні шаршап отырып, көзі ілініп
кетіп, түс көреді. Түсіне періште енеді. Ол балаға:
«Қорқыт, жасап жатқан қобызың 6 жасар нар атаның
жілігіндей екн. Енді оған нар түйенің терісінен
жасалған шанақ, ортекенің мүйізінен ойылған тиек,
бесті айғырдың құйрығынан тартылған қыл ішек
жетпей тұр. Осылар болса, аспабың сайрағалы тұр
екен» деп кеңес береді – делінген. Осылай қобыз
аспабы пайда болды делінеді .

13. ШАҢҚОБЫЗ
ПРИМА ҚОБЫЗ
ҚЫЛ ҚОБЫЗ НАР ҚОБЫЗ

14. Қобыз өнерін дамытқан ұлы күйшілер
- Қорқыт ата VIIIғ.
- Ықылас Дүкенұлы 1843-1916жж.
- Жаппас Қаламбаев 1909-1970жж.
- Дәулет Мықтыбаев 1904-1976жж.

15. Қорқыт ата

16. Ықылас Дүкенұлы

17. Жаппас Қаламбаев

18. Даулет Мықтыбаев

19. Сергіту сәті

20. Ән үйрену
Қазақтай ел қайда

22. Қорытындылау
Қобыз аспабы қалай пайда болды?
Не себепті қобыз аспабы қасиетті деп санаған?
Қобыз аспабының құрылысы қандай ?
Қобыздың қандай түрлері бар?

23. Үйге тапсырма
Киелі аспап – қобызды оқу.
Қобыз аспабының суретін салу.
“Қазақтай ел қайда” әнін жаттау.

24. Бағалау

25. Сау болыңыздар!