"SALIK NG PRODUKSIYON" ay tumutukoy sa mga pangunahing sangkap na kinakailangan sa produksiyon ng mga kalakal at serbisyo sa isang ekonomiya. Ang mga salik na ito ay kinabibilangan ng lupa, paggawa, puhunan, at kakayahan ng entreprenyur. Ang bawat salik ay may mahalagang papel sa produksiyon, kung saan ang lupa ay nagbibigay ng likas na yaman, ang paggawa ay tumutukoy sa lakas-paggawa ng tao, ang puhunan ay nagbibigay ng kapital at ang entreprenyur ay nagbibigay ng kasanayan sa pamamahala at pagsasagawa ng negosyo. Ang maingat na pagsasaliksik at pag-unawa sa mga salik ng produksiyon ay mahalaga sa pagpaplano at pagpapahusay ng ekonomiya ng isang bansa.
Tumutukoy rin ito sa mga pangunahing sangkap na kailangan sa proseso ng paggawa ng kalakal at serbisyo. Ang mga pangunahing salik na ito ay kinabibilangan ng lupa (land), paggawa (labor), puhunan (capital), at kaalaman o kasanayan ng entreprenyur (entrepreneurship). Ang lupa ay tumutukoy sa likas na yaman tulad ng lupain at mga likas na yaman, samantalang ang paggawa ay tumutukoy sa lakas-paggawa o kakayahan ng mga manggagawa. Ang puhunan ay nagpapakita ng mga pinansiyal na sangkap na ginagamit upang mag-produce ng mga kalakal at serbisyo, habang ang kaalaman ng entreprenyur ay tumutukoy sa kasanayan sa pamamahala ng produksiyon at pagnenegosyo.
Ang pag-unawa sa mga salik ng produksiyon ay mahalaga sa ekonomiya, dahil nakatutulong ito sa pagpaplano at pagsasagawa ng mga polisiya na makatutulong sa pag-unlad ng industriya at ekonomiya ng isang bansa.
MGA SALIK NG PRODUKSYON - Grade 9 Araling Panlipunan.pptx
1.
2.
3. KUWENTONG PAMPRODUKSIYON
Panuto: Basahing mabuti ang pag-uusap ng apat na
salik ng produksiyon at punan ng tamang sagot ang
mga patlang na nasa ibaba. Isulat ang sagot sa iyong
sagutang papel.
4.
5. At sumagot si Kapital…..
Kapital: Naisip mo rin pala ‘yan kaibigang lupa. Naisip ko nga na higit
akong kailangan dahil sa taglay kong bilis sa paggawa. Doble ang kaya
kong gawin dahil sa makinarya. Mas mataas dapat ang aking
matatanggap na interes.
Biglang sumagot si lakas paggawa na may kasamang malakas na
halakhak….
Lakas Paggawa: Hahahahaha! Ngayon nyo lang ba naisip yan? Eh, sa
dinami- dami na nang napaglingkuran at nabigyan natin ng kasiyahan,
ngayon pa kayo nagrereklamo! Ako ang pinakapagod sa ating apat,
kaya ako dapat ang mas mahalaga at mabigyan ng malaking sahod.
6. Biglang dumating si Entreprenuer na isa sa kanilang
kaibigan.
Entrepreneur- Oh! anong pinagbubulungan ninyo diyan
mga kaibigan. Wala ni isa man sa atin ang bida sa
pagawaan na ito. Lahat tayo ay mahalaga para magawa
ang iniuutos sa atin. Kung makatatanggap man ako ng
tubo o profit mula sa aking ginagawa ay walang halaga
kung wala lahat kayo, aking mga kaibigan. Magtrabaho
lang tayo at nang marami tayong matapos.
7. 1. Ano-ano ang mga tungkulin ng
magkakaibigan sa pagawaan?
2. Sino ang higit na mahalaga sa kanilang
apat? Bakit?
3. Ano ang ipinahihiwatig na mensahe ng
kuwento tungkol sa apat na magkakaibigan?
8. tumutukoy sa isang proseso ng pagpapalit anyo ng
isang produkto sa pamamagitan ng pinagsama-samang
salik nito
Input - mga salik na ginagamit sa pagbuo ng
produkto
- mga bagay na kailangan natin para
makabuo ng produkto
Output - Ang nabuong produkto .
9. Halimbawa:
ang harina ay puwedeng gawing tinapay.
Ang harina kabilang ang ibang sangkap ay tinatawag na
Input.
Samantalang ang tinapay na nagawa mula sa harina ang
siya naming tinatawag na Output.
12. Sa konsepto ng ekonomiks kapag sinabi nating lupa
hindi lamang ito tumutukoy sa lupang sinasaka o
tinatamnan ng mga magsasaka bagkus ito rin ay
tumutukoy sa lahat ng yamang likas na matatagpuan sa
ibabaw at ilalim nito. Tulad ng yamang mineral,
yamang tubig at yamang gubat.
13. Maraming pakinabang ang lupa sa kabila ng hindi ito
nadaragdagan. Masasabi natin na kaiba ang katangian ng
lupa kung ikukumpara sa iba pang salik ng produksiyon
dahil ang lupa ay fixed o hindi nadaragdagan. Kaugnay
nito ang nagmamay-ari ng lupa ay maaring kumita sa
pamamagitan ng upa o renta kapag ito ay pinagamit.
14. Ang lakas paggawa ang sinasabing pinakamahalagang
salik ng produksiyon dahil ang mga likas na yaman, mga
hilaw na materyal o sangkap ay hindi maipoproseso kung
wala ang mga manggagawa. Kaya naman, ang lakas
paggawa ay binubuo ng ng lakas, talino, kakayahan at
abilidad na gawin o iproseso ang mga sangkap para
magkaroon ng transpormasyon ang mga ito.
15. DALAWANG URI NG LAKAS PAGGAWA:
1. manggagawa may kakayahang mental o White
collar job at ;
2. manggagawang may kakayahang pisikal o Blue
collar job.
Ang mga manggagawang kinabibilangan ng may
kakayahang mental ay higit na kailangan ng talas
ng isip kaysa lakas ng katawan sa paggawa.
16. Halimbawa : doktor, abogado, inhinyero, guro at iba pa.
Samantalang ang ikalawang uri ng lakas paggawa ay ang
manggagawang may kakayahang pisikal o Blue collar job.
Kung sa white collar job higit na kailangan ang kakayahang
mental, sa blue collar job naman higit na kailangan ng isang
manggagawa ang lakas ng kanyang katawan.
Halimbawa : drayber, magsasaka, hardinero, tindero at iba pa.
Sahod o suweldo - ang kabayaran ng mga manggagawa sa
paglikha ng mga produkto at serbisyo na tutugon sa mga
pangangailangan ng tao.
17. Binubuo ang kapital ng mga gawang tao na ginagamit sa
paggawa ng produkto at serbisyo. Maaring maiugnay sa
salapi at iba pang mga imprastruktura, gaya ng mga
makinarya, gusali, at iba pang mga kagamitan na
kailagan ng isang mangagawa sa pagbuo ng mga
produkto ang kapital.
18. Mahalaga na maging ganap ang kapital sa
paggawa ng produkto dahil ito ang nagiging
katuwang ng isang mangagawa para
maiproseso o mabago ang anyo ng mga
produktong kailagan ng tao.
19. Ang pagkakaroon ng maayos na
imprastraktura gaya ng mga daungan, kalsada,
tulay, tubo ng tubig at kuryente ay mga
mahahalang kapital upang magamit ng tama
ang mga likas na yaman at maging mabilis
ang paggawa.
20. Ayon kay Edward F. Denison, isang ekonomista, ang
kapital ay isa sa mga salik na mahalaga para matamo ang
pagsulong ng isang ekonomiya. Sa makabagong
ekonomiya, ang mga bansa sa buong daigdig ay
nangangalap ng malaking kapital upang lubusang
makamtan ang pagsulong. Interes ang tawag sa
kabayaran ng paggamit ng kapital
21. Hindi maisasakatuparan ang mga tatlong naunang
salik ng produksiyon kung wala ang entrepreneurship
dahil tumutukoy ito sa kakayahan at kagustuhan ng tao
na magsimula ng negosyo. Entrepreneur ang
sinasabing taga pag-ugnay ng tatlong naunang mga
salik upang makabuo ng isang produkto at serbisyo.
22. Mahalaga ang gawain ng isang entrepreneur
kaya naman talas ng isip, pagiging malikhain,
pagkakaroon ng maayos na disposisyon ang
higit na kailagan upang maging matagumpay
ang mga pagbabagong kinahaharap sa pagbuo
ng produkto.
23. Mahalaga rin ang ginagampanan ng isang entrepreneur
sa paglikha ng maraming hanapbuhay para sa mga tao.
Sinasabing nasa kamay ng bawat entrepreneur ang
pagkakaroon ng mga bagong produkto kung kaya’t ang
pagiging innovator o malikhain sa paglikha ng produkto
ay kailangang isaalang-alang.
24. 1. May tatag ng loob at may kakayahang
magplano at mag-organisa ng
anumang negosyo;
2. masigasig at marunong lumutas ng mga
suliranin; at
3. may kakayahang gawing kasiya-siya ang
trabaho at may kababaang loob.
Tubo o Profit - ang kabayaran sa kita ng isang
entrepreneur. Ito ang kita matapos maisakatuparan
ang tagumpay sa pakikipagsapalaran sa negosyo
25.
26. Panuto: Ayusin ang mga salita na nasa kahon
ayon sa inilalarawan ng mga pangungusap sa
ibaba. Isulat ang tamang sagot sa iyong
sagutang papel.
27.
28.
29. 3. Ito ay binubuo ng
mga makinarya o
kasangkapan upang
gamitin ng isang
manggagawa para
maiproseo ang
produkto.
30. 4. Isang uri ng lakas
paggawa na kung
saan binubuo ng
mga doktor,
inhinyero, guro at
marami pang iba.