Recommended
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (19)
Similar to matthias vandermaesen_vlaamse kunstcollectie
Similar to matthias vandermaesen_vlaamse kunstcollectie (20)
matthias vandermaesen_vlaamse kunstcollectie
- 1. DATAHUB VOOR MUSEALE COLLECTIES Matthias Vandermaesen Xplore Bruges: Inspiratiedag 03.03.2016
- 2. Wie? Dataconservator Vlaamse Kunstcollectie (2015) Voorheen: • Web development (2008 – 2015) • (Freelance) senior developer, project manager, trainer, technical architect • Government, eCommerce, MarCom, Non-Profit, Culture & media • Felixarchief Antwerpen: 2004 – 2008. • Digitalisering & document management • Geschiedenis (2003) & Toegepaste Informatica (2004)
- 4. Wat doen we? De musea vergaarden doorheen de tijd een schat aan kennis en kunst: • Topwerken van Jan Van Eyck, Peter Paul Rubens, James Ensor, Anthony van Dyck,… • Kunsthistorische vorsers met internationale netwerken. De VKC wil deze expertise & kennis bundelen om de internationale uitstraling van de musea te promoten.
- 5. Hoe doen we dat? Summer course for the study of fine arts in Flanders. • 10-daagse academische cursus • voor post-doctorale onderzoekers • 2015: The age of Van Eyck in context • 2016: The age of Rubens in context
- 6. Hoe doen we dat Koepelwebsite http://vlaamsekunstcollectie.be Thematische websites http://vlaamseprimitieven.vlaamsekunstcollectie.be http://georgeminne.vlaamsekunstcollectie.be http://jamesensor.vlaamsekunstcollectie.be http://barokinvlaanderen.vlaamsekunstcollectie.be Via aggregator services http://www.europeana.eu http://www.wikidata.org
- 7. Deze presentatie (Her)gebruik van informatie over kunst. Hindernissen en uitdagingen Wat willen we verbeteren? Voorstelling Datahub project
- 8. Wat is collectie informatie? • Musea registreren informatie over kunstwerken. • Elk kunstwerk heeft zijn eigen fiche of “record” • Wat wordt geregistreerd? • Beschrijvende informatie Titel, vervaardiger, periode, thema’s, identificatiegegevens, beschrijvingen,… • Administratieve informatie Bruiklenen, tentoonstelling- en eigendomsgeschiedenis, standplaats, bewaarplaats,… • Technische informatie Conserveringstoestand, restauraties, afmetingen, bewaaromstandigheden,…
- 9. Wat is collectie informatie? Collectie gegevens worden aangemaakt, bewaard en beheerd in collectie registratie systemen. • Database gedreven systemen • Centraal in de organisatie van een museum Betalend: Adlib (Axiell), TMS (Gallery Systems) Open source: CollectiveAccess, CollectionSpace
- 10. Een digitaal aanbod Via een doorzoekbare collectie sectie op een website.
- 11. Een digitaal aanbod Presentatie van basis informatie.
- 12. Een beperkt digitaal aanbod Volstaat een website met een “collectie” sectie? • Doelgroepen? • Ouderen, jongeren, onderwijs, onderzoek,…? • “One size fits all” aanpak? • Aangepast aan de context? • Thuis vs op locatie? • Mobiele technologie? • Aangeboden informatie is consumptie klaar? • Taal? • Relevante informatie? • … Optimale gebruikerservaring? Veel aspecten!
- 13. Contextualisering Art Tracks Interactive (Carnegie museum of art) http://hyperallergic.com/234563/carnegie-museum-of-art-makes-its-provenance- accessible-and-interactive/
- 14. Mini exposities Meet Vincent & Edvard. Two extraordinary lives. Van Gogh museum http://www.vangoghmuseum.nl/en/stories/vincent-edvard-two-extraordinary-lives
- 15. Doelgroepen Metropolitan museum of Art http://www.metmuseum.org/art/online-features/metkids/time-machine
- 16. Visualisaties The Dimensions of Art (Analyse Tate Modern data) http://www.ifweassume.com/2013/11/the-dimensions-of-art.html
- 17. Waar willen we naar toe? • Collectie informatie als ‘adaptive content’ • “Omnichannel”: desktop PC, smartphone, tablet, games,… • Doelgroepen: Onderwijs, toerisme, onderzoek, media, cultuur,… • Geoptimaliseerde gebruikerservaring • Vindbaar via andere kanalen (Google,…) • Creatief / Innovatief hergebruik stimuleren Trends komen en gaan, maar de data blijven bestaan!
- 18. Uitdagingen Waarom wordt collectie informatie zo beperkt ingezet? Hardware Software Technische kennis Werkprocessen Samenwerking Beleid Databeheer Content management … Website, Mobile app,…
- 19. De VKC case
- 20. De VKC casus PACKED vzw voerde een doorlichting uit (2013) • Sterk verouderde architectuur • Niet schaalbaar naar hedendaagse noden • Zeer duur om te onderhouden • Sterk gebonden aan technische leveranciers • Licentie gebaseerde software • Niet transparant (“black box”) • Geen duurzame uitwisseling van gegevens • Manuele ipv automatische uitwisseling • Veel extra tijd/moeite in “massage” van gegevens • Impact op de kwaliteit van de gegevens Data blijft grotendeels opgesloten in de registratiesystemen
- 21. Aanbevelingen doorlichting • Automatisering van uitwisseling • Introductie van standaarden • Normaliseren van gegevens • Linken van gegevens • Nieuwe infrastructuur: Datahub
- 22. Automatische uitwisseling Door middel van API’s (Application Programming Interfaces)
- 23. Open standaard formaten Wat is een formaat? • Welke velden heeft een record? (titel, beschrijving, vervaardiger,…) • Welke ‘technische’ vorm heeft de data? (XML, JSON,…) Wat is een open standaard formaat? • Open = Onafhankelijk van producten en producenten gedefinieerd • Standaard = Algemeen geaccepteerd Een eenduidig, stabiel formaat om gegevens uit te wisselen
- 24. LIDO uitwisselformaat LIDO = Lightweight Information Describing Ojects • Ontworpen door ICOM werkgroep • Goed gedocumenteerd • Gebaseerd op XML • Focus op beschrijvende informatie • Ondersteuning meertalige data http://lido-schema.org
- 25. Normalisering van data Wordt kunst consistent en gestructureerd geregistreerd? Naam van de kunstenaar “Quinten Matsys” Metsys, Quentin Metsys, Quentin, 1466?-1530 Quentin Matsys Massys, Quentin, ca. 1466-1530 Metsys, Quentin ca. 1466-1530 Metsys, Quentin, 1465 or 6-1530 Metsys, Quinten Metsys, Quentin, 1465 or 1466-1530 Massys, Quentin 1466-1530 Metsys, Quentin, asi 1465-1530 Massys, Quinten, 1466-1530 Metsys, Quentin, 1465 o 6-1530 Metsys, Quinten, 1466-1530
- 26. Normalisering van data Standaard thesauri helpen kunst eenduidig te beschrijven. • Personen, organisaties • VIAF (Virtual International Authority File) • RKD Artists (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie) • ODIS (Online Database voor Intermedaire Structuren) • Iconografische termen: • AAT (Arts and Architecture Thesaurus) • ICONCLASS (Iconographic Classification)
- 27. Linken van gegevens Collectie informatie koppelen met “persistente links” https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:Project_Persistente_identificatie Théo Van Rysselberghe De lezing door Emile Verhaeren 1906-R (MSK Gent) http://mskgent.be/collection/work/id/1906-R http://mskgent.be/collection/work/data/1906-R http://mskgent.be/collection/work/representation/1906-R U beschikt over een smartphone? Scan de code om een pagina op onze website met meer uitleg te openen. U vindt meer instructies aan de ingang van de ruimte
- 28. Het datahub project Wat? • Ontwerp & bouw van een component die uitwisseling verbetert • Projectsubsidie voor internationaal cultureel-erfgoedproject Project partners? • VKC, PACKED, DEN (NL), CAHf Doelstellingen: • Datahub als een open source software project • Datahub als platform voor schone kunsten collecties
- 29. Wat is een datahub? “Een virtuele overslag- of transitlocatie die geautomatiseerde, gecontroleerde uitwisseling van al dan niet verrijkte data tussen systemen, instellingen en mensen mogelijk maakt.”
- 30. Wat doet de datahub? • Automatische uitwisseling van data tussen registratie systemen en toepassingen • Aggregatie van data uit verschillende bronnen in een gemeenschappelijke vorm en structuur • Gecontroleerd en flexibele publicatie van data voor breed hergebruik.
- 31. Als software project Een software pakket dat dienst doet als “middleware” • Te installeren op servers • Bereikbaar via het World Wide Web • Koppeling tussen registratie systemen en toepassingen • Werkt achter de schermen (niet zichtbaar) Ontwikkeling binnen een open source project • Vrij beschikbaar • Brede gemeenschap van gebruikers & ontwikkelaars
- 32. Situering
- 33. Stroom in twee richtingen
- 34. Wat lost de datahub op? • Betere doorstroming van informatie • Meer controle over informatie • Aanbieden van up-to-date informatie • Flexibel aanbieden van informatie voor hergebruik • Vraag gedreven aanbod van data • Snel aansluiten nieuwe toepassingen • Efficiënt onderhoud van systemen • Lossere koppeling van systemen dankzij datahub • Lagere impact van wijzigen op het geheel • Lagere & flexibele onderhoudskosten
- 35. Doelgroepen? • Collectiebeherende & wetenschappelijke instellingen • Als toolbox om zelf herbruikbare data online te publiceren. • Volwaardige consumptie van eigen data mogelijk maken • Collecties op moderne, rijke wijze aanbieden voor een breed publiek • Software-ontwikkelaars • Vermijden om het wiel opnieuw uit te vinden. • Focus op toepassingen die data hergebruiken • Commercieel en niet-commercieel Stimulans voor innovatie & creativiteit.
- 36. Platform voor schone kunsten collecties * Disclaimer: voorlopig ontwerp
- 37. Q&A Dank voor uw aandacht!
Editor's Notes
- Heel kort zijn! Ik ben data conservator sinds februari 2015. Uitvoering van projecten rond bewaring en ontsluiting van digitale data in de musea Voorheen werkte ik in de privé Verschillende rollen maar Zwaartepunt was web development Specialisatie in content management systemen: Drupal & WordPress Gewerkt in een waaier van sectoren Ik werkte gedurende 4 jaar in het Felixarchief Antwerpen: Digitalisering van audiovisueel erfgoed En document management Ik studeerde geschiedenis & toegepaste informatica
- Een VZW die een samenwerkingsverband is van deze Vlaamse Kunsthistorische musea
- Promotie Maar ook: Bundelen van krachten van de 3 Vlaamse musea voor gezamenlijke projecten
- We hebben een aantal vensters op de collectie Een algemene overkoepelende site => 12.309 werken gepubliceerd Thematische websites Aggregator service => Europeana => We ontsluiten 7.588 werken
- SNEL OVER GAAN!! Beschrijvende informatie = beschrijft het kunstwerk inhoudelijk Administratie informatie = beheer van het werk Technische informatie = fysieke bewaring, conservatie, restauratie,… Geregistreerd door registratoren, conservatoren binnen de musea. Ontstaan uit een lange traditie
- Centraal in de organisatie van een museum de werkprocessen van een museum draaien rond het registratie systeem. Systemen zijn “software” nood aan technische ondersteuning om die aan te bieden. Je hebt twee grote groepen: Licentie: Adlib & TMS => voordeel: technsiche volledig uit handen / nadeel: weinig controle Open source: Vrije keuze om zelf beheer uit te voeren of via een technische leverancier Je betaalt geen licentie kost, enkel het onderhoud Nadeel: technische kennis nodig (jezelf of technische partner) KORT OVER GAAN!!
- Primaire wijze om te ontsluiten: Via een (eigen) website Via een aggregator Meestal gebeurt dat op deze manier: Een aparte “collectie” sectie op een website Zoek interface waarmee men kan zoeken Full tekst search doorheen de catalogus (vrij zoeken) Gefacetteerd zoeken (à la bol.com via voor beperkt gedefinieerde parameters) Je krijgt een lange lijst met zoekresultaten die je enigszins kan sorteren
- Als je een werk aan klikt in de zoekresultaten krijg je een detail pagina te zien met Een afbeelding Kan je in zoomen in details Een gestructureerde detail beschrijving met gegevens die uit het registratie systeem komen. Gestructuurde wijze => Veldnaam + inhoud van het veld Vlakke of platte oplijsting van informatie => Dit is de primaire methode om data te ontsluiten
- Doelgroepen? Verschil tussen een wetenschappelijk onderzoeker en een scholier die de collectie moet doorzoeken. Aangepast aan de context? Thuis met een groot scherm vs in het museum voor het werk zelf op een smartphone? Thuis = op je gemak kijken vanuit je luie zetel vs in het museum in de drukte? Aangeboden informatie klaar voor consumptie? Taal = toeristen! Maar ook => buitenlandse geïnteresseerden? Andere musea!! Relevante informatie = lange teksten rechtstreeks uit CRM = niet relevant!
- Art tracks Op basis van tentoonstellings geschiedenis & eigendomsgeschiedenis Installatie in het museum bij de kunstwerken Zowel geolocatie van plaatsen als op een tijdslijn uitgezet Bezoekers interactie!! Contextualisering van de levensloop van een werk => dynamiek van kunst!
- Van Gogh museum maakt “stories” op basis van collectie informatie Voorbeeld = Vincent & Edvard Munch Maar ook: Van Gogh & zijn onvervulde liefdes. Hergebruik van collectie informatie over topstukken binnen een website.
- MET museum heeft een aangepaste zoek interface voor kinderen. Facet gebaseerd Je krijgt resultaten van objecten te zien in beknopte, aangepaste vorm Ook weer gebaseerd op collectie informatie Belang van redactie & vormgeving!
- TATE modern heeft haar publieke data gedumpt => machine leesbaar formaat Derde partijen gaan hier mee aan de slag Onderzoek naar veel voorkomende afmetingen van een kunstwerk Distributie van de meest voorkomende verhoudingen in de collectie Visualisatie van alle omtrekken van alle kunstwerken op elkaar gelegd => Is zelf ook een performance
- Waar willlen we dan wel naar toe? Collectie infromatie als “adaptive content” => “modulaire” data. Data die je opnieuw kan inzetten!! = hergebruik van data! Aangepast aan de context Via verschillende kanalen gepubliceerd in verschillende vormen. Creatief hergebruik van “modulaire data” Want: technologie en trends evolueren, maar gegevens blijven!!
- Beeldspraak Informatiearchitecte Rosemie Callewaert!!!! Analogie van de ijsberg uitleggen. => De rest van de presentatie gaat over die onderkant en wat we kunnen doen om data beter te laten door stromen.
- Onze case: De collectie informatie zit verspreid over 3 grote databanken. Twee daarvan zijn gebouwd met behulp van Adlib. 1 daarvan met TMS Hoe krijg je die data dan ontsloten? In 2007 werd er een projectmatig een infrastructuur uitgebouwd om die data uit de drie instellingen: Centraliseert Opschoont Digitaal toegankelijk maakt via de websites & Europeana Niet alleen de collectie informatie, maar ook uitwisseling van digitale beelden die op de websites worden getoond. => Die infrastructuur wordt vandaag nog altijd gebruikt om data op onze websites te publiceren.
- Tussen 2012 – 2013: PACKED VZW voerde op vraag van VKC een doorlichting uit van die infrastructuur. Wat bleek? Sterk verouderde infrastructuur De technologie is niet up-to-date Organisch gegroeid => een aantal ad hoc aanpassingen om accute noden te lenigen Kostprijs voor wijzigingen = zeer hoog Sterk gebonden aan leveranciers Gebaseerd op software licenties, geen open source. “Black box” => automatische processen, zelf nauwelijks directe controle op verwerking van data Geen duurzame uitwisseling Data wordt op bepaalde punten automatisch uitgewisseld. Systemen praten niet rechtstreeks met elkaar Kwaliteit => tijdrovend, technische kennis nodig, foutgevoelig, weinig controle over gegevens Sterk gericht op specifeke use cases => de websites van VKC. Dus totaal niet aangepast om data ook voor andere doeleinden te gebruiken
- Wat is een API? SNEL OVER GAAN!!!! Mond & oren van de twee dames = API’s. Systemen “praten” & “luisteren” letterlijk met elkaar en wisselen zo informatie met elkaar uit. Dat kan automatisch, dus zonder menselijke tussenkomst als ze over API’s beschikken. MAAR belangrijke voorwaarde: Ze moeten kunnen spreken in een gemeenschappelijke “taal” => Gegevens moeten begrijpbaar zijn. Anders werkt dit niet.
- DAAROM: open standaard formaten. Wat is een formaat? Velden = de structuur van een record of fiche over kunstwerk. Is een verzameling van veldenzoals “titel, beschrijving,…) Vorm = de technische vorm die een computer kan begrijpen: JSON of XML Open = onafhankelijk van producten => vergelijk het met iemand die zijn eigen taaltje “brabbelt” wat anderen totaal niet begrijpen Je moet moeite doen om de andere te begrijpen => vertaalt zich naar een hoge ontwikkel kost om met een specifiek product te koppelen. Als alle systemen gegevens in hetzelfde, open begrijpbare formaat zouden uitwisselen, dan zou de kost om systemen met elkaar te koppelen drastisch zakken
- Aangewezen formaat om data uit te wisselen binnen de museale sector
- Het idee: Koppelen van URL’s aan een record om een werk te identificeren in plaats van inventarisnummers Andere manier van zeggen “Dit zijn gegevens over een werk met nummer 1906-R uit MSK Gent” Voordeel = ondubbelzinnig delen van informatie. Persistent = de URL’s veranderen nooit => Koppelen aan online gepubliceerde gegevens De pagina achter de URL verandert wel, maar de URL zelf verandert NOOIT Ideaal voor hergebruik te stimuleren!! Voorbeeld = QR codes in een museum. => wordt momenteel reeds in het MAS gebruikt Meer informatie: Project Persistente Identificatie OLV PACKED vzw 3 trajecten, gestart in 2013 – 2015. Partners: VKC musea, CAHF musea (MHKA, Middelheim, SMAK, MUZee) LUKAS, CVG
- Een project waarvoor subsidie werd aangevraagd in 2015. Start 1 januari 2016. Project partners kort toelichten Doelstellingen KORT OVER GAAN!!
- De datahub is dus een component die je installeert tussen registratie systemen en gebruikersapplicaties Vraagt wat technisch beheer => nog altijd software (kom ik later op terug) Maar blijft beperkt tot technisch onderhoud Wél: databeheerder en uitgevers in het museum zelf moeten kunnen controleren welke data door de datahub stroomt. Alle data wordt uitgewisseld in het standaard LIDO formaat via die befaamde API’s
- Dat kan in twee richtingen stromen!! “Verrijking” uitleggen voorbeeld geven van amsterdam en de identificatie van planten/beesten via een app Voorbeeld geven van teksten die hergebruikt kunnen worden:: tentoonstellingsteksten, vertalingen van publieksteksten,… Datahub =/= tool om data te bewaren, enkel doorvoer => daarom zoveel mogelijk terug koppelen naar registratie systeem! Moeilijk => betrachting voor komende jaren niet meteen in scope
- Fase 1: de VKC musea aansluiten => bouw van een prototype versie die werkt! Fase 2: de CAHF musea aansluiten Daarna: kijken wat de mogelijkheden zijn volgens noden & vereisten. Directe planning VKC: Koepelwebsite (2016) Thematische cluster: (2016 => gaande weg migratie van de andere sites)