1. MAKINAK
Makinak, lana errazteko eta
denbora aurrezteko balio dute.
EGILEAK: Nekane, Ibai, Oier eta Irati
2. AURKIBIDEA
Makinak, eta zertarako Eragile mekanikoa:
erabiltzen diren: • Hainbat eratako eragle
• Zertarako balio dute makinek? mekanikoak.
• Makina mekanikoak. • Engranajeak.
• Makina termikoak. • Kremaiera eta pinoi-mekanismoa.
• Komunikatzeko eta informazioa • Martxa-aldagailua.
erabiltzeko makinak. Aurrerapen teknikoak eta
Makinen zatiak: gizartea:
• Egitura eta karkasa. • Lan egiteko moduen aldaketak.
• Motorrak eta zati higikorrak. • Garraio bideen aldaketak.
• Zirkuitu elektrikoak eta • Osasungintzako aldaketak.
elektronikoak. • Komunikabideetako aldaketak.
• Sentsoreak. • Kulturako eta asiako aldaketak.
• Adierazgailuak eta pantailak.
3. MAKINAK ETA ZERTARAKO
BALIO DUTEN.
Zertarako balio dute makinak?
• Denbora gutxiago behar izaten dugu zeregina egiteko.
• Ahalegin gutxiago egin behar da.
• Zereginak zehatz egiten laguntzen dute .
• Zeregin arriskutsuak egiten laguntzen digute .
• Makinen bidez energia eraldatu ditzakegu.
4. MAKINA MEKANIKOAK
Makina mekanikoak objetu astunak higitzeko, altxatzeko eta higidura sortzeko
balio dute.
Makina sinple batzuk indarra anplifikatzen dute eta indar handiagoa egiten
laguntzen digute.
Makina mekaniko asko eskuzkoak dira, pertsonak ematen diote energia . Beste
batzuk automatikoak dira eta energia elektrikoa edo erregaien energia
erabiltzen dute.
5. MAKINA TERMIKOAK
Makina termikoa deritze berotzeko eta hozteko erabiltzen diren makinei.Gas-
galderek, berogailuak eta bitrozeramiko plakak beroa ematen dute eta
berotzeko erabiltzen dira.
6. KOMUNIKATZEKO ETA INFORMAZIOA
ERABILTZEKO MAKINAK
•
Elektrizitatearen , elektronikaren eta informazioaren bidez hainbat makina sortu dira .
•
Mugikorrak, irratiak eta telebista urruti gaudenean komunikatzeko balio dute.
•
CD-a eta MP3 a musika entzuteko erabiltzen dira.
Argazki-kamerak eta bideo-grabagailuak irudi finkoak eta higikorrak grabatzeko
•
aukera ematen digute.
•
GPS-ak orientatu egiten gaituzte.
•
Bideo konsolen bidez , jolastu egin ditzakegu.
Ordenagailuen bidez , hainbat gauza egin ditzakegu : testuak idatzi eta gorde...
7. MAKINEN ZATIAK
EGITURA ETA KARKASAK
Makina baten egitura gainerako piezak hartzen dituen oinarria da.
Karkasak edo estalkiak makina babesten du eta lotzeko balio
du. Karkasaren gainean makinaren funtzionamendua
kontrolatzeko duten elementuak jartzen dira.
• Karkasarik gabe
• Karkasarekin • egiturarekin
8. MOTORRA ETA ZATI HIGIKORRAK
Higidura sortzen duten makinak motor bat dute. Bi mota daude:
· Erregaiz dabiltzan motorrak: Ibilgailu gehienak.
· Motor elektrikoak: Mota guztietako makinetan daude.
Pieza higikorrek eta eragile mekanikoek motorraren higiduraz
arduratzen dira
9. ZIRKUITU ELEKTRIKOAK ETA
ELEKTRONIKOAK
Energia elektrikoaren bidez funtzionatzen duten makinetan
daude. Zirkuitu elektronikoen zatiak oso txikiak dira eta
milioika zati dituzte; txipak esate baterako. Ere makinek sare
elektronikora konektatuta edo pilen berriz kargatzeko baterien
bidez funtzionatzen dute.
zirkuitu elektrikoa zirkuitu elektronikoa
10. SENTSOREAK
Sentsoreen bidez, jakiten dugu makina baten
barruko eta kanpoko informazioa.
· Tenperatura- sentsore baten bidez,
erradiadorea piztu eta itzali al da automatikoki
eta jakin ze tenperaturan dagoen.
· Argi-sentsore batek ez dio uzten igogailuko
ateari ixten pertsona bat ateratzen ala sartzen
ari denean.
· Telebistako infragorri-sentsoreari esker,
urrundik kontrolatu al daiteke.
· Irratiak informazioa hartu al du antena
bidez.
11. ADIERAZGAILUAK ETA
PANTAILAK
Adierazgailuak makinaren funtzionamenduari buruzko
informazioa ematen digu.
Mugikorrak eta beste tresna batzuk pantaila digitalak dituzte eta
apurtzeko errazak dira.
12. HAINBAT ERATAKO ERAGILE
MEKANIKOAK
Makina mekanikoetan higidura transmititzeko erabiltzen
diren piezak.
Motak:
•
•
Gurpilak:leunak edo horzdunak izan daitezke.
•
Ardatzak:gurpiletan daude.
•
Uhalak edo Kateak: gurpiletatik higidura transmititzeko.
•
Palankak: indarra handitu eta transmititzeko.
•
Malgukiak: energia metatzeko.
•
Biraderak: eskuzko makinetan daude.
Kremailerak: hortzak dituzten piezak dira.
13. ENGRANAJEAK
Bi eragilez edo gehiagoz osatutako mekanismoak dira.
•
•
Bi gurpilak elkar daudenean kontrako norabidean doazte.
•
Gurpilak kate batean badaude norabide berean doazte.
•
Gurpilek hortz kopuru bera badute abiadura berean doazte.
Gurpilek hortz kopuru desberdina badute txikiena doa azkarrago.
14. KREMAILERA MARTXA
ETA PINOI ALDAGAILUAK
MEKANISMOA
Higidura zirkularra Ardatz baten biraketak abiadura
higidura lineala aldatzeko erabiltzen diren
bihurtzeko erabiltzen engranajeak dira.
da.Kremailera alde
batera baldin badoa
pinoia beste aldera doa
beti.
15. Aurrerapen teknikoak eta
gizartea
Aurrerapen teknikoak eta zientifikoak gizartea aldatu dute. Gaur egungo
gizartea desberdina izango zen, aurrerapen teknikorik gabe.
Lan egiteko moduen aldaketak
Makinek asko aldatu dute lan-modua:
• Makinei esker, langileak en dituzte eskuz
egin behar lan gogorrak eta nekagarriak. Lehen
• Makina batek hainbat pertsonen lana
egin dezake. Horregatik, jende asko lana galdu du
edo beste lan bat bilatu du.
• Informatika eta elektronika asko aldatu
dute zerbitzu-sektorean lan egiteko modua.
orain
16. Garraiobideen aldaketak
Garraiobide berriei esker, hainbat eratara mugitu gaitezke gaur egun. Aldaketa
horiek eragina dute gure bizitzan:
• Pertsonak lantokietatik urrun bizitzen badira garraioak hartu ditzakete.
• Urrutiko herrialdetara joateko garraioak erabili ditzakegu.
• Salgaiak mundu osoan ibiltzen dira garraiobideei esker.
• Garraiobideak erregai fosilak erabiltzen dituzte eta berotze globala
eragiten dute.
Lehen oinez Orain garraioz
17. Osasungintzako aldaketak
Duela mende bat inguru ez zeuden anestesiarik, txertorik... Gauregun,botikak,
txertoak... daude eta zenbait makinak gorputzaren barrualdea ikusteko.
Osasungintzako aurrerapenei esker, luzaroan bizi gaitezke. Oraindik,
aurrerapen horiek ez dira munduko toki guztietara iritsi.
Operatzeko tresna zaharra Orain operatzeko tresna
18. Komunikabideetako aldaketak
Elektrizitatea asmatu aurretik, oinezko edo zaldizko mezulariak zeude. Gaur
egun, telefonoa, irratia... ditugu eta edozein pertsonarekin komunikatu
gaitezke.
Posta elektronikoak posta arruntaren tokia hartu du. Azkarragoak direlako,
irudia eta soinua duten postak direlako. Horretarako mugikorra eta
ordenagailua behar ditugu.
Lehen mezuak bidaltzeko orain mezuak bidaltzeko
metodoa. metodo bat.
19. Kulturako eta aisiako aldaketak
Inprentaren sorrerak asko aldatu zuen kultura-transmisioa, duela bostehun
urte baino gehiago. Horrela, kultura eta entretenimendua jende gehiagorengana
iristen zen.
Geroago, zinema, irratia... asmatu zituzten.Horregatik aldatu egin ziren kultura
sortzeko, banatzeko eta ondo pasatzeko moduak ere.
