Nhận viết luận văn Đại học , thạc sĩ - Zalo: 0917.193.864 Tham khảo bảng giá dịch vụ viết bài tại: vietbaocaothuctap.net Luận văn thạc sĩ ngành luật: Giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước – qua thực tiễn thành phố Hải Phòng, cho các bạn tham khảo

1. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
TRỊNH VĂN THẢO
GI¶I QUYÕT KHIÕU N¹I
CñA C¥ QUAN HµNH CHÝNH NHµ N¦íC
- QUA THùC TIÔN THµNH PHè H¶I PHßNG
Chuyên ngành: Lý luận và lịch sử nhà nƣớc và pháp luật
Mã số: 60 38 01 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Cán bộ hướng dẫn khoa học: GS. TS. NGUYỄN ĐĂNG DUNG
HÀ NỘI - 2014

2. LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong
bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong
Luận văn đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã
hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán tất cả các nghĩa vụ
tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội.
Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để
tôi có thể bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
NGƯỜI CAM ĐOAN
Trịnh Văn Thảo

3. MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các từ viết tắt
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chƣơng 1: GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI HÀNH CHÍNH HIỆU QUẢ
BẰNG CON ĐƢỜNG HÀNH CHÍNH .............................................. 7
1.1. Khiếu nại............................................................................................... 7
1.1.1. Khái niệm khiếu nại ............................................................................... 7
1.1.2 Đặc điểm của khiếu nại........................................................................ 10
1.2. Giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nƣớc................ 14
1.2.1. Khái niệm giải quyết khiếu nại ............................................................ 14
1.2.2. Một số nguyên tắc của việc giải quyết khiếu nại................................. 16
1.3. Thẩm quyền và thủ tục giải quyết khiếu nại của cơ quan hành
chính nhà nƣớc................................................................................... 19
1.3.1. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước........... 19
1.3.2. Thủ tục giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước............... 22
1.3.3. Thời hiệu khiếu nại và thời hạn giải quyết khiếu nại........................... 28
1.4. Vai trò của hoa ̣t đô ̣ng gi ải quyết khiếu nại của cơ quan hành
chính nhà nƣớc................................................................................... 29
1.5. Tại sao giải quyết khiếu nại hành chính bằng con đƣờng hành
chính lại hiệu quả? ............................................................................. 30
1.5.1. Do chính cơ quan hành chính nhà nước thực hiện............................... 30
1.5.2. Không qua nhiều khâu trung gian........................................................ 31

4. 1.5.3. Thời hạn giải quyết ngắn...................................................................... 31
1.5.4. Việc thay đổi quyết định hành chính bị khiếu nại dễ dàng hơn........... 32
1.5.5. Việc thi hành quyết định giải quyết khiếu nại thuận lợi hơn............... 32
1.5.6. Sau khi có quyết định giải quyết, nếu không đồng ý với kết quả
giải quyết, người khiếu nại vẫn có cơ hội giải quyết ở Tòa án là cơ
quan có phán quyết cuối cùng.............................................................. 33
1.5.7. Việc giải quyết án hành chính kéo dài, bị tác động bởi nhiều chủ
thể khác nhau........................................................................................ 33
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI CỦA CƠ
QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH
PHỐ HẢI PHÒNG.............................................................................. 35
2.1. Tình hình khiếu nại và giải quyết khiếu nại của cơ quan hành
chính nhà nƣớc trên địa bàn thành phố Hải Phòng ....................... 35
2.2. Đánh giá kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính
nhà nƣớc trên địa bàn thành phố Hải Phòng.................................. 39
2.2.1. Ưu điểm................................................................................................ 39
2.2.2. Những mặt còn tồn tại.......................................................................... 42
2.2.3. Nguyên nhân của những tồn tại ........................................................... 49
Chƣơng 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIẢI
QUYẾT KHIẾU NẠI CỦA CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ
NƢỚC TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG.................. 57
3.1. Sự cần thiết nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại của cơ quan
hành chính nhà nƣớc ......................................................................... 57
3.2. Những giải pháp có tính tổ chức – pháp lý...................................... 58
3.3. Hoàn thiện pháp luật về giải quyết khiếu nại.................................. 65
KẾT LUẬN.................................................................................................... 75
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................... 77

5. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CQHCNN Cơ quan hành chính Nhà nước
HĐND Hội đồng nhân dân
HVHC Hành vi hành chính
QĐHC Quyết định hành chính
UBND Ủy ban nhân dân

6. 1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
1.1. Cơ sở lý luận
Nhà nước ta “là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân,
do Nhân dân, vì Nhân dân”, “tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân”
[10, Điều 2]. Nhân dân thực hiện quyền làm chủ một cách trực tiếp khi tự
mình tham gia vào cơ quan quản lý nhà nước, tự mình giám sát cơ quan
quản lý hoặc gián tiếp bằng cách bầu ra người đại diện. Tiến trình dân chủ
được Đảng và Nhà nước ta ngày càng quan tâm, tạo điều kiện để nhân dân
thực hiện quyền làm chủ trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đồng thời,
các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong từng lĩnh vực chính trị,
kinh tế, văn hoá, xã hội ngày càng được ghi nhận đầy đủ hơn và bảo đảm
được thực hiện trên thực tế. Trong đó, khiếu nại, tố cáo là một trong những
quyền cơ bản của công dân, được Hiến pháp năm 2013 của nước ta ghi
nhận tại khoản 1 Điều 30: “Mọi người có quyền khiếu nại, tố cáo với cơ
quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật của
cơ quan, tổ chức, cá nhân” [10].
Để đảm bảo cho việc giải quyết khiếu nại đạt hiệu quả cao nhất và
tránh tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, đồng thời đảm bảo việc bồi
thường những thiệt hại do cán bộ, công chức và cơ quan nhà nước gây ra,
khoản 2 Điều 30 Hiến pháp năm 2013 đã quy định: “Cơ quan, tổ chức, cá
nhân có thẩm quyền phải tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Người bị
thiệt hại có quyền được bồi thường về vật chất, tinh thần và phục hồi danh dự
theo quy định của pháp luật” [10].
Quản lý nhà nước là hoạt động sử dụng quyền lực nhà nước của chủ thể
có thẩm quyền tác động đến mọi lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội, ảnh
hưởng tới các quyền và nghĩa vụ của đối tượng quản lý. Mặc dù, nhà nước đã

7. 2
thiết lập các cơ chế kiểm tra, giám sát đối với hoạt động này, nhưng cũng
không thể loại trừ hoàn toàn khả năng xâm phạm các quyền và lợi ích hợp
pháp của công dân, tổ chức. Vì vậy, khiếu nại là một công cụ pháp lý hữu
hiệu để công dân bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Khiếu nại là hình
thức dân chủ trực tiếp để nhân dân tham gia quản lý nhà nước, giám sát hoạt
động của các cơ quan nhà nước, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của
bộ máy nhà nước, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ngày
càng trong sạch và vững mạnh.
Với vai trò quan trọng như vậy nên Đảng và nhà nước ta đặc biệt quan
tâm và không ngừng hoàn thiện pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu nại,
tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho công dân thực hiện quyền khiếu nại của
mình. Năm 1991, Hội đồng Nhà nước đã ban hành Pháp lệnh khiếu nại, tố cáo
của công dân. Năm 1998, Quốc hội khóa X đã thông qua Luật khiếu nại, tố
cáo; được sửa đổi, bổ sung vào các năm 2004, 2005. Ngày 11 tháng 11 năm
2011, Quốc hội khóa XIII thông qua Luật Khiếu nại có hiệu lực thi hành từ
ngày 1/7/2012, theo hướng tạo thêm thuận lợi cho công dân trong việc thực
hiện quyền khiếu nại, đồng thời nâng cao tính khách quan, dân chủ trong giải
quyết khiếu nại, góp phần hạn chế tình trạng khiếu kiện phức tạp, kéo dài.
1.2. Cơ sở thực tiễn
Công tác giải quyết khiếu nại trong những năm qua, đã góp phần quan
trọng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho cá nhân, tổ chức, đồng thời ổn
định tình hình an ninh, chính trị, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Mỗi năm,
các cơ quan hành chính nhà nước, các cấp, các ngành từ trung ương tới địa
phương phải tiếp nhận và giải quyết hàng chục nghìn vụ khiếu nại. Tuy nhiên,
hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại của các cơ quan hành chính nhà nước
chưa cao. Việc giải quyết khiếu nại của cơ quan có thẩm quyền còn chậm trễ,
chưa đảm bảo dân chủ, công khai, chưa khách quan, công bằng, hợp lý; tình
trạng né tránh, đùn đẩy, chồng chéo trong giải quyết khiếu nại vẫn còn tồn tại.

8. 3
Đồng thời, số lượng đơn thư khiếu nại ngày càng gia tăng, tính chất và nội
dung khiếu nại ngày càng phức tạp và đa dạng. Bên cạnh đó, nhiều quyết định
giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật không được thi hành nghiêm chỉnh
trên thực tế. Bởi vậy, tình trạng khiếu nại vượt cấp, đông người, khiếu nại kéo
dài ngày càng tăng và tính chất ngày càng phức tạp.
Tình trạng trên do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan khác
nhau, nhưng có thể thấy chủ yếu do sự bất cập, chồng chéo trong hệ thống
pháp luật, cơ chế giải quyết khiếu nại còn nhiều hạn chế, bộ máy nhà nước
còn cồng kềnh, còn nhiều khiếm khuyết, không đáp ứng được yêu cầu là một
công cụ hữu hiệu giúp cơ quan hành chính nhà nước giải quyết khiếu nại của
công dân, tổ chức.
Hải Phòng là một thành phố thuộc đồng bằng sông Hồng, nằm ở cửa
ngõ quan trọng nhất ra biển của miền Bắc, là cực tăng trưởng trong tam giác
phát triển phía bắc Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh. Những năm qua, Hải
Phòng đã có những bước phát triển mạnh về kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, đời
sống nhân dân còn nhiều khó khăn nhất là từ khi kinh tế rơi vào thời kỳ suy
thoái. Bên cạnh đó, hoạt động quản lý nhà nước, quản lý xã hội của chính
quyền các cấp từ thành phố đến cơ sở còn bộc lộ nhiều thiếu sót, khuyết điểm
chậm được đổi mới, khắc phục. Bởi vậy, tình hình khiếu nại, nhất là trong
lĩnh vực quản lý đất đai, quản lý xây dựng cơ bản, giải phóng mặt bằng, thu
hồi đất… diễn ra khá phức tạp. Công tác giải quyết khiếu nại của các cơ quan
hành chính nhà nước các cấp từ thành phố đến cơ sở còn nhiều hạn chế. Bởi
vậy, tình trạng khiếu nại, khiếu nại phức tạp, kéo dài, khiếu nại vượt cấp,
khiếu nại đông người ngày càng tăng.
Nhằm góp phần đánh giá đúng thực trạng công tác giải quyết khiếu nại
của các cơ quan hành chính nhà nước, nêu rõ nguyên nhân và đề xuất những
giải pháp cơ bản góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giải quyết
khiếu nại của các cơ quan hành chính nhà nước nói chung và trên địa bàn

9. 4
thành phố Hải Phòng nói riêng, tôi chọn đề tài: “Giải quyết khiếu nại của cơ
quan hành chính nhà nước – qua thực tiễn thành phố Hải Phòng”.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu nhằm làm sáng tỏ một số vấn đề khái quát chung về
khiếu nại và công tác giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước.
Đồng thời, tác giả đánh giá đúng thực trạng công tác giải quyết khiếu nại
của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn thành phố Hải Phòng. Trên cơ
sở đó, tác giả phân tích rõ nguyên nhân, đề xuất các giải pháp cơ bản nâng
cao hiệu quả giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước nói
chung và cơ quan hành chính nhà nước trên dịa bàn thành phố Hải Phòng
nói riêng, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cơ quan hành
chính nhà nước các cấp.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Đề tài hệ thống hóa, phân tích cơ sở lý luận về khiếu nại và công tác
giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước.
- Đề tài phân tích và đánh giá thực trạng giải quyết khiếu nại; thực tiễn
công tác giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn
thành phố Hải Phòng, những ưu điểm và tồn tại.
- Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, tác giả đề xuất các giải pháp nhằm nâng
cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước.
3. Tình hình nghiên cứu đề tài
Vấn đề giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước đã dành
được mối quan tâm nghiên cứu của nhiều học giả, thông qua nhiều công trình,
bài viết được công bố trong những năm gần đây như: Luận án Tiến sĩ luật học
Quyền khiếu nại hành chính của công dân ở Việt Nam hiện nay của tác giả
Nguyễn Thị Thủy; Quy trình giải quyết khiếu nại tại cơ quan hành chính ở địa
phương- qua thực tiễn ở tỉnh Bắc Ninh, Luận văn thạc sĩ luật học của tác giả

10. 5
Mai Văn Duẩn; Tiếp tục hoàn thiện pháp luật về khiếu nại của tác giả Bùi Thị
Đào, Tạp chí Luật học số 03/2005; Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với
công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của cơ quan hành chính nhà nước của tác
giả Trần Văn Sơn, Tạp chí Thanh tra số 12/2005; Khiếu nại hành chính và giải
quyết khiếu nại hành chính của tác giả Nguyễn Tiến Trung, Tạp chí Tổ chức
nhà nước, số 4/2005; Một số vấn đề về sự tham gia của luật sư trong lĩnh vực
khiếu nại, khiếu kiện hành chính ở nước ta hiện nay, của tác giả Nguyễn Thắng
Lợi, Tạp chí Nghề luật (của Học viện Tư pháp), số 3/2011, Tr. 43- 47; Bàn về
cơ chế giải quyết khiếu nại hành chính, của GS.TS Nguyễn Đăng Dung, Tạp
chí Dân chủ và Pháp luật, số chuyên đề về Khiếu kiện hành chính và Tài phán
hành chính, tr. 8-13; Khiếu nại, tố cáo hành chính và giải quyết khiếu nại, tố
cáo hành chính ở Việt Nam hiện nay, của Viện Khoa học Thanh tra - Thanh tra
Chính phủ (2012) Nhà xuất bản Chính trị - Hành chính, Hà Nội...
Các công trình nói trên đã đề cập đến vấn đề giải quyết khiếu nại của
cơ quan hành chính nhà nước dưới những khía cạnh khác nhau, nhưng chưa
có một công trình nào nghiên cứu một cách có hệ thống và trực tiếp vấn đề:
“Giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước – qua thực tiễn
thành phố Hải Phòng”. Việc nghiên cứu vấn đề này sẽ làm sáng tỏ những vấn
đề khái quát chung về khiếu nại và hiệu quả giải quyết khiếu nại của cơ quan
hành chính nhà nước . Đồng thời nghiên cứ u làm rõ thực trạng công tác giải
quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn thành phố Hải
Phòng. Qua đó, góp phần hoàn thiện pháp luật về giải quyết khiếu nại của cơ
quan hành chính nhà nước, nâng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại
của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn thành phố Hải Phòng nói riêng
và công tác giải quyết khiếu nại nói chung.
4. Phạm vi nghiên cứu của đề tài
Tác giả tập trung nghiên cứu những vấn đề khái quát chung về khiếu
nại và hiệu quả giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước; tình

11. 6
hình khiếu nại và thực trạng công tác giải quyết khiếu nại của cơ quan hành
chính nhà nước trên địa bàn thành phố Hải Phòng và những giải pháp cơ bản
có tính khả thi nâng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại của cơ quan
hành chính nhà nước.
Khiếu nại, giải quyết khiếu nại đối với quyết định kỷ luật cán bộ,
công chức là một loại khiếu nại, giải quyết khiếu nại đối với quyết định
hành chính, hành vi hành chính mang tính đặc thù liên quan trực tiếp đến
quyền lợi của cán bộ, công chức. Vì vậy trong phạm vi đề tài này, tôi
không nghiên cứu đến việc khiếu nại và giải quyết khiếu nại đối với quyết
định kỷ luật cán bộ, công chức.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Đề tài được nghiên cứu dựa trên quan điểm của chủ nghĩa Mác –
Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước và pháp luật, đường lối chính
sách của Đảng về xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân,
do dân và vì dân.
Tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu phân tích, tổng hợp; phương
pháp điều tra, khảo sát; phương pháp so sánh, thống kê và một số phương
pháp khác để giải quyết các vấn đề đặt ra.
6. Kết cấu của luận văn
Gồm 3 phần: Mở đầu, Nội dung và Kết luận
- Phần Nội dung gồm 3 chương:
Chương 1: Giải quyết khiếu nại hành chính hiệu quả bằng con đường
hành chính
Chương 2: Thực trạng giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính
nhà nước trên địa bàn thành phố Hải Phòng
Chương 3: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại
của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn thành phố
Hải Phòng

12. 7
Chương 1
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI HÀNH CHÍNH HIỆU QUẢ
BẰNG CON ĐƢỜNG HÀNH CHÍNH
1.1. Khiếu nại
1.1.1. Khái niệm khiếu nại
Hoạt động quản lý xã hội là hoạt động phức tạp nhất, do vậy nhà nước
thiết lập một hệ thống các cơ quan để quản lý xã hội, việc phát sinh mâu
thuẫn giữa chủ thể quản lý và đối tượng quản lý là không thể tránh khỏi. Khi
công dân cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của họ bị xâm hại bởi những
quyết định, hành vi mang tính quyền lực nhà nước, phản ứng của công dân
được thể hiện bằng hành vi khiếu nại. Vì vậy, hành vi khiếu nại của công dân
là hành vi mang tính tất yếu khách quan trong xã hội.
Về phương diện xã hội, khiếu nại chính là việc người dân kêu oan,
phản đối, tự vệ trước một việc làm hay một quyết định làm ảnh hưởng đến
quyền và lợi ích của họ. Về phương diện chính trị - pháp lý, khiếu nại là
quyền chính trị - pháp lý cơ bản của công dân đã được Hiến pháp và pháp luật
ghi nhận và đảm bảo trên thực tế. Về phương diện quản lý nhà nước, khiếu
nại cung cấp một nguồn thông tin quan trọng cho nhà nước trong việc kiểm
tra, giám sát, phát hiện những thiếu sót, sai lầm trong hoạt động quản lý để từ
đó có sự điều chỉnh, thay thế để hoạt động quản lý được hoàn thiện hơn.
Bàn về thuật ngữ khiếu nại, có nhiều quan điểm khác nhau. “Khiếu nại”
trong tiếng La tinh là “complaint”, nghĩa là việc phàn nàn, phản ứng của
người nào đó đối với một vấn đề có liên quan đến lợi ích của mình. Như vậy,
khiếu nại trong tiếng La tinh bao quát phạm vi xã hội rất rộng, có thể là phản
ứng giữa người dân với nhau hoặc giữa người dân với cơ quan công quyền.
Theo Từ điển tiếng Việt của Nhà xuất bản Đà Nẵng - Viện Ngôn ngữ

13. 8
học thì khiếu nại là “đề nghị cơ quan có thẩm quyền xét một việc làm mà
mình không đồng ý cho là trái phép hay không hợp lý” [30, tr.483]. Theo quan
niệm này có thể hiểu khiếu nại ở phạm vi rộng, là phản ứng của cá nhân, tổ
chức với cơ quan có thẩm quyền về bất kỳ một việc làm, hay quyết định mà
mình thấy không đúng pháp luật và bất hợp lý.
Theo Từ điển giải thích thuật ngữ Luật học - Luật hành chính của tập
thể tác giả do GS.TS Nguyễn Ngọc Hoà chủ biên thì khiếu nại là “việc đề nghị
của công dân, cơ quan, tổ chức với cơ quan nhà nước hay người có chức vụ về
sự vi phạm hoặc cho là vi phạm quyền, lợi ích chính đáng của họ” [5, tr.67].
Thuật ngữ khiếu nại ở đây đã được thu hẹp hơn hẳn vì khiếu nại chỉ xảy ra khi
người khiếu nại thấy có sự vi phạm hoặc cho là vi phạm đến quyền và lợi ích
chính đáng của họ.
Luật Khiếu nại năm 2011 (sau đây gọi chung là Luật khiếu nại) quy
định tại khoản 1 Điều 2 như sau:
Khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công
chức theo thủ tục do Luật này quy định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá
nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành
chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền
trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc quyết định kỷ luật cán bộ,
công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái
pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình [12].
Trước đó Luật Khiếu nại, tố cáo năm 1998, sửa đổi bổ sung năm 2004,
2005 (sau đây gọi chung là Luật khiếu nại, tố cáo) tại khoản 1 Điều 2 đã quy định:
Khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ,
công chức theo thủ tục do Luật này quy định đề nghị cơ quan, tổ
chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính,
hành vi hành chính hoặc quyết định kỷ luật cán bộ, công chức khi

14. 9
có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật,
xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình [11].
Như vậy so với Luật khiếu nại, tố cáo, Luật khiếu nại đã quy định cụ
thể và rõ ràng hơn khi xác định quyết định hành chính (QĐHC), hành vi hành
chính (HVHC) bị khiếu nại phải là QĐHC, HVHC của cơ quan hành chính
nhà nước (CQHCNN), của người có thẩm quyền trong CQHCNN [12].
Cả hai Luật về khiếu nại này đã đưa ra khái niệm khiếu nại một cách
khá rõ ràng và logic.
Có thể thấy, dù được hiểu dưới bất kì góc độ nào thì khiếu nại bao giờ
cũng hàm chứa những dữ liệu chứng tỏ có sự vi phạm hoặc cho là vi phạm
quyền và lợi ích hợp pháp của chủ thể được pháp luật bảo vệ.
Qua các quan điểm trên, tác giả đồng tình với quan điểm của Luật Khiếu
nại, theo đó, khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức theo thủ tục do pháp
luật quy định, đề nghị CQHCNN hoặc người có thẩm quyền trong CQHCNN
xem xét lại QĐHC, HVHC khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó
là trái pháp luật, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình [12].
Thuật ngữ khiếu nại trong Từ điển Tiếng Việt và Từ điển giải thích
thuật ngữ Luật học được hiểu là khiếu nại nói chung của công dân và trên
thực tế, phần lớn người dân cũng chỉ quen sử dụng thuật ngữ khiếu nại mà
không hề biết đến khiếu nại hành chính. Bên cạnh đó, pháp luật thực định
không có điều khoản nào quy định về khiếu nại hành chính, nhưng khiếu nại
trong Luật Khiếu nại được mặc định hiểu là khiếu nại trong quản lý hành
chính nhà nước, hay còn gọi là khiếu nại hành chính.
Giáo trình Thanh tra và giải quyết khiếu nại, tố cáo của Trường Đại học
Luật Hà Nội, năm 2008 đã định nghĩa: “Khiếu nại hành chính là khiếu nại về
tính hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi hành chính và quyết định
kỷ luật cán bộ, công chức là những sự việc phát sinh trong hoạt động quản lý
hành chính” [6, tr.74].

15. 10
Theo Từ điển giải thích thuật ngữ Luật học - Luật hành chính thì:
Khiếu nại hành chính là từ ngữ để chỉ hành vi của cá nhân
hay cơ quan, tổ chức đề nghị với các cơ quan hành chính nhà nước
hoặc với người có thẩm quyền của cơ quan đó xem xét lại các quyết
định hành chính, hành vi hành chính khi có căn cứ cho rằng quyết
định, hành vi đó trái pháp luật xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp
pháp của mình [5, tr.102].
Trong Luận án Tiến sĩ “Quyền khiếu nại hành chính của công dân ở
Việt Nam hiện nay” của tác giả Nguyễn Thị Thủy, tiếp cận dưới nhiều góc độ
khác nhau, về kinh tế, xã hội, chính trị - pháp lý, tác giả đã đưa ra kết luận:
Khiếu nại hành chính là việc cá nhân, cơ quan, tổ chức theo
thủ tục do pháp luật quy định yêu cầu chủ thể có thẩm quyền xem
xét lại các quyết định hành chính, hành vi hành chính khi họ có
căn cứ cho rằng các quyết định, hành vi đó trái pháp luật, xâm
phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình [27, tr.33].
Phạm vi phát sinh khiếu nại hành chính rất rộng, gồm tất cả các lĩnh vực
của quản lý hành chính nhà nước. Đối tượng của khiếu nại hành chính là các
QĐHC, HVHC, quyết định kỷ luật đối với cán bộ, công chức. Khiếu nại hành
chính được giải quyết theo thủ tục hành chính. Như vậy, khiếu nại hành chính,
về bản chất là loại khiếu nại phát sinh trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà
nước, xảy ra trong hoạt động của tất cả các cơ quan nhà nước, nhưng chủ yếu
và phổ biến là trong hoạt động chấp hành và điều hành của các CQHCNN.
1.1.2 Đặc điểm của khiếu nại
Một là, cơ sở phát sinh khiếu nại là xung đột lợi ích giữa cá nhân, tổ
chức với Nhà nước. Điều này xuất phát từ góc độ khiếu nại là sự kiện pháp lý
phản ánh các tranh chấp – xung đột về lợi ích giữa Nhà nước và cá nhân, tổ
chức trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước. Đó là các tranh chấp giữa

16. 11
chủ thể quản lý hành chính và đối tượng quản lý. Đây là tranh chấp khá phổ
biến trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước. Khi các đối tượng quản lý
hành chính, trên cơ sở suy xét của chính bản thân mình, cho rằng các QĐHC,
HVHC của các chủ thể quản lý đã xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của
mình, thì khi đó họ sẽ thực hiện quyền khiếu nại, yêu cầu chủ thể có thẩm
quyền bảo vệ và khôi phục những quyền và lợi ích đó.
Hai là, mục đích của khiếu nại là bảo vệ và khôi phục lại quyền và lợi
ích của người khiếu nại đã bị QĐHC, HVHC của CQHCNN hoặc người có
thẩm quyền trong CQHCNN xâm hại.
Nhà nước là lực lượng duy nhất có đầy đủ quyền lực và khả năng bảo
vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức trên cơ sở pháp
luật. Bên cạnh đó, khiếu nại là quyền tự vệ mà nhà nước trao cho cá nhân, tổ
chức để tự bảo vệ mình trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước. Vì vậy,
trong lĩnh vực khiếu nại và giải quyết khiếu nại, người khiếu nại không được
sử dụng quyền lực nhà nước nên họ không thể tự mình thực hiện mà phải đề
nghị CQHCNN hoặc người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại tiến hành theo
thủ tục do pháp luật quy định.
Như vậy, khiếu nại là biện pháp bảo vệ và khôi phục lại các quyền và
lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức đã bị QĐHC, HVHC của
CQHCNN hoặc người có thẩm quyền trong CQHCNN xâm hại.
Ba là, đối tượng của khiếu nại là các QĐHC, HVHC, quyết định kỷ
luật cán bộ, công chức của CQHCNN hoặc người có thẩm quyền trong
CQHCNN gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của cá
nhân, tổ chức.
Theo khoản 8 Điều 2 Luật Khiếu nại thì:
Quyết định hành chính là văn bản do cơ quan hành chính nhà
nước hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước

17. 12
ban hành để quyết định về một vấn đề cụ thể trong hoạt động quản
lý hành chính nhà nước được áp dụng một lần đối với một hoặc một
số đối tượng cụ thể [12].
QĐHC bao gồm ba loại là quyết định chủ đạo, quyết định quy phạm, và
quyết định cá biệt. Theo quy định của Luật khiếu nại thì QĐHC là đối tượng
của khiếu nại chỉ bao gồm các QĐHC cá biệt, đó là các QĐHC chỉ được áp
dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể về một vấn đề cụ thể
trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước.
Khoản 9 Điều 2 Luật Khiếu nại quy định hành vi hành chính là “hành
vi của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan
hành chính nhà nước thực hiện hoặc không thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo
quy định của pháp luật [12].
Do vậy, không phải mọi hành vi của CQHCNN, người có thẩm quyền
trong CQHCNN đều được coi là HVHC, mà chỉ những hành vi của
CQHCNN, người có thẩm quyền trong CQHCNN khi thực hiện nhiệm vụ,
công vụ trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước mới được coi là HVHC.
Trong đó, công vụ là những hoạt động được tiến hành thường xuyên, mang
tính quyền lực nhà nước, chủ yếu do đội ngũ công chức chuyên nghiệp thực
hiện, nhằm thực hiện các chức năng của nhà nước, vì lợi ích nhà nước, xã hội
và lợi ích chính đáng của các tổ chức, cá nhân. Còn nhiệm vụ là công việc cụ
thể phải làm vì một mục đích nhất định trong một khoảng thời gian nhất định.
Bốn là, chủ thể của khiếu nại, theo khoản 2,4 Điều 2, khoản 1 Điều 3
Luật Khiếu nại và Điều 2 Nghị định số 75/2012/NĐ-CP ngày 03/10/2012 của
Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật khiếu nại thì chủ thể có
quyền khiếu nại bao gồm: Công dân; cán bộ, công chức; cơ quan nhà nước, tổ
chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề
nghiệp, tổ chức kinh tế, đơn vị vũ trang nhân dân; cơ quan, tổ chức, cá nhân

18. 13
nước ngoài tại Việt Nam trừ trường hợp Điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã
hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác [2, Điều 2]
Cụ thể là, công dân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ thì tự mình
khiếu nại: Chủ thể có quyền khiếu nại là người chưa thành niên, người bị mất
năng lực hành vi dân sự thì quyền khiếu nại này sẽ do người đại diện (cha,
mẹ, vợ, chồng, con, anh, chị, em ruột có năng lực hành vi dân sự đầy đủ hoặc
người giám hộ) của họ thực hiện. Chủ thể có quyền khiếu nại là người ốm
đau, già yếu, có nhược điểm về thể chất hoặc vì lý do khách quan khác mà
không thể tự mình khiếu nại thì có thể ủy quyền cho cha, mẹ, vợ, chồng, con
đã thành niên, anh, chị, em ruột hoặc người khác có năng lực hành vi dân sự
đầy đủ để thực hiện việc khiếu nại (Điểm a khoản 1 Điều 12 Luật khiếu nại).
Cơ quan thực hiện quyền khiếu nại thông qua người đại diện là thủ
trưởng cơ quan. Tổ chức thực hiện quyền khiếu nại thông qua người đứng đầu
tổ chức đó (theo Điều lệ hoặc quyết định thành lập của tổ chức).
Như vậy, pháp luật hiện hành đã quy định khá cụ thể về chủ thể có
quyền khiếu nại, chủ thể thực hiện quyền khiếu nại và vấn đề ủy quyền,
quyền nhờ luật sư của người khiếu nại.
Năm là, khiếu nại được thực hiện theo thủ tục hành chính được quy
định trong Luật khiếu nại và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Thủ tục giải quyết khiếu nại có thể hiểu là trình tự tiến hành các công
việc phải làm của chủ thể có thẩm quyền giải quyết khiếu nại trong việc giải
quyết một vụ việc khiếu nại kể từ khi thụ lý cho đến khi ra quyết định giải
quyết khiếu nại và thực hiện xong quyết định giải quyết khiếu nại theo quy
định của pháp luật.
Giải quyết khiếu nại là một quá trình phức tạp vì vậy nó phải được tiến
hành theo thủ tục do pháp luật quy định. Việc giải quyết khiếu nại thông
thường phải tuân thủ các bước sau:

19. 14
Thứ nhất, nhận đơn, phân loại đơn và thụ lý để giải quyết
Thứ hai, thẩm tra, xác minh, thu thập chứng cứ, lập hồ sơ giải quyết
Thứ ba, ra quyết định giải quyết khiếu nại
Thứ tư, thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại
Đây là trình tự pháp lý cần thiết bảo đảm cho việc thực hiện quyền
khiếu nại của công dân trên thực tế.
Sáu là, khiếu nại bao giờ cũng chứa đựng trong đó những dữ liệu chứng
tỏ có sự vi phạm hoặc cho là vi phạm quyền và lợi ích được pháp luật bảo vệ.
Khiếu nại là đề nghị của chính chủ thể khiếu nại, người chịu tác động
trực tiếp của QĐHC, HVHC của chủ thể có thẩm quyền. Việc người khiếu
nại trực tiếp đến khiếu nại hoặc gửi đơn khiếu nại đến cơ quan nhà nước có
thẩm quyền giải quyết có nghĩa là người đó tin chắc rằng quyền và lợi ích
hợp pháp của mình bị xâm hại và đòi hỏi được bảo vệ và khôi phục lại
quyền và lợi ích hợp pháp đó. Vì vậy, việc khiếu nại không phải là hoạt
động mang tính phòng ngừa mà là việc bảo vệ một cách tích cực quyền và
lợi ích của công dân, cơ quan, tổ chức. Pháp luật hiện hành nghiêm cấm mọi
hành vi cản trở việc thực hiện quyền khiếu nại như: đe dọa, trả thù, trù dập
người khiếu nại.
Ngoài ra, khiếu nại còn hàm chứa trong nó yêu cầu khôi phục quyền và
lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức; và sự phê phán các cơ quan,
tổ chức, người có thẩm quyền đã ra QĐHC, hay thực hiện HVHC bị khiếu nại.
1.2. Giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nƣớc
1.2.1. Khái niệm giải quyết khiếu nại
Việc các CQHCNN có thẩm quyền xem xét và giải quyết khiếu nại là
một biện pháp hữu hiệu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho công dân, cơ
quan, tổ chức, bảo vệ lợi ích nhà nước và xã hội, thông qua đó phát hiện và
khắc phục kịp thời những thiếu sót, sai lầm trong hoạt động của bộ máy hành
chính nhà nước.

20. 15
Khoản 11 Điều 2 Luật khiếu nại đã đưa ra khái niệm “giải quyết khiếu
nại là việc thụ lý, xác minh, kết luận và ra quyết định giải quyết khiếu nại”.
[12]. Theo cách lý giải này thì giải quyết khiếu nại là một quy trình bao gồm
các bước như xác minh, kết luận và ra quyết định giải quyết đối với một vụ
việc khiếu nại.
Theo Từ điển luật học của Bộ tư pháp thì giải quyết khiếu nại là:
Xem xét, xác minh, kết luận và ra quyết định theo trình tự,
thủ tục do luật định các khiếu nại đối với quyết định hành chính, hành
vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước hoặc người có thẩm
quyền trong cơ quan hành chính nhà nước, đề nghị xem xét lại quyết
định hành chính hoặc hành vi hành chính đó khi có căn cứ cho rằng
quyết định, hành vi hành chính đó là trái pháp luật, xâm phạm đến
quyền, lợi ích hợp pháp của người đưa đơn khiếu nại [31, tr.286].
Trên cơ sở các quy định của pháp luật về Khiếu nại và đặc trưng của
hoạt động quản lý hành chính nhà nước, TS Trần Văn Sơn đã đưa ra khái niệm
giải quyết khiếu nại của các CQHCNN là:
Hoạt động kiểm tra, xác minh, kết luận về tính hợp pháp, tính
hợp lý của quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu nại
thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan hành chính nhà nước
để có biện pháp giải quyết theo quy định của pháp luật nhằm bảo vệ
quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức và lợi ích
chung của nhà nước và xã hội [15, tr.24].
Giải quyết khiếu nại là một hoạt động mang tính quyền lực nhà nước,
thuộc chức năng của CQHCNN, được thực hiện theo quy định của pháp luật.
Hoạt động giải quyết khiếu nại được pháp luật hiện hành quy định khá chặt
chẽ về thẩm quyền giải quyết, trình tự thủ tục cũng như thời hạn, thời hiệu và
trách nhiệm của các cơ quan có liên quan. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại

21. 16
của CQHCNN là tổng thể các quyền, nghĩa vụ pháp lý của CQHCNN trong
việc giải quyết khiếu nại theo quy định của pháp luật. Dưới góc độ là quyền,
giải quyết khiếu nại là cơ hội cho các chủ thể xem xét lại các QĐHC, HVHC
mà mình đã ban hành hoặc thực hiện. Từ đó, tăng cường tính tự giác, tinh
thần trách nhiệm của chính mình. Bên cạnh đó, đây cũng là cơ hội để sửa
chữa những sai lầm trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước của các chủ
thể có thẩm quyền. Dưới góc độ là nghĩa vụ, khi có QĐHC, HVHC sai trái,
người có thẩm quyền phải xem xét, sửa đổi, hoặc hủy bỏ quyết định, chấm
dứt hành vi hành chính gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của
người khiếu nại.
Xét cho cùng, dù là quyền hay nghĩa vụ thì giải quyết khiếu nại cũng
nhằm mục đích cuối cùng là hướng tới duy trì trật tự quản lý hành chính nhà
nước và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức.
1.2.2. Một số nguyên tắc của việc giải quyết khiếu nại
Để đảm bảo giải quyết khiếu nại đúng pháp luật, bảo vệ được lợi ích
nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức, việc giải
quyết khiếu nại phải được xây dựng và thực hiện theo những nguyên tắc nhất
định do pháp luật quy định. Dựa trên các nguyên tắc cơ bản trong quản lý
hành chính nhà nước và thực tiễn hoạt động giải quyết khiếu nại thì việc
khiếu nại cũng như giải quyết khiếu nại phải tuân thủ các nguyên tắc sau đây:
* Nguyên tắc pháp chế:
Nguyên tắc pháp chế đòi hỏi trước hết là mọi quy định về khiếu nại và
giải quyết khiếu nại phải được xây dựng và ban hành theo đúng thẩm quyền,
trình tự, thủ tục nhất định. Việc giải quyết khiếu nại phải do chủ thể có thẩm
quyền thực hiện, theo đúng trình tự, thủ tục, thời hạn, thời hiệu do pháp luật
quy định. Mọi vi phạm pháp luật trong quá trình giải quyết khiếu nại, bất kể là
do người khiếu nại hay người giải quyết khiếu nại gây ra, đều phải được xử lý

22. 17
nghiêm minh. Không một cơ quan, tổ chức, cá nhân nào được can thiệp trái
pháp luật vào hoạt động giải quyết khiếu nại. Bên cạnh đó, quyết định giải
quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật phải được mọi cá nhân, cơ quan, tổ chức
tôn trọng và chấp hành nghiêm chỉnh.
Luật khiếu nại không ghi rõ nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa
nhưng tại Điều 4 quy định: Việc khiếu nại và giải quyết khiếu nại phải được
thực hiện theo quy định của pháp luật. Nếu không tuân thủ nguyên tắc pháp
chế sẽ dẫn tới việc giải quyết khiếu nại không hợp pháp, và như vậy, quyết
định giải quyết khiếu nại được ban hành cũng sẽ không có hiệu lực pháp luật
trên thực tế, hoạt động giải quyết khiếu nại bị kéo dài, không đạt được mục
đích của mình.
* Nguyên tắc công tâm, khách quan:
Để đảm bảo nguyên tắc công tâm, đòi hỏi chính những người giải
quyết khiếu nại phải có tâm thật sự trong sáng, không bị chi phối bởi ý
thức chủ quan, không định kiến, xuất phát từ chính yêu cầu thực tiễn khách
quan của hoạt động khiếu nại và giải quyết khiếu nại. Nguyên tắc này cũng
đòi hỏi hoạt động giải quyết khiếu nại phải dựa trên những căn cứ pháp lý
đã được pháp luật quy định. Các quyết định giải quyết khiếu nại được chủ
thể có thẩm quyền ban hành phải dưa trên thực tiễn khách quan, đảm bảo
cả tính hợp pháp, tính hợp lý, có tình và phải được thi hành nghiêm chỉnh
trên thực tế.
Điều 4 Luật khiếu nại nêu rõ: Việc khiếu nại và giải quyết khiếu nại
phải đảm bảo khách quan. Nếu không đảm bảo nguyên tắc này, cơ quan,
người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại sẽ rất dễ ban hành những quyết
định giải quyết khiếu nại không đúng, chủ quan, duy ý chí, không hợp lý,
không hợp tình, là nguyên nhân của tình trạng khiếu nại kéo dài.

23. 18
* Nguyên tắc bình đẳng trước pháp luật:
Thủ tục giải quyết khiếu nại có sự tham gia của chủ thể khiếu nại và
chủ thể giải quyết khiếu nại. Tuy nhiên, trong hoạt động quản lý nhà nước,
giữa hai chủ thể này lại là quan hệ bất bình đẳng về ý chí giữa chủ thể sử
dụng quyền lực nhà nước (chủ thể giải quyết khiếu nại) và chủ thể phục tùng
quyền lực nhà nước (chủ thể khiếu nại). Nhưng trước pháp luật cả hai chủ thể
này đều bình đẳng như nhau: Mọi tổ chức, cá nhân đều có quyền khiếu nại khi
họ cho rằng QĐHC, HVHC của CQHCNN xâm phạm đến quyền và lợi ích
hợp pháp của mình. Chủ thể khiếu nại cũng như chủ thể giải quyết khiếu nại
đều có quyền đưa ra những căn cứ pháp lý, các tài liệu chứng cứ để chứng
minh trong quá trình giải quyết khiếu nại.
Bên cạnh đó, bất kể là chủ thể sử dụng quyền lực nhà nước hay là chủ
thể phục tùng quyền lực nhà nước khi có những hành vi vi phạm pháp luật
trong khiếu nại và giải quyết khiếu nại thì đều phải chịu trách nhiệm pháp lý
đối với hành vi vi phạm của mình.
* Nguyên tắc công khai, minh bạch:
Công khai, dân chủ vốn là bản chất của chế độ xã hội chủ nghĩa của
nước ta. Nguyên tắc này đòi hỏi quá trình ban hành các quy định pháp luật về
khiếu nại, giải quyết khiếu nại phải tạo điều kiện cho mọi chủ thể tham gia
đóng góp ý kiến. Các quy định của pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu
nại phải rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện và phải được ghi nhận đầy đủ trong
Luật khiếu nại và các văn bản hướng dẫn thi hành. Pháp luật về khiếu nại và
giải quyết khiếu nại phải được tuyên truyền, phổ biến công khai dưới mọi
hình thức, tới mọi tầng lớp nhân dân.
Đồng thời, hoạt động giải quyết khiếu nại phải được thực hiện công
khai ngay từ giai đoạn khởi xướng vụ việc đến khi thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại. Các quyết định giải quyết khiếu nại được ban hành phải được
công bố công khai.

24. 19
* Nguyên tắc tiết kiệm, nhanh chóng, kịp thời:
Xuất phát từ yêu cầu của công cuộc cải cách hành chính hiện nay của
nước ta, việc giải quyết khiếu nại cũng phải đảm bảo nguyên tắc tiết kiệm,
nhanh chóng, kịp thời. Nguyên tắc này đòi hỏi CQHCNN, người có thẩm
quyền trong CQHCNN phải giải quyết nhanh chóng, tiết kiệm và gọn nhẹ các
khiếu nại của người dân. Tránh tình trạng cán bộ lợi dụng cố tình chây ì, gây
phiền hà, sách nhiễu người dân. Nguyên tắc này cũng đòi hỏi CQHCNN phát
hiện, ngăn ngừa và xử lý nhanh chóng, kịp thời trong thời hạn pháp luật quy
định những vi phạm pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công
dân, lợi ích nhà nước và xã hội.
Như vậy, để đảm bảo đúng pháp luật, bảo vệ được lợi ích nhà nước,
quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức, việc giải quyết
khiếu nại phải được xây dựng và thực hiện theo những nguyên tắc chủ yếu và
cơ bản trên.
1.3. Thẩm quyền và thủ tục giải quyết khiếu nại của cơ quan hành
chính nhà nƣớc
1.3.1. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước
Thẩm quyền, về mặt pháp lý, là “tổng thể những quyền, nghĩa vụ mang
tính quyền lực – pháp lý do pháp luật quy định” [5, tr.801]. Thẩm quyền giải
quyết khiếu nại của CQHCNN là tổng thể các quyền, nghĩa vụ pháp lý của
CQHCNN trong việc giải quyết khiếu nại theo quy định của pháp luật. Đây là
phương tiện pháp lý của CQHCNN để thực hiện nhiệm vụ, chức năng được
nhà nước trao.
Luật khiếu nại không trực tiếp quy định nguyên tắc xác định thẩm
quyền giải quyết khiếu nại, nhưng qua các quy định từ Điều 17 đến Điều 26
thì có thể hiểu thẩm quyền giải quyết khiếu nại được xác định theo nguyên
tắc: người có thẩm quyền do pháp luật quy định có trách nhiệm giải quyết

25. 20
khiếu nại đối với: QĐHC, HVHC của mình; QĐHC, HVHC của người có
trách nhiệm do mình quản lý trực tiếp; khiếu nại mà cấp dưới trực tiếp đã giải
quyết lần đầu nhưng còn có khiếu nại.
Trên cơ sở nguyên tắc này, thẩm quyền giải quyết khiếu nại được Luật
khiếu nại quy định rất cụ thể, chi tiết đối với cán bộ, công chức giữ những
cương vị khác nhau ở các cấp khác nhau như sau:
Thứ nhất, thẩm quyền giải quyết khiếu nại của các chức danh trong bộ
máy hành chính nhà nước ở địa phương:
Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn (gọi chung là UBND
cấp xã); thủ trưởng cơ quan thuộc UBND quận, huyện, thị xã, thành phố
thuộc tỉnh: có thẩm quyền giải quyết khiếu nại đối với QĐHC, HVHC của
mình; của người có trách nhiệm do mình quản lý trực tiếp [12, Điều 17].
Chủ tịch Uỷ ban nhân dân quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh
(gọi chung là UBND cấp huyện): có thẩm quyền giải quyết khiếu nại đối
với QĐHC, HVHC của mình; giải quyết khiếu nại mà Chủ tịch UBND cấp
xã, thủ trưởng cơ quan thuộc UBND cấp huyện đã giải quyết nhưng còn có
khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhưng chưa được giải
quyết [12, Điều 18].
Thủ trưởng cơ quan thuộc sở và cấp tương đương: có thẩm quyền giải
quyết khiếu nại đối với QĐHC, HVHC của mình; của cán bộ, công chức do
mình quản lý trực tiếp [12, Điều 19].
Giám đốc sở và cấp tương đương: có thẩm quyền giải quyết khiếu
nại đối với QĐHC, HVHC của mình, của cán bộ, công chức do mình quản
lý trực tiếp; giải quyết khiếu nại lần hai đối với QĐHC, HVHC của thủ
trưởng cơ quan thuộc sở và cấp tương đương đã giải quyết lần đầu nhưng
còn có khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhưng chưa được
giải quyết [12, Điều 20].

26. 21
Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (gọi
chung là UBND cấp thành phố): có thẩm quyền giải quyết khiếu nại đối với
QĐHC, HVHC của mình; giải quyết khiếu nại mà Chủ tịch UBND cấp
huyện, Giám đốc sở và cấp tương đương đã giải quyết lần đầu nhưng còn
có khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhưng chưa được giải
quyết [12, Điều 21].
Bên cạnh đó, Luật cũng quy định thêm trách nhiệm xác minh, kết luận,
kiến nghị việc giải quyết khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của Thủ
trưởng cơ quan quản lý cùng cấp đối với Chánh thanh tra các cấp, các ngành
(Điều 25). Như vậy, thẩm quyền của các cơ quan thanh tra trong quá trình giải
quyết khiếu nại là rất hạn chế, chỉ có chức năng tham mưu, kiến nghị việc giải
quyết khiếu nại cho các CQHCNN cùng cấp.
Thứ hai, thẩm quyền giải quyết khiếu nại của các chức danh trong bộ
máy hành chính nhà nước ở trung ương:
Thủ trưởng cơ quan thuộc bộ, thuộc cơ quan ngang bộ, thuộc cơ quan
thuộc Chính phủ (sau đây gọi chung là Thủ trưởng cơ quan thuộc bộ) có thẩm
quyền giải quyết khiếu nại đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính
của mình, của cán bộ, công chức do mình quản lý trực tiếp [12, Điều 22].
Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc
Chính phủ: có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định
hành chính, hành vi hành chính của mình, của cán bộ, công chức do mình
quản lý trực tiếp; giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định hành chính,
hành vi hành chính của Thủ trưởng cơ quan thuộc bộ đã giải quyết lần đầu
nhưng còn khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhưng chưa được
giải quyết; giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có nội dung thuộc thẩm
quyền quản lý nhà nước của bộ, ngành đã giải quyết lần đầu nhưng còn khiếu

27. 22
nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhưng chưa được giải quyết; giải
quyết tranh chấp về thẩm quyền giải quyết khiếu nại giữa các cơ quan, đơn vị
thuộc phạm vi quản lý của mình [12, Điều 23].
Tổng thanh tra Chính phủ: Giúp Thủ tướng chính phủ theo dõi, kiểm
tra, đôn đốc các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND
các cấp trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật [12, Điều 24]. So với Luật
khiếu nại, tố cáo thì Luật khiếu nại bỏ thẩm quyền giải quyết khiếu nại của
Tổng thanh tra Chính phủ, theo đó Tổng Thanh tra Chính phủ chỉ có vai trò
giúp Thủ tướng theo dõi, kiểm tra, đôn đốc. Tổng Thanh tra Chính phủ chỉ
giải quyết khiếu nại với tư cách là Thủ trưởng cơ quan ngang bộ
Bên cạnh đó, là người đứng đầu cơ quan hành pháp - Thủ tướng Chính
phủ có vai trò quan trọng trong công tác giải quyết khiếu nại, đó là lãnh đạo,
xử lý kiến nghị của Tổng Thanh tra Chính phủ, chỉ đạo, xử lý tranh chấp về
thẩm quyền giải quyết khiếu nại giữa các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan
thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. So với Luật khiếu nại, tố cáo thì
Luật khiếu nại không quy định thẩm quyền giải quyết khiếu nại của Thủ
tướng Chính phủ.
Như vậy, về cơ bản thì việc giải quyết khiếu nại được thực hiện theo hệ
thống thứ bậc, tương ứng với việc giải quyết khiếu nại lần đầu và lần thứ hai là
thẩm quyền của thủ trưởng CQHCNN từ cấp dưới lên cấp trên.
1.3.2. Thủ tục giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước
Quá trình xem xét và giải quyết khiếu nại là một quá trình phức tạp,
phải được tiến hành theo trình tự, thủ tục nhất định do pháp luật quy định.
Đây là trình tự pháp lý cần thiết đảm bảo cho việc khiếu nại và giải quyết
khiếu nại được chính xác, đúng pháp luật. Việc giải quyết khiếu nại thường
thông qua các bước sau:

28. 23
* Nhận đơn, phân loại đơn và thụ lý để giải quyết
Việc nhận đơn khiếu nại của công dân, cơ quan, tổ chức gắn liền với
hoạt động tiếp công dân. Tiếp dân tuy không phải là việc trực tiếp giải quyết
vụ việc khiếu nại, nhưng lại có ý nghĩa quan trọng trong quá trình xem xét,
tiếp nhận các khiếu nại, góp phần không nhỏ vào sự thành công của cả quá
trình giải quyết khiếu nại. Thông qua tiếp dân, CQHCNN có thẩm quyền tiếp
nhận các khiếu nại, kiến nghị, phản ánh liên quan đến khiếu nại của công dân,
cơ quan, tổ chức. Đây là tiền đề vô cùng quan trọng để những người có thẩm
quyền, cơ quan chức năng giải quyết đúng và kịp thời khiếu nại của công dân.
Vì vậy, tiếp công dân là hoạt động có tính chất bắt buộc và phải được tiến
hành thường xuyên của các cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại.
Pháp luật khiếu nại quy định, thủ trưởng CQHCNN có trách nhiệm tổ
chức việc tiếp công dân, bố trí cán bộ chuyên trách tiếp công dân và bản thân
họ cũng phải dành một khoảng thời gian nhất định để tiếp công dân. Chủ tịch
UBND cấp xã dành mỗi tuần ít nhất một ngày, Chủ tịch UBND cấp huyện mỗi
tháng ít nhất hai ngày, Chủ tịch UBND cấp thành phố mỗi tháng ít nhất một
ngày để tiếp công dân [12, Điều 61]. Không những vậy, pháp luật còn đặt ra
yêu cầu cho cán bộ chuyên trách tiếp công dân phải có những phẩm chất nhất
định như liêm khiết, trung thực, có năng lực chuyên môn, am hiểu thực tế,
nắm vững đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước.
Khi người khiếu nại chưa viết đơn mà đến trình bày trực tiếp thì cán bộ
tiếp dân phải yêu cầu hoặc giúp người khiếu nại viết thành văn bản và ký xác
nhận. Khi nhận đơn, cán bộ tiếp dân phải ghi vào sổ nhận. Đây là sự xác nhận
chính thức khiếu nại được tiếp nhận để xem xét tại CQHCNN có thẩm quyền.
Sau đó, căn cứ vào các quy định của pháp luật hiện hành, xác định xem vụ
việc đó có đủ điều kiện để thụ lý hay không.
Theo quy định của Luật khiếu nại, tố cáo và Điều 2 Nghị định 136/2006/NĐ-
CP thì khiếu nại được thụ lý giải quyết khi có đủ các điều kiện quy định như sau:

29. 24
+ Người khiếu nại phải là người có quyền, lợi ích hợp pháp chịu tác động
trực tiếp bởi quyết định hành chính, hành vi hành chính mà mình khiếu nại.
+ Người khiếu nại phải là người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo
quy định của pháp luật; trong trường hợp thông qua người đại diện để thực hiện
việc khiếu nại thì người đại diện phải theo quy định tại Điều 1 Nghị định này.
+ Người khiếu nại phải làm đơn khiếu nại và gửi đến đúng cơ quan có
thẩm quyền giải quyết trong thời hiệu, thời hạn theo quy định của Luật Khiếu
nại, tố cáo.
+ Việc khiếu nại chưa có quyết định giải quyết lần hai.
+ Việc khiếu nại chưa được Toà án thụ lý để giải quyết.
Tuy nhiên Luật khiếu nại hiện nay có quy định mở hơn, theo đó chỉ quy
định những trường hợp không được thụ lý (Điều 11) như sau:
+ Quyết định hành chính, hành vi hành chính trong nội bộ cơ quan nhà
nước để chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, công vụ; quyết định hành chính,
hành vi hành chính trong chỉ đạo điều hành của cơ quan hành chính cấp trên
với cơ quan hành chính cấp dưới; quyết định hành chính có chứa đựng các
quy phạm pháp luật do cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ban hành
theo trình tự, thủ tục của pháp luật về ban hành văn bản quy phạm pháp luật;
quyết định hành chính, hành vi hành chính thuộc phạm vi bí mật nhà nước
trong các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, ngoại giao theo danh mục do Chính
phủ quy định;
+ Quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu nại không liên
quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khiếu nại;
+ Người khiếu nại không có năng lực hành vi dân sự đầy đủ mà không có
người đại diện hợp pháp;
+ Người đại diện không hợp pháp thực hiện khiếu nại;
+ Đơn khiếu nại không có chữ ký hoặc điểm chỉ của người khiếu nại;

30. 25
+ Thời hiệu, thời hạn khiếu nại đã hết mà không có lý do chính đáng;
+ Khiếu nại đã có quyết định giải quyết khiếu nại lần hai;
+ Có văn bản thông báo đình chỉ việc giải quyết khiếu nại mà sau 30
ngày người khiếu nại không tiếp tục khiếu nại;
+ Việc khiếu nại đã được Tòa án thụ lý hoặc đã được giải quyết bằng bản
án, quyết định của Toà án, trừ quyết định đình chỉ giải quyết vụ án hành chính
của Tòa án [12].
Ngoài những trường nêu tại điều luật thì cơ quan hành chính phải thụ lý
giải quyết khiếu lại khác của người khiếu nại. Như vậy, sau khi xác định
khiếu nại có đầy đủ các điều kiện để giải quyết và thuộc thẩm quyền giải
quyết thì cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền phải thụ lý để giải
quyết theo quy định.
* Thẩm tra, xác minh, thu thập chứng cứ, lập hồ sơ giải quyết khiếu nại
Đây là khâu rất quan trọng trong quá trình xem xét, giải quyết vụ việc
khiếu nại, để đảm bảo cho việc giải quyết khiếu nại được đúng đắn, kịp thời
và đúng chính sách pháp luật.
Trên cơ sở đơn và các tài liệu mà người khiếu nại cung cấp, cán bộ thụ
lý phải tiến hành nghiên cứu kỹ để xác định nội dung khiếu nại bao gồm
những vấn đề gì, yêu cầu của người khiếu nại là gì, những căn cứ mà người
khiếu nại đưa ra để chứng minh cho yêu cầu của họ có đúng pháp luật không,
đã đầy đủ chưa. Sau khi thụ lý việc khiếu nại, nếu các tình tiết đã rõ ràng, đủ
căn cứ, cơ sở pháp lý để khẳng định tính đúng, sai về nội dung khiếu nại thì
cơ quan tham mưu cho người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại tổ chức đối
thoại với người khiếu nại theo quy định. Nếu xét thấy cần thực hiện các bước
xác minh để làm rõ các tình tiết, nội dung của khiếu nại trước khi ra quyết định
giải quyết khiếu nại thì cơ quan tham mưu cho người có thẩm quyền giải quyết
khiếu nại thực hiện các thủ tục để tiến hành thành lập đoàn (hoặc tổ) xác minh
khiếu nại theo quy định.

31. 26
Xác minh là nhằm mục đích thu thập chứng cứ, tài liệu làm cơ sở cho
nhận xét chính xác, khách quan, đúng pháp luật về vụ việc khiếu nại. Khi tiến
hành xác minh, cần phải khách quan, trung thực, vận dụng khéo léo, linh hoạt
các biện pháp nghiệp vụ, tìm hiểu bản chất của sự việc dẫn đến khiếu nại.
Điều quan trọng là xác minh rõ nguồn gốc của chứng cứ, mức độ trung thực
và chính xác của chứng cứ, xác định càng chính xác bao nhiêu thì giá trị
chứng cứ càng vững chắc bấy nhiêu.
Trong quá trình thẩm tra, xác minh cơ quan có thẩm quyền phải gặp gỡ,
đối thoại trực tiếp với người khiếu nại, người bị khiếu nại. Đây là một khâu
quan trọng trong quá trình giải quyết khiếu nại, là một biểu hiện cụ thể của tính
công khai dân chủ và có ý nghĩa rất lớn trong việc nâng cao hiệu quả công tác
giải quyết khiếu nại. Đối với người khiếu nại, gặp gỡ, đối thoại tạo cơ hội cho
họ trình bày yêu cầu, nguyện vọng của mình, cung cấp thêm thông tin, tài liệu
để giải quyết chính xác vụ việc. Bên cạnh đó, họ sẽ được trực tiếp nghe người
bị khiếu nại đưa ra bằng chứng về tính hợp pháp, giải trình về QĐHC, HVHC
bị khiếu nại, qua đó thấy được yêu cầu của mình là đúng hay sai. Như vậy,
thông qua gặp gỡ, đối thoại, người khiếu nại sẽ tham gia nhiều hơn vào quá
trình giải quyết khiếu nại, từ đó tăng cường khả năng giám sát của công dân.
Đối với người bị khiếu nại thì đây là cơ hội để họ nhìn nhận lại QĐHC, HVHC
của mình, cung cấp thêm thông tin, chứng cứ để đánh giá chính xác vụ việc.
Còn đối với người giải quyết khiếu nại thì gặp gỡ, đối thoại giúp họ hiểu rõ hơn
bản chất sự việc, tính chất, mức độ, nguyên nhân dẫn đến khiếu nại, nắm bắt
được tâm tư, nguyện vọng và yêu cầu của người khiếu nại, tháo gỡ những
vướng mắc, và giải quyết vụ việc khiếu nại được đúng đắn, kịp thời.
* Ra quyết định giải quyết khiếu nại
Sau khi thu thập đầy đủ tài liệu, chứng cứ làm căn cứ giải quyết khiếu
nại, người có thẩm quyền giải quyết phải xem xét một cách toàn diện những

32. 27
yêu cầu của người khiếu nại, đối chiếu với những tài liệu, chứng cứ thu thập
được, để ra quyết định giải quyết khiếu nại.
Đây là một khâu đặc biệt quan trọng trong quá trình giải quyết khiếu
nại, vì thông qua việc ra quyết định giải quyết khiếu nại mà các yêu cầu của
người khiếu nại được thỏa mãn toàn bộ, từng phần hay bị bác bỏ.
Quyết định giải quyết khiếu nại phải do người có thẩm quyền trong cơ
quan hành chính nhà nước ban hành và phải có đầy đủ các nội dung theo quy
định tại Điều 31 và Điều 40 Luật khiếu nại như: nội dung khiếu nại, kết quả
xác minh nội dung khiếu nại, căn cứ pháp luật để giải quyết khiếu nại... .
* Thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại
Mục đích cuối cùng của giải quyết khiếu nại là duy trì trật tự quản lý
hành chính nhà nước, khôi phục và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các
cá nhân, tổ chức. Vì vậy, để đạt được mục đích này, pháp luật đã quy định
khá chi tiết và ngày càng hoàn thiện về khiếu nại, thẩm quyền, trình tự thủ tục
giải quyết khiếu nại,… . Tuy nhiên, các quy định của pháp luật cũng như toàn
bộ hoạt động giải quyết khiếu nại của chủ thể có thẩm quyền chỉ thực sự có
giá trị nếu quyết định giải quyết khiếu nại được thực hiện nghiêm chỉnh trên
thực tế. Nhận thức được tầm quan trọng của việc thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại, Luật khiếu nại quy định thành một mục về thi hành quyết
định quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật, có ba điều từ Điều
44 đến Điều 46.
Như vậy, có thể thấy thi hành quyết định giải quyết khiếu nại là một
khâu có ý nghĩa rất quan trọng, quyết định giá trị của toàn bộ hoạt động giải
quyết khiếu nại của chủ thể có thẩm quyền, nếu được thực hiện nghiêm chỉnh
trên thực tế thì sẽ thực sự bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân,
cơ quan, tổ chức.
Tuy nhiên Luật khiếu nại không quy định về chế tài khi các chủ thể

33. 28
phải thi hành quyết định giải quyết khiếu nại không thực hiện quyết định giải
quyết khiếu nại.
1.3.3. Thời hiệu khiếu nại và thời hạn giải quyết khiếu nại
Hiểu theo nghĩa thông thường, thời hiệu khiếu nại là thời hạn do pháp
luật quy định mà khi kết thúc thời hạn đó, chủ thể khiếu nại không còn quyền
khiếu nại nữa. Điều 9 Luật khiếu nại quy định thời hiệu khiếu nại là 90 ngày
kể từ ngày người khiếu nại nhận được QĐHC hoặc biết được có HVHC. Nếu
quá thời gian đó sẽ không còn quyền khiếu nại nữa. Tuy nhiên Luật cũng cho
phép kéo dài thời hiệu nếu người khiếu nại vì những lý do khách quan mà
không thực hiện được quyền khiếu nại như ốm đau, thiên tai, địch họa…
Về thời hiệu khiếu nại lần hai, theo quy định tại Điều 33 Luật khiếu nại
là 30 ngày, đối với vùng sâu, vùng xa, đi lại khó khăn thì có thể kéo dài
nhưng không quá 45 ngày, kể từ ngày hết thời hạn giải quyết khiếu nại lần
đầu mà khiếu nại không được giải quyết hoặc kể từ ngày nhận được quyết
định giải quyết khiếu nại lần đầu mà người khiếu nại không đồng ý.
Nếu pháp luật không quy định về thời hiệu khiếu nại thì có thể dẫn đến
trường hợp khiếu nại về một vụ việc phát sinh từ nhiều năm trước, các
QĐHC, HVHC đã được thực hiện, hiệu quả của nó và các vấn đề có liên quan
đã có nhiều biến đổi dẫn đến việc giải quyết sẽ gặp nhiều khó khăn. Trong khi
đó, hoạt động quản lý hành chính đòi hỏi phải nhanh nhạy, kịp thời. Do vậy,
việc khiếu nại hay khiếu nại tiếp chỉ có thể được thực hiện trong một khoảng
thời gian nhất định. Các quy định về thời hiệu khiếu nại có ý nghĩa bảo đảm
tính liên tục, ổn định của nền hành chính, bảo đảm cho việc giải quyết khiếu
nại được nhanh chóng, có hiệu quả hơn, đồng thời nâng cao ý thức trách
nhiệm của người khiếu nại.
Thời hạn giải quyết khiếu nại là khoảng thời gian được xác định kể từ
ngày thụ lý khiếu nại, mà trong khoảng thời gian đó, cơ quan có thẩm quyền

34. 29
phải tiến hành các hoạt động để giải quyết vụ việc. Thời hạn giải quyết khiếu
nại lần đầu là 30 ngày, kể từ ngày thụ lý; 45 ngày đối với vụ việc phức tạp
[12, Điều 28]. Thời hạn giải quyết khiếu nại lần hai là 45 ngày, kể từ ngày thụ
lý; 60 ngày đối với vụ việc phức tạp [12, Điều 37].
Pháp luật quy định cụ thể thời hạn giải quyết khiếu nại là nhằm đảm
bảo các cơ quan công quyền có trách nhiệm hơn trong việc bảo vệ quyền và
lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức; đồng thời có cơ sở pháp lý để
xử lý trách nhiệm đối với những người cố tình vi phạm quy định này.
1.4. Vai trò của hoa ̣t đô ̣ng gi ải quyết khiếu nại của cơ quan hành
chính nhà nƣớc
Khiếu nại là một trong những quyền tự nhiên, cơ bản của con người, đã
được Hiến pháp nước ta quy định, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của
mình, lợi ích của nhà nước và xã hội. Vì vậy, khiếu nại có thể được coi là
quyền hiến định, quyền dân chủ và hơn thế nữa, là quyền để bảo vệ quyền.
Bên cạnh đó, khiếu nại của mọi cá nhân, cơ quan, tổ chức còn phản ánh việc
thực thi quyền lực của bộ máy nhà nước và tình hình thực hiện công vụ của
cán bộ, công chức nhà nước. Chính vì vậy, hoạt động gi ải quyết khiếu nại
không những có vai trò quan trọng trong quản lý nhà nước, mà còn thể hiện
mối quan hệ giữa Đảng, nhà nước và nhân dân.
Hoạt động gi ải quyết khiếu nại của công dân, cơ quan, tổ chức chính
là biện pháp hữu hiệu nhằm bảo đảm quyền khiếu nại của nhân dân được
thực hiện trên thực tế, qua đó bảo vệ, khôi phục các quyền và lợi ích hợp
pháp của họ khi bị xâm hại bởi các quyết định hành chính, hành vi hành
chính của các chủ thể quản lý hành chính nhà nước. Đồng thời, thực hiện tốt
hoạt động này còn giúp các cơ quan nhà nư ớc phát hiện những sai lầm, hạn
chế trong hoạt động của mình để kịp thời uốn nắn, sửa chữa nhằm nâng cao
hiệu quả quản lý nhà nước.

35. 30
Bên cạnh đó, thông qua hoa ̣t động gi ải quyết khiếu nại, Đảng và nhà
nước kiểm tra tính đúng đắn, sự phù hợp của đường lối, chính sách, pháp luật
do mình ban hành, từ đó có cơ sở thực tiễn để hoàn thiện sự lãnh đạo của
Đảng và hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước.
Ngoài ra, kết quả giải quyết khiếu nại đã góp phần quan trọng vào
việc ổn định tình hình an ninh, chính trị, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội
trong thời gian qua.
Chính vì vậy, trong tiến trình xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa, Đảng và nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm đến hoạt động gi ải
quyết khiếu nại của công dân, cơ quan, tổ chức, để việc khiếu nại và giải
quyết khiếu nại đúng pháp luật, góp phần phát huy dân chủ, tăng cường pháp
chế xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của nhà nước, lợi ích xã hội, quyền, lợi
ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức.
1.5. Tại sao giải quyết khiếu nại hành chính bằng con đƣờng hành
chính lại hiệu quả?
1.5.1. Do chính cơ quan hành chính nhà nước thực hiện
Theo quy định tại mục 1 chương 3 Luật khiếu nại thì thẩm quyền giải
quyết khiếu nại hành chính là của Chủ tịch UBND các cấp, Thủ trưởng các cơ
quan chuyên môn thuộc cơ quan hành chính nhà nước. Những chủ thể này sau
khi nhận được khiếu nại thuộc thẩm quyền thì thì tiến hành thụ lý, xác minh
nội dung khiếu nại, tổ chức đối thoại và ra quyết định giải quyết khiếu nại.
Quá trình thụ lý, xác minh nội dung khiếu nại, tổ chức đối thoại và ra quyết
định giải quyết đều do các cơ quan chuyên môn giúp việc, tham mưu giúp
Chủ tịch UBND các cấp hoặc Thủ trưởng các cơ quan chuyên môn thực hiện
các thao tác như xác minh, tổ chức đối thoại và dự thảo quyết định giải quyết.
Đồng thời họ cũng chính là những người trước đây từng tham mưu, giúp việc
cho Chủ tịch UBND các cấp hoặc Thủ trưởng các cơ quan chuyên môn có

36. 31
hành vi, quyết định bị khiếu nại nên họ sẽ là người hiểu về bản chất và nội
dung của hành vi hoặc quyết định bị khiếu nại đó một cách đầy đủ nhất, rõ
ràng nhất nên họ sẽ tham mưu được tốt nhất.
1.5.2. Không qua nhiều khâu trung gian
Theo các quy định về thẩm quyền giải quyết khiếu nại thì Chủ tịch
UBND các cấp hoặc Thủ trưởng các cơ quan chuyên môn là người phải ra
quyết định giải quyết khiếu nại và các cơ quan, bộ phận chuyên môn chỉ là
người giúp việc cho Thủ trưởng cơ quan hành chính do vậy có thể nói Bộ
trưởng, Chủ tịch UBND các cấp hoặc Thủ trưởng các cơ quan chuyên môn sẽ
phải trực tiếp giải quyết, không qua một khâu trung gian nào. Việc trực tiếp
giải quyết này nhằm tránh hiện tượng “tam sao, thất bản”, đùn đẩy, né tránh
trách nhiệm. Sau khi có quyết định giải quyết khiếu nại thì cũng chính những
chủ thể này là người chỉ đạo thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại, không
qua khâu trung gian nào. So với việc khởi kiện tại Tòa án sẽ phát sinh nhiều thủ
tục rườm rà như Tòa án sẽ tiến hành thu thập tài liệu, chứng cứ từ các cơ quan
hành chính (đây là hoạt động rất khó khăn, xuất phát từ tâm lý không muốn
liên quan, sợ trách nhiệm, sợ có mặt tại Tòa) sau khi thu thập đầy đủ tài liệu,
Tòa án phải chuyển hồ sơ cho Viện kiểm sát nghiên cứu để tham gia phiên tòa.
Khi có bản án, việc thi hành Bản án do Cơ quan thi hành án dân sự đảm nhiệm.
1.5.3. Thời hạn giải quyết ngắn
Theo quy định tại các Điều 28 và 37 Luật khiếu nại thì thời hạn giải
quyết khiếu nại lần đầu là 30 ngày (tính từ ngày thụ lý), đối với một số trường
hợp cần phải kéo dài thì có thể được gia hạn nhưng tối đa không quá 60 ngày.
Đối với khiếu nại lần 2 thì thời hạn giải quyết dài hơn nhưng tối đa cũng
không vượt quá 70 ngày. So với thời hạn giải quyết vụ kiện hành chính của
Tòa án thì thời hạn này ngắn hơn rất nhiều, theo quy định tại Điều 117 Luật
Tố tụng hành chính thì thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm là 4 tháng tính từ

37. 32
ngày thụ lý, đối với một số trường hợp phức tạp hoặc có trở ngại khách quan
có thể được gia hạn thêm 2 tháng thì thẩm phán phải ra quyết định đưa vụ án
ra xét xử. Sau khi có quyết định đưa vụ án ra xét xử, trong thời hạn 20 ngày,
trường hợp phức tạp có thể được kéo dài đến 30 ngày, Tóa án phải mở phiên
tòa. Như vậy thời hạn tối đa tính từ khi Tòa án thụ lý đến ngày xét xử sơ thẩm
là 7 tháng [14, Điều 117].
1.5.4. Việc thay đổi quyết định hành chính bị khiếu nại dễ dàng hơn.
Quá trình xác minh, đối thoại để giải quyết khiếu nại, nếu thấy hành vi
hành chính, quyết định hành chính của chính Thủ trưởng cơ quan hành chính
hoặc nhân viên của mình, cấp dưới của mình có sai phạm thì người có thẩm
quyền giải quyết khiếu nại hành chính có thể tự thay đổi hoặc yêu cầu cấp
dưới của mình thay đổi luôn mà không cần đợi đến khi có quyết định giải
quyết khiếu nại mới thay đổi, sửa quyết định hoặc hành vi hành chính bị
khiếu nại. Thủ tục sửa đổi hoặc hủy bỏ quyết định hành chính, hành vi hành
chính bị khiếu nại sẽ đơn giản hơn.
1.5.5. Việc thi hành quyết định giải quyết khiếu nại thuận lợi hơn.
Khi có quyết định giải quyết khiếu nại, nếu bác bỏ khiếu nại thì quyết
định hành chính hoặc hành vi hành chính đó vẫn được thực hiện trên thực tế,
điều này không gây ra biến động. Trường hợp quyết định giải quyết khiếu nại
hủy bỏ 1 phần hoặc toàn bộ quyết định hành chính, hành vi hành chính thì
phải tổ chức thi hành quyết định giải quyết khiếu nại, đây là việc làm đầy khó
khăn và phức tạp vì nó liên quan đến trách nhiệm của người đã có hành vi
hoặc đã tham mưu ra quyết định hành chính bị hủy bỏ. Tuy nhiên nếu Thủ
trưởng các cơ quan hành chính đã ra quyết định giải quyết khiếu nại thì họ sẽ
có trách nhiệm cao hơn để thực hiện các quyết định đó, họ cũng sẽ hiểu rõ về
bản chất sự việc nên họ sẽ tổ chức thi hành quyết định giải quyết khiếu nại tốt
hơn cơ quan thi hành án dân sự.

38. 33
1.5.6. Sau khi có quyết định giải quyết, nếu không đồng ý với kết quả
giải quyết, người khiếu nại vẫn có cơ hội giải quyết ở Tòa án là cơ quan có
phán quyết cuối cùng
Theo quy định tại Điều 31 và Điều 40 Luật khiếu nại thì công dân nếu
không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại có quyền khởi kiện vụ án
hành chính tại Tòa án và Tòa án là nơi có phán quyết cuối cùng về quyết định
và hành vi hành chính.
1.5.7. Việc giải quyết án hành chính kéo dài, bị tác động bởi nhiều
chủ thể khác nhau
Quá trình giải quyết vụ án hành chính, Tòa án thụ lý, thu thập hồ sơ, tài
liệu, chuẩn bị xét xử. Viện kiểm sát nhân dân, kiểm sát việc lập hồ sơ, giải
quyết vụ án. Khi có bản án, Cơ quan thi hành án dân sự, tổ chức thi hành bản
án (quá trình thi hành, cơ quan hành chính tham gia). Từ khi thụ lý đến khi
xét xử sơ thẩm có thể kéo dài đến 7 tháng [14, Điều 117], thời hạn kháng cáo,
kháng nghị là 1 tháng [14, Điều 183], thời hạn xét xử phúc thẩm có thể kéo
dài đến 4 tháng [14, Điều 191], thời gian thi hành án phụ thuộc nhiều yếu tố,
có thể kéo dài… Như vậy thời hạn giải quyết án hành chính bị kéo dài, điều
này ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống, sinh hoạt, hoạt động kinh doanh… của
người khiếu nại. Tính độc lập trong hoạt động xét xử của Tòa án nhân dân
trong điều kiện như hiện nay ở Việt nam đang bị chi phối bởi nhiều chủ thể
khác nhau, dẫn đến việc xét xử chưa đúng pháp luật. Vụ cưỡng chế, thu hồi
đất đối với Đoàn Văn Vươn ở xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, Hải Phòng là
một điển hình của việc Tòa án bị tác động bởi chính quyền, cụ thể: khi Đoàn
Văn Vươn khiếu nại, UBND huyện Tiên Lãng trả lời bác khiếu nại, giữ
nguyên quyết định thu hồi, ông Vươn đã khởi kiện tại Tòa án nhân dân huyện
Tiên Lãng, do không muốn va chạm với chính quyền huyện Tiên Lãng nên
Tòa án đã bác đơn của ông Vươn. Ông Vươn kháng cáo, Tòa án nhân dân

39. 34
thành phố Hải Phòng thụ lý, chuẩn bị xét xử phúc thẩm, do bị chi phối nên
Thẩm phán đã làm thủ tục hòa giải ngoài luật tố tụng, ông Vươn không đến
phiên tòa, Tòa án đình chỉ xét xử. Sau đó, UBND huyện Tiên Lãng ra quyết
định cưỡng chế thu hồi đất. Khi có kết luận của Thủ tướng Chính phủ, bản án
sơ thẩm và quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm đã bị hủy để xét xử lại.
Số vụ án hành chính chiếm một tỷ lệ rất nhỏ so với tổng số vụ việc
khiếu nại trên toàn thành phố. Theo số liệu thụ lý án hành chính của Tòa án
nhân dân thành phố Hải Phòng thì số vụ án hành chính do Tòa án 2 cấp thụ lý
qua các năm như sau: năm 2010 là 28 vụ [22]; năm 2011 là 01 vụ [23]; năm
2012 là 01 vụ [24]; năm 2013 là 52 vụ [25]và 8 tháng đầu năm 2014 là 15 vụ;
Trong khi đó, số đơn khiếu nại các cơ quan hành chính trên địa bàn thành phố
thụ lý giải quyết năm 2010 là 206 đơn [17]; năm 2011 là 179 đơn [18]; năm
2012 là 564 đơn [19]; năm 2013 là 184 đơn [20].

40. 35
Chương 2
THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI CỦA CƠ QUAN HÀNH
CHÍNH NHÀ NƢỚC TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG
2.1. Tình hình khiếu nại và giải quyết khiếu nại của cơ quan hành
chính nhà nƣớc trên địa bàn thành phố Hải Phòng
Hải Phòng là cảng biển quan trọng nhất ở phía bắc, là một cực trong
tam giác phát triển phía bắc là Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh. Sự phát
triển nhanh chóng của kinh tế - xã hội trên địa bàn toàn thành phố Hải Phòng
đã kéo theo những chuyển biến lớn trong đời sống của nhân dân, đặc biệt là
các lĩnh vực đất đai, trật tự đô thị, chính sách xã hội… . Từ đó, làm phát sinh
nhiều vụ việc khiếu nại trên địa bàn thành phố, trong đó, nội dung đơn khiếu
nại tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực đất đai, đền bù giải phóng mặt bằng,
thực hiện chính sách xã hội… Trong những năm qua, công tác giải quyết
khiếu nại của các CQHCNN thành phố Hải Phòng đã góp phần quan trọng ổn
định tình hình an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy phát triển
kinh tế - xã hội của địa phương. Mỗi năm, CQHCNN các cấp từ thành phố tới
cơ sở phải tiếp nhận và giải quyết hàng trăm vụ khiếu nại. Số lượng các đơn
thư khiếu nại của công dân ngày càng tăng. Tình trạng khiếu nại đông người,
khiếu nại kéo dài, vượt cấp ngày càng nhiều và tính chất, nội dung các vụ
khiếu nại ngày càng đa dạng và phức tạp.
Trước tình hình đó, cấp ủy, chính quyền các cấp đã tập trung lãnh đạo,
chỉ đạo và thực hiện công tác giải quyết đơn thư khiếu nại của công dân, cơ
quan, tổ chức nhằm ổn định tình hình chính trị - xã hội, hạn chế phát sinh
những “điểm nóng” về khiếu nại. Cụ thể như sau:
* Năm 2010, tại trụ sở tiếp dân ở các cấp, các ngành trong
thành phố đã tiếp 4.872 lượt người (giảm 13,9% so với năm

41. 36
2009). Trong đó, Lãnh đạo UBND thành phố, Thường trực Hội
đồng nhân dân (HĐND) thành phố, Đoàn đại biểu Quốc hội thành
phố tiếp 1.690 lượt người; Lãnh đạo các sở, ngành ở thành phố
tiếp 397 lượt người; UBND các huyện, thành phố tiếp 1.496 lượt
người; UBND các xã, phường, thị trấn tiếp 1.189 lượt người.
Toàn thành phố tiếp nhận 206 đơn khiếu nại, trong đó số vụ
khiếu nại thuộc thẩm quyền là 94 vụ, đã giải quyết 87 vụ việc, đạt
92,5%. Trong đó, khiếu nại đúng là 39/87 vụ chiếm tỷ lệ 44,8%,
khiếu nại sai 28/87 vụ chiếm tỷ lệ 32,1%, khiếu nại có đúng, có sai
20/87 vụ chiếm 22,9%. Tổ chức thực hiện được 50/87 đạt 57,4%
quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật. Nhiều vụ
việc đã được cấp có thẩm quyền giải quyết nhưng công dân vẫn tiếp
tục khiếu nại. Có 32% vụ khiếu nại đã có quyết định giải quyết khiếu
nại lần đầu nhưng người khiếu nại lại tiếp tục khiếu nại lên cấp trên.
Trong đó, có nhiều đoàn đông người kéo lên trụ sở UBND thành
phố, Văn phòng Chính phủ, Văn phòng Quốc hội để khiếu nại [17].
* Năm 2011, tại trụ sở tiếp dân ở các cấp, các ngành trong
thành phố đã tiếp 5.915 lượt người tăng 21% so với cùng kỳ năm
2010. (có 147 đoàn đông người). Trong đó, Thanh tra thành phố tiếp
40 lượt người, Phòng tiếp công dân UBND thành phố tiếp 1.117 lượt
người; Lãnh đạo các sở, ngành ở thành phố tiếp 888 lượt người;
UBND các quận, huyện, xã, phường, thị trấn tiếp 3.870 lượt người.
-Toàn thành phố tiếp nhận 2.427 đơn các loại (tăng 36% so
với cùng kỳ năm 2010) gồm: khiếu nại 179 đơn, tố cáo 278 đơn,
kiến nghị, phản ánh 1.970 đơn.
Trong đó:
+ Thanh tra thành phố nhận 29 đơn khiếu nại;
+ Phòng tiếp công dân thành phố nhận 25 đơn khiếu nại;

42. 37
+ Quận, huyện, xã phường nhận 79 đơn khiếu nại;
+ Khối Sở, ngành nhận 46 đơn khiếu nại.
- Đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền là 89 đơn, đã giải quyết
được 79 đơn đạt 88,7%, trong đó: khiếu nại đúng 26/79 đơn, chiếm
32,9%; khiếu nại sai 23/79 đơn chiếm 29,1%; khiếu nại có đúng, có
sai 30/79 chiếm 37,9%. Có 35% vụ khiếu nại đã có quyết định giải
quyết khiếu nại lần đầu nhưng người dân vẫn tiếp tục khiếu nại lên
cấp trên và vẫn có nhiều đoàn đông người kéo lên Văn phòng Chính
phủ và Thanh tra Chính phủ [18].
* Năm 2012, tại trụ sở tiếp dân ở các cấp, các ngành trong
thành phố đã tiếp 8.615 người tăng 45,6% so với cùng kỳ năm
2011. (có 228 đoàn đông người). Trong đó, Thanh tra thành phố
tiếp 99 người, Phòng tiếp công dân UBND thành phố tiếp 2.315
người; Lãnh đạo các sở, ngành ở thành phố tiếp 900 người; UBND
các quận, huyện tiếp 3.834 người; UBND các xã, phường, thị trấn
tiếp 1.467 người.
- Toàn thành phố tiếp nhận 3.7127 đơn các loại (tăng 52,9%
so với cùng kỳ năm 2011) gồm: khiếu nại 564 đơn; tố cáo 454 đơn;
kiến nghị, phản ánh 2,694 đơn.
Trong đó:
+ Thanh tra thành phố nhận 28 đơn khiếu nại;
+ Phòng tiếp công dân thành phố nhận 93 đơn khiếu nại;
+ Quận, huyện nhận 233 đơn khiếu nại;
+ Khối Sở, ngành nhận 196 đơn khiếu nại.
+ Xã, phường nhận 14 đơn khiếu nại.
- Đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền là 238 đơn, đã giải quyết
được 208 đơn đạt 87,3%, trong đó: khiếu nại đúng 11/208 đơn,

43. 38
chiếm 5,2%; khiếu nại sai 141/208 đơn chiếm 67,7%; khiếu nại có
đúng, có sai 56/208 chiếm 26,9%. Có 36% vụ khiếu nại đã có quyết
định giải quyết khiếu nại lần đầu nhưng người dân vẫn tiếp tục
khiếu nại lên cấp trên và vẫn có nhiều đoàn đông người kéo lên Văn
phòng Chính phủ và Thanh tra Chính phủ [19].
* Năm 2013, tại trụ sở tiếp dân ở các cấp, các ngành trong
thành phố đã tiếp 4.539 lượt, 8.015 người. Trong đó, có 296 đoàn
đông người = 3.550 người (Tăng 59% so với cùng kỳ năm 2012),
cấp thành phố tiếp 1.033 lượt, 2.188 người; có 130 đoàn đông người,
với 1.372 người; khối quận, huyện, xã phường tiếp 2.632 lượt, 4.216
người, có 131 đoàn đông người với 1.495 người. Khối sở, ngành tiếp
874 lượt, 1.611 người, có 34 đoàn đông người với 656 người.
Công tác tiếp nhận, phân loại xử lý đơn: Toàn thành phố
nhận 5.609 đơn thư các loại bằng 170% so với cùng kỳ năm 2012,
trong đó đơn khiếu nại là 748 đơn, đơn tố cáo là 846 đơn, đơn kiến
nghị, thỉnh cầu là 4.015 đơn (có 3.863 đơn đủ điều kiện xử lý).
Đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền là 184 đơn, đã giải quyết
được 166 đơn đạt 90,2%, trong đó: khiếu nại đúng 24/166 đơn,
chiếm 14,5%; khiếu nại sai 86/166 đơn chiếm 51,8%; khiếu nại có
đúng, có sai 56/166 chiếm 33,7%.
Trong tổng số 166 đơn khiếu nại, đã được giải quyết có 60
đơn là giải quyết đúng thời hạn, còn lại là giải quyết quá hạn theo
luật quy định. Qua giải quyết đơn khiếu nại đã trả lại quyền lợi cho
55 người với số tiền là 441.000.000 đồng,
Tình trạng khiếu nại đông người, khiếu nại vượt cấp vẫn có
chiều hướng ngày càng tăng, tính chất và mức độ các vụ việc cũng
ngày càng phức tạp [20].

44. 39
2.2. Đánh giá kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính
nhà nƣớc trên địa bàn thành phố Hải Phòng
2.2.1. Ưu điểm
Cấp uỷ, chính quyền các cấp trên địa bàn thành phố đã tập trung lãnh
đạo, chỉ đạo công tác tiếp dân, xử lý đơn thư, tích cực giải quyết khiếu nại. Để
thực hiện Luật khiếu nại, tố cáo, Luật khiếu nại, các văn bản hướng dẫn thi
hành và các Nghị quyết, Chỉ thị của Trung ương về khiếu nại và giải quyết
khiếu nại, Thành uỷ, UBND thành phố cũng đã ban hành nhiều văn bản để chi
tiết hoá các quy định trên và đưa ra các giải pháp cụ thể cho phù hợp với điều
kiện kinh tế, chính trị, xã hội của địa phương. Đó là: Chỉ thị số 16/CT-UBND
ngày 11/6/2012 của UBND thành phố về chấn chỉnh và nâng cao hiệu quả
công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Quyết định số 18/ 2009/QĐ-
UBND của UBND thành phố về việc ban hành Quy chế tiếp công dân, tiếp
nhận, xử lý, giải quyết và quản lý hồ sơ khiếu nại, tố cáo; Chương trình hành
động số 20-CTr/TU ngày 16/7/2008 của Thành ủy về thực hiện Thông báo
kết luận số 130-TB-TW về tình hình, kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo; Kế
hoạch số 3966/ KH-UBND ngày 15/7/2009 của UBND thành phố … Qua
đó, đã góp phần không nhỏ nâng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại
của CQHCNN trên địa bàn thành phố. Đồng thời tập trung chỉ đạo sát sao
quá trình thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật đó trên thực tế. Thành
phố đã tổ chức nhiều hội nghị bàn về công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư
khiếu nại của CQHCNN, kịp thời rút ra những bài học kinh nghiệm từ thực
tiễn và đưa ra các biện pháp hữu hiệu nhằm nâng cao hiệu quả công tác giải
quyết khiếu nại.
Thực hiện sự chỉ đạo của Thanh tra Chính phủ theo Kế hoạch số
1130/KH-TTCP ngày 10/5/2012 về tập trung, kiểm tra, rà soát, giải quyết các
vụ việc tồn đọng, phức tạp, kéo dài, Thường trực Thành ủy và lãnh đạo

45. 40
UBND thành phố, lãnh đạo các cấp, các ngành trong thành phố đã tập trung
chỉ đạo rà soát các vụ việc khiếu nại trên địa bàn, lập kế hoạch và đề ra nhiều
giải pháp, tích cực giải quyết khiếu nại dứt điểm ngay từ cơ sở và tập trung
giải quyết tốt các vụ việc mới phát sinh, đặc biệt là các vụ khiếu nại phức tạp,
kéo dài. Công tác đối thoại, hoà giải được coi trọng, thông qua đối thoại, hoà
giải công dân đã tự nguyện rút đơn khiếu nại.
Bộ máy hành chính nhà nước các cấp từng bước được củng cố có đủ
năng lực nhất là ở cấp cơ sở xã, phường, thị trấn, các phòng chuyên môn của
các sở, ngành ở thành phố và huyện. Hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước các
cấp được tăng cường. Cấp uỷ và chính quyền các cấp đã tăng cường chỉ đạo
nghiệp vụ chuyên môn và thường xuyên tập huấn cho đội ngũ cán bộ làm
công tác tiếp dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại. Từng bước khắc phục
những yếu kém trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai, cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất, đền bù giải phóng mặt bằng, đầu tư công, tài chính công,
thực hiện chính sách xã hội…
Phát huy được vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị, tổ
chức quần chúng ở địa phương trong công tác giải quyết khiếu nại. UBND
thành phố đã chỉ đạo thực hiện Chỉ thị số 35/CT-TW ngày 26/5/2014 của Bộ
chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp dân và giải
quyết khiếu nại, tố cáo và Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 18/5/2012 của Thủ
tướng Chính phủ về chấn chính và nâng cao hiệu quả công tác tiếp dân, giải
quyết khiếu nại, tố cáo.
Với những biện pháp chỉ đạo quyết liệt như trên, chất lượng, hiệu quả
công tác giải quyết khiếu nại của CQHCNN các cấp được nâng cao rõ rệt, tạo
nên bước chuyển biến tích cực của tình hình giải quyết khiếu nại trên địa bàn
thành phố Hải Phòng trong những năm gần đây. Tuy nhiên việc giải quyết
khiếu nại trên địa bàn thành phố vẫn chưa có sự chuyển biến về chất. Từ năm