1. Waarneming, realiteit en
invloed van de context
Mei 2013 – februari 2014
De leergang Waarneming, realiteit en de invloed van context die in maart 2013
start heeft twee belangrijke uitgangspunten: de mens en de continu
veranderende wereld. Beide zijn rijke inspiratiebronnen voor modern
leiderschap. Met deze twee dynamische constanten als leidraad willen we
met u een zestal gebieden tegen het licht houden en onderzoeken hoe we
hierbinnen invloed kunnen uitoefenen: individuen, teams, organisaties,
maatschappij, creativiteit en toekomst.
Het ontdekken van de constante factoren in elke dynamiek, de invloed die de
omstandigheden uitoefenen op mens en organisatie en het kunnen werken
met al deze factoren is wat de leergang u biedt.

2. Voor wie?
Dit leerjaar is opgezet voor leidinggevenden, consultants, kunstenaars,
ondernemers en bestuurders die zich uiteen moeten zetten met complexe
en dynamische veranderingen in overwegend statische omstandigheden
en/of controlerende of belerende omgevingen.
Werkwijze
We bieden een beweeglijke leergang waarbij de inbreng van de deelnemers
van groot belang is. We onderzoeken door te bespreken en beschouwen,
maar ook door te ontdekken, ervaren en begrijpen. We werken met een
aantal docenten/inleiders die een specifieke dynamiek goed kennen.
We maken daarnaast gebruik van kennis en activiteiten uit de volgende
vakgebieden: organisatiekunde, psychologie, theaterregie, groep en team
dynamica, de kunsten en consultative leadership.

3. Veel van de aspecten zijn alleen real time en op basis van bestaande
casussen te leren: uw organisatie, de groep deelnemers als zodanig
en de onderlinge uitwisseling zijn dus essentieel bij het leren. U gaat
samenwerken in een team om een bepaald thema uit te werken en tot
implementatie te brengen.
De opleiding bestaat uit zes bijeenkomsten. Vier daarvan vinden plaats in
Nederland, één in Londen en één in Berlijn.
Doelen
Leren waarnemen, begrijpen en activeren van de dynamiek van mens en
organisatie in de maatschappelijke context.
Het trainen van de vaardigheden die nodig zijn om dit te kunnen: waarne-
men, informatie verzamelen en rangschikken, samenwerken in de zin van
‘collective smartness’, dynamiek ontdekken en benoemen, in actie brengen.
Het ontdekken van de constante factor die in elke dynamiek bestaat: het
wil ergens heen. En deze weten te combineren met de dynamiek in elk
mens: zij wil graag iets doen.
Onze ervaring is: de meest succesvolle veranderingen zijn zonder druk, met
begrip van de realiteit van de mensen in de organisatie en in alignment met
de klanten en de maatschappelijke ontwikkelingen tot stand gekomen.

4. Programma
Individuen Teams Organisatie
16 & 17 mei 2013 27 & 28 juni 2013 (London) 19 & 20 september
Donderdag Donderdag (o.l.v. Nick Zienau) Donderdag
Eigenheid in actie Teaminterventies Organisatievormen
• Entry en contracting • Intervention styles: acceptant, • Invloeden van: structuur en
• Werken met informatie uit de catalytic, confrontational, bestuur, context en stromingen,
waarneming prescriptive leiderschap en cultuur, ordening
• Inzicht in eigen behoeften en en kennis
drijfveren Vrijdag • Organisatiebewustzijn
Teamdynamiek • Invloed van realiteit en context in
Vrijdag • Intervisie een organisatie
Eigenheid van anderen • Team opdracht in Tate Modern
• Verschil tussen persona, • Leren te leren Vrijdag
persoonlijkheid en individualiteit • Invloed van realiteit en context in Organisatiedynamiek
• Herkennen van iemands talent een team • Intervisie
• Stimuleren dat individuen tot hun • Archetypes en gedrag
recht komen • Fundamentele paradigma’s
• Interventies in een organisatie

5. Maatschappij Creativiteit Toekomst en
31 oktober & 1 november 2013 12 & 13 december 2013 (Berlijn) interventie
6 & 7 februari 2014
Donderdag (o.l.v. Yvonne Zonderop) Donderdag (o.l.v. Robert Hogervorst)
Maatschappelijke verkenningen Creativiteit en realiteit Donderdag (o.l.v. Markku Wilenius)
• Maatschappelijke ontwikkelingen • Omgaan met creativiteit in de Future studies
en tendensen door diverse context van de maatschappij • Toekomst kunnen voorzien en
inleiders maken
Vrijdag
Vrijdag Creativiteit en transformatie Vrijdag
Making sense of the phenomena • Intervisie Interventies
• Intervisie • Hoe stimuleer je creativiteit? • Interventies ontwerpen
• Uitdagingen, collectief • Kracht van het niet weten en • Attitude en invloed onderzoeken
bewustzijn, patronen, druk en het ontdekken • Eindopdrachten teams
drang, communicatie en media, • Ontwerpen presenteren
beïnvloeding en betovering van
organisaties, teams en individuen

6. Wie zijn wij?
Margot Zoeteman: studieleiding, werken met teams en thema’s.
Peter Paul Gerbrands (paulsconstant.com): studieleiding, werken met
thema’s, lecturing.
Wat wij doen: wij organiseren de leergang, delen onze ervaringen en inzich-
ten, wij stimuleren en confronteren, wij luisteren en zwijgen, wij leren en
ontwerpen, wij delen en genieten.
Verder werken mee
Huibert van Wijngaarden (curro.co.nl): Werken met teams en thema’s.
Nick Zienau (j.mp/nickzienau): Teamdynamics and intervention styles.
Yvonne Zonderop (yvonnezonderop.nl): Maatschappelijke ontwikkelingen.
Robert Hogervorst (art-studio-hogervorst.com): Creativiteit en context.
Markku Wilenius (markkuwilenius.fi): Future dynamics.
En diverse andere inleiders.

7. Inspiratiebronnen
Onze inspiratiebronnen zijn mensen als Chris Argyris, Peter Senge, Carl
Gustav Jung, Michael Tsjechow en vele anderen. Ze spreken ons aan omdat
hun werkwijze de realiteit altijd als stimulans neemt. Verder laten we ons
graag enthousiasmeren door ontwikkelingen in de techniek en de weten-
schap.
Voor ons is het werken in een almaar veranderende context een grote inspi-
ratiebron als we de mens daarin de belangrijkste plek kunnen geven.
Data
1e bijeenkomst: Individuen, 16 & 17 mei 2013
2e bijeenkomst: Teams (London), 27 & 28 juni 2013
3e bijeenkomst: Organisaties, 19 & 20 september 2013
4e bijeenkomst: Maatschappij, 31 oktober & 1 november 2013
5e bijeenkomst: Creativiteit (Berlin), 12 & 13 december 2013
6e bijeenkomst: Toekomst en interventie, 6 & 7 februari 2014
Tijden
Op de donderdag is het programma van 9.30 tot 18.00 uur
Op de vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur

8. Kosten
De kosten voor de opleiding zijn € 6500. Voor particulieren € 3500.
Dit bedrag is inclusief alle lesmaterialen en lunches.
En exclusief: reiskosten, hotelverblijf, overige maaltijden en studieboeken.
Deelname
U kunt zich inschrijven door een email te sturen of te bellen naar:
Margot Zoeteman
margot.zoeteman@gmail.com
06 22 90 07 21
Peter Paul Gerbrands
peterpaulgerbrands@panassembla.com
06 55 76 59 02
We nodigen u graag uit voor een gesprek.

9. reality at work
Achter deze leergang staat een groep ervaren consultants, kunstenaars en
coaches die samen het Panassembla initiatief vormgeven. Wat ons verbindt
is het volgende:
We willen met volledige inzet werken aan het vinden van een weg uit de
heersende paradigma’s van sturing, controle en beheersing. We werken
graag met de informatie van individu en context nog voordat het zich heeft
aangepast aan de bestaande structuren en opvattingen. In deze informatie
kunnen we de volgende stappen in ontwikkeling voor mens en organisa-
tie herkennen. Het verzamelen van deze waarnemingen en deze dusdanig
ordenen dat er een duidelijk weg voorwaarts ontstaat, is onze belangrijkste
drijfveer.
We willen de collectieve intelligentie stimuleren en de mensen en de orga-
nisaties niet los zien van de sociale omgeving waarin het leven zich ontwik-
kelt. Ook willen we onze ogen niet sluiten voor de schaduwkanten van de
huidige manier van functioneren van de maatschappij, maar een bijdrage
leveren aan de oplossing hiervan.