KvU Summerschool 2023 - Team 4

Editor's Notes

1. Welkom. Wat zie je in deze chaotische foto? We zien vooral dat digitale platforms beslist vooral niet alleen digitaal zijn. Ze zijn ook ruimtelijk. En dit veroorzaakt problemen. We kunnen ons afvragen of dit een wenselijke situatie is. Bestelbusjes, fietsers, scooters en opdringerige merkidentiteiten die zich opdringen. 
2. Publieke belangen worden onvoldoende behartigd. Waarom? De maatschappij is aan het veranderen, we bestellen meer en meer online; pizza’s, kleding, boodschappen, etc. En we willen dat alles zo snel mogelijk binnen is. Tegelijkertijd zitten we met de grootste vraagstukken gerelateerd aan duurzaamheid, circulariteit en leefbaarheid. Privaten partijen staan hiervoor niet garant. Interventie is dus nodig. 
3. Publieke waarden moeten we terugbrengen naar de voorgrond. De sharing economy moeten we terug claimen. De overheid heeft te lang achterovergeleund en te veel verantwoordelijkheid gelegd bij de markt om maatschappelijke vraagstukken op te lossen. En dit heeft dus consequenties. De overheid moet z'n rol ten opzichte van platforms heroverwegen. 
4. Wat moeten we als overheid dus niet doen? Enerzijds moeten we niet heel stug proberen om privaten platforms na te doen en hun logica te kopiëren. In sommige opzichten moeten we de markt zijn werk laten doen. Anderzijds is het misschien ook niet wenselijk dat de overheid er alleen is om te reguleren en zich enkel reactief op te stellen. Anticiperen is dus wel gewenst. 
5. Wat kunnen we als overheid dan wel doen? Wij zien voor ons dat de overheid er is om te verbinden, de veranderende behoeften vanuit de maatschappij op een slimme manier te faciliteren en daarbij publieke en maatschappelijke waarden nooit uit het oog te verliezen. Dit in tegenstelling tot de private platforms. 
6. Maar we kunnen wel leren van de manier waarop private bedrijven ontzettend goed zijn in het mobiliseren van publieke en private middelen die onbenut zijn om nieuwe waarde te creëren en disruptief te denken. Denk bijvoorbeeld aan Uber en hoe zij de lege stoel in de auto als een kans zien. Of Airbnb, en hoe zij de lege kamer ook als een kans zien. 
7. De overheid kan van deze manier van ondernemingsgericht denken leren en ook zelf inzetten om hun bestaande middelen beter te benutten en deze beschikbaar te stellen om publieke platformisering te faciliteren. Op die manier ontstaan volgens onze opvattingen nieuwe kansen.  
8. Maar dit idee vraagt om een meer concrete benadering. Hoe zien we dit precies voor ons? De overheid heeft een veelheid aan digitale en fysieke infrastructuren die ze kunnen inzetten en aanbieden, en ook uiteenlopende belangen samen te brengen. De keuzes tussen toegankelijkheid, snelheid, rendement en betrouwbaarheid kan de overheid beter afwegen. 
9. Dus laten we terugkeren naar het probleem waar we deze presentatie mee zijn begonnen. Er hangen veel problemen samen met de manier waarop we nu nadenken over de logistiek in onze steden. Waar dit lange tijd wel een verantwoordelijkheid was van de overheid, is dit nu in handen van een wirwar aan platforms met hoofdzakelijk commerciële belangen. 
10. Daardoor staat de leefbaarheid van onze steden sterk onder druk. Steden zijn aan het verdichten en het mobiliteitsvraagstuk wordt steeds groter en groter. Daarnaast willen we de transitie maken naar een circulaire economie en dat betekent dat we op meer lokale manieren moeten produceren en consumeren.  
11. Het is dus vooral een logistiek probleem waar we tegen aan lopen. En wij geloven dat de overheid middelen heeft om antwoorden op dit vraagstuk te geven. Lokale vraag en aanbod kan veel beter op elkaar worden afgestemd en sneller worden bediend.  
12. Concreet betekent dit: laten we bestaande OV-netwerken benaderen als zo'n krachtige infrastructuur met veel onbenut potentieel. Als antwoord geven wij dat we dit met beperkte middelen eenvoudig geschikt kunnen maken voor zowel personenvervoer als logistiek vervoer. 
13. Laten we als voorbeeld het tramnetwerk nemen en deze zien als open infrastructuur voor stadslogistiek. Even een toekomstscenario: Iedereen kan nu producten eenvoudig verzenden en ontvangen via een publiek platform dat vraag en aanbod verbindt en toegang biedt tot een rijdend distributiecentrum. De tram is immers overal razendsnel en altijd dichtbij.  
14. Met eenvoudige aanpassingen aan het voertuig zouden we deze geschikt kunnen maken om een deel hiervan te reserveren voor het vervoer van consumentengoederen. Deze zouden op geautomatiseerde wijze kunnen worden uitgewisseld op het juiste station en hier tijdelijk worden opgeslagen en worden opgehaald door de afnemer.  
15. Met een open infrastructuur bedoelen we dat alle lokale ondernemers, ongeacht of ze groot of klein zijn, gelijkwaardig worden behandeld en hun producten kunnen aanbieden en transporten naar hun klanten. De lokale bakker of de boekenwinkel op de hoek van de straat kan consumenten sneller bedienen met hun producten dan bijvoorbeeld een Amazon, en op die manier ook concurreren met de monopolistische mega platforms.  
16. Op vrij simpele wijze kunnen we hiermee de lokale economie versterken. Er liggen kansen voor de bevolking om vanuit coöperatieve initiatieven nieuwe kans te creëren en te benutten. Want het distributienetwerk is goedkoop, toegankelijk en generatief. Voor de digitale infrastructuur zal er een vrij eenvoudige marketplace applicatie volstaan. 
17. Wij maken Amazon niet kapot door regulering. We bieden simpelweg een alternatief aan dat vele male toekomst bestendiger en efficiënter is dan Amazon ooit zou kunnen bereiken met bestelbussen. Uiteindelijk kunnen ook andere mobiliteitsvormen aanhaken aan dit distributieplatform.  
18. Dit idee lost een aantal problemen vrij eenvoudig op: distributie is schoner, geeft geen tot nauwelijks overlast, en zorgt voor een meer circulaire en lokale manier van consumeren. Kortom publieke en maatschappelijke doelstellingen staan weer voorop.  
19. En om weer terug te komen naar onze visie: de rol van de overheid met dit distributieplatform is als verbinder. Overheden passen dit ondernemingsgericht denken toe op hun eigen infrastructuren en benutten het potentieel dat te lang genegeerd is gebleven.  
20. Dit idee is schaalbaar, immers alle grote steden kunnen dit toepassen en de tram kan worden vervangen door een metro. Voor op staat de boodschap dat wij geloven dat bestaande middelen zoveel beter benut kunnen worden en platforms zijn hier het enige logische antwoord op. Nu gaan we onze vlog afspelen.