Za download se obratiti porukom.

1. KULTURA SREDNJOVJEKOVNE SRBIJE

2. UNUTRASNJI RAZVOJ SRBIJE

3. POLJOPRIVREDA
 Oslanjali su se na stočarstvo I zemljoradnju
 U zemljoradnji napredak je postizan korišćenjem
tropoljnog sistema.
 Nisu svi slojevi društva jednako iskorištavali svoje
posjede. Velika vlastelinstva su davala djelove svoje
zemlje seljacima, a oni su zauzvrat davali dio
proizvoda I bili duţni da svojim radom sudjeluju u
obradi ostalog dijela posjeda, ta obaveza se nazivala
“RABOTA”.
 Svako domaćinstvo je teţilo da gaji stoku jer mu je to
bilo višestruko potrebno.
 Stoku su najvise gajili nomadski narod VLASI.

4. RUDARSTVO
 Sredinom XII vijeka u Srbiji se razvilo rudarstvo
 Najvaţniji rudnici su:
Brskovo, Rudnik, Trepča, Novo Brdo-dobijali su
srebro, srebro pomješano sa zlatom, olovo i
bakar.
 Prvi rudari su bili SASI ali njih je ubrzo
zamjenilo domaće stanovništvo.
 Rudare su placali trgovci i vlastela i tako
izvlacili dobit, dio proizvedenog metala uzimao
je vladar.
 Uz rudnike veoma brzo su rasla nova naselja u

5. GRADOVI
 Dio gradova Srbije među njima i oni ekonomski
najsnazniji vode porijeklo od rudarskih
naseobina( Maglič).
 U sastvavu srpske drţave također je bilo i starih
vizantijskih gradova(Prizren, Skoplje i drugi
gradovi Makedonije) i starih primorskih
gradova(Kotor, Bar, Ulcinj, Skadar).
 Svi su oni imali vise ili manje razvijenu
zanatsku proizvodju i učestvovali u trgovačkom
prometu

6. TRGOVINA
 Već krajem XII vijeka postojale su trgovačke veze
između primorskih mijesta i oblasti u unutrašnjosti, a
kada su rudnici otvoreni trgovina je napredovala.
 Trgovacki promet je odrzavan po najvise od
primorskih gradova, a pogotovo Dubrovnik.
 Trguje se : stokom, sirom, sušenim mesom, koţom i
krznom, medom i voskom.
 Izvozili su metale koje je evropsko trţiste trebalo, a u
Srbiju donosili tkanine, so, luksuzne proizvode iz
Italije, vina, začine itd.
 Trgovci su tada imali razne povlastice od strane
vladara kao npr. Garanciju lične i imovinske
bezbjednosti i sudsku autonomiju.

7. DRUŠTVO
 Za vrijeme Nemanjića društvo se dijeli na klasu
velmoţa i na klasu zavisnih seljaka.
 Zavisni seljaci, zemljoradnici i stočari, radili su u
okvirima vlastelinstva dajući brojne
novčane, naturalne i radne daţbine .
 Od njihovog rada uzdrţavali su mnogobrojno
svećenstvo i monaštvo, kao i vlastela.
 Od sredine XIII vijeka društvo se dijeli na
vlastelu, vlastelinčiće i sebre.
 Sebri se dijele na meropse(zemljoradnici i
zanatlije) i vlasi(stočari).

8. ZAKONIK CARA DUŠANA
 Zakon je usvojen sa ciljem
da se osigura vladajući
poloţaj i povlastice
vlastele, da obezbjedi
mjere za drţanje
meropaha i drugih sebara i
da učvrsti vlast u
osvojenim oblastima
stvaranjem jedinstvene
balkanske drţave.
 Zakonik se sastoji od 135
do 201. člana.
 Prilikom sastavljanja
Zakona, kao izvori posluţili
su: Odredbe iz vizantijskog
prava, tzv. Vasilike i razne

9. DRŽAVNA UPRAVA
 Zetom je upravljao Nemanjin sin Vukan i njegovi
potomci a Humom potomci Nemanjinog brata
MIROSLAVA !
 U Dušanovo doba lokalna uprava je bila u rukama
vladarevih činovnika,koji su se zvali Kefalije.
 Veće oblasti su u doba carstva davane na upravu
velmoţama,Dušanovim srodnicima ili istaknutim
vojskovođama.
 Drţavna teritorija bila je podjeljena na
Romaniju(Vizantijske oblasti),Srbiju(kojom je formalno
vladao Uroš).
 Najvišu sudsku vlast imao je vladar.

10. KULTURA

11. OBILJEŽLJA VIZANTIJSKE KULTURE
 Osnivanjem autokefalne srpske arhiepiskopije
za kraljevinu Stefana Prvovjenčanog, ona se
potpuno vezala za vizantijsku crkvu i otvorila se
širom njenim kulturnim uticajima.
 Očuvala je bogosluţenje na
crkvenoslovenskom jeziku koji je pod uticajem
srpskog govornog jezika primio osobene crte.
 To je srpska recenzija ili redakcija
crkvenoslovenskog jezika.

12. KNJIŽEVNOST
 Originalno knjiţevno stvaranje kod Srba najbolje je
došlo do izraţaja u ţivotopisima vladara i crkvenih
starješina.
 Prve biografije (ţitija) su posvećene osnivaču dinastije
Nemanjića a pisali su ih Sava i Stefan Prvovjenčani.
 Kasnije je napisana Savina opširna biografija, a
sredinom XIV vijeka arhiepiskop Danilo II je napisao
niz biografija vladara sve do Dušana.
 U kasnijem periodu jedini koji piše je Konstantin
Filosof, napisao je “Ţitije Despota Stefana
Lazarevića”.
 Ulogu sličnu ţitijama igrale su i pohvale sastavljene u

13. ŽITIJE
 “Ţitije Svetog Simeona”prvo izdanje – napisao
Sveti Sava.
 „„Ţitije Svetog Simeona‟‟drugo izdanje-napisao
Stefan Prvovjenčani.
 „„Ţitije Svetog Simeona‟‟trećce izdanje-napisao
Domentijan
 “Ţitije Svetog Save” – napisao
TeodosijeDomentijan
 “Ţitije Stefana Dečanskog” – napisao Grigorije
Camblak.
 “Ţitije despota Stefana Lazarevića” –
Konstantin Filosof.

14. SVETI SAVA
 Ko je bio Sveti Sava?
 Gdje se zamonašio?
 Najveće zasluge Svetog
Save?
 Najvaţnije djelo?
 Gdje je prenjeo mošti
svoga oca?
 Koga je pomirio tim
postupkom?

15. ARHITEKTURA
 Počev od Nemanje srpski vladari su smatrali svojom
duţnošću da podiţu crkve i uz njih prebivališta za
monahe.
 Najraniji arhitektonski spomenici iz doba Nemanjića
čine poseban stil koji je nazvan “Raška škola”.
 Najznačajniji spomenici raške škole su manastiri
Studenica, Ţiča, Mileševa, Sopoćani, Gradac i Arilje.
 Za vrijeme Milutina javlja se u srpskoj umjetnosti novi
stil “Srpsko-vizantijski stil”(Gračanica, Hilandar i
Bogorodica Ljeviška u Prizrenu).
 Iz vremena posle Nemanjića su spomenici stila
nazvanog “Moravska škola”(Crkva Svetog Trojstva).

16. ZADUŽBINE
 Đurdjevi stupovi-zaduţbina Stefana Nemanje
 Studenica-najznačajnija zaduţbina Stefana Nemanje
 Ţiča-zaduţbina Stefana Prvovjenčanog i Svetog Save.
 Mileševa-zaduţbina kralja Vladislava
 Gradac-zaduţbina Jelene Anţujske,zene kralja Urosa
I.
 Morača-zaduţbina kneza Stefana
Nemanjćca,Vukanovog sina.
 Arilje-zaduţbina kralja Dragutina,
 Saborna crkva u Hilandaru-zaduţbina kralja Milutina
 Gračanica-zaduţbina kralja Milutina

17. SLIKARSTVO
 Široke zidne površine u crkvama uslovile su
stvaranju freski.
 Teme su bile odredjene crkvenim propisima i
pravilima.
 Slike na zidovima spomenika Raške škole su
jednostavne, svečane i snaţne
 Vrhunac slikarstva dostignut je u manastiru
Sopoćanima.
 U crkvama Srpsko-vizantijskog stila
kompozicije su brojnije i sloţenije.

18. PITANJA
 Kako se zvala obaveza seljaka prema njihovim
gospodarima?
RABOTA!
 Ko su bili prvi rudari?
SASI!
 Kako se dijelilo društvo za vrijeme Nemanjića?
Na klasu velmoţa i zavisnih seljaka
 Kome su posvecene prve biografije(ZITIJE)?
Osnivacu dinastije Nemanjića
 Koja su tri stila u arhitekturi?
Raška škola, Srpsko-vizantijski stil, Moravska škola.
 Kako se nazivaju crteţi na zidovima crkava?
FRESKE.