PBS Pendidikan Muzik Tingkatan 1 EVIDENS : B5D1E9

2.  Kompang ialah sejenis alat muzik di Malaysia
yang berasal dari negara Timur Tengah. Hal ini
berdasarkan dua pendapat yang dikemukakan
iaitu;
 Bentukdan saiz kompang di Malaysia
mempunyai ciri-ciri persamaan alat kompang
yang dimainkan di tanah Arab yang dikenali
sebagai ‘Dufuf”. Begitu juga dengan cara
memegang dan memukulnya.

3.  Bahasa dan lagu-lagu yang dinyanyikan dan
dimainkan menguatkan lagi alasan kompang
berasal dari tanah Arab. contohnya Selawat
Memuji Rasulullah SAW.
 Kompang mula diperkenalkan di Tanah
Melayu oleh orang Arab yang datang
berdagang sekitar abad ke-13 Masihi. Mereka
menggunakan kompang sebagai salah satu
cara untuk menarik perhatian pelanggan.

4. • Teknik permainan dan lagu yang
dipersembahkan ketika itu menjadi ikutan
masyarakat dan seterusnya diadaptasikan
dalam kehidupan masyarakat setempat.

Permainan kompang dibawa oleh
pedagang Arab yang datang berdagang ke
Nusantara. Ia digunakan untuk menarik
perhatian pembeli terhadap perniagaan
mereka.

5.  Dipercayai
permainan ini menjadi ikutan
masyarakat tempatan dan seterusnya
berkembang sehingga kini.
Manakala permainan kompang berkembang
ke Tanah Melayu akibat imigrasi masyarakat
Jawa. (Abdul Latif Ali,1980:12)

6.  Diklasifikasikan dalam keluarga membranofon
 Terbahagi kepada dua bahagian; baluh
(bingkai) dan belulang (muka)
 Baluhdiperbuat daripada kayu cengal,
halban, nangka atau palau. Belulang pula
biasanya diperbuat daripada kulit kambing
betina (kerana kulitnya nipis dan dapat
mengeluarkan bunyi yang nyaring serta
bergema)

7.  Permukaan kompang dilaraskan
ketegangannya dengan menggunakan sedak
yang berupa rotan bersaiz kecil atau wayar.
Sedak diselitkan antara permukaann belulang
dan baluh kompang di sebelah dalam dengan
menggunakan penyedak. Penyedak diperbuat
daripada kayu/rotan bersaiz bsar yang
berbentuk tirus tetapi tidak tajam.
 Muzik atau lagu kompang terdiri daripada
rentak terhasil (resultant rhythmic patterns)
yang dimainkan oleh dua orang pemain atau
lebih secara bertingkah (interlocking
perfomance)

8. Bahagian Kompang
Baluh
Sedak
Belulang (Rotan)

9.  Dipersembahkan secara beramai-ramai
 Secara duduk, berdiri, atau berarak

10.  Bolehdipersembahkan untuk mengiringi nyanyian
atau secara instrumental
 Dalamesembel kompang, beberapa kumpulan
paluan digabungkan untuk menghasilkan bunyi
berharmoni yang dinamakan rentak terhasil. Antara
paluan tersebut ialah melulu, menyilang atau
menyelang, dan meningkah

11.  Kumpulan melulu sksn memukul rentak asas.
Menjadi panduan kepada kumpulan menyilang
dan meningkah. Pemain-pemain dalam kumpulan
melulu membuat pukulan serentak dan
berperanan untuk mengawal tempo sepanjang
persembahan permainan kompang
 Pemain dalam kumpulan menyilang akan
memukul rentak silihan yang berselang-seli
antara pukulan rentak asas. Pukulan tidak boleh
serentak dengan pukulan melalu dan berperanan
menambahkan corak permainan kompang agar
lebih menarik

12.  Pemainmeningkah lazimnya mengetuai pasukan.
Pemain ini bertanggungjawab memulakan dan
mematikan sesebuah lagu. Selagi peningkah tidak
memberikan isyarat dan mematikan pukulan,
permainan kompang tidak akan berakhir.

13.  Majlis perkahwinan
 Majlis-majlis bercorak keagamaan seperti
menyambut hari keputeraan Nabi Muhammad
s.a.w
 Majlis-majlis keramaian seperti mengiringi
persembahan nyanyian solo atau nasyid
 Perarakan Hari Kebangsaan
 Kumpulan sokongan moral kepada pasukan dalam
sesuatu perlawanan sukan

18.  Pegangkompang dengan sebelah tangan
sementara sebelah tangan lagi
memukulnya. Kompang boleh dimainkan
secara duduk atau berdiri.
 Padaasasnya, kompang menghasilkan dua
bunyi iaitu ‘pak’ dan bunyi ‘bung’. Pukulan
‘pak’ mestilah lebih berat daripada bunyi
‘bung’.
Bunyi ‘pak’ dihasilkan apabila bahagian
tengah kompang dipalu dengan tapak
tangan sambil jari tangan terbuka.

19.  Kekuatan bunyi adalah hasil daripada
pukulan tapak jari. Untuk menghasilkan
bunyi yang tepat, sentuh tapak ibu jari
dan jari anak mendahului jari yang lain
semasa memukul.
 Bunyi‘bung’ dihasilkan apabila bahagian
tepi permukaan kompang iaitu 1/3
daripada permukaan dipukul dengan jari.
 Manakala kesemua jari berkeadaan
tertutup semasa membuat pukulan. Sila
rujuk posisi dan cara memegang
kompang.

21. SAIZ KOMPANG
Kompang boleh diperolehi dalam saiz yang berlainan
mengikut umur tertentu. Antara saiz kompang yang
mengikut peringkat umur pemain adalah seperti
berikut:
Saiz (cm) Umur (tahun)
30 cm 12 tahun dan ke bawah
32.5 cm 13 dan 14
35 cm 15 dan 16
37.5 cm 40 cm Orang dewasa

22. POSISI PEMAIN KOMPANG
Permainan ini dipersembahkan secara beramai-ramai
atau ensembel. Biasanya dimainkan oleh kira-kira 10
hingga 20 orang. Posisi pemain semasa persembahan
kompang adalah sama ada secara duduk atau
berjalan sambil berarak.
Susunan pemain kompang
Sumber : Tan, Sooi Beng.
1997

23.  Terdapat tiga paluan digabungkan untuk
menghasilkan paduan bunyi yang
berharmoni. Tiga kumpulan paluan tersebut
dipanggil Melalu, Meningkah dan Menyilang.
Fungsi paluan ini adalah seperti berikut;
• Kumpulan Melalu memainkan rentak asas.
• Kumpulan Menyilang memainkan rentak
silihan (up beat) kepada pukulan Melalu.
• Kumpulan Meningkah menjadi penghias
rentak yang dimainkan paluan antara
kumpulan Melalu dan Menyilang.

24.  Setiappersembahan kompang terdiri dari
tiga bahagian pukulan iaitu;
• Pukulan ‘Mula’ untuk memainkan
sesebuah lagu
• Pukulan lagu dan
• Pukulan ‘Mati’ untuk mengakhiri
sesebuah lagu.

25.  Kompang dalam simpanan seharusnya
dikendurkan permukaannya.
 Sebelum
memulakan permainan kompang,
permukaannya perlu ditegangkan dengan
sedak.
 Kompang yang basah seharusnya dijemur
sehingga kering supaya tahan lebih lama.

26.  Semasa dalam simpanan juga, kompang
perlu diletakkan dengan berkeadaan muka
kompang bertindan dengan permukaan lain
dan disusun di rak atau almari yang sesuai.
 Ini
untuk mengelakkan kerosakan muka
kompang apabila ditindani oleh baluh
kompang.

27.  Penalaankompang bertujuan untuk
meninggikan ton bunyi kompang dan
menegangkan permukaannya dengan
menggunakan sedak.
 Sedakboleh dibuat daripada rotan atau
wayar plastik.
 Sedak ditolak dengan kayu sedak di
sekeliling bahagian dalam, di antara baluh
dan belulang kompang

36. Memberi penceritaan tentang muzik rakyat Malaysia
secara lisan dan bertulis dengan
1. Asal usul kompang:
2. Ciri-ciri kompang:
3. Fungsi kompang:
4. Bahagian kompang :
5. Gaya Persembahan :
6. Jenis Paluan kompang:
7. Teknik Paluan :
8. Penalaan kompang:
9. Penjagaan kompang: